Background:
ក្រុមហ៊ុន វៀតណាម សុំទោស សហគមន៍ ខេត្ត រតនគិរី ពីការបង្ កផលប៉ះពាល់ ដល់អ្នកភូមិ
RFA / វិទ្យុ អាស៊ី សេរី | ១៤ វិច្ឆិកា ២០១៥
ពិធីជួបជុំផ្តល់ប្រាក់វិភាគទាន
និងសូមខមាទោសរបស់ក្រុមហ៊ុន ហ័ង អាញ់ យ៉ាឡាយ (HAGL) ចំពោះសហគមន៍
១៤ភូមិនៅខេត្តរតនគិរី កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៥។ RFA/Ratha Visal
ក្រុមហ៊ុន វិនិយោគ ដីសម្បទាន ចម្ការកៅស៊ូ ហ័ង អាញ់ យ៉ាឡាយ (HAGL) នៃប្រទេស វៀតណាម, រួមទាំង ក្រុមហ៊ុន បុត្រសម្ព័ន្ធ ចំនួនបី ដែលកំពុង ប្រតិបត្តិការ លើដីសម្បទាន សេដ្ឋកិច្ច នៅខេត្ត រតនគិរី, បានប្រារព្ធ ពិធីសុំទោស ផ្លូវការ និងផ្តល់ ប្រាក់វិភាគទាន ["contribution" is not compensation!] រៀបចំ សែន ព្រេនប្រពៃណី ជនជាតិ ដើមភាគតិច បន្ទាប់ ពីក្រុមហ៊ុន ទទួលស្គាល់ ថា, បានបង្ក ផលប៉ះពាល់ លើសហគមន៍ ចំនួន ១៤ភូមិ នៅស្រុក ចំនួនពីរ ក្នុងខេត្ តរតនគិរី។
គោ មួយក្បាល ទម្ងន់ ៥០០ គីឡូក្រាម និងប្រាក់ ៥០០ដុល្លារ ត្រូវ បានប្រគល់ជូន សហគមន៍ គ្រប់ៗភូមិ សរុប ១៤ សហគមន៍ នៅស្រុក អូរជុំ និងស្រុក អណ្ដូងមាស នាសាលប្រជុំ ភោជនីយដ្ឋាន លីណារតន ក្នុងក្រុង បានលុង នៅព្រឹក ថ្ងៃទី១៣ ខែវិច្ឆិកា ជាមួយ នឹងវាចាថ្លែង សុំទោស ពីតំណាង ក្រុមហ៊ុន ហ័ង អាញ់ យ៉ាឡាយ ដែលទទួលស្គាល់ ពីផលប៉ះពាល់ ប្រជាពលរដ្ឋ ទាក់ទិន ប្រតិបត្តិការ វិនិយោគ ដំណាំ កៅស៊ូ របស់ ក្រុមហ៊ុន។
[$500 to each of the 14 communities NOT compensation in light of the destruction of illicit profits in the hundreds of millions for the state-owned Vietnamese company HAGL!]
នៅចំពោះមុខតំណាងសហគមន៍ មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល តំណាងធនាគារពិភពលោក (World Bank) និងអ្នកសារព័ត៌មាន អគ្គនាយករងក្រុមហ៊ុន ហ័ង អាញ់ យ៉ាឡាយ លោក ង្វ្រៀង វ៉ាន់ថាន់ (Nguen Xuan Thang) ចាត់ទុកពិធីសុំទោស និងផ្តល់ប្រាក់វិភាគទានជូនសហគមន៍ ថាជាដំណើរចាប់ផ្ដើមនៃការស្វែងរកដំណោះស្រាយបន្ថែមទៀត ទាក់ទិនទៅនឹងផលប៉ះពាល់ដីធ្លីជីវភាពរស់នៅរបស់សហគមន៍ គ្រាដែលក្រុមហ៊ុនបានទទួលដីសម្បទានពីរាជរដ្ឋាភិបាលចាប់ពីឆ្នាំ ២០០៩ ហើយធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋតវ៉ារហូតមក។ លើសពីនេះទៀត លោកបញ្ជាក់ថា ចាប់ពីឆ្នាំ២០១៥ តទៅ ក្រុមហ៊ុនបញ្ឈប់ និងផ្អាកការឈូសឆាយដាំដុះ ហើយគ្រោងរៀបចំអភិវឌ្ឍផ្លូវ ស្ពាន និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្សេងទៀត រួមទាំងការបង្ហាញបញ្ជីសារធាតុគីមី ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត និងជីគីមីជូនស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធត្រួតពិនិត្យ។ ម្យ៉ាងទៀត ក្រុមហ៊ុននឹងរៀបចំអភិវឌ្ឍផ្លូវ ស្ពាន និងហេដ្ឋារចនាសម្ពន្ធផ្សេងទៀត រួមទាំងផ្តល់សេវាសុខភាពជូនសហគមន៍ស្របតាមគោលនយោបាយផ្តល់ដី សម្បទានរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា៖ «ដើម្បីសម្ដែងពីសុឆន្ទៈ និងទឹកចិត្តរបស់យើង សូមសម្ដែងខមាទោសដ៏ស្មោះស្ម័គ្រចំពោះប្រជាពលរដ្ឋក្នុងសហគមន៍ ព្រមទាំងផ្តល់នូវគោ និងប្រាក់ ៥០០ដុល្លារជូនដល់សហគមន៍ ដើម្បីរៀបចំកម្មវិធីសែនព្រេន។»
កាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៤ ពាក្យបណ្ដឹងត្រូវបានធ្វើឡើងដោយប្រជាពលរដ្ឋរងផលប៉ះពាល់នៅ មូលដ្ឋាន និងបានលើកឡើងពីការព្រួយបារម្ភពីការបាត់បង់ដីធ្លី និងផលប៉ះពាល់ជីវភាពរស់នៅរបស់សហគមន៍ ១៧ភូមិ មានភូមិសាស្ត្រក្បែរការដ្ឋានក្រុមហ៊ុន ហ័ង អាញ់ យ៉ាឡាយ ធ្វើប្រតិបត្តិការ។ បន្ទាប់មកនៅខែមេសា តំណាងសហគមន៍ និងក្រុមហ៊ុន បានជ្រើសរើសការដោះស្រាយវិវាទដែលសម្របសម្រួលដោយការិយាល័យភាព អនុលោមទីប្រឹក្សាដោះស្រាយវិវាទ ហៅកាត់ថា ស៊ី.អេ.អូ (CAO = Compliance Advisor Ombudsman) មានទីតាំងនៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ឌី.ស៊ី (Washington DC) សហរដ្ឋអាមេរិក។ បន្ទាប់មក ស៊ី.អេ.អូ ស្រាវជ្រាវរកឃើញមានតែភូមិ ១៤ ទេដែលរងផលប៉ះពាល់ក្នុងប្រតិបត្តិការរបស់ក្រុមហ៊ុន ហ័ង អាញ់។
ប្រធានការិយាល័យ ស៊ី.អេ.អូ និងជាអនុប្រធានធនាគារពិភពលោក លោក អូស្ត្រាលដូ ក្រេតាកូស (Osraldo Gratacos) កត់សម្គាល់ថា ការិយាល័យ ស៊ី.អេ.អូ កំពុងសម្របសម្រួលកិច្ចប្រជុំនានារវាងតំណាងសហគមន៍ អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលដែលគាំទ្រសហគមន៍ និងបុគ្គលិកក្រុមហ៊ុន និងបានអនុម័តលើកម្រងវិធាននៅមូលដ្ឋានមួយចំនួន។ លោកថា ក្នុងចំណោមកិច្ចព្រមព្រៀងដែលសម្រេចបាន គឺការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់ក្រុមហ៊ុន មិនអភិវឌ្ឍលើផ្ទៃដីបន្ថែម និងការចរចាទៅលើសំណង ឬប្រគល់ដីជូនសហគមន៍វិញក្នុងករណីរកឃើញថា ក្រុមហ៊ុនបានអភិវឌ្ឍទៅលើដីសហគមន៍។
ក្រុមហ៊ុន ហ័ង អាញ់ យ៉ាឡាយ រួមទាំងក្រុមហ៊ុនបុត្រសម្ព័ន្ធ ហេង ប្រាឌ័រ ស៊ី.អ.ឌី និង ហ័ង អាញ់ អូរយ៉ាដាវ បានព្រមព្រៀងកាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៥ ជាមួយអ្នកភូមិចំនួនបីភូមិ គឺភូមិកេត ភូមិណាយ និងភូមិកាជូត ថាមិនឈូសឆាយអភិវឌ្ឍជ្រៀតជ្រែកទន្ទ្រានយក ឬប៉ះពាល់ដីរបស់អ្នកភូមិ រួមទាំងដីសហគមន៍ប្រើប្រាស់ និងចេញចូលតាមទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណី ទោះដោយវិធីណាក៏ដោយ។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី តំណាងសហគមន៍នៅតំបន់ក្រុមហ៊ុនទទួលបានដីសម្បទាន សុទ្ធតែបានអះអាងថា ក្រុមហ៊ុនបានរំលោភបំពានទៅលើដីចម្ការវិលជុំសហគមន៍ តំបន់កប់សព ព្រៃសក្ការៈ និងព្រៃអភិរក្សរបស់អ្នកភូមិ៖ «គេសូមខមាទោស គេឲ្យលុយយកទៅសែនព្រេនព្រៃអារក្សដែលគេឈូសឆាយព្រៃឈើធំៗ។ តទៅមុខទៀត យើងប្ដឹងធ្វើម៉េចឲ្យយកដីយើងមកវិញ។»
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចស្វែងរកតួលេខជាក់លាក់ពីក្រុមហ៊ុន ហ័ង អាញ់ ស្ដីពីទំហំដីដែលក្រុមហ៊ុនបានឈូសឆាយដាំដុះទាក់ទិនដីសម្បទានដែល រដ្ឋាភិបាលផ្តល់មកឲ្យក្រុមហ៊ុនវិនិយោគនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែតួលេខប៉ាន់ប្រមាណរបស់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល រកឃើញថា ក្រុមហ៊ុន ហ័ង អាញ់ ទទួលបានដីសម្បទានជាង ៥ម៉ឺនហិកតារ ដែលគ្រប់គ្រងដោយក្រុមហ៊ុនបុត្រសម្ព័ន្ធនៅខេត្តរតនគិរី មុនពេលរដ្ឋាភិបាលអនុវត្តគោលនយោបាយចាស់សកម្មភាពថ្មី។
ទាក់ទិនករណីនេះដែរ តំណាងមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលគាំពារសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច លោក អៀង វុទ្ធី ចាត់ទុកការស្វែងរកដំណោះស្រាយបញ្ចប់វិវាទរវាងសហគមន៍ និងក្រុមហ៊ុន ក្រោមការសម្របសម្រួលរបស់ការិយាល័យ ស៊ី.អេ.អូ ថាជាជំហានល្អដែលធ្វើឲ្យភាគីនៃជម្លោះអាចជួបពិភាក្សារកគន្លឹះ សំខាន់នៃបញ្ហា ដើម្បីដោះស្រាយរួមគ្នា។ លោកកត់សម្គាល់ដែរថា ក្រុមហ៊ុនវិនិយោគមានចេតនាស្វែងរកផលប្រយោជន៍សម្រាប់ក្រុមហ៊ុន និងប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ប៉ុន្តែដោយសារតែក្រុមហ៊ុនមិនបានសិក្សាស្វែងយល់ពីវប្បធម៌ ប្រពៃណី និងការរស់នៅរបស់សហគមន៍ ទើបកើតមានផលប៉ះពាល់ដល់សហគមន៍៖ «យើង មានការសប្បាយចិត្តនៅពេលបានឮការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់ក្រុមហ៊ុន ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហា និងបន្តដោះស្រាយបញ្ហាជាមួយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានខេត្ត ថ្នាក់ជាតិ ក៏ដូចក្រុមហ៊ុនពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ធ្វើយ៉ាងណាដោះស្រាយបញ្ហានេះឲ្យបានជោគជ័យ ហើយប្រជាពលរដ្ឋអាចរស់នៅសុខដុមរមនា។»
រីឯអភិបាលរងខេត្តរតនគិរី លោក យឹម ផែន ចាត់ទុកការប្រារព្ធពិធីផ្តល់វិភាគទាន និងសុំទោសសហគមន៍របស់ក្រុមហ៊ុន ហ័ង អាញ់ យ៉ាឡាយ ថាជាគំរូសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនដទៃទៀតយកមកអនុវត្ត ដើម្បីកាត់បន្ថយជម្លោះ និងបន្តការអភិវឌ្ឍផ្នែកវិនិយោគវិស័យកសិឧស្សាហកម្មឲ្យបានរីក ចម្រើន។ លោកថា ក្រុមហ៊ុនត្រូវបញ្ឈប់កាប់រានព្រៃស្រោង និងព្រៃសហគមន៍ ដើម្បីរួមចំណែកថែរក្សាព្រៃឈើឲ្យបាននៅគង់វង្សទៅថ្ងៃអនាគត៖ «យើង ដឹងហើយថាការរកស៊ីបណ្ដាក់ទុននេះ បើយើងមិនភាពចុះសម្រុងនឹងគ្នាទេ ការអភិវឌ្ឍកន្លែងនោះក៏គាត់មិនអាចប្រមូលផលពីការវិនិយោគរបស់ គាត់បានដែរ។ បើសិនជាមានទំនាស់មិនមានការស្រុះស្រួលគ្នា ធ្វើម៉េចយើងរក្សាប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ ប៉ុន្តែសំខាន់បំផុត យើងត្រូវជៀសវាងទៅកាប់រានដីព្រៃ។»
យ៉ាងណាក៏ដោយ តំណាងសហគមន៍សម្ដែងមោទនភាព និងគាំទ្រការស្វែងរកដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធី។ អ្នកភូមិ សុំឲ្យក្រុមហ៊ុនប្រគល់ដីសហគមន៍ដែលក្រុមហ៊ុនឈូសឆាយមកឲ្យអ្នក ភូមិវិញ៕
No comments:
Post a Comment