អ្នកវិភាគ ថា, វប្បធម៌សន្ទនា អាច នឹងបរាជ័យ ក្រោយខួប ១ឆ្នាំ នៃកិច្ចព្រមព្រៀង នយោបាយ
លោក សម រង្ស៊ី និងលោក ហ៊ុន សែន
បង្ហាញការសន្ទនាគ្នាដ៏ល្អូកល្អិននៅពេលដែលអង្គុយមើលល្ខោន
និងរបាំនៅក្នុងភូមិខ្មែរ នាទីលានជល់ដំរី កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែមេសា
ឆ្នាំ២០១៥។ RFA/Hang Savyouth
កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ នោះ គឺជាថ្ងៃដែលតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចំនួន ៧រូប ត្រូវបានតុលាការដោះលែងភ្លាមៗចេញពីពន្ធនាគារព្រៃស ក្រោយពីមានកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ។ ទោះបីជាយ៉ាងនេះក្ដី វប្បធម៌សន្ទនាបានជំនួសមកវិញដោយវប្បធម៌ចាប់ចង នៅថ្ងៃទី២១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៥។
តើការចាប់សកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដាក់ពន្ធនាគារឡើងវិញនេះ ប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងគណបក្សទាំងពីរដែរឬទេ?
ថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ គឺជាថ្ងៃប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា មើលឃើញថា មេដឹកនាំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មានការបង្រួបបង្រួមជាតិ ដោយប្រើប្រាស់វប្បធម៌សន្ទនាជាធំ។
ការចាប់ដៃគ្នារវាងមេដឹកនាំទាំងពីរ ធ្វើឲ្យម្ចាស់ឆ្នោតមានក្ដីសង្ឃឹម ដោយឃើញស្ថានភាពនយោបាយបានបញ្ចប់ការតានតឹង បញ្ចប់ជម្លោះក្រោយពេលបោះឆ្នោត គណបក្សជាប់ឆ្នោតអភិវឌ្ឍប្រទេសរួមគ្នា ដូចអ្វីដែលបានឯកភាពគ្នានៅថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ នោះ។
ស្ថានភាពស្ងប់ស្ងាត់ពីជម្លោះនយោបាយនៅពេលនេះ ហាក់បីដូចជាមានការផ្លាស់ប្ដូរ ធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ និងអ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនឹកស្មានមិនដល់ គឺតុលាការបានយកសំណុំរឿងចាស់មកជំនុំជម្រះ និងកាត់សេចក្ដីផ្ដន្ទាទោសសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចំនួន ១១នាក់ ក្នុងនោះអ្នកខ្លះជាប់ទោសពី ៧ឆ្នាំ ទៅ ២០ឆ្នាំ។
បញ្ហានេះ អ្នកវិភាគលើកឡើងថា វប្បធម៌សន្ទនារបស់គណបក្សទាំងពីរ ស្ថិតនៅក្នុងភាពផុយស្រួយ ហើយស្ថានភាពនយោបាយនឹងឡើងកម្ដៅវិញ ដោយសារតែវប្បធម៌ចាប់ចងនៅតែបន្តមានបែបនេះ។
អ្នកឃ្លាំមើលផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍សង្គម លោកបណ្ឌិត កែម ឡី មានប្រសាសន៍ថា ការចាប់សកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នេះ មិនមែនតុលាការអនុវត្តទៅតាមផ្លូវច្បាប់ដោយឯករាជ្យនោះទេ គឺរឿងនេះជារឿងនយោបាយសុទ្ធសាធ។ លោកបញ្ជាក់ថា អ្វីដែលជាកត្តាចម្បង ដែលជំរុញឲ្យតុលាការធ្វើបែបនេះ គឺរដ្ឋាភិបាលចង់បង្ក្រាប និងចង់ព្រមានដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលកំពុងផុសផុលគិតពីរឿងសង្គម ដូចជារឿងព្រំដែន ការតវ៉ាប្រឆាំងនឹងច្បាប់គ្រប់គ្រងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ជាដើម៖ «»។
តុលាការផ្ដន្ទាទោស និងចាប់ខ្លួនសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចំនួន ១១នាក់ជាទ្រង់ទ្រាយធំ កាលពីថ្ងៃទី២១ កក្កដា គឺនៅមុនពេលមួយថ្ងៃនៃខួប ១ឆ្នាំនៃកិច្ចព្រមព្រៀងនយោបាយថ្ងៃទី២២ កក្កដា បានមកដល់។
ថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ ដែលជាព្រឹត្តិការណ៍ធំមួយសម្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានជាតិ អន្តរជាតិ ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់មជ្ឈដ្ឋានរង់ចាំលទ្ធផលនៃការចរចារបស់គណបក្សទាំង ពីរ។ នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានរួមគ្នារបស់តំណាងគណបក្សទាំងពីរ ក្រោយពីបញ្ចប់ការចរចានៅវិមានរដ្ឋសភានោះ គឺតំណាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក ព្រុំ សុខា ឲ្យដឹងថា គណបក្សទាំងពីរបានស្នើដល់តុលាការឲ្យដោះលែងតំណាងរាស្ត្រ ៧រូបដែលជាប់ឃុំ ក្រោយពីតុលាការចាប់ខ្លួននៅថ្ងៃទី១៥ កក្កដា នៅស្ពាននាគក្បែរទីលានប្រជាធិបតេយ្យក្នុងពេលធ្វើបាតុកម្មនោះ៖ «»។
នៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ គណបក្សទាំងពីរបានឯកភាពគ្នា ៧ចំណុច ដូចជា ធ្វើកំណែទម្រង់ការបោះឆ្នោត កំណែទម្រង់ស្ថាប័នជាតិសំខាន់ៗ និងការដោះលែងទីលានប្រជាធិបតេយ្យដែលហ៊ុមព័ទ្ធដោយបន្លាលួស តំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ យល់ព្រមចូលប្រជុំសភា និងចំណុចផ្សេងៗទៀត។ ក្រោយបញ្ចប់ជម្លោះនយោបាយនេះ នៅថ្ងៃទី២៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ ក្រុមតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានចូលគាល់ព្រះមហាក្សត្រជាលើកដំបូង ក្រោយពីការបោះឆ្នោត ដើម្បីរាយការណ៍អំពីលទ្ធផលចរចានោះ។
មិនយូរប៉ុន្មាននៅថ្ងៃទី៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៤ តំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ទាំង ៥៥រូប បានចូលសច្ចាប្រណិធាននៅក្នុងព្រះបរមរាជវាំង។ បន្ទាប់មកនៅថ្ងៃទី៨ សីហា បាននាំគ្នាចូលប្រជុំសភាជាលើកដំបូង ដើម្បីបញ្ចប់ភាពជាប់គាំងនយោបាយ និងបញ្ចប់ការរិះគន់ថា សភាឯកបក្ស ឬសភាមិនគ្រប់ទឹកនោះ។ ការចូលប្រជុំសភាយ៉ាងតក់ក្រហល់កាលនោះ គឺនៅបន្ទាប់ពីសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចំនួន ៣រូប ត្រូវបានតុលាការចាប់ខ្លួនឡើងវិញ។ ការប្រជុំសភាយ៉ាងប្រញាល់ និងចូលសច្ចាប្រណិធាន ដើម្បីទទួលបានការការពារដ៏រឹងមាំថែមទៀតពីអភ័យឯកសិទ្ធិ ដូចដែលមានចែងនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញមាត្រា៨០ ព្រោះថា បេក្ខជនតំណាងរាស្ត្រក៏ជាប់បណ្ដឹងដែរ រួមទាំង លោក កឹម សុខា ជាអនុប្រធានគណបក្សផង។
សកម្មជនទាំង ៣នាក់នោះ រួមទាំង លោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា ផង ដែលតុលាការចាប់ខ្លួននៅមុនពេលក្រុមតំណាងរាស្ត្រចូលប្រជុំសភា ប៉ុន្មានថ្ងៃនោះ អ្នកជាប់ឃុំត្រូវបានតុលាការដោះលែងវិញមុនចូលឆ្នាំខ្មែរនៅខែ មេសា ឆ្នាំ២០១៥ គឺនៅក្រោយពេលគណបក្សទាំងពីរបានអនុម័តច្បាប់ការរៀបចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅនៃគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតថ្មី (គ.ជ.ប) រួចរាល់កាលថ្ងៃទី៩ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៥ ដោយសារតែ លោក សម រង្ស៊ី និងលោក ហ៊ុន សែន ប្រើប្រាស់វប្បធម៌សន្ទនាដើម្បីសុំឲ្យដោះលែង លោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា និងសកម្មជនពីររូបទៀត។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី
ហ៊ុន សែន (ឆ្វេង) និងលោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
បានរួមគ្នាជួបជាមួយពលករខ្មែរដែលធ្វើការនៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី
នាទីក្រុងកូឡាឡាំពួរ (Kuala Lumpur) នៅរសៀលថ្ងៃទី២៥ ខែមេសា
ឆ្នាំ២០១៥។ Photo Provided
នៅក្រោយពេលប្រជុំសភានោះ លោក ហ៊ុន សែន បានផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ដ៏កម្រមួយដល់អ្នកសារព័ត៌មាន ដោយលោកបានលើកពីសមិទ្ធផលសន្ទនារវាងលោក និងលោក សម រង្ស៊ី ដែលលោកបញ្ជាក់ថា នេះជាប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់កម្ពុជា ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាប្រទេសជាតិរួមគ្នា។
ក៏ប៉ុន្តែ ទោះបីជាមានការអះអាងពី លោក ហ៊ុន សែន បែបនេះក្ដី ប្រធានស្ដីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា អះអាងថា ការចាប់ខ្លួនសកម្មជនរបស់ខ្លួននៅពេលនេះ គឺផ្ទុយពីកិច្ចព្រមព្រៀងកាលពីថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ ដែលបញ្ហានេះធ្វើឲ្យស្ថានការណ៍នយោបាយនឹងឡើងកម្ដៅវិញ។ លោកបញ្ជាក់ថា លោក ហ៊ុន សែន និងលោក សម រង្ស៊ី ដែលជាស្ថាបនិកវប្បធម៌សន្ទនានោះ ត្រូវទទួលខុសត្រូវលើបញ្ហានេះ។
ឆ្លើយតបនឹងការលើកឡើងនេះ អ្នកនាំពាក្យទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន មានប្រសាសន៍ថា ការចាប់ខ្លួនសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នេះ មិនមែនជារឿងនយោបាយទេ។ លោកអះអាងថា ករណីនេះជាឆន្ទានុសិទ្ធិរបស់តុលាការ។
ទោះបីជាបែបនេះក្ដី អ្នកជំនាញខាងវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ លោកបណ្ឌិត រស់ រ៉ាវុធ មានប្រសាសន៍ថា ករណីចាប់ចងសកម្មជននយោបាយឥតឈប់ឈរនេះជារឿងនយោបាយ។ លោកលើកឡើងថា អ្នកនយោបាយបានដើរជាន់លើប្រវត្តិសាស្ត្រដដែលៗ ដែលមេដឹកនាំខ្មែរហែកហួរគ្នាឥតឈប់ឈរនេះ។
នៅក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំមកនេះ ចាប់តាំងពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ សម្រេចចិត្តចូលសភានោះ គណបក្សជាប់ឆ្នោតទាំងពីរសម្រេចបានលទ្ធផលមួយចំនួន ដូចជា ការបង្កើត គ.ជ.ប ថ្មី និងវិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោត ការអនុម័តច្បាប់ថវិកាជាតិ និងច្បាប់មួយចំនួនទៀត។
ក៏ប៉ុន្តែនៅដំណាក់កាលចុងក្រោយនេះ តំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានបង្ហាញជំហរប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលទៅលើសកម្មភាពមួយចំនួនរួមមាន ការសើរើពីបញ្ហាព្រំដែន ការកោះហៅមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលសួរនាំក្នុងសភា ការគ្រោងប្ដឹងប្រធានសភា និងការធ្វើពហិការមិនប្រជុំសភា ច្បាប់សមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល។ល។
អ្នកវិភាគលើកឡើងថា ស្ថានភាពនយោបាយនៅពេលនេះ នឹងមិនគេចពីការប្រឈមមុខដាក់គ្នាពីការឡើងកម្ដៅនយោបាយវិញនោះ ទេ ព្រោះថា បើសិនជាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មិនមានសកម្មភាពអ្វីទាល់តែសោះ គណបក្សនេះនឹងប្រឈមការបាត់បង់អ្នកគាំទ្រ។ ដោយឡែកគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា វិញ ត្រូវមានវិធានការទប់ស្កាត់ និងការចាប់ចងដើម្បីជាការព្រមានដល់ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋផ្សេងទៀត ដែលកំពុងផុសផុលគិតគូរពីបញ្ហាសង្គមនោះ។
ប្រការនេះ នៅដំណាក់កាលចុងក្រោយ បើសិនជាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បន្ទន់ឥរិយាបថតាមគណបក្សកាន់អំណាច សកម្មជនរបស់ខ្លួនអាចនឹងត្រូវដោះលែងវិញឆាប់ៗ ហើយអាចរក្សាវប្បធម៌សន្ទនាបាន តែបើសិនជាគណបក្សប្រឆាំងនៅតែរើបម្រាស់ទាមទារយុត្តិធម៌ និងធ្វើសកម្មភាពដូចដែលខ្លួនធ្លាប់ធ្វើកន្លងមក ដូចជាការដឹកនាំធ្វើបាតុកម្មជាដើម សកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នឹងមិនងាយដោះលែងវិញទេ ហើយអាចអូសបន្លាយដល់ក្រោយបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨។ ក្រៅពីនេះទៀត មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដទៃទៀត ក៏អាចនឹងប្រឈមមុខតុលាការទៀតក៏ថាបាន៕
No comments:
Post a Comment