Paris Peace Accords 23 Oct. 1991

Monday, December 30, 2013

វិភាគ​៖​ ការចរចា ជាថ្មីទៀត​នេះ​ ត្រូវ​លើក​ ចំណុច​គន្លឹះ​អ្វី​ ដើម្បី​ ទម្លាយ​ ភាព​ជាប់គាំង​ នយោបាយ​?​

វិភាគ​៖​ ការចរចា ជាថ្មីទៀត​នេះ​ ត្រូវ​លើក​ ចំណុច​គន្លឹះ​អ្វី​ ដើម្បី​ ទម្លាយ​ ភាព​ជាប់គាំង​ នយោបាយ​?​


ដោយ៖​ អ៊ឹង ប៊ុន​ថន​ | ថ្ងៃចន្ទ ទី30 ខែធ្នូ ឆ្នាំ2013

ជំនួបចរចា​លើក​ទីពីរ​ រវាង​ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្ស​នយោ​បាយ​ទាំង​ពីរ កាលពី​ពេល​កន្លង​មក (រូបថត ញឹម សុខន)
ការប្រកាស​វិល​ចូល​តុ​ចរចា​​ឡើងវិញ របស់​មេដឹកនាំ​​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ និង​​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ នៅពេលនេះ​ ត្រូវបាន​អ្នកវិភាគ​មើល​ឃើញ​ថា អាច​​កាត់​បន្ថយ​​បាន​​មួយ​​ផ្នែក​​នៃ​​ការ​​កើន​​កម្តៅ​​នយោបាយ បន្ទាប់​ពី​បាតុកម្ម​​បាន​ផ្ទុះ​ឡើង​ព្រមៗ ពី​សំណាក់​ប្រជាជន​រាប់សែន​នាក់​។​
​អ្នកស្រាវជ្រាវ​ឯករាជ្យ និង​អ្នកវិភាគ​ព្រឹត្តិការណ៍​សង្គម លោក កែម ឡី មាន​ប្រសាសន៍ថា ការចរចា​នៅ​ពេល​នេះ ភាគី​ទាំងពីរ មាន​កម្លាំង​ស្មើ​គ្នា ព្រោះ​គណបក្ស​​សង្គ្រោះ​ជាតិ មាន​អ្នកគាំទ្រ​កាន់តែ​ច្រើន​ឡើង​​តាមរយៈ​បាតុកម្ម ខណៈ​​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា មាន​កម្លាំង​ទ័ព​ដើម្បី​​ទប់ទល់​បាតុករ​។​
មន្ត្រី ​​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ឲ្យដឹងថា ការចរចា​នៅ​ពេល​នេះ នឹង​លើក​ពី​ការ​កែទម្រង់​​ប្រព័ន្ធ​​បោះឆ្នោត និង​បោះឆ្នោតឡើ​វិញ​នៅក្នុង​អាណត្តិ​។​
សម្រាប់ លោក កែម ឡី ការបោះឆ្នោត​ឡើងវិញ អាច​ធ្វើ​បាន​នៅ​ឆ្នាំ​២០១៥ តែ​ត្រូវ​កែទម្រង់​ប្រព័ន្ធបោះ​​ឆ្នោត​ជា​មុន​សិន​។ ប៉ុន្តែលោក​​​លើក​​ជា​គំនិត​ថា ចំណុច​​គន្លឹះ​សំខាន់​​ដែល​ត្រូវ​លើក​មក​​ដាក់​តុ​ចរចា​ពេលនេះ គឺ​ប្រគល់​ស្ថាប័ន​រដ្ឋសភា​ឲ្យ​ទៅ​គណបក្ស​​មួយ​កាន់​ម្នាក់ឯង និង​ស្ថាប័ន​រដ្ឋាភិបាល ឲ្យទៅ​គណបក្ស​​មួយទៀ​ត​កាន់កាប់​តែឯង​ដូចគ្នា ទើប​អាច​មាន​តុល្យភាព​អំណាច​ត្រួតពិនិត្យ​គ្នា​ទៅវិញទៅមក​។ លោក​ថា បើ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា មិន​សុខ​ចិត្ត​គណបក្ស​នេះ​នឹង​បាត់បង់​ការគាំទ្រ​នៅ​អាណត្តិ​ក្រោយ​ ៖
លោក កែម ឡី មានប្រសាសន៍​ទៀត​ថា បើ​គណបក្ស​ណា​កាន់​តំណែង​រដ្ឋសភា ត្រូវធ្វើ​ច្បាប់​មួយ​ការពារ​អ្នកដឹកនាំ​រដ្ឋាភិបាល រដ្ឋសភា និង ព្រឹទ្ធសភា នៅ​​ពេល​​ពួកគេ​ធ្លាក់​ពី​អំណាច​។ ​ចំណែក​អ្នក​កាន់​រដ្ឋាភិបាល ត្រូវធ្វើ​​កំណែទម្រង់​រដ្ឋ លើ​វិស័យ​​សុខាភិបាល កាត់បន្ថយ​ភាពក្រីក្រ ពុករលួយ លុប​បំបាត់​​ជន​អន្តោប្រវេសន៍ខុស​ច្បាប់​ និង​ទាមទារ​កោះ​ត្រល់​មកវិញ​ជាដើម​។​
​ដោយឡែក លោក​​បណ្ឌិត សុខ ទូច អ្នកវិភាគ​នយោបាយ លើកឡើងថា គន្លឹះ​សំខាន់​ដែល​អាច​ដោះស្រាយ​ភាពទាល់ច្រក​នយោបាយ​នៅ​ពេល​នេះ គឺ​ព្រះមហាក្សត្រ​ ព្រះ​អង្គ​ដើរតួ​ជា​អាជ្ញាកណ្តាល ដោយ​​មាន​អ្នកជំនាញ ជួយ​ផ្តល់​​យោបល់ ឬ​ទៅ​ពឹង​អង្គការ​អន្តរជាតិ​ឲ្យមក​គ្រប់គ្រង​ដ្ឋា​ភិបាល​អន្តរកាល​ហើយ​​​បោះ ​ឆ្នោត​ឡើងវិញ ប្រសិនបើ​ធ្វើ​ប្រជាមតិ​ទៅ​ឃើញថា ប្រជាពលរដ្ឋ​ភាគច្រើន​ចង់បាន​ដូចនេះ​។ ប៉ុន្តែ​លោក​ព្រមាន​ថា បើ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​នេះ​មិន​​ចប់​ទេ ហើយ​បាតុកម្ម​នៅតែ​មាន​បន្តទៀត នឹង​ធ្វើ​មាន​បញ្ហា​វិបត្តិ​សេដ្ឋកិច្ច​ធ្ងន់ធ្ងរ​ ៖
សម្រាប់​លោក គល់ បញ្ញា នាយក​អង្គការ​ឃ្លាំមើល​ការបោះឆ្នោត ខុម​ហ្វ្រែល គិតថា ចំណុច​គន្លឹះ​សំខាន់​ដែល​ត្រូវ​លើក​ដាក់​តុ​ចរចា​​ជាថ្មីទៀត​នេះ ​គឺ កែ​ទម្រង់​​ប្រព័ន្ធ​​បោះ​ឆ្នោត​​ឲ្យ​រួចរាល់ និង​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ត្រូវតែ​​អព្យាក្រិត ហើយ​​រៀបចំ​បោះឆ្នោត​ឡើងវិញ​នៅក្នុង​អាណត្តិ​។​
ទោះជាយ៉ាងណា អ្នកវិភាគ​ព្រឹត្តិការណ៍​​សង្គម លោក អ៊ូ វីរៈ មានប្រសាសន៍ថា លោក​បារម្ភ​ថា ការបោះឆ្នោត​ឡើងវិញ អាច​ទៅ​ជា​ទម្លាប់ ឬ​គោល​ការណ៍​​សម្រាប់​​អ្នកចាញ់ ហើយ​អាច​ប៉ះពាល់​ដល់​ដំណើរការ​ប្រជាធិបតេយ្យ​។  ប៉ុន្តែ​លោក​បន្ថែមថា ដំណោះស្រាយ​នៅ​ពេល​នេះ គឺ​ការបែងចែក​អំណាច​​នៅក្នុង​រដ្ឋសភា ដូច​ដែល​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ធ្លាប់​បាន​ទាមទារ​ ៖
កាល​ពី​ជំនួប​ចរចា​ក្នុង​ខែកញ្ញា ​រវាង​កណ​បក្ស​ជាប់​ឆ្នោត​ទាំង​ពីរ បាន​ឯកភាពគ្នា​លើ​ការកែទម្រង់​ប្រព័ន្ធ​ឆ្នោត តែ​មិន​ឯកភាពគ្នា​លើ​ការ​បែង​ចែង​អំណាច​នៅ​ក្នុង​រដ្ឋសភា​៕


2 comments:

  1. Anonymous11:51 AM

    If Mr Rainsy choose to go back to negotiate with youn it is probably the end of his political career same the fate of Norodom ranarith.Do not choose that way Sir Do not break your promise Sir and listen to the people Sir.

    ReplyDelete
  2. Anonymous4:35 PM

    If Sam Rainsy negotiate with Hun Sen regime and his political career is finished...What Sam Rainsy want maybe incompatible with what Cambodian people want! This is the issue of voters fraud and election fraud. This is not the issue of power sharing for Sam Rainsy with Hun Sen regime. According to Cambodian history ,it is the military that will decide the fate of Cambodian leaders....I hope Hun Sen is not so stupid to test the will of Cambodian people because today the Cambodian people do not have weapons but tomorrow they will have the weapons and the civil war is on the horizon! Good Luck to Hun Sen and this time Hun Sen will need more than Paris Agreement to solve the new civil war.

    ReplyDelete