Paris Peace Accords 23 Oct. 1991

Wednesday, September 30, 2015

ពលរដ្ឋ​ ខេត្ត ​ត្បូងឃ្មុំ​ ប្រឈម​បញ្ហា​ មួយ​ចំនួន​ បន្ទាប់ ​ពី​រុះរើ​ខ្ទម ​ចាំ​ចម្ការ​ ពី​ដី​ មាន​វិវាទ | Tbaung Khmum villagers encounter problems after dismantling their shelters on disputed land

ពលរដ្ឋ​ ខេត្ត ​ត្បូងឃ្មុំ​ ប្រឈម​បញ្ហា​ មួយ​ចំនួន​ បន្ទាប់ ​ពី​រុះរើ​ខ្ទម ​ចាំ​ចម្ការ​ ពី​ដី​ មាន​វិវាទ

RFA / ​វិទ្យុ ​អាស៊ី សេរី | ២៩ កញ្ញា ២០១៥

 

រុះរើ​ខ្ទម​ពី​ដី​មាន​ជម្លោះ​ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ ៦២០
ប្រជាពលរដ្ឋ​រុះរើ​ខ្ទម​ចាំ​ចម្ការ​បន្ទាប់​ពី​អាជ្ញាធរ​ស្រុក​ មេមត់ ជូន​ដំណឹង​ឲ្យ​រុះរើ​ចេញ​ឲ្យ​អស់​ត្រឹម​ថ្ងៃ​ទី​៣០ ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​២០១៥ នៅ​ចំណុច​ទួលគ្រួស ឃុំ​ទន្លូង ស្រុក​មេមត់ ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៧ ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​២០១៥។
Photo ADHOC

ប្រជាពលរដ្ឋ​ នៅ​ឃុំ ​ទន្លូង និង​ឃុំ​ ជាំក្រវៀន កំពុង​ ប្រឈម​បញ្ហា​ ផ្សេងៗ​ ដូចជា៖ មិន​មាន ​ជម្រក, បញ្ហា​សុខភាព, និង​ពិបាក ​ធ្វើ​ដំណើរ​ ឡើង​ចុះ​ ទៅ​ធ្វើ​ចម្ការ ​ម្តង។  បញ្ហា​នេះ កើត​ឡើង​ បន្ទាប់ ​ពី​ពលរដ្ឋ​ ទាំង​នោះ សម្រេច ​រុះរើ​ខ្ទម​ ចាំ​ចម្ការ​ របស់​ខ្លួន តាម​សេចក្តី​ ជូន​ដំណឹង​ របស់​ អាជ្ញាធរ។  បញ្ហា​នេះ អាជ្ញាធរ​ មូលដ្ឋាន​ បញ្ជាក់​ថា នឹង​រាយការណ៍​ បញ្ហា​ប្រឈម​នេះ ​ទៅ​ថ្នាក់​ លើ​បន្ត​ទៀត។

ក្រោយ​ពេល​អាជ្ញាធរ​ចេញ​សេចក្តី​ជូន​ដំណឹង​ទៅ​ប្រជាពលរដ្ឋ ឲ្យ​រុះរើ​ខ្ទម​ចាំ​ចម្ការ​ជាច្រើន​នៅ​តំបន់​ទួលគ្រួស ក្នុង​ឃុំ​ទន្លូង ស្រុក​មេមត់ ប្រជាពលរដ្ឋ​ក៏​នាំ​គ្នា​ធ្វើ​តាម​ភ្លាម។ មក​ដល់​ពេល​នេះ ពលរដ្ឋ​នាំ​គ្នា​រុះរើ​រោង​ស្នាក់​អាស្រ័យ​ជិត​អស់​ទៅ​ហើយ គឺ​សល់​ប្រហែល ២០​ភាគរយ ក្នុង​ចំណោម​ប្រជាពលរដ្ឋ​ជាង ១០០​គ្រួសារ។

យ៉ាង​ណា អ្វី​ដែល​ពួក​គេ​ជួប​ប្រទះ​ក្រោយ​ពេល​រុះរើ​ខ្ទម​រួច គឺ​ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​ជីវភាព​រស់នៅ។ ពលរដ្ឋ​ខ្លះ​ត្រូវ​ធ្វើ​ដំណើរ​ឡើង​ចុះ​ទៅ​ចម្ការ​រាប់​គីឡូ​ម៉ែត្រ ហើយ​ផ្លូវ​ក៏​ពិបាក ម្យ៉ាង​គ្មាន​ចំណូល​ផង។ ចំណែក​ពលរដ្ឋ​ខ្លះ​ទៀត ត្រូវ​នាំ​កូន​នាំ​ចៅ​ទៅ​រស់នៅ​ក្រោម​ឈើ ឬ​ប្រក់​ជា​សំយាប​បន្តិចបន្តួច​គ្រាន់​បាំង​កម្តៅ​ថ្ងៃ និង​ភ្លៀង។ អ្នក​ភូមិ​ខ្លះ​ជួប​ប្រទះ​បញ្ហា​សុខភាព ដូចជា​គ្រុន​ក្តៅ ផ្ដាសាយ រាករូស​ជាដើម។

ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​ឃុំ​ចាន់មូល លោក យ៉ាន់ សាន់ មាន​ប្រសាសន៍​ថា ចម្ងាយ​ពី​ផ្ទះ​លោក​ទៅ​ចម្ការ​នៅ​ចំណុច​ដី​មាន​វិវាទ​ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន ម៉ែន សារុន គឺ​ប្រមាណ​ពី ២០ ទៅ ៣០​គីឡូ​ម៉ែត្រ។ លោក​ថា ពិបាក​រក​ប្រាក់​ចាក់​ប្រេង​ម៉ូតូ ដើម្បី​ជិះ​ឡើង​ចុះ ម្យ៉ាង​ផ្លូវ​ក៏​ពិបាក​ទៀត ព្រោះ​ជា​រដូវ​ភ្លៀង។ លោក​បន្ត​ថា ប្រសិន​បើ​មាន​រោង​ចាំ​ចម្ការ គឺ​ផ្តល់​ភាព​ងាយ​ស្រួល​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ច្រើន៖ «បាទ! ពិបាក​ទាំងអស់។ ពិបាក​តាំង​ពី​គាត់​រុះរើ​ហ្នឹង ពិបាក​តាំង​ពី​ទិញ​សម្ភារៈ​ទិញ​ដែកគោល ហើយ​ខ្វះ​ស្បៀង​អាហារ​ផង។»

បន្ថែម​ពី​នេះ ពលរដ្ឋ​មួយ​រូប​ទៀត អ្នកស្រី ហួត នឿន ត្អូញត្អែរ​ពី​ភាព​លំបាក​ជាច្រើន​នៅ​ពេល​ពួក​គាត់​រុះរើ​ខ្ទម​ចេញ​តាម​ សេចក្ដី​ជូន​ដំណឹង​របស់​អាជ្ញាធរ៖ «នៅ​កណ្ដាល​ថ្ងៃ​នេះ ហើយ​កូន​ចៅ ៧ ឬ ៨​នាក់។»

ការ​សម្រេច​រុះរើ​ខ្ទម​ចាំ​ចម្ការ​របស់​ពលរដ្ឋ​ពេល​នេះ ក្រោយ​ពេល​អាជ្ញាធរ​ស្រុក​មេមត់ ចេញ​សេចក្តី​ជូន​ដំណឹង​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៣ កញ្ញា តម្រូវ​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​មាន​រោង​ចាំ​ចម្ការ​ទាំងអស់ រុះរើ​ចេញ​ឲ្យ​បាន​ត្រឹម​ថ្ងៃ​ទី​៣០ កញ្ញា ជា​កំហិត។

ប្រជាពលរដ្ឋ ២៤៧​គ្រួសារ ដែល​មាន​វិវាទ​ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន ម៉ែន សារុន លើ​ទំហំ​ដី ៦៤៥​ហិកតារ ហើយ​វិវាទ​នេះ​ផ្ទុះ​ឡើង​កាល​ពី​ដើម​ឆ្នាំ​២០១៤។ ជាមួយ​គ្នា​នេះ អាជ្ញាធរ​ក៏​បាន​ចុះ​ធ្វើ​អត្តសញ្ញាណកម្ម​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​រួច​រាល់​ហើយ​កាល​ពី​ ដើម​ឆ្នាំ​២០១៥។ ក្រោយ​មក ប្រជាពលរដ្ឋ​ជាង ១០០​គ្រួសារ នាំ​គ្នា​ទៅ​បែង​ចែក​ដីធ្លី​ដើម្បី​សង់​ខ្ទម​ចាំ​ចម្ការ​នៅ​តំបន់​ទួលគ្រួស ដែល​ស្ថិត​នៅ​កណ្ដាល​ព្រៃ​ដាច់​ឆ្ងាយ​ពី​ភូមិ​ស្រុក។

យ៉ាង​ណា ក្នុង​ចំណោម​ប្រជាពលរដ្ឋ​ជាង ១០០​គ្រួសារ ដែល​នាំ​គ្នា​ទៅ​ធ្វើ​រោង​ចាំ​ចម្ការ​នៅ​តំបន់​ទួលគ្រួស គឺ​មាន​ពលរដ្ឋ​ជិត ១០​គ្រួសារ ដែល​មិន​មាន​ផ្ទះ​សម្បែង និង​ដីធ្លី​នៅ​ក្នុង​ភូមិ ពោល​គឺ​ពួក​គេ​ពឹង​ទៅ​លើ​ជម្រក​ដែល​សង់​សម្រាប់​ចាំ​ចម្ការ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ។

អ្នក​ភូមិ​នៅ​ឃុំ​ជាំក្រវៀន អ្នកស្រី ឈាន សាមុត ឲ្យ​ដឹង​ថា បន្ទាប់​ពី​រុះរើ​រោង​ចាំ​ចម្ការ​រួច អ្នកស្រី និង​កូន​ចៅ នាំ​គ្នា​ទៅ​ជ្រក​ក្រោម​ដើម​ឈើ​តែ​ម្តង ពីព្រោះ​មិន​ដឹង​ថា​នឹង​រើ​ទៅ​កន្លែង​ណា​ទៀត។ ចំណែក​សុខភាព​អ្នកស្រី រួម​នឹង​កូន​ចៅ​ខ្លះ កំពុង​តែ​មាន​ជំងឺ ព្រោះ​ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​នេះ​ភ្លៀង​ធ្លាក់​ជាប់​រហូត៖ «ចា៎! សម្រាក​នៅ​ក្រោម​ដើម​ឈើ​ភ្លៀង​ទទឹក​អស់​ហើយ កូន​ចៅ​យំ​ទ្រហឹង។»

រុះរើ​ខ្ទម​ពី​ដី​មាន​ជម្លោះ​ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ ៦២០
ប្រជាពលរដ្ឋ​មួយ​គ្រួសារ នៅ​ឃុំ​ទន្លូង ស្រុក​មេមត់ ដែល​មាន​ជីវភាព​ក្រីក្រ គឺ​គ្រួសារ លោក សំរិទ្ធ អ៊ត បន្ទាប់​ពី​រុះរើ​ខ្ទម​ចាំ​ចម្ការ​រួច កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៧ ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​២០១៥។ Photo ADHOC

ជុំវិញ​បញ្ហា​ប្រឈម​របស់​ពលរដ្ឋ​ពេល​នេះ ជំទប់​ទី​១ ឃុំ​ទន្លូង ទទួល​បន្ទុក​បញ្ហា​ដីធ្លី លោក ពឹង ប៊ុនថន មាន​ប្រសាសន៍​ថា លោក​ទទួល​បាន​ដំណឹង​នេះ​ហើយ ប៉ុន្តែ​លោក​បញ្ជាក់​ថា គឺ​មាន​ពលរដ្ឋ​ភាគ​តិច​ប៉ុណ្ណោះ ពីព្រោះ​ពលរដ្ឋ​ភាគ​ច្រើន គឺ​មាន​ដី និង​ផ្ទះ​សម្បែង​នៅ​ក្នុង​ភូមិ​ត្រឹមត្រូវ​ទៅ​ហើយ ហើយ​ពួក​គេ​មក​ពី​តំបន់​ផ្សេងៗ មិន​មែន​នៅ​ក្នុង​ឃុំ​ទន្លូង ទាំងអស់​ឡើយ។ ទោះ​ជា​បែប​នេះ​ក្តី លោក​នឹង​បន្ត​រាយការណ៍​ពី​បញ្ហា​ទាំង​នេះ​ជូន​ទៅ​អាជ្ញាធរ​ស្រុក និង​ខេត្ត​បន្ត​ទៀត។

ជាមួយ​គ្នា​នេះ តំណាង​ពលរដ្ឋ​ម្នាក់ លោក កាង ឈាង បញ្ជាក់​ថា ពលរដ្ឋ​នឹង​រុះរើ​ខ្ទម​របស់​ខ្លួន​បង្ហើយ​ត្រឹម​ថ្ងៃ​ទី​៣០ កញ្ញា។ លោក​ថា ផល​ប៉ះពាល់ គឺ​ពិត​ជា​មាន​មែន ពីព្រោះ​មាន​អ្នក​ភូមិ​ខ្លះ​មុខ​របរ​ពួក​គេ គឺ​ជីក​ត្រពាំង ឬ​ដំបូង ដើម្បី​យក​ទៅ​លក់​ដូរ​គ្រាន់​ទិញ​អង្ករ។ លោក​បន្ត​ថា ខាង​លោក​នឹង​ដាក់​លិខិត​មួយ ស្នើសុំ​អាជ្ញាធរ​ស្រុក​ជា​ផ្លូវ​ការ ដោយ​សុំ​សាងសង់​ខ្ទម​នៅ​តំបន់​នោះ​វិញ ដើម្បី​កាត់​បន្ថយ​ការ​លំបាក​របស់​អ្នក​ភូមិ និង​ជៀសវាង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​តំណាង​ពលរដ្ឋ ថា​ជា​អ្នក​ញុះញង់​អ្នក​ភូមិ​ត​ទៅ​ទៀត៖ «ដើម្បី​ឲ្យ​លោក​អភិបាល​ស្រុក​ ជួយ​រក្សា​នៅ​ស្ថានភាព​ដើម បាន​ន័យ​ថា ប្រសិន​បើ​ពលរដ្ឋ​រុះរើ​ហើយ គឺ​មិន​ឲ្យ​មាន​អ្នក​ទី​ពីរ ឬ​ទី​បី ឬ​ឈ្មួញ​យក​គ្រឿងចក្រ​ណា​ទៅ​ឈូស​ឆាយ​ដី​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទេ។»

យ៉ាង​ណា មន្ត្រី​សម្រប​សម្រួល​នៃ​សមាគម​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អាដហុក (ADHOC) ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ លោក នាង សុវ៉ាត ហាក់​មាន​សង្ឃឹម​ថា អាជ្ញាធរ​ស្រុក​នឹង​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​អ្នក​ភូមិ​អាច​សង់​រោង​ចាំ​ចម្ការ​បន្ត​ បាន សំខាន់​ឲ្យ​តែ​សកម្មភាព​របស់​ពលរដ្ឋ​ធ្វើ​ឡើង​ត្រឹមត្រូវ និង​សហការ​ជាមួយ​អាជ្ញាធរ៖ «ទី​មួយ​យើង​ជូន​ដំណឹង​គាត់​ស្ដីពី​ចំនួន​ អ្នក​ទៅ​នៅ​កន្លែង​ហ្នឹង។ ទី​ពីរ​ទៀត យើង​និយាយ​ពី​ការ​លំបាក​របស់​ពួក​គាត់។ ទី​បី បញ្ហា​ជីវភាព​ហ្នឹង​វា​មិន​ខុស​ច្បាប់​ទេ គ្រាន់​តែ​សង់​រោង​ចាំ​ចម្ការ។»

លោក​បន្ថែម​ថា ជាមួយ​គ្នា​នេះ ប្រជា​សហគមន៍​ទាំង​នោះ​កំពុង​រក​វិធី​ជួយ​ពលរដ្ឋ​ដែល​មាន​ជីវភាព​ក្រីក្រ​ ខ្លាំង​ជាង​គេ តាម​រយៈ​ផ្តល់​ជា​អង្ករ ឬ​ថវិកា និង​សម្ភារៈ​ប្រើប្រាស់​ខ្លះ ដើម្បី​ឲ្យ​ពួក​គេ​អាច​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ចំពោះ​មុខ​បាន៕



No comments:

Post a Comment