អាជីវកម្ម ខ្នាតតូច កំពុងជួយ លើកស្ទួយ ជីវភាពរស់នៅ របស់ ជនចំណាកស្រុក
ដោយ អ៊ុក សាវបូរី / RFA | 12 April 2014
សកម្មភាព អាជីវករ ស្ងោរពោត ក្បែរប្រឡាយ ទឹកស្អុយ បឹងសាឡាង
ក្នុងខណ្ឌទួលគោក រាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី២ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៤។ RFA/Ouk Savborey
អាជីវកម្ម ខ្នាតតូច បានជួយ លើកតម្កើង ជីវភាព ជនចំណាកស្រុក ព្រោះ របរនោះ កំពុងតែ មានសង្វាក់ ផលិតកម្ម រស់រវើក ក្នុងទីផ្សារ នៅក្រុងភ្នំពេញ។ អាជីវកម្ម ខ្នាតតូច នេះដែរ កំពុងតែ ទាក់ទាញ អ្នកទំនេរ ពីការធ្វើស្រែចម្ការ សម្រុក ចូលមកភ្នំពេញ ដើម្បី រកកម្រៃ សម្រាប់ចាយ នាបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី។
ជនចំណាកស្រុក ជាច្រើន រស់នៅ ក្បែរប្រឡាយ ទឹកស្អុយ បឹងសាឡាង ក្នុងខណ្ឌ ទួលគោក និងចំការមន រាជធានីភ្នំពេញ កំពុងកាក់កប នឹងរបរលក់ដូរ តិចតួច, ហើយ ទទួលប្រាក់ចំណូល ប្រចាំថ្ងៃ ទៀងទាត់។
លោក ជា សុភ័គ្រ មកពីស្រុកកំពង់ត្របែក ខេត្តព្រៃវែង ឲ្យដឹងថា ក្រោយពីធ្វើស្រែរួចរាល់ គាត់ចេញពីភូមិស្រុកមកស្វែងរកចំណូលបន្ថែម ដើម្បីទុកចាយនាពេលចូលឆ្នាំខ្មែរ។ លោកថា របរលក់ដូរបានប្រាក់ចំណូលប្រចាំថ្ងៃ ដូចជាលក់ដូង ពោតស្ងោរ ពោតអាំង ដំឡូងអាំង អន្សមអាំង ស្លាបមាន់អាំង ជើងមាន់ចៀន សាច់គោចង្កាក់អាំង ប្រហិតចៀន ពងមាន់អាំង ផ្លែឈើចម្រុះ គុយទាវ បបរ នំបញ្ចុក នំដុត ជាដើម គឺជារបរខ្នាតតូច ដែលបានចំណូលរាល់ថ្ងៃ និងអាចសន្សំលុយទុកបានទៀតផង។ របរនោះវាបានជួយលើកស្ទួយសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារគាត់ បានប្រសើរជាងធ្វើការយកប្រាក់ខែ៖ «ឧសយើងទិញគេមួយឆ្អិត ៣ពាន់ គេឲ្យយើងដុតម៉ាឆ្អិត។ ពួកខ្ញុំលក់មាត់ទន្លេ ពេលយប់បានមកវិញ ជួនទៅដល់ម៉ោង១០ ១១យប់ក៏មាន តែចេញទៅក៏ល្ងាចដែរហ្នឹង។ ការស្នាក់នៅថ្លៃផ្ទះគេ១ខែ ១០ម៉ឺន ហើយថ្លៃភ្លើងផ្សេងមួយបន្ទប់ តែយើងនៅគ្នាច្រើន ៤ ទៅ ៥នាក់អស់ម្នាក់បន្តិចៗ។»
លោកស្រី សាយ យ័ន្ត មកពីភូមិត្រពាំងត្រាវ ឃុំពត់សរ ស្រុកបាទី ខេត្តតាកែវ ឲ្យដឹងថា របរលក់ដូរតិចតួចនៅភ្នំពេញ បានជួយស្ដារជីវភាពគាត់ពីមិនមានផ្ទះនៅសមរម្យ ទៅជាមានផ្ទះនៅ និងមានប្រាក់សល់អាចសងទៅម្ចាស់បំណុលលុយដែលគាត់បានខ្ចី ៥ពាន់ដុល្លារ ដើម្បីព្យាបាលប្ដីវះកាត់ពោះវៀនកន្លងមក។ លោកស្រីបន្តថា របរលក់ដូរតិចតួចនេះ ឲ្យតែអ្នកចំណាកស្រុកព្យាយាមលក់ គឺអាចសល់ប្រាក់ចំណេញក្នុង១ថ្ងៃយ៉ាងហោច ៥ម៉ឺនរៀលដែរ។ លោកស្រីអះអាងថា គាត់ចេញពីស្រុកមករកស៊ីលក់ដូរលើកដាក់ឥវ៉ាន់ និងលក់ពោត លក់នំកំប៉ិកកំប៉ុកតែរយៈពេល ៨ឆ្នាំ គាត់សល់ប្រាក់ទិញឈើ និងស័ង្កសីមកផ្គុំគ្នាសង់បានផ្ទះមួយខ្នងឲ្យកូន និងម្តាយគាត់រស់នៅសមរម្យ ហើយលុយក៏មានសល់ខ្លះផ្ញើឲ្យកូនទៅរៀន។ លោកស្រីថា នៅពេលចូលឆ្នាំ គាត់នឹងទៅផ្ទះជួបជុំកូនចៅ គាត់នឹងចំណាយច្រើន ទើបគាត់គិតថាគាត់លក់ពោតស្ងោរពេលព្រឹក និងពេលល្ងាចលក់ផ្សេងទៀត៖ «ចំណេញបាន១ថ្ងៃ ចាយហើយអីអ៊ីចឹងសល់ ៣ម៉ឺន ខ្ញុំលក់ពោត ៣ផ្លូន ប្អូនខ្ញុំហៅមកលក់ពោត១ថ្ងៃបាន ២-៣ម៉ឺនអ៊ីចឹង ផ្សំសងគេ ៥ពាន់ដុល្លារ ទម្រាំសងរួច ៥ឆ្នាំ សងរួចហើយ ឥឡូវទើបតែមកលក់សល់លុយសល់កាក់បានធ្វើផ្ទះនៅ។»
យុវជនឈ្មោះ សឿង ប៉េះ អាយុ ២៤ឆ្នាំ មានស្រុកកំណើតនៅខេត្តស្វាយរៀង ឲ្យដឹងថា គ្រួសារគាត់ទីទ័ល ទើបគាត់ចេញពីស្រុកកំណើតចូលមករស់នៅតំបន់ទឹកស្អុយបឹងសាឡាងនេះ ដើម្បីស៊ីឈ្នួលលក់គុយទាវពេលយប់។ យុវជនថា មុខរបរលក់គុយទាវពេលយប់ គឺមានអ្នកលក់ច្រើនគ្នា ដែលនាំគ្នាចេញទៅលក់នៅពេលរសៀល រហូតដល់ពេលយប់ ទើបត្រឡប់មកវិញទាំងអស់គ្នា។ លោកថា ថៅកែឲ្យគាត់លក់ក្នុងមួយចាន ៣ពាន់ ទៅ ៤ពាន់រៀល។ គាត់លក់១យប់អាចលក់ដាច់ ១០០ចាន ទៅជាង ១០០ចានដែរ កម្រនឹងលក់មិនដាច់ណាស់៖ «មុនដំបូងខ្ញុំចាប់របរដើរធ្វើរោង ការនៅកៀនស្វាយ ដល់ហើយខ្ញុំមកតាមគេមកដល់ភ្នំពេញ មកលក់គុយទាវ យើងដើរគោះធម្មតាពេលយប់។ លក់គ្រប់កន្លែង ផ្សារកណ្ដាល តាមអូរឫស្សី ផ្សារថ្មី ផ្សារចាស់ មាត់ទន្លេក៏មានដែរ ថ្ងៃណាអត់ដាច់ កាលពីមុនលក់តែ ៣ពាន់ ឥឡូវឡើងដល់ ៤ពាន់ មូលហេតុអីវ៉ាន់គេឡើងថ្លៃដែរ យើងឡើងថ្លៃតាមសាច់អីដែរ។»
លោកស្រី គឹម ហេង អាយុ ៤៦ឆ្នាំ មកពីស្រុករកាកោង ខេត្តកណ្ដាល បានឲ្យដឹងថា គាត់លក់តែគុយទាវទេ។ គាត់មានធុងគុយទាវ២ តភ្ជាប់ម៉ូតូ២គ្រឿង ហើយមានកម្មករ ៨នាក់ជួយលក់។ លោកស្រីថា គាត់ចាប់អាជីពលក់គុយទាវពេលយប់ជិត ១០ឆ្នាំហើយ ពេលថ្ងៃរំងាស់ទឹកស៊ុប ពេលយប់គាត់លក់គុយទាវ។ លោកស្រីអះអាងថា បានជាគាត់រើសពេលលក់គុយទាវយប់ ព្រោះមនុស្សត្រូវការហូបច្រើន ឯអ្នកលក់នៅពេលយប់ គឺខ្សត់ជាងពេលថ្ងៃ៖ «កម្មករ ៨នាក់ ខ្ញុំអត់ដែលទៅទេ ក្មេងៗទៅលក់ក្នុងភ្នំពេញនេះតែម្តង ចេះតែដើរចល័តរហូតអ៊ីចឹងទៅ ពីមួយកន្លែងទៅមួយកន្លែងទៅចេញម៉ោង ៤កន្លះ ហើយមកវិញម៉ោង២ ម៉ោង៣ អ៊ីចឹងទៅ។ លុយសរុបទាំងដើម ទាំងអស់តែម្តង មួយធុងបាន ៤០ម៉ឺន ៣០ម៉ឺន ក្នុង១ធុង។»
ស្ត្រីឈ្មោះ ណារ៉ា មកពីភូមិស្រះ ឃុំរំចេក ស្រុកព្រះស្ដេច ខេត្តព្រៃវែង អះអាងថា រដូវប្រាំងស្រុកគាត់ខ្វះទឹកមិនអាចធ្វើស្រែប្រាំងបាន ទើបអ្នកភូមិនាំគ្នាមករកស៊ីនៅភ្នំពេញ ដើម្បីយកលុយទៅចូលឆ្នាំខ្មែរ។ លោកស្រីថា គាត់ទិញពោតនៅកន្លែងបោះដុំក្នុងផ្សារនាគមាស ជាផ្លែពោតប្រភេទលេខ១ ទិញក្នុង១ផ្លូនផ្លែថ្លៃ ១ម៉ឺន ៨ពាន់រៀល បើផ្លែពោតប្រភេទលេខ២ ថ្លៃតែ ១ម៉ឺន ៥ពាន់រៀលទេ។ គាត់លក់មួយផ្លែ ១ពាន់រៀល ហើយមួយផ្លូន ៥២ផ្លែ ទូទាត់ថ្លៃស្ងោរថ្លៃទឹក គាត់ចំណេញបាន ៣ម៉ឺនរៀលដែរ ក្នុងការលក់មួយជើង ឯក្នុង១ថ្ងៃ គាត់លក់ ២ជើង គឺលក់ពេលព្រឹក និងពេលល្ងាច។
លោកស្រីថា នៅក្នុងតំបន់បឹងសាឡាងនេះ មានអ្នកជួយគ្នាដែរក្នុងការធ្វើអាជីវកម្ម ដូចជា អ្នកខ្លះជួញឧសយកមកលក់ឲ្យពួកគាត់សម្រាប់ស្ងោរពោត។ គេគិតតម្លៃឧសក្នុងពេលស្ងោរពោត១ឆ្នាំងចំនួនពោត១ផ្លូន គឺ៣ពាន់រៀល។ លោកស្រីថា ពោតស្ងោរឆ្អិតល្អ ទាល់តែដុតភ្លើងដល់២ម៉ោង។ ស្ងោរឆ្អិនរួច គាត់ស្រង់វារៀបដាក់ថង់ ហើយដឹកយកទៅលក់នៅម៉ោង ៣ល្ងាច៖ «លេខ១ មួយម៉ឺនប្រាំបី លេខ២ មួយម៉ឺនប្រាំ លក់វិញមួយ ១.០០០ អាលេខ១ បើលេខ២ ពីរ ១៥០០ ចុងក្រោយ ៥០០អីទៅ យកទៅលក់ដល់រោងចក្រអីទៅ ៥០០។ លក់ឥឡូវពិបាកលក់ លំបាករកណាស់ ព្រោះមនុស្សវាច្រើន ហើយណាមួយគេជិតបុណ្យទានផង គេមិនសូវចំណាយលុយកាក់ផ្សេងៗដែលអត់ហេតុផលទេ គឺលក់ដល់ម៉ោង៨ ៩យប់នោះ ថ្ងៃណាមិនដាច់ទៅ លក់ដល់ម៉ោង ១០ ១១ឯណោះ។»
ចៅសង្កាត់រងនៃសង្កាត់បឹងសាឡាង លោក ខៀវ ថៃសារៈមុន្នី បានឲ្យដឹងថា ជនចំណាកស្រុកមករស់នៅក្នុងផ្ទះជួលនៅសង្កាត់បឹងសាឡាង ប្រមាណជាង ១០០គ្រួសារ។ លោកថា ពួកគេប្រកបរបររកស៊ីបានលុយចូលប្រចាំថ្ងៃ។ អ្នកចំណូលថ្មីទាំងនោះ ច្រើនមកទាំងគ្រួសារ ហើយពួកគេរស់នៅមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ មិនសូវបង្កបញ្ហាហិង្សា ឬចោរកម្មនាំឲ្យអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានលំបាកធ្វើការទេ។
កាលពីថ្ងៃចុងខែមីនា មន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម និងបណ្ដាញកសិករ និងធម្មជាតិ និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ប្រជុំគ្នា២ថ្ងៃជាប់គ្នាក្នុងបំណងស្វែងរកវិធីពង្រឹងសមត្ថភាព ដល់អ្នកប្រកបរបរខ្នាតតូចជាកសិកម្មលក្ខណៈគ្រួសារ ដើម្បីការពារមិនឲ្យមានអ្នកចំណាកស្រុក។ អង្គប្រជុំបានជំរុញឲ្យមន្ត្រីជំនាញចុះបង្រៀនបច្ចេកទេសកសិកម្មដល់ យុវជន ដើម្បីឲ្យពួកគេចេះកែលំអដីកសិកម្ម ទាញយកផលពីដីវិញ ជាជាងការដើរចោលភូមិស្រុក និងដើរចោលក្រុមគ្រួសារ ហើយទុកដីកសិកម្មទំនេរចោល។ ម្យ៉ាងទៀត ការចេញពីភូមិស្រុក ធ្វើឲ្យជនបទខ្វះកម្លាំងពលកម្មក្នុងការប្រមូលផលកសិកម្ម ហើយការចំណាកស្រុករកការងារធ្វើនៅបរទេស មិនសូវបានជោគជ័យនោះទេ។
ប្រធានការិយាល័យអង្គការកសិករនាយកដ្ឋានផ្សព្វផ្សាយកសិកម្ម នៃអគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្ម លោក អ៊ុក សារឿន មានប្រសាសន៍ថា ការបង្កើតគណៈកម្មការថ្នាក់ជាតិ ស្ដីពីកសិកម្មលក្ខណៈគ្រួសារ គឺជាការរួមចំណែកសំខាន់ដល់កសិករខ្នាតតូច ក្នុងការរួមគ្នាផលិតកសិកម្ម ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ស្បៀងអាហារដល់ពិភពលោកទាំងមូល និងការជួយថែរក្សាស្រទាប់ផែនដី ព្រមទាំងបង្កើនការងារច្នៃប្រឌិតដល់កសិករវ័យក្មេង ឲ្យគេបន្ថយការធ្វើចំណាកស្រុក ងាកមកទាញយកផលពីដីកសិកម្ម។
ប្រធានបណ្ដាញកសិករអាស៊ី និងជាប្រធានបណ្ដាញកសិករ និងធម្មជាតិ លោក អ៊ួន សុផល ថ្លែងថា យុវជនជាច្រើនបានចំណាកស្រុក ព្រោះគ្មានការងារធ្វើនៅក្នុងកន្លែងគេរស់នៅ។ លោកថា ឆ្នាំ២០១៤ ក៏ជាឆ្នាំអន្តរជាតិស្ដីពីផលិតកម្មកសិកម្មខ្នាតតូច និងប្រកបដោយនិរន្តរភាពស្បៀង។ បញ្ហានេះ បណ្ដាញកសិករ និងធម្មជាតិ រៀបចំបង្កើតគណៈកម្មការថ្នាក់ជាតិសម្រាប់ពង្រឹងកសិកម្មលក្ខណៈ គ្រួសារ។ គណៈកម្មការថ្នាក់ជាតិនោះ នឹងជួយបណ្ដុះកសិករវ័យក្មេង ឲ្យពួកគេមានជំនាញ និងចេះស្ទាត់នូវបច្ចេកទេសកសិកម្ម ហើយមិនចំណាកស្រុក ដើម្បីឲ្យយុវជននៅជាមួយគ្រួសារ ហើយធ្វើការងារកសិកម្មធានាដល់និរន្តរភាពស្បៀង នៅឆ្នាំ២០១៤ តទៅ។
អង្គប្រជុំក៏សំដែងនូវក្តីបារម្ភ អំពីការខិតជិតមកដល់នៃឆ្នាំ២០១៥ ដែលប្រទេសក្នុងសហគមន៍អាស៊ានទាំង១០ ក្នុងនោះមានប្រទេសកម្ពុជា ដែរ នឹងមានការរួមបញ្ចូលគ្នាទាំងសេដ្ឋកិច្ច ទាំងទំនិញ ទាំងពលកម្ម ទាំងធនធានមនុស្ស ហើយប្រទេសកម្ពុជា មិនដឹងថាអាចទប់ស្កាត់លំហូរចូលមកនោះបានដែរឬទេ៕
No comments:
Post a Comment