Paris Peace Accords 23 Oct. 1991

Saturday, March 14, 2015

ច្បាប់​បោះ​ឆ្នោត ​ថ្មី ​នឹង​ត្រូវ​ សភា​ ប្រជុំ​អនុម័ត​ ជា​ផ្លូវ​ការ​ នៅ​ចុង​ខែ​មីនា | Parliament will meet to adopt new election laws at end of March

ច្បាប់​បោះ​ឆ្នោត ​ថ្មី ​នឹង​ត្រូវ​ សភា​ ប្រជុំ​អនុម័ត​ ជា​ផ្លូវ​ការ​ នៅ​ចុង​ខែ​មីនា

RFA / ​វិទ្យុ ​អាស៊ី សេរី | ១៣ មិនា ២០១៥

កែ​ទម្រង់ បោះ​ឆ្នោត ៦១០
២០-មិថុនា-២០១៤៖ អ្នក​ចូល​រួម​ សិក្ខាសាលា​ ស្ដីពី ​ការ​ចូល​រួម ​របស់ ​យុវជន​ ក្នុង​កំណែ​ទម្រង់​ ការ​បោះ​ឆ្នោត នា​ខេត្ត ​កំពង់ចាម ពាក់​អាវ​ ដែល​មាន​អក្សរ​ ស្ដីពី ​ការ​កែ​ទម្រង់​ ការ​បោះ​ឆ្នោត។  RFA/Saut Sokprathna

សេចក្ដី​ព្រាង ​សេចក្ដី​ស្នើ​ច្បាប់​ ចំនួន​ពីរ​ ដ៏​ចម្រូងចម្រាស ដែល​សង្គម​ស៊ីវិល​ ជាង​៦០ មិន​គាំទ្រ​នោះ, ក្រុម​ការងារ​ គណបក្ស​ ជាប់​ឆ្នោត​ ទាំង​ពីរ នឹង​មិនធ្វើ ​សិក្ខា​សាលា ​ពិភាក្សា​ ទៀត​ទេ ទោះ ជា​មាន​ ការ​ស្នើសុំ​ ពី​អង្គការ​ សង្គម​ស៊ីវិល ​មួយ​ចំនួន​ ក៏ដោយ។ សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់ ​ថ្មី​ ទាំង​ពីរ​នេះ នឹង​ត្រូវ​ សភា ​ប្រជុំ​អនុម័ត​ ជា​ផ្លូវ​ការ​ នៅ​ចុង​ខែ​ មីនា គឺ​ នៅ​មុន​ពេល ​ចូល​ឆ្នាំ​ថ្មី ​ប្រពៃណី​ជាតិ។

សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់ ​កំណែ​ទម្រង់​ ការ​បោះ​ឆ្នោត ​ទាំង​ពីរ ដែល​អង្គការ​ សង្គម​ស៊ីវិល ​ទាមទារ ​ឲ្យ​មាន​ ការ​កែប្រែ និង​លុបមាត្រា​ មួយ​ចំនួន​ ចេញ​សិន​នោះ នឹង​ត្រូវ​ បញ្ជូន​ ដល់​គណៈកម្មការ​ នីតិកម្ម និង​យុត្តិធម៌​ នៃ​រដ្ឋសភា ដើម្បី ​រង់ចាំ​ សភា ​បើក​កិច្ច​ប្រជុំ​ អនុម័ត​ នៅ​ពេល ​ដ៏​ខ្លី​ ខាង​មុខ។

មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​ គណបក្ស ​ប្រជាជន​កម្ពុជា និង​ជា​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ រដ្ឋសភា ឲ្យ​ដឹង​ នៅ​ថ្ងៃ​ ទី​១៣ មីនា ថា, សេចក្ដី​ព្រាង ​សេចក្ដី​ស្នើ​ច្បាប់ ​ស្ដីពី​ ការ​បោះ​ឆ្នោត​ ជ្រើស​តាំង ​តំណាង​រាស្ត្រ និង​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់ ​ស្ដីពី ​កា​រៀបចំ និង​ការ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ ​នៃ​គណៈកម្មាធិការ​ ជាតិ ​រៀបចំ​ ការ​បោះ​ឆ្នោត​នេះ, គណៈកម្មការ ​អចិន្ត្រៃយ៍ ​នៃ​រដ្ឋសភា នឹង​បើក​ កិច្ច​ប្រជុំ​ នៅ​ថ្ងៃ​ច័ន្ទ ទី​១៦ មីនា ដើម​សប្ដាហ៍​ក្រោយ ដើម្បី​ កំណត់​ថ្ងៃ​ កាល​បរិច្ឆេទ ​បើក​កិច្ច​ប្រជុំ ​វិសាមញ្ញ​ពេញ​អង្គ ក្នុង​ការ​ពិភាក្សា និង​អនុម័ត​ សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ ទាំង​ពីរ​នេះ។

ទោះ ​ជា​យ៉ាង​នេះ​ក្ដី លោក ឈាង វុន បញ្ជាក់​ថា, សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​នេះ សភា​ នឹង​បើក​កិច្ច​ប្រជុំ ​ពិភាក្សា​ យ៉ាង​យូរ ​នៅ​ថ្ងៃ​ ទី​១៩ និង​ថ្ងៃ​ ទី​២០ មីនា ខាង​មុខ៖ «ចឹង​ហើយ ពេល​សភា​ អនុម័ត ​រួច​ហើយ ត្រូវ​ បញ្ជូន​ទៅ ​ឲ្យ​ព្រឹទ្ធសភា, បន្ទាប់​មក​ គឺ​ បញ្ជូន​ទៅ​ ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ ដើម្បី​ ពិនិត្យ​ថា, ច្បាប់​ហ្នឹង​ ស្រប​តាម​ រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​អត់?»

សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ ទាំង​ពីរ ដែល​ក្រុម​ការងារ ​គណបក្ស​ ជាប់​ឆ្នោត​ ទាំង​ពីរ ​បាន​ប្រើ​ពេល​ ជាច្រើន​ខែ រៀបចំ​ ធ្វើ​ឡើង​ ដ៏​មាន ​ភាព​ចម្រូងចម្រាស​ រវាង គណបក្ស​ ប្រជាជន​កម្ពុជា និង​គណបក្ស​ សង្គ្រោះ​ជាតិ នោះ, ទីបំផុត​ គណបក្ស​ ទាំង​ពីរ​ រក​ចំណុច​រួម ​មួយ ដើម្បី ​ឯកភាព​គ្នា និង​ធ្វើ​ សិក្ខា​សាលា​ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ ទី​៩ មីនា, ពោល​ គឺ​ គណបក្ស​ សង្គ្រោះ​ជាតិ យល់​ព្រម​ តាម​ការ​ស្នើសុំ​ របស់​ ក្រុម​ការងារ​ គណបក្ស​ ប្រជាជន​កម្ពុជា ដូចជា​ការ​ ដាក់​បញ្ចូល ​ឲ្យ​ស្ថាប័ន​ អង្គការ​ សង្គម​ស៊ីវិល ​ឲ្យ​ឯករាជ្យ និង​ការ​ ដាក់​ទោស​ អង្គការ​ សង្គម​ស៊ីវិល, ការ​ផាក​ពិន័យ ​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​អ្នក​សង្កេត​ការណ៍​ ស្ម័គ្រ​ចិត្ត, និង​ការ​ អនុញ្ញាត​ ឲ្យ​មន្ត្រី ​តុលាការ, យោធា មាន​សិទ្ធិ ​ចូលរួម​ ឃោសនា ​បោះ​ឆ្នោត បាន ​នៅ​ក្រៅ​ ម៉ោង​ធ្វើ​ការ និង​ករណី ​ផ្សេងៗ​ទៀត។

ក៏ប៉ុន្តែ ចំណុច​ ទាំង​នេះ ទោះ​ ជា​អង្គការ​ សង្គម​ស៊ីវិល​ ជាង៦០​ ស្ថាប័ន ដែល​ធ្វើ​ការ​ ទាក់ទង​ ការ​បោះ​ឆ្នោត មិន​គាំទ្រ និង​ស្នើ​ ឲ្យ​ដក​ចេញ ​ក៏ដោយ, នៅ​ទីបំផុត សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ ទាំង​ពីរ​នេះ នៅ​តែ​ ក្រុម​ការងារ​ គណបក្ស​ ទាំង​ពីរ ​បញ្ជូន​ ឲ្យ​គណៈកម្មការ​ សភា​ ដើម្បី​ ពិនិត្យ។  រីឯ​ ការ​ស្នើសុំ ​របស់ ​សង្គម​ស៊ីវិល​ ឲ្យ​យក​ច្បាប់​នេះ មក​ពិគ្រោះ​យោបល់ ​ទៀត​នោះ មិន​ត្រូវ​ បាន​គណបក្ស ​ទាំង​ពីរ​ យល់​ព្រម ​នោះ​ឡើយ។

បន្ថែម​ពី​នេះ លោក ឈាង វុន អះអាង​ថា, សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​នេះ គឺ​ មាន​ការ​ ពិភាក្សា​គ្នា​ គ្រប់គ្រាន់ ​នៅ​ក្នុង​សិក្ខា​សាលា ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ ទី៩ មីនា នោះ។

ប្រធាន​ គណៈកម្មាធិការ​ ដើម្បី​ ការ​បោះ​ឆ្នោត ​ដោយ​សេរី និង​យុត្តិធម៌​ នៅ​កម្ពុជា ខុមហ្វ្រែល (Comfrel) លោក គល់ បញ្ញា និង​ជា​តំណាង​ សម្ព័ន្ធ​ កំណែ​ទម្រង់​ ការ​បោះ​ឆ្នោត (ហៅ​ថា អឺរ៉ា, ERA) មាន​ប្រសាសន៍ ​ថា, បើ​សិន ​ជា​ក្រុម​ការងារ គណបក្ស​ ទាំង​ពីរ​ មិន​យក​ អនុសាសន៍ ឬ​ការ​ស្នើសុំ ​របស់​ សង្គម​ស៊ីវិល ​ទេ​នោះ នឹង​ធ្វើ​ ឲ្យ​ការ​បោះ​ឆ្នោត ​នៅ​ពេល​ ខាង​មុខ​ ប៉ះពាល់​ ដល់​សិទ្ធិ​ របស់​ សង្គម​ស៊ីវិល, កាត់​បន្ថយ ​គុណភាព, បន្ថយ​ការ​ចូលរួម​ អ្នក​សង្កេត​ការណ៍​ស្ ម័គ្រ​ចិត្ត, ប៉ះពាល់​ ដល់​គណបក្ស​ នយោបាយ​ ចូលរួម ​ប្រកួត​ប្រជែង ​នៅ​ពេល ​ឃោសនា​ បោះ​ឆ្នោត៖ «ហេតុផល ​ដែល​យើង​ ចង់​ ឲ្យ​មាន​ ការ​កែប្រែ​ហ្នឹង, យើង​ នឹង​បញ្ជូន ​ឲ្យ​ទៀត ដើម្បី​ ឲ្យ​ដឹង​ ពី​អ្វី​ ជា​អាទិភាព។  ហើយ ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល នឹង​ជំរុញ ​ឲ្យ​ដៃគូ​ អភិវឌ្ឍន៍ និង​ដៃគូ​ ពាក់ព័ន្ធ ​ដទៃ​ទៀត ដើម្បី​ ឲ្យ​ដឹង​ ពី​ច្បាប់​នេះ ​រឹតត្បិត​ សិទ្ធិ​សេរីភាព។»

ការ​បញ្ជូន​ សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់ ​ទាំង​ពីរ​នេះ ​ទៅ​ ឲ្យ​គណៈកម្មការ​ អចិន្ត្រៃយ៍​រដ្ឋ សភា និង​បញ្ជូន ​ឲ្យ​គណៈកម្មការ​ នីតិកម្ម និង​យុត្តិធម៌ ​នៃ​រដ្ឋសភា​ ពិនិត្យ​នេះ ហាក់​ដូច ជា​ធ្វើ​ទៅ​ តាម​ទំនោរ​ ចង់​បាន ​របស់ ​លោក​ នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែល លោក ហ៊ុន សែន បាន​ប្រកាស​ ថា, លោក​ មិន​ខ្វល់ ​ពី​ការ​ស្នើសុំ​ របស់​ អង្គការ ​សង្គម​ស៊ីវិល ​មួយ​ចំនួន ​នោះ​ឡើយ។

ទោះ​ ជា​យ៉ាង​នេះ​ក្ដី លោក គល់ បញ្ញា អះអាង​ ថា, នៅ​សប្ដាហ៍​ ក្រោយ​នេះ, ក្រុម​អង្គការ​ សង្គម​ស៊ីវិល​ នឹង​បើក ​កិច្ច​ប្រជុំ ដើម្បី​ ស្វែងរក ​អនុសាសន៍ ​បន្ថែម និង​ផ្ញើ​ជូន ​ក្រុម​ការងារ​ គណបក្ស​ ទាំង​ពីរ ​នៅ​មុន​ពេល​ សភា​ អនុម័ត​ ជា​ផ្លូវការ។  លោក​ បន្ថែម​ថា, អង្គការ ​សង្គម​ស៊ីវិល នឹង​ធ្វើ​ យុទ្ធនាការ​ ជាច្រើន​ទៀត ដើម្បី​ ឲ្យ​គណបក្ស​ ទាំង​ពីរ ​ទទួល​ យក​អនុសាសន៍​ ទាំង​នោះ។

អ្នក​នាំ​ពាក្យ ​រដ្ឋសភា លោក ឈាង វុន និង​ជា​មន្ត្រី ​ជាន់​ខ្ពស់​ គណបក្ស​ ប្រជាជន ​កម្ពុជា អះអាង​ថា, ក្រុម​ការងារ ​គណបក្ស​ ទាំង​ពីរ​ ចង់​ ឲ្យ​សភា​ អនុម័ត​ច្បាប់​នេះ និង​រៀបចំ​ សមាសភាព​ គណៈកម្មការ​ ជាតិ ​រៀបចំ​ ការ​បោះ​ឆ្នោត តាម​រូបមន្ត​ សមាសភាព​ មក​ពី​គណបក្ស ​ជាប់​ឆ្នោត​ ទាំង​ពីរ ​ម្ខាង ៤​នាក់ និង​មួយ​រូប​ទៀត ជ្រើស​រើស​ចេញ​ ពី​អង្គការ​ សង្គម​ស៊ីវិល ​រួច​រាល់​ ជា​ផ្លូវ​ការ​ នៅ​មុន​ពេល​ ចូល​ឆ្នាំ​ខ្មែរ​ ប្រពៃណី​ជាតិ។  រីឯ​ បេក្ខភាព អ្នកស្រី ពុង ឈីវកេក ប្រធាន​ អង្គការ​ សិទ្ធិ​មនុស្ស​ លីកាដូ នោះ នឹង​មិន​អាច​ឈរ​ ជា​បេក្ខភាព ​ទី​៩ ដែល​តំណាង ​ឲ្យ​អង្គការ​ សង្គម​ស៊ីវិល​ បាន​ទេ បើ​សិន ​ជា​អ្នកស្រី ​មិន​លាលែង​ សញ្ជាតិ​ បរទេស​ របស់​គាត់ ទៅ​តាម​ច្បាប់​ កំណត់ ​ឲ្យ​មាន ​សញ្ជាតិ​ខ្មែរ ​តែ ​មួយ​នោះ៕



No comments:

Post a Comment