សង្គមស៊ីវិល ទាមទារ ឱ្យមាន យន្តការ ត្រួតពិនិត្យ ក្នុងការដឹកនាំរដ្ឋ
VOA | ១៥ កញ្ញា ២០១៤
លោក
នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងលោក សម រង្ស៊ី ប្រធាន គណបក្ស សង្គ្រោះជាតិ
ពិភាក្សាគ្នា នៅមន្ទីរ រដ្ឋសភា ជាតិ នៅរាជធានី ភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃ ទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤។
ភ្នំពេញ— នៅក្នុងពេល ដែលកម្ពុជា
កំពុងប្រារព្ធ ទិវា អន្តរជាតិ ដើម្បី លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ នៅថ្ងៃច័ន្ទនេះ, ក្រុមអង្គការ សង្គមស៊ីវិល ក្នុងស្រុក មួយចំនួន
បានទទូច ទាមទា រឱ្យមានយន្តការ ត្រួតពិនិត្យគ្នា ទៅវិញ ទៅមក នៅក្នុងស្ថាប័ន រដ្ឋាភិបាល គ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ដើម្បី ធានាស្ថិរភា, ពលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ, និងការផ្សះផ្សារ ជាតិ នៅកម្ពុជា។
លោក គុល បញ្ញា នាយកប្រតិបត្តិអង្គការឃ្លាំមើលដំណើរការបោះឆ្នោតមួយឈ្មោះComfrel មានប្រសាសន៍ថាដើម្បីធានាឱ្យមានលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឱ្យទូលំទូលាយនិង ការផ្សះផ្សារជាតិគឺត្រូវរកមធ្យោបាយមួយគឺរាល់ដំណើរការណ៍នៃ កិច្ចការនយោបាយត្រូវតែមានការចូលរួមពីគណបក្សប្រឆាំង មិនត្រូវឱ្យមានការប៉ះពាល់ដល់ក្រុមណាផ្សេងៗ និងខិតខំធ្វើយ៉ាងណាទាញឱ្យបានរវាងក្រុមដែលមានមតិភាគតិចនិងមតិ ភាគច្រើនយកមកឱ្យចូលរួមក្នុងការសម្រេចចិត្ត។
លោកនិយាយថា៖ «ប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យគ្នាទៅវិញទៅមកនេះមិនមែនមានន័យថាធ្វើ ឱ្យមានជម្លោះនៅក្នុងសភានៅក្នុងការសម្រេចចិត្តទេ។ ប៉ុន្តែវាអាចបង្កើតនូវការដេញដោលគ្នាមួយឱ្យបានត្រឹមត្រូវឱ្យមាន ពេលវេលាមួយឱ្យបានសមរម្យ។»
លោក យឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមានប្រសាសន៍ថាវាជាការចាំបាច់ ដែលយើងត្រូវតែមានការត្រួតពិនិត្យគ្នាទៅវិញទៅមកដែលសព្វថ្ងៃ នេះមានចំណុចខ្វះខាតច្រើនដែលមិនឱ្យមានការត្រួតពិនិត្យគ្នាទៅ វិញទៅមកនេះដែលអ្នកមានអំណាចធ្វើអ្វីតាមតែអំពើចិត្តនិងមិនមាន ការគោរពច្បាប់។
លោកនិយាយថា៖ «សង្គមប្រជាធិបតេយ្យមិនមែនមានន័យថាអំណាចស្ថិតនៅលើកណ្តាប់ដៃ អ្នកណាម្នាក់ទេ។ អំណាចជារបស់ប្រជាពលរដ្ឋ អំណាចជារបស់ស្ថាប័នប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដហើយសូម្បីតែសមាសភាពដឹក នាំស្ថាប័នសំខាន់ៗប្រជាធិបតេយ្យក៏ត្រូវតែជាសមាសភាពដែលតំណាង ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋដែរ។»
លោក ឈាង វ៉ុន អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភានិងជាអ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រជាជនមិនអាច ស្នើសុំដើម្បីសេចក្តីអត្ថាធិប្បាយបានទេរីឯលោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីត្រូវបានអ្នកលើកទូរស័ព្ទ និយាយថាលោកជាប់រវល់។
នេះជាលើកទី៧ហើយដែលកម្ពុជាបានប្រារព្ធទិវាអន្តរជាតិដើម្បី លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៨មកម្ល៉េះ។ ទិវានេះត្រូវបានអង្គការសហប្រជាជាតិសម្រេចធ្វើជារៀងរាល់ឆ្នាំនៅ ថ្ងៃទី១៥ខែកញ្ញាទៅលើដំណោះស្រាយជារួមមួយនៃដំណើរការលទ្ធិ ប្រជាធិបតេយ្យ។
អង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងប្រទេសកម្ពុជានៅក្នុងឆ្នាំនេះបានលើក យកប្រធានបទចំនួនបី គឺការផ្សះផ្សារជាតិ ដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សមភាពរវាងស្រ្តី និង បុរស និង សេរីភាពបញ្ចេញមតិ។
លោក សុខ ទូច សាកលវិទ្យាធិការនៃសាកលវិទ្យាល័យខេមរៈមានប្រសាសន៍ថាបញ្ហាលទ្ធិប្រជា ធិបតេយ្យនិងការផ្សះផ្សារជាតិវាជាការពិបាកក្នុងការនិយាយពីព្រោះ ថាអំណាចនៅកម្ពុជាបានកើតចេញពីបួនចំណុចទីមួយគឺអំណាចតពូជ ទីពីរអំណាចកើតចេញពីការបន្តុប ទីបីអំណាចកើតចេញពីបដិវត្តន៍ និង អំណាចកើតចេញពីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា ក្នុងបរិបទកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ននេះប្រជាជនគាត់គូសវាសឱ្យអ្នកនយោបាយ ដើរដើម្បីរើសមេដឹកនាំមួយប្រកបដោយភាពត្រឹមត្រូវ។
លោក និយាយថា៖ «ដើម្បី រើសមេដឹកនាំ គាត់ ឱ្យមេដឹកនាំ មួយ ប្រកបទៅដោយ ភាពត្រឹមត្រូវ, ភាពម្ចាស់អំណាច, ហើយ ក្លាយទៅ ជាមគ្គុទេសក៏ ដ៏រឹងមាំ សម្រាប់ ប្រទេសជាតិ ទៅថ្ងៃអនាគត។ កុំ អ្នកកាន់អំណាច យល់ថា, គាត់ ជាម្ចាស់ របស់យើង, ជាឪ របស់យើង, ជាម៉ែ របស់យើង។ តាមពិត គាត់ ជាអ្នកបម្រើ របស់ ប្រជាជនទេ។»
លោក នី ចរិយា ប្រធានក្រុមស៊ើបអង្កេតរបស់សមាគមសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកមានប្រសាសន៍ថា សេរីភាពបញ្ចេញមតិនៅក្នុងប្រទេសអ្នកកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យមាន កក្តាពីរគឺជាអ្នកបង្កើតលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងជាអ្នកថែរក្សាលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឱ្យគង់វង្ស៕
លោក គុល បញ្ញា នាយកប្រតិបត្តិអង្គការឃ្លាំមើលដំណើរការបោះឆ្នោតមួយឈ្មោះComfrel មានប្រសាសន៍ថាដើម្បីធានាឱ្យមានលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឱ្យទូលំទូលាយនិង ការផ្សះផ្សារជាតិគឺត្រូវរកមធ្យោបាយមួយគឺរាល់ដំណើរការណ៍នៃ កិច្ចការនយោបាយត្រូវតែមានការចូលរួមពីគណបក្សប្រឆាំង មិនត្រូវឱ្យមានការប៉ះពាល់ដល់ក្រុមណាផ្សេងៗ និងខិតខំធ្វើយ៉ាងណាទាញឱ្យបានរវាងក្រុមដែលមានមតិភាគតិចនិងមតិ ភាគច្រើនយកមកឱ្យចូលរួមក្នុងការសម្រេចចិត្ត។
លោកនិយាយថា៖ «ប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យគ្នាទៅវិញទៅមកនេះមិនមែនមានន័យថាធ្វើ ឱ្យមានជម្លោះនៅក្នុងសភានៅក្នុងការសម្រេចចិត្តទេ។ ប៉ុន្តែវាអាចបង្កើតនូវការដេញដោលគ្នាមួយឱ្យបានត្រឹមត្រូវឱ្យមាន ពេលវេលាមួយឱ្យបានសមរម្យ។»
លោក យឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមានប្រសាសន៍ថាវាជាការចាំបាច់ ដែលយើងត្រូវតែមានការត្រួតពិនិត្យគ្នាទៅវិញទៅមកដែលសព្វថ្ងៃ នេះមានចំណុចខ្វះខាតច្រើនដែលមិនឱ្យមានការត្រួតពិនិត្យគ្នាទៅ វិញទៅមកនេះដែលអ្នកមានអំណាចធ្វើអ្វីតាមតែអំពើចិត្តនិងមិនមាន ការគោរពច្បាប់។
លោកនិយាយថា៖ «សង្គមប្រជាធិបតេយ្យមិនមែនមានន័យថាអំណាចស្ថិតនៅលើកណ្តាប់ដៃ អ្នកណាម្នាក់ទេ។ អំណាចជារបស់ប្រជាពលរដ្ឋ អំណាចជារបស់ស្ថាប័នប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដហើយសូម្បីតែសមាសភាពដឹក នាំស្ថាប័នសំខាន់ៗប្រជាធិបតេយ្យក៏ត្រូវតែជាសមាសភាពដែលតំណាង ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋដែរ។»
លោក ឈាង វ៉ុន អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភានិងជាអ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រជាជនមិនអាច ស្នើសុំដើម្បីសេចក្តីអត្ថាធិប្បាយបានទេរីឯលោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីត្រូវបានអ្នកលើកទូរស័ព្ទ និយាយថាលោកជាប់រវល់។
នេះជាលើកទី៧ហើយដែលកម្ពុជាបានប្រារព្ធទិវាអន្តរជាតិដើម្បី លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៨មកម្ល៉េះ។ ទិវានេះត្រូវបានអង្គការសហប្រជាជាតិសម្រេចធ្វើជារៀងរាល់ឆ្នាំនៅ ថ្ងៃទី១៥ខែកញ្ញាទៅលើដំណោះស្រាយជារួមមួយនៃដំណើរការលទ្ធិ ប្រជាធិបតេយ្យ។
អង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងប្រទេសកម្ពុជានៅក្នុងឆ្នាំនេះបានលើក យកប្រធានបទចំនួនបី គឺការផ្សះផ្សារជាតិ ដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សមភាពរវាងស្រ្តី និង បុរស និង សេរីភាពបញ្ចេញមតិ។
លោក សុខ ទូច សាកលវិទ្យាធិការនៃសាកលវិទ្យាល័យខេមរៈមានប្រសាសន៍ថាបញ្ហាលទ្ធិប្រជា ធិបតេយ្យនិងការផ្សះផ្សារជាតិវាជាការពិបាកក្នុងការនិយាយពីព្រោះ ថាអំណាចនៅកម្ពុជាបានកើតចេញពីបួនចំណុចទីមួយគឺអំណាចតពូជ ទីពីរអំណាចកើតចេញពីការបន្តុប ទីបីអំណាចកើតចេញពីបដិវត្តន៍ និង អំណាចកើតចេញពីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា ក្នុងបរិបទកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ននេះប្រជាជនគាត់គូសវាសឱ្យអ្នកនយោបាយ ដើរដើម្បីរើសមេដឹកនាំមួយប្រកបដោយភាពត្រឹមត្រូវ។
លោក និយាយថា៖ «ដើម្បី រើសមេដឹកនាំ គាត់ ឱ្យមេដឹកនាំ មួយ ប្រកបទៅដោយ ភាពត្រឹមត្រូវ, ភាពម្ចាស់អំណាច, ហើយ ក្លាយទៅ ជាមគ្គុទេសក៏ ដ៏រឹងមាំ សម្រាប់ ប្រទេសជាតិ ទៅថ្ងៃអនាគត។ កុំ អ្នកកាន់អំណាច យល់ថា, គាត់ ជាម្ចាស់ របស់យើង, ជាឪ របស់យើង, ជាម៉ែ របស់យើង។ តាមពិត គាត់ ជាអ្នកបម្រើ របស់ ប្រជាជនទេ។»
លោក នី ចរិយា ប្រធានក្រុមស៊ើបអង្កេតរបស់សមាគមសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកមានប្រសាសន៍ថា សេរីភាពបញ្ចេញមតិនៅក្នុងប្រទេសអ្នកកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យមាន កក្តាពីរគឺជាអ្នកបង្កើតលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងជាអ្នកថែរក្សាលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឱ្យគង់វង្ស៕
No comments:
Post a Comment