អង្គការ ក្រៅរដ្ឋាភិបាល ស្នើរដ្ឋាភិបាល បន្តជំរុញ ឲ្យមាន លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ
RFA / វិទ្យុ អាស៊ី សេរី | ១៤ កញ្ញា ២០១៤
នាយកប្រតិបត្តិ គណៈកម្មាធិការ ដើម្បី ការបោះឆ្នោត ដោយសេរី
និងត្រឹមត្រូវ នៅកម្ពុជា (Comfrel) លោក គល់ បញ្ញា
ផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ ដល់អ្នកកាសែត នៅថ្ងៃ ទី២៦ ធ្នូ ២០១៣។ RFA/Tin Zakariya
នៅក្នុងទិវា អន្តរជាតិ ប្រជាធិបតេយ្យ នៅថ្ងៃ ទី១៥ ខែកញ្ញា, ក្រុមអង្គការ សមាគម ក្រៅរដ្ឋាភិបាល មួយចំនួន នៅកម្ពុជា ស្នើដល់ រដ្ឋាភិបាល បន្តជំរុញ ឲ្យមាន លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងបញ្ចូលស្ត្រី ក្នុងវិស័យ នយោបាយ ឲ្យបានច្រើន នៅថ្ងៃអនាគត។ ប៉ុន្តែ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល អះអាង ថា, លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ឬសិទ្ធិ បញ្ចេញមតិ នៅកម្ពុជា រដ្ឋាភិបាល បានបើកចំហ ដល់គ្រប់ គណបក្ស នយោបាយ និងសង្គមស៊ីវិល ជាងប្រទេស មួយចំនួន នៅក្នុងតំបន់។
ការប្រារព្ធ ទិវា អន្តរជាតិនេះ ធ្វើឡើង នៅសាកលវិទ្យាល័យ ខេមរៈ ដោយមាន តំណាង អង្គការ សមាគម មិនមែន រដ្ឋាភិបាល និងនិស្សិត មកពីតាម សកលវិទ្យាល័យនានា ចូលរួម, ហើយ មានបំណង បង្ហាញ អំពី ស្ថានភាព ប្រជាធិបតេយ្យ កំពុងកើតមាន នៅកម្ពុជា។
លោក គល់ បញ្ហា នាយកប្រតិបត្តិ អង្គការ ខុមហ្វ្រែល (Comfrel) ស្ថិតក្នុងចំណោម សង្គមស៊ីវិល ផ្សេងទៀត បានឲ្យដឹង ថា, ប្រទេសកម្ពុជា មានឧបសគ្គ ជាច្រើន ទាក់ទង ដំណើរការ ប្រជាធិបតេយ្យ។ ប៉ុន្តែ នៅថ្ងៃ ទី១៥ ខែកញ្ញា ជាថ្ងៃទិវា អន្តរជាតិ ប្រជាធិបតេយ្យនេះ, អង្គការ សង្គមស៊ីវិល បានលើកយក ប្រធានបទ ចំនួន៣ មកបង្ហាញ, មានដូចជា ការផ្សះផ្សាជាតិ ដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ, សមភាព រវាង ស្ត្រី និងបុរស ក្នុងវិស័យ នយោបាយ, និងសេរីភាព ក្នុងការបញ្ចេញមតិ។
លោក បន្តថា ចំណុចចម្បង ទាំង ៣នេះ ទាមទារ ឲ្យរដ្ឋាភិបាល ជួយជំរុញ និងត្រូវ ដំណោះស្រាយ ឲ្យបានច្រើន នៅថ្ងៃអនាគត។
លោក គល់ បញ្ហា បញ្ជាក់ថា ការផ្សះផ្សា ជាតិ ដើម្បី ប្រជាធិបតេយ្យ គឺ ជាមូលដ្ឋានគ្រឹះ ដ៏សំខាន់ និងត្រូវ ធ្វើតាម រយៈការបោះឆ្នោត ដោយយុត្តិធម៌ ដើម្បី យកអំណាច នីតិប្បញ្ញត្តិ និងនីតិប្រតិបត្តិ។ ជាងនេះ ការកំណត់អាណត្តិរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីត្រឹមពីរអាណត្តិ ឬស្នើ រយៈពេល ១០ឆ្នាំ គឺ មានសារសំខាន់ ក្នុងការប្ដូរអំណាចដឹកនាំ ឬនីតិប្រតិបត្តិរវាងអ្នកនយោបាយនៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ។
លោកឲ្យដឹងថា ស្ថានភាពប្រជាធិបតេយ្យ ឬសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា អាចនឹងមានភាពប្រសើរនៅថ្ងៃអនាគត បន្ទាប់ពីគណបក្សនយោបាយទាំងពីរ និងរដ្ឋសភា រួមគ្នាអនុវត្ត និងធ្វើ វិសោធនកម្ម ច្បាប់ មួយចំនួន ថ្មីៗនេះ ជាពិសេស បានបើកទីលានប្រជាធិបតេយ្យ ឲ្យពលរដ្ឋបានសម្ដែងមតិឡើងវិញ៖ «យើង រកឃើញ ចំណុច ៣ហ្នឹង ជាស្នូល នៃដំណើរការ ប្រជាធិបតេយ្យ នៅកម្ពុជា អាចមាន ការរីកចំរើន បើសិនជា មានការខិតខំ ប្រឹងប្រែង តាមឆន្ទៈ នយោបាយ, ការដឹកនាំ រដ្ឋាភិបាល របស់ រដ្ឋសភា ដើម្បី យកទៅអនុវត្តន៍។ ចំណុច ចំនួន៣ ដែលយើង ជួយផ្ដល់ យោបល់ហ្នឹង, យើង គិតថា ប្រហែល ជាជួយ ឲ្យលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ នៅកម្ពុជា នឹងបោះជំហាន ទៅមុខ នៅក្នុងអ្វី ដែលជាគោលដៅ ធ្វើឲ្យមាន ភាពរុងរឿង នៅក្នុងប្រទេស កម្ពុជាយើង។»
ឆ្លើយតប បញ្ហានេះ លោក ផៃ ស៊ីផាន មន្ត្រីនាំពាក្យទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលបានបើកទូលាយដល់សិទ្ធិបញ្ចេញមតិច្រើនជាងប្រទេសមួយ ចំនួននៅក្នុងតំបន់ ហើយថា សិទ្ធិ ឬលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ គឺរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានបើកទូលាយដល់គ្រប់គណបក្សនយោបាយ និងសង្គមស៊ីវិលដោយគ្មានការរើសអើង។
ទោះជាបែបនេះក្តី សង្គមស៊ីវិលអះអាងថា កម្ពុជានៅមានឧបសគ្គ ឬបញ្ហាជាច្រើន មានដូចជា មិនទាន់មានការផ្សះផ្សាជាតិ និងសេរីភាពបញ្ចេញមតិឲ្យបានទូលំទូលាយទេ។
ត្រង់ចំណុចនេះ លោក ផៃ ស៊ីផាន បញ្ជាក់ថា នៅលើពិភពលោកមិនទាន់មានប្រទេសណាមួយហ៊ានអះអាងថា ប្រទេសខ្លួនមានប្រជាធិបតេយ្យ ១០០ភាគរយទេ សូម្បីតែសហរដ្ឋអាមេរិក ក៏ស្ថិតក្នុងការតម្រង់ទិសទៅមុខជារហូតដែរ។ លោកបន្តថា ទោះបីកម្ពុជា មិនទាន់មានលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យបាន ១០០ភាគរយបែបណាក្តី ក៏ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលបានបង្កើតឲ្យមានស្ថិរភាពនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងសិទ្ធិក្នុងការសម្ដែងមតិ ដោយគ្មានការរើសអើងក្រុម ឬគណបក្សនយោបាយណាមួយទេ ជាពិសេស ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៣ មកដល់ឆ្នាំ២០១៤។
លោក ផៃ ស៊ីផាន៖ «នៅក្នុងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ យើង មើលឃើញអ្វី ដែលបានជះ ពីប្រជាធិបតេយ្យ ដែលយើង កសាងបាន គឺ សន្តិភាព និងស្ថិរភាព នយោបាយ, ហើយ បានប៉ះ រហូត ដល់កំណើន នៃសេដ្ឋកិច្ច កម្ពុជាយើង។ យើង ឃើញមាន ៧,៥ ភាគរយ នៃផល ជីឌីភី (GDP)។ ចំពោះ ចំណូលកើនជាង ១ពាន់ដុល្លារក្នុងមនុស្សម្នាក់ៗ។ នេះជាហេតុផលដែលយើងទទួលបាន និងរហូតដល់ពេលនេះ យើង កំពុងតែ អបអរសាទរ នូវអ្វី ដែលជាទស្សនាទាន នៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ, គឺ យើង បានធ្វើច្រើនណាស់។ ទាំងនេះ គឺ ជាសមិទ្ធផល ដែលត្រូវតែ គោរព, ត្រូវតែ វាយតម្លៃខ្ពស់ និងមោទនភាព សម្រាប់យើង ជាខ្មែរ ទាំងអស់គ្នា។»
យ៉ាងណាក៏ដោយ នៅក្នុងទិវាអន្តរជាតិប្រជាធិបតេយ្យឆ្នាំនេះ ក្រុមអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួននៅកម្ពុជា ក៏បានរួមគ្នាចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ អបអរសាទរដូចគ្នា បណ្ដាប្រទេសនៅលើពិភពលោកដែលប្រារព្ធទិវាអន្តរជាតិនៃ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដើម្បីគាំទ្រនិងរំលឹកពីគុណតម្លៃជាសកលនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ហើយបានស្នើដល់រដ្ឋាភិបាលចូលរួមគាំទ្រ និងសហការជំរុញឲ្យដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរីកចម្រើនច្រើនថែម ទៀតនៅថ្ងៃអនាគត៕
No comments:
Post a Comment