Paris Peace Accords 23 Oct. 1991

Saturday, November 14, 2015

មន្ត្រី ​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ​ជំរុញ​ ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ បច្ចុប្បន្ន​ ត្រៀម​ ផ្ទេរ​អំណាច ​ដោយ​សន្តិវិធី | CNRP official urges govt to prepare to transfer power peacefully

មន្ត្រី ​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ​ជំរុញ​ ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ បច្ចុប្បន្ន​ ត្រៀម​ ផ្ទេរ​អំណាច ​ដោយ​សន្តិវិធី

RFA / ​វិទ្យុ ​អាស៊ី សេរី | ១៣ វិច្ឆិកា ២០១៥

 

អេង ឆៃអ៊ាង ៦២០
លោក អេង ឆៃអ៊ាង តំណាងរាស្ត្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ ថ្លែង​ប្រាប់​អ្នកកាសែត ក្នុង​វិមាន​រដ្ឋសភា នៅ​រសៀល​ថ្ងៃ​ទី ១៦ កុម្ភៈ ២០១៥។  RFA/Tin Zakariya

មន្ត្រី ​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ អំពាវនាវ​ ឲ្យ​បក្ស​ កាន់​អំណាច ត្រៀម​ខ្លួន​ ក្នុង​ការ​ផ្លាស់ប្ដូរ​ ដោយ​សន្តិវិធី ជា​ជាង​ ការ​ប្រកាស​ សង្គ្រាម។  ទោះ​ ជា​យ៉ាង​ណា​ ក៏ដោយ មន្ត្រី​ បក្ស​ប្រជាជន​ កម្ពុជា អះអាង​ ថា, បក្ស​ប្រឆាំង ​គ្មាន​ លទ្ធភាព​ យក​ឈ្នះ​ គូ​ប្រកួត ​របស់​ខ្លួន ​នោះ​ឡើយ។

អនុ​ប្រធាន គណៈកម្មការ ​នាយក និង​ជា​តំណាងរាស្ត្រ​ មណ្ឌល​ ខេត្ត​ កណ្ដាល នៃ​គណបក្ស​ សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក អេង ឆៃអ៊ាង ជំរុញ​ ឲ្យ​មេដឹកនាំ​ ខ្មែរ​ ទាំង​អស់ ​ត្រូវ​ ដាក់​ចិត្ត​ ដាក់​កាយ​ ក្នុង​ការ​ រៀបចំ​ខ្លួន​ សម្រាប់ ​ការ​ផ្លាស់ប្ដូរ​ អំណាច ​ដោយ​សន្តិវិធី ​ដូច​បណ្ដា​ ប្រទេស ​មួយ​ចំនួន ​ក្នុង​តំបន់​ អាស៊ី៖ «ខ្ញុំ​ ចង់​និយាយ​ ថា, អ្នក​ដឹក​នាំ​ ខ្មែរ ​គួរ​តែ​ ត្រៀមខ្លួន​ សម្រាប់​ ការ​ផ្លាស់ប្ដូរ, ហើយ​ យើង​ អត់​ត្រូវ​ មាន​មោទនភាព​ ថា, អត់​មាន​ ការ​ផ្លាស់ប្ដូរ​ នោះ​ទេ មេដឹកនាំ។  យើង ​មើល​ការ ​ផ្លាស់ប្ដូរ​ មិនមែន​ នៅ​ភូមា​ទេ, តែ​ វា​ មាន​ នៅ​ឥណ្ឌា រួច​មក​ហើយ។  ដូច្នេះ ​អ្នក​នយោបាយ​ ដែល​កំពុង​ កាន់​អំណាច​ ហ្នឹង ត្រូវ​ ត្រៀមខ្លួន​ ដើម្បី​ ឲ្យ​ការ​ផ្លាស់ប្ដូរ​ ហ្នឹង ​វា​ វិជ្ជមាន។»

ការ​ថ្លែង ​របស់​លោក អេង ឆៃអ៊ាង ធ្វើ​ឡើង ​នៅ​បន្ទាប់ ពី​មាន​ ការ​បោះ​ឆ្នោត ​ផ្លាស់ប្ដូរ​ មេដឹកនាំ​ នៅ​ប្រទេស​ មីយ៉ាន់ម៉ា ឬភូមា។  អ្នកស្រី អ៊ុង សាន ស៊ូ ជី (Aung San Suu Kyi) មេដឹកនាំ ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ពុធ ទី​១១ ខែ​វិច្ឆិកា អះអាង ​ថា, ប្រធានាធិបតី​ ប្រទេស​ មីយ៉ាន់ម៉ា សន្យា​ថា នឹង​ផ្ទេរ​ អំណាច​ ទៅ​គណបក្ស​ ប្រឆាំង​ ដោយ​សន្តិវិធី។

ក្នុង​លិខិត​ដែល​ផ្ញើ​ទៅ​គណបក្ស​សម្ព័ន្ធ​ជាតិ​ដើម្បី​ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដឹកនាំ​ដោយ​អ្នកស្រី អ៊ុង សាន ស៊ូជី ប្រធានាធិបតី ថេន សេន (Thein Sein) បញ្ជាក់​ថា រដ្ឋាភិបាល​ស្វាគមន៍​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ដែល​ទទួល​បាន​លទ្ធផល​នាំ​មុខ​ក្នុង​ការ ​បោះឆ្នោត ហើយ​ថា រដ្ឋាភិបាល​នឹង​ផ្ទេរ​អំណាច​តាម​ច្បាប់​កំណត់។

​លោក អេង ឆៃអ៊ាង បន្ត​ថា ពលរដ្ឋ​ទូទៅ​តែង​ចង់​បាន​ការ​ផ្លាស់ប្ដូរ បើ​ទោះ​បី​មេដឹកនាំ​នោះ​ជា​មេដឹកនាំ​ល្អ​មិន​ដែល​ធ្វើ​អាក្រក់​ក៏ដោយ។ លោក​បន្ត​ថា ពាក្យ​ផ្លាស់ប្ដូរ​ដោយ​សន្តិវិធី​ជា​ពាក្យ​ដ៏​ស៊ីវិល័យ​បំផុត​សម្រាប់​ ពលរដ្ឋ​ក្នុង​សង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យ។

ជុំវិញ​ការ​អំពាវ​របស់​មន្ត្រី​បក្ស​ប្រឆាំង​នេះ អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន មាន​ប្រសាសន៍​ថា កម្ពុជា​លំបាក​ធ្វើការ​ផ្ទេរ​អំណាច​ដោយសារ​មិន​ទាន់​មាន​បក្ស​ណា​អាច​យក​ ឈ្នះ​បក្ស​កាន់​អំណាច​នៅ​ឡើយ។

​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា រូប​នេះ​អះអាង​ថា លក្ខណៈ​សម្បត្តិ​របស់​លោក សម រង្ស៊ី គឺ​ខុស​គ្នា​ឆ្ងាយ​ពី​អ្នកស្រី អ៊ុង សាន ស៊ូជី នៅ​ភូមា៖ «ខ្ញុំ​មិន​យល់​ថា គាត់​ឲ្យ​ផ្លាស់ប្ដូរ​យ៉ាងម៉េច គាត់​ឃើញ អ៊ុង សាន ស៊ូជី ឈ្នះ​ហ្នឹង នឹក​ថា សម រង្ស៊ី នឹង​ឈ្នះ​ដែរ​យ៉ាង​ម៉េច? ខ្ញុំ​សូម​ជម្រាប​ថា គាត់​អត់​មាន​សំណាង​អ្វី​ដូច អ៊ុង សាន ស៊ូជី ទេ។ ចំណុច​ដែល​លោកស្រី អ៊ុង សាន ស៊ូជី ឈ្នះ​ឆ្នោត​ហ្នឹង​គឺ​វា​មាន​ចំណុច​ខ្លាំង​របស់​គាត់ ប៉ុន្តែ​បើ​ប្រៀបធៀប​មក​បក្ស​ប្រឆាំង​នៅ​កម្ពុជា វា​អត់​មាន​ចំណុច​ខ្លាំង​អី​សោះ។ អ៊ីចឹង​ទេ គឺ​ថា​លទ្ធភាព​នៃ​ការ​ឈ្នះ​ឆ្នោត​គឺ​អត់​មាន។ បើ​អត់​មាន​ទេ គឺ​វា​អត់​មាន​លក្ខណៈ​ដែល​ផ្ទេរ​អំណាច​ទេ។»

លោក សុខ ឥសាន និយាយ​បន្ទរ​តាម​មេ​របស់​លោក​ថា លោក សម រង្ស៊ី កើត​ចេញ​ពី​ត្រកូល​ក្បត់​ជាតិ ដែល​ផ្ទុយ​ពី​អ្នកស្រី អ៊ុង សាន ស៊ូជី មាន​ឪពុក​ជា​អ្នក​ស្នេហា​ជាតិ។

ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាល​ពី​យប់​ថ្ងៃ​ពុធ ទី​១១ ខែ​វិច្ឆិកា បាន​ផ្ញើ​សារ​នយោបាយ​ចុង​ក្រោយ​របស់​លោក ទៅ​កាន់​មេ​បក្ស​ជំទាស់​តាម​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក (Facebook) ដោយ​ហៅ​លោក សម រង្ស៊ី ថា ជា «​កូន អា​ក្បត់​ ជាតិ»«ខ្ញុំ​ គ្រាន់តែ​ និយាយ​ តាម​សម្ដេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ អំពី សម សារី ក្បត់​ជាតិ។ តែ​ឪ​ក្បត់​ជាតិ​វា​ត្រូវ​កូន​មាន​ឈ្មោះ​ថា កូន​អា​ក្បត់​ជាតិ​ហើយ។ គេ​មិន​ដែល​ហៅ​ឯកឧត្ដម​ក្បត់​ជាតិ​ទេ គេ​ហៅ អា​ក្បត់​ជាតិ។»

ឆ្លើយ​តប​ទៅ​នឹង​ពាក្យ​សម្ដី​ធ្ងន់ៗ​របស់​លោក ហ៊ុន សែន នេះ វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី បាន​ទទួល​សារ​អ៊ីមែល​របស់​លោក សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំ​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ដែល​បាន​សរសេរ​ថា៖ «បើ​ថ្ងៃ​ណា​មួយ​លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវ​គេ​ចោទ​ប្រកាន់​ពី​រឿង​អ្វី​មួយ​នៅ​ចំពោះ​មុខ​តុលាការ​ណា​មួយ ខ្ញុំ​នឹង​ចេញ​មុខ​មុន​គេ​ការពារ​កូន​របស់​លោក បើ​កូន​ទាំង​នោះ​ទទួល​នូវ​ការ​ស្ដី​បន្ទោស​ណា​មួយ ពីព្រោះ​កូន​មិន​មែន​ជា​អ្នក​ទទួល​ខុស​ត្រូវ ហើយ​ក៏​មិន​ពាក់ព័ន្ធ​អ្វី​ទៅ​នឹង​រឿង​ដែល​គេ​ចោទ​ប្រកាន់​ឪពុក​នោះ​ដែរ។»

ងាក​មក​បញ្ហា​នៃ​ការ​ចង់​ឲ្យ​មាន​ការ​ផ្ទេរ​អំណាច​ដោយ​សន្តិវិធី​ដូច​នៅ​ ប្រទេស​ភូមា វិញ លោក ប្រ៊ែដ អាដាម (Brad Adams) នាយក​ប្រតិបត្តិ​ទទួល​បន្ទុក​កិច្ចការ​តំបន់​អាស៊ី​របស់​អង្គការ​ឃ្លាំមើល​ សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) អះអាង​ថា លោក ហ៊ុន សែន គួរ​រៀន​សូត្រ​តាម​ប្រទេស​ភូមា។

លោក​ថា ទោះ​បី​រដ្ឋាភិបាល​ប្រទេស​នេះ​ជា​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​តែង​គាប​សង្កត់​សិទ្ធិ​ របស់​ពលរដ្ឋ​ក៏ដោយ ប៉ុន្តែ​រដ្ឋាភិបាល​នេះ​ដឹង​ខ្លួន​ថា មាន​តែ​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​ទេ​ដែល​ជា​អនាគត​របស់​ប្រទេស​ពិត​ប្រាកដ៖ «មេដឹកនាំ ឬ​គណបក្ស​នយោបាយ​ភាគ​ច្រើន​ដែល​កាន់​អំណាច​យូរ គឺ​មិន​ចង់​ចុះ​ចេញ​ពី​អំណាច​នោះ​ឡើយ។ ហ៊ុន សែន និង​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ត្រូវ​យល់​ឲ្យ​បាន​ច្បាស់​ថា ទោះ​បី​ពួក​គេ​ជា​រដ្ឋាភិបាល​ដ៏​ល្អ​ជាង​បំផុត​ក្នុង​លោក​នេះ​ក៏ដោយ តែ​វា​ជា​ធម្មជាតិ​របស់​មនុស្ស​ទេ ដែល​ធុញ​ទ្រាន់​នឹង​ការ​ដឹកនាំ​ដដែលៗ។ មេដឹកនាំ​ក្នុង​របប​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​អស់​អំណាច​មិន​មែន​ដោយសារ​ការ​ ដឹកនាំ​របស់​គេ​មិន​ល្អ​នោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​ដោយសារ​ពលរដ្ឋ​ជិន​ណាយ​មិន​ចង់​ឃើញ​មុខ​មេដឹកនាំ​ដដែលៗ​តាម​កញ្ចក់​ ទូរទស្សន៍ ហើយ​ស្ដាប់​សំឡេង​របស់​គេ​តាម​វិទ្យុ​រាល់​ថ្ងៃ​នោះ។»

លោក ប្រ៊ែត អាដាម បន្ត​ថា ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា ក៏​ដូច្នោះ​ដែរ គឺ​ពួកគេ​ជិនណាយ​ពេល​ស្ដាប់​សម្ដី​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ដែល​តែងតែ​ស្រែក​គំរាម​នេះ គំរាម​នោះ ចង់​បង្ក​អស្ថិរភាព​ក្នុង​សង្គម និង​បង្ក​ជម្លោះ​ជាមួយ​គូ​ប្រជែង​របស់​ខ្លួន​មិន​ចេះ​ចប់។

អ្នក​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិមនុស្ស​អន្តរជាតិ រូប​នេះ​អះអាង​ទៀត​ថា គ្មាន​នរណា​ម្នាក់​ដែល​កើត​មក​មាន​សិទ្ធិ​ពី​កំណើត​ក្នុង​ការ​គ្រប់​គ្រង់​ ប្រទេស​អស់​មួយ​ជីវិត​នោះ​ទេ ហើយ​ក៏​គ្មាន​នរណា​ម្នាក់​ដែល​កើត​មក​មាន​សិទ្ធិ​កាន់​អំណាច​នោះ​ដែរ បើ​ទោះ​បី​អ្នក​នោះ​ស្ថិត​ក្នុង​វង្ស​ត្រកូល​រាជវង្ស ឬ​កូន​ប្រធានាធិបតី​កម្រិត​ណា​ក៏ដោយ។ ហេតុ​ដូច្នេះ​លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវ ​រៀបចំ​ខ្លួន ​ដើម្បី​ ជ្រើសរើស ​នូវ​សេចក្ដី​ ថ្លៃថ្នូរ​មួយ​ ក្នុង​ការ​បង្ហាញ សាធារណជន​ នូវ​ការ​ គោរព​ របស់​ខ្លួន ប្រសិនបើ ​ខ្លួន​ ចាញ់​ឆ្នោត, ហើយ​ ចាក​ចេញ ​ពី​អគារ​ រដ្ឋាភិបាល៕




No comments:

Post a Comment