Paris Peace Accords 23 Oct. 1991

Wednesday, October 21, 2015

[Vietnamization] ពលរដ្ឋ​ ខក​ចិត្ត​ នឹង​អាជ្ញាធរ ​មិន​អាច​ ដោះស្រាយ ​ជម្លោះ​ដីធ្លី​ ជាមួយ ​ក្រុមហ៊ុន ​ចម្ការ​កៅស៊ូ ​មេមត់ | Residents disappointed with authority inability to resolve land dispute with rubber company

ពលរដ្ឋ​ ខក​ចិត្ត​ នឹង​អាជ្ញាធរ ​មិន​អាច​ ដោះស្រាយ ​ជម្លោះ​ដីធ្លី​ ជាមួយ ​ក្រុមហ៊ុន ​ចម្ការ​កៅស៊ូ ​មេមត់

RFA / ​វិទ្យុ ​អាស៊ី សេរី | ២០ តុលា ២០១៥

ក្រុមហ៊ុន​ចម្ការ​កៅស៊ូ​មេមត់ ត្បូងឃ្មុំ ៦២០
ក្រុមហ៊ុន​ចម្ការ​កៅស៊ូ ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ​កំពុង​តែ​មាន​បញ្ហា​ជម្លោះ​ដីធ្លី​ជាមួយ នៅ​ស្រុក​មេមត់ ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ។ RFA/Saut Sokprathna

ប្រជាពលរដ្ឋ​ នៅ​ឃុំ​ ត្រមូង ស្រុក ​មេមត់ ខេត្ត​ ត្បូងឃ្មុំ នៅ​តែ​ សម្ដែង ​ការ​ខក​ចិត្ត ​ជាមួយ ​អាជ្ញាធរ​ ខេត្ត ព្រោះ​ មិន​អាច​ ដោះស្រាយ​ បញ្ហា​ដីធ្លី ​របស់ ​ពួក​គេ​ ជាមួយ ​ក្រុមហ៊ុន ​ចម្ការ​ កៅស៊ូ ​មេមត់ បាន ព្រោះ ​បញ្ហា​ ជម្លោះ​ដីធ្លី​នេះ បាន​អូស​បន្លាយ​ពេល​ ជាច្រើន​ឆ្នាំ​ មក​ហើយ។  យ៉ាង​ណា អាជ្ញាធរ​ អះអាង​ ថា, ពួក​គេ​ កំពុង​បំពេញ​ ការងារ​នេះ ​យ៉ាង​យក​ចិត្ត​ ទុក​ដាក់, ប៉ុន្តែ ​ក៏​ត្រូវ​ការ​ ចូលរួម​ ពី​តំណាង​ ពលរដ្ឋ​ ទាំង​នោះ ​វិញ​ដែរ។

តំណាង​ពលរដ្ឋ​ មាន​បញ្ហា​ដីធ្លី​ ជាមួយ ​ក្រុមហ៊ុន​ ចម្ការ​ កៅស៊ូ​ មេមត់ នៅ​ស្រុក ​មេមត់ លើក​ឡើង​ ថា អាជ្ញាធរ ​ខេត្ត​ ត្បូងឃ្មុំ មិន​មាន​ឆន្ទៈ​ ដោះស្រាយ ​ជូន​ពួក​គាត់​ ឡើយ។  ការ​លើក​ឡើង​នេះ បន្ទាប់​ពី​ពលរដ្ឋ​បាន​សុំ​កិច្ច​អន្តរាគមន៍​ទៅ​ថ្នាក់​ខេត្ត​ជាច្រើន​លើក​ ច្រើន​សា ព្រម​ទាំង​មាន​លិខិត​ពី​ស្ថាប័ន​ជាតិ​ធំៗ ដូចជា​រដ្ឋសភា ព្រឹទ្ធសភា ក្រសួង​មហាផ្ទៃ និង​ពី​ក្រសួង​រៀបចំ​ដែន នគរូបនីយកម្ម សំណង់ និង​សុរិយោដី បាន​បង្គាប់​ឲ្យ​មន្ត្រី​ថ្នាក់​ខេត្ត​ពិនិត្យ និង​ដោះស្រាយ​យ៉ាង​ណា​ក៏ដោយ ប៉ុន្តែ​មិន​មាន​លទ្ធផល​ល្អ​សម្រាប់​ពលរដ្ឋ​វិញ​ឡើយ។

តំណាង​ពលរដ្ឋ​នៅ​ភូមិ​ខ្នងក្រពើលិច អ្នកស្រី អ៊ុន ស៊ូចេង មាន​ប្រសាសន៍​ថា ប្រជាពលរដ្ឋ​រស់នៅ​ទាំង​មិន​ស្ងប់​ចិត្ត​គ្រប់​ពេល ព្រោះ​ការ​ទាមទារ​ប្លង់​កម្មសិទ្ធិ​ស្រប​ច្បាប់ គឺ​មិន​ទាន់​បាន​សម្រេច។ អ្នកស្រី​យល់​ថា អាច​មន្ត្រី​ថ្នាក់​ខេត្ត​នៅ​ក្រោម​ឥទ្ធិពល​របស់​ក្រុមហ៊ុន បាន​ជា​ដំណើរ​ការ​ដោះស្រាយ​នៅ​តែ​មិន​អាច​ចេញ​ជា​រូប​រាង បើ​ទោះ​បី​ជា​មាន​លិខិត​ពី​ស្ថាប័ន​ថ្នាក់​ជាតិ​ជាច្រើន តម្រូវ​ឲ្យ​ថ្នាក់​ខេត្ត​ជា​អ្នក​សម្រេច​យ៉ាង​ណា​ក៏ដោយ ក៏​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត​មិន​បាន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ដដែល៖ «ខ្ញុំ​គិត​ថា គាត់​កំពុង​តែ​បំផ្លិចបំផ្លាញ​បក្ស​ប្រជាជន គាត់​មិន​បាន​គិតគូរ​ដល់​ការ​ស្ថាបនា​របស់​សម្ដេច​តេជោ​ទេ។»

វិវាទ​ដីធ្លី​រវាង​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​ភូមិ​ខ្នងក្រពើលិច និង​ខ្នងក្រពើកើត ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន​ចម្ការ​កៅស៊ូ​មេមត់ គឺ​កើត​ឡើង​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​២០០៨ បន្ទាប់​ពី​ក្រុមហ៊ុន​មួយ​នេះ​ទទួល​បាន​សិទ្ធិ​វិនិយោគ​ពី​រដ្ឋ​ទៅ​ជា​ឯកជន ហើយ​តម្រូវ​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​ជាច្រើន​រយ​គ្រួសារ ទៅ​រស់នៅ​តំបន់​ផ្សេង។ កាល​ណោះ​មាន​ប្រជាពលរដ្ឋ​មួយ​ចំនួន ព្រម​ទទួល​សំណង​ទៅ​រស់នៅ​កន្លែង​ថ្មី ប៉ុន្តែ​ពលរដ្ឋ ៥២៤​គ្រួសារ មិន​យល់ព្រម​ចាក​ចេញ​ឡើយ ដោយ​យល់​ថា តំបន់​ផ្សេង​នឹង​បង្ក​ការ​លំបាក​ដល់​ពលរដ្ឋ ព្រោះ​ឆ្ងាយ​ពី​សាលា​រៀន ឆ្ងាយ​ពី​ទីផ្សារ ជាដើម។

ការ​តវ៉ា​របស់​ពលរដ្ឋ​ទាំង​ពីរ​ភូមិ​ដែល​មាន​ចំនួន​ជាង ៥០០​គ្រួសារ លើ​ទំហំ​ដី​ជិត ៣០​ហិកតារ គឺ​មាន​សកម្មភាព​ជា​ហូរហែ ដូចជា​នាំ​គ្នា​ឡើង​ទៅ​ស្ថាប័ន​រដ្ឋសភា ទៅ​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី ហែ​ក្បួន​នៅ​មុខ​សាលា​ខេត្ត បិទ​ផ្លូវ​នៅ​មុខ​សាលា​ស្រុក​មេមត់ យក​ញត្តិ​ទៅ​ដាក់​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ និង​ក្រសួង​ពាក់ព័ន្ធ​ផ្សេង​ទៀត។ សកម្មភាព​របស់​ពលរដ្ឋ បាន​ត្រឹម​ទទួល​ចម្លើយ​ពី​អាជ្ញាធរ​ថា ពួក​គេ​នឹង​ដោះស្រាយ ឬ​ទទួល​លិខិត​បង្វែរ​រឿង​មក​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​ជា​អ្នក​ដោះស្រាយ​តែ​ ប៉ុណ្ណោះ។ ជាក់ស្តែង កាល​ពី​ខែ​កក្កដា និង​ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១៤ លិខិត​ពីរ​ដាច់​ដោយឡែក​ពី​គ្នា​ចេញ​ពី​ស្ថាប័ន​រដ្ឋសភា និង​ព្រឹទ្ធសភា បញ្ជូន​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត​ចាត់​ចែង​ដោះស្រាយ​តាម​ការ​គួរ ប៉ុន្តែ​ក៏​បាន​ស្ងប់ស្ងាត់​ទៅ​វិញ​មក​ទល់​ពេល​នេះ។

ចុង​ក្រោយ​កាល​ពី​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ លិខិត​របស់​ស្ថាប័ន​ថ្នាក់​ជាតិ​ពីរ​ទៀត រួម​មាន​លិខិត​របស់​ក្រសួង​រៀបចំ​ដែនដី នគរូបនីយកម្ម សំណង់ និង​សុរិយោដី កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៤ សីហា បញ្ជូន​ឲ្យ​ខាង​មន្ទីរ​រៀបចំ​ដែនដី​ខេត្ត ឲ្យ​ចុះ​ពិនិត្យ និង​ស្រាវជ្រាវ​បញ្ហា​នេះ ហើយ​បញ្ជូន​របាយការណ៍​ទៅ​ក្រសួង​វិញ។ បន្ថែម​ពី​លើ​នេះ លិខិត​របស់​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៧ កញ្ញា តម្រូវ​ឲ្យ​អភិបាល​ខេត្ត ពិនិត្យ និង​ដោះស្រាយ​ករណី​នេះ​តាម​ការ​គួរ ព្រោះ​វា​ជា​សមត្ថកិច្ច​របស់​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត។

ទាក់ទង​បញ្ហា​នេះ អភិបាល​រង​ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ ទទួល​បន្ទុក​ដោះស្រាយ​ទំនាស់​ដីធ្លី លោក ហាក់ សុខមករា មាន​ប្រសាសន៍​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៩ កញ្ញា ថា អាជ្ញាធរ​ខេត្ត​កំពុង​ដោះស្រាយ​ជា​ជំហានៗ ប៉ុន្តែ​ខាង​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត​នៅ​រង់ចាំ​របាយការណ៍​ពី​ខាង​តំណាង​ប្រជាពលរដ្ឋ ចំពោះ​ចំនួន​គ្រួសារ​ដែល​ទទួល​បាន​សំណង​កាល​ពី​ពេល​មុន និង​ពលរដ្ឋ​ដែល​មិន​ទាន់​ទទួល​បាន។ លោក​បដិសេធ​ថា ខាង​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត គឺ​មិន​បាន​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​ឥទ្ធិពល​របស់​ក្រុមហ៊ុន​ដូច​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ ឡើយ៖ «ខ្ញុំ​តាង​នាម​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត ស្រុក គ្រប់​ឋានានុក្រម​ទាំងអស់ គឺ​ខិតខំ​ដោះស្រាយ​ជូន​គាត់​ណាស់ ធ្វើ​ការ​ជាមួយ​គាត់ ប៉ុន្តែ​ទាល់​តែ​មាន​ការ​សហការ​ជាមួយ​អាជ្ញាធរ​ដែរ។»

ទោះ​ជា​បែប​នេះ​ក្តី តំណាង​ពលរដ្ឋ​នៅ​ភូមិ​ខ្នងក្រពើកើត អ្នកស្រី ឃុត ស្រីអូន អះអាង​ថា របាយការណ៍​ទាំង​នេះ តំណាង​ពលរដ្ឋ​បាន​ដាក់​ជូន​ទៅ​អាជ្ញាធរ​រួច​រាល់​ហើយ ដោយ​បញ្ជាក់​ថា ក្នុង​ចំណោម​ប្រជាពលរដ្ឋ ៥២៤​គ្រួសារ​ដែល​កំពុង​ទាមទារ​ប័ណ្ណ​កម្មសិទ្ធិ​ស្រប​ច្បាប់ គឺ​មិន​មាន​អ្នក​ទទួល​យក​សំណង​ជា​ថ្នូរ​ការ​ចាក​ចេញ​ពី​មុន​មក​នោះ​ទេ។ អ្នកស្រី​យល់​ថា ការ​លើក​ឡើង​របស់​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត គឺ​ដើម្បី​គេចវេស​ពី​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ៖ «ខ្ញុំ​ថា​រឿង​ឲ្យ ​ពួក​ខ្ញុំ​ធ្វើ​របាយការណ៍​ជូន​អាជ្ញាធរ គឺ​ជា​រឿង​មិន​សម​ហេតុផល ព្រោះ​អាជ្ញាធរ​នៅ​ហ្នឹង គាត់​ហ្នឹង ហើយ​របាយការណ៍​គាត់​យក​ពី​អាជ្ញាធរ ដឹង​គាត់​អ្នក​ច្បាប់​ដែរ។»

ក្រុមហ៊ុន​ចម្ការ​កៅស៊ូ​មេមត់ គឺ​ជា​អតីត​ក្រុមហ៊ុន​ចម្ការ​កៅស៊ូ​របស់​រដ្ឋ ហើយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​តវ៉ា​ទាំង​នោះ ក៏​ជា​អតីត​បុគ្គលិក​ក្រុមហ៊ុន​របស់​រដ្ឋ​ដែរ។ យ៉ាង​ណា កាល​ពី​ពេល​កន្លង​ទៅ រាជ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​ប្រកាស​កាត់​ផ្ទៃ​ដី​ក្រុមហ៊ុន​ចម្ការ​កៅស៊ូ​របស់​រដ្ឋ​ ទាំងអស់ ប្រគល់​ជូន​ទៅ​ប្រជាពលរដ្ឋ​រាល់​ចំណែក​ដែល​ពួក​គាត់​បាន​កាន់​កាប់ នៅ​ពេល​ក្រុមហ៊ុន​ទាំង​នោះ​ត្រូវ​បាន​ក្លាយ​ជា​កម្មសិទ្ធិ​ឯកជន។ ក្រោយ​មក អតីត​ក្រុមហ៊ុន​របស់​រដ្ឋ​នៅ​ស្រុក​មួយ​ចំនួន ដូចជា​នៅ​ស្ទឹងត្រង់ នៅ​ស្រុក​ពញាក្រែក បាន​អនុវត្ត​គោលការណ៍​នេះ លើក​លែង​តែ​ក្រុមហ៊ុន​ចម្ការ​កៅស៊ូ​មេមត់ ដែល​មិន​ព្រម​អនុវត្ត​តាម។

ទោះ​បី​ជា​យ៉ាង​ណា​ក៏ដោយ មន្ត្រី​សម្រប​សម្រួល​នៃ​សមាគម​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អាដហុក (ADHOC) ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ លោក នាង សុវ៉ាត កត់​សម្គាល់​ឃើញ​ថា ករណី​ជម្លោះ​ដីធ្លី​នេះ​ពិបាក​សង្ឃឹម​ណាស់ ក្នុង​ការ​ដោះស្រាយ​បាន​ក្នុង​ពេល​ឆាប់ៗ លើក​លែង​តែ​ពេល​បោះ​ឆ្នោត​ជិត​មក​ដល់​តែ​ប៉ុណ្ណោះ ទើប​ពលរដ្ឋ​អាច​មាន​សង្ឃឹម​បាន​ខ្លះ ប្រសិន​បើ​ពួក​គេ​អាច​សន្យា​ផ្តល់​អ្វី​មួយ​ទៅ​ឲ្យ​គណបក្ស​នយោបាយ ពិសេស​បក្ស​កាន់​អំណាច៖ «មិន​សង្ឃឹម​ថា​អាច​ដោះស្រាយ​បាន​ទេ លើក​លែង​តែ​រដ្ឋាភិបាល​គាត់​មាន​ការ​កែ​ទម្រង់​ប្រព័ន្ធ​យុត្តិធម៌ ឬ​ក៏​របៀប​នេះ​ការ​ដោះស្រាយ​ហ្នឹង។»

លោក​មើល​ឃើញ​ថា ផល​ប៉ះពាល់​ជាច្រើន​កំពុង​កើត​មាន​ចំពោះ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទាំង​នោះ ព្រោះ​ពួក​គេ​ត្រូវ​រស់នៅ​ដោយ​មិន​ស្ងប់​ចិត្ត បំពេញ​ការងារ​មិន​បាន​ពេញ​ដៃ​ពេញ​ជើង ដរាប​ណា​វិវាទ​ដីធ្លី​នេះ​នៅ​តែ​មិន​អាច​ដោះស្រាយ​បាន។ លោក​យល់​ថា ប្រសិន​បើ​រក​ឃើញ​ថា ពលរដ្ឋ​មាន​ភស្តុតាង​គ្រប់គ្រាន់​ដើម្បី​រស់នៅ​តំបន់​នោះ​បាន​ហើយ អាជ្ញាធរ​ត្រូវ​ប្រគល់​សិទ្ធិ​ស្រប​ច្បាប់​ទៅ​ឲ្យ​ពួក​គាត់ ទើប​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​មាន​ជំនឿ​ចិត្ត​លើ​ប្រព័ន្ធ​ដោះស្រាយ​ទំនាស់​ របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ឡើង​វិញ៕


No comments:

Post a Comment