បក្សសង្គ្រោះជាតិ រង់ចាំចម្លើយ របស់ បក្សប្រជាជន ទាក់ទង ស្វ័យភាព របស់ គ.ជ.ប.
RFA | ១ សីហា ២០១៤
ទីស្ដីការគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប.) RFA
គណបក្ស សង្គ្រោះជាតិ នៅរសៀលថ្ងៃ ទី២ ខែសីហា ពុំទាន់ ទទួលបាន ការឆ្លើយតប នៅឡើយ ពីមេដឹកនាំ គណបក្ស ប្រជាជន កម្ពុជា ជុំវិញសំណើ បញ្ចូលបន្ថែម អំពី ស្វ័យភាព ក្នុងការរៀបចំ និងចាត់ចែង ការងារ របស់ គណៈកម្មាធិការ ជាតិ រៀបចំ ការបោះឆ្នោត ទៅក្នុងជំពូកថ្មី ដែលចែង អំពី ការដាក់ស្ថាប័ន ការបោះឆ្នោត នៅក្នុង រដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ ប្រសិនបើ គណបក្ស ទាំង២ ឯកភាព ទៅលើចំណុច សេសសល់នេះ, វា អាចជាការបើកផ្លូវ ឲ្យតំណាងរាស្ត្រ ជាប់ឆ្នោត គណបក្ស សង្គ្រោះជាតិ ស្បថចូលសភា។
មេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សម រង្ស៊ី ឲ្យដឹងនៅរសៀលថ្ងៃទី២ សីហា ថា គណបក្សរបស់លោកកំពុងរង់ចាំការឆ្លើយតបពីមេដឹកនាំគណបក្សប្រជាជន កម្ពុជា ទាក់ទងស្វ័យភាពរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតនេះ។ តែទោះជាយ៉ាងណា លោក សម រង្ស៊ី បដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយច្រើនឡើយអំពីបញ្ហានេះ ដោយលោកលើកឡើងថា វានៅពុំទាន់មានអ្វីថ្មីបន្ថែមទៀត។
ក្រុមការងារគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កាលពីថ្ងៃទី១ សីហា បានជួបគ្នាពិភាក្សាលើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ធម្មនុញ្ញ ស្ដីពីវិសោធនកម្មមាត្រា៧៦ និងការបង្កើតជំពូកថ្មី ទាក់ទងនឹងអង្គការរៀបចំការបោះឆ្នោត។ ក្រុមការងារគណបក្សទាំង២ បានឯកភាពគ្នាទៅលើការកែសម្រួលមាត្រា៧៦ និងបានឯកភាពទៅលើការរៀបចំឲ្យមានជំពូកទី១៥ថ្មី ស្ដីពីអង្គការរៀបចំការបោះឆ្នោតដែលមាន ២មាត្រា គឺមាត្រា១៥០ និង ១៥១ថ្មី។ មាត្រាថ្មី២នេះ ចែងគោលៗអំពីតួនាទី និងសមត្ថកិច្ចរបស់ គ.ជ.ប អំពីថវិកាស្វយ័ត គ.ជ.ប អំពីលក្ខណៈសមាជិក គ.ជ.ប ព្រមទាំងអំពីសមាសភាព និងនីតិវិធីជ្រើសរើសសមាជិក គ.ជ.ប ជាដើម។
ទោះជាយ៉ាងណា ក្រុមការងារគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានស្នើឲ្យមានការចែងអំពីស្វ័យភាពរបស់ គ.ជ.ប បន្ថែមទៅលើខ្លឹមសារដែលបានឯកភាព។ ប៉ុន្តែសំណើនេះ ត្រូវបានក្រុមការងារគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា យល់ថា ពុំចាំបាច់ឡើយ ដោយលើកឡើងថា ការចាត់ចែងការងាររបស់ គ.ជ.ប មានកំណត់រួចហើយនៅក្នុងមាត្រា ១៥០ថ្មីនេះ ហើយថា ចំណុចនេះនឹងត្រូវកំណត់បន្ថែមនៅក្នុងច្បាប់ស្ដីពីការរៀបចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅនៃ គ.ជ.ប។ ចំពោះចំណុចដែលពុំឯកភាពគ្នានេះ ក្រុមការងារគណបក្សទាំង២ ទុកឲ្យថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សជាអ្នកសម្រេច។
ទាក់ទងបញ្ហានេះ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក ជាម យៀប មានប្រសាសន៍ថា គណបក្សនៅរង់ចាំតែការសម្រេច និងការផ្តល់យោបល់របស់ថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលដែល លោក ជាម យៀប គិតថា អាចក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ។ លោក ជាម យៀប បន្ថែមថា វាពុំមានបញ្ហាអ្វីច្រើននោះទេ៖ «ខ្ញុំសុំជម្រាបអ៊ីចេះថា វាស៊ីសងទៅលើឆន្ទានុសិទ្ធិរបស់លោកទៅលើបញ្ញាញាណ លោកគិតគូរយ៉ាងណា យកផ្លូវច្បាប់ធ្វើជាមូលដ្ឋានទាំងអស់ ការនិយាយអត់មានអ្វីក្រៅច្បាប់ ហើយនិងយកស្មារតីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ រវាងថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលគណបក្សទាំង២ មិនអាចឃ្លាតឆ្ងាយទៅនឹងច្បាប់បានទេ។»
ក្រុមការងារគណបក្សទាំង២ កាលពីថ្ងៃទី១ សីហា ក៏បានឯកភាពគ្នាក្នុងការរៀបចំឲ្យមានខ្លឹមសារជាការការពារផ្លូវ ច្បាប់ នៅក្នុងច្បាប់ស្ដីពីការរៀបចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅនៃ គ.ជ.ប ចំពោះការអនុវត្តតួនាទីរបស់សមាជិក គ.ជ.ប ទៅតាមស្មារតីដូចការការពារផ្លូវច្បាប់ចំពោះសមាជិកក្រុមប្រឹក្សា ធម្មនុញ្ញ និងចៅក្រម។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អង្គការសង្គមស៊ីវិលយល់ថា ជំពូកទី១៥ថ្មី ដែលនិយាយពីការរៀបចំការបោះឆ្នោត ពុំទាន់បានចែងឲ្យច្បាស់លាស់ពីការងាររបស់ គ.ជ.ប. នៅឡើយ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការខុមហ្វ្រែល (Comfrel) លោក គល់ បញ្ញា កត់សម្គាល់ថា របៀបនៃការជ្រើសរើសសមាសភាពសមាជិក គ.ជ.ប ថ្មី មានភាពច្របូកច្របល់នៅឡើយ ដោយលោកថា គណបក្សក៏អាចរើសបានគណៈកម្មការអចិន្ត្រៃយ៍ រដ្ឋសភាក៏អាចរើសបាន ហើយថា សភាពេញអង្គក៏អនុម័តសម្រេចលើសមាសភាព គ.ជ.ប ទៀត។ ដូច្នេះ មិនដឹងថានៅពេលណាមួយ ជាពេលដែលជ្រើសរើសសមាសភាពពិតប្រាកដនោះឡើយ។ ក្រៅពីនេះ លោកថា ច្បាប់ក៏មិនបានចែងពីក្របខ័ណ្ឌនៃសិទ្ធិអំណាចរបស់ គ.ជ.ប ឲ្យពិតប្រាកដនោះដែរ។ មួយវិញទៀត លោកថា ច្បាប់ក៏គួរផ្តល់អំណាចឲ្យ គ.ជ.ប ជាអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្តទៅលើភាពត្រឹមត្រូវរបស់តំណាងរាស្ត្រ ជាប់ឆ្នោតតែម្តង ដោយមិនចាំបាច់មានកិច្ចប្រជុំពេញអង្គ ប្រកាសសុពលភាពរបស់តំណាងរាស្ត្រក្នុងសភា ដែលអាចធ្វើឲ្យមានទំនាស់ដូចសព្វថ្ងៃឡើយ។
លោក គល់ បញ្ញា៖ «យើងត្រូវឲ្យសិទ្ធិអំណាចទៅ គ.ជ.ប ហ្នឹង។ អ្នកប្រកាសសមាជិកតំណាងរាស្ត្រយ៉ាងតិច ១២០នាក់ទៅ ដើម្បីឲ្យសភាកើតឡើងទៅ កុំឲ្យទៅយកការប្រជុំ ការស្បថ រឿងសុពលភាព មិនសុពលភាពអី ឲ្យតែក្លាយជាសមាជិកអ្នកតំណាងរាស្ត្រ វាជាស្វ័យប្រវត្តិ គេត្រូវមានអភ័យឯកសិទ្ធិមានអីអ៊ីចឹងទៅ បើសិនជាអ្នកឯងអត់ទៅស្បថក្លាយជាសមាជិករដ្ឋសភា អាហ្នឹងបានគេនិយាយរឿងអត់ឲ្យប្រាក់ខែ អត់ឲ្យអីអ៊ីចឹងទៅ អាហ្នឹងនៅប្រទេសអង់គ្លេស អ៊ីចឹងទេ យើងត្រូវកំណត់រឿងហ្នឹងឲ្យច្បាស់ ដើម្បីកុំឲ្យបោះឆ្នោតលើកក្រោយឈ្លោះគ្នាថា សភាមិនគ្រប់ទឹក រដ្ឋាភិបាលមិនគ្រប់ទឹក យើងត្រូវធ្វើរឿងហ្នឹងឲ្យច្បាស់។»
ចំពោះបញ្ហានេះ លោក ជាម យៀប ឆ្លើយតបថា អ្វីដែលបានធ្វើនេះ គឺជានីតិវិធីរបស់រដ្ឋសភា និងច្បាប់នៅកម្ពុជា។ លោកថា ក្នុងច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ គេមិនដែលដាក់អ្វីៗគ្រប់យ៉ាងទាំងអស់នោះទេ គឺគ្រាន់តែដាក់ចំណុចគោលៗប៉ុណ្ណោះ ហើយភាពលម្អិតផ្សេងៗទៀត នឹងមានចែងនៅក្នុងច្បាប់ស្ដីពីការរៀបចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅនៃ គ.ជ.ប។ តែទោះជាយ៉ាងណា លោក គល់ បញ្ញា ថា ចំណុចគោលសំខាន់ៗរបស់ គ.ជ.ប គួរត្រូវបានបញ្ចូលក្នុងច្បាប់ធម្មនុញ្ញឲ្យបានច្រើនជាងនេះ។
សម្ព័ន្ធកំណែទម្រង់ការបោះឆ្នោត ហៅកាត់ថា អ៊ីរ៉ា (ERA) កាលពីថ្ងៃទី៣១ កក្កដា ក៏បានផ្ញើលិខិតទៅកាន់គណបក្សទាំង២។ នៅក្នុងលិខិតនោះ ក្រៅតែផ្តល់អនុសាសន៍ឲ្យគណបក្សកំណត់ឲ្យច្បាស់ពីសិទ្ធិអំណាច ការទទួលខុសត្រូវ និងឯករាជ្យភាព ព្រមទាំងជៀសវាងការជ្រើសរើសបេក្ខជន គ.ជ.ប ដែលជាសាច់ញាតិបង្កើតរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្ស។ សម្ព័ន្ធកំណែទម្រង់ការបោះឆ្នោត ក៏បញ្ជាក់ដែរថា គេបានរៀបចំសេចក្តីស្នើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាjjប់បោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ ហើយត្រៀមផ្តល់ និងបកស្រាយសេចក្តីស្នើទាំងនេះ បើសិនជាមានការស្នើសុំពីគណបក្សទាំង២៕
No comments:
Post a Comment