Paris Peace Accords 23 Oct. 1991

Wednesday, December 9, 2015

សភា ​តំបន់​ អាស៊ី ​អេភីអេ ប្រជុំ ​ផ្ដោត​សំខាន់ ​លើ​ប្រធានបទ ​វប្បធម៌​សន្ទនា | APA meeting focuses on "culture of dialogue"

សភា ​តំបន់​ អាស៊ី ​អេភីអេ ប្រជុំ ​ផ្ដោត​សំខាន់ ​លើ​ប្រធានបទ ​វប្បធម៌​សន្ទនា

RFA / វិទ្យុ អាស៊ី សេរី | ៨ ធ្នូ ២០១៥

 

ប្រជុំ​សភា​តំបន់​អាស៊ី​អេ.ភី.អេ ៦២០
កិច្ច​ប្រជុំ​សភា​តំបន់​អាស៊ី ហៅ​កាត់​ថា អេ.ភី.អេ (APA = Asian Parliamentary Assembly) លើក​ទី​៨ នា​រាជធានី​ភ្នំពេញ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៨ ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០១៥។  RFA/Brach Chev

កិច្ច​ប្រជុំ​ សភា​ តំបន់​ អាស៊ី ហៅ​កាត់​ ថា អេភីអេ (APA) លើក​ទី​៨ នៅ​ថ្ងៃ​ ទី​៨ ខែ​ធ្នូ ដែល​កម្ពុជា ធ្វើ​ជា​ម្ចាស់​ផ្ទះ បាន​ជជែក​ លើ​ប្រធានបទ វប្បធម៌​សន្ទនា​ ខណៈ​ ដែល​វប្បធម៌​សន្ទនា​ នៅ​កម្ពុជា កំពុង​ ប្រេះស្រាំ។

សមាជិក​ សភា​ មក​ពី​គណបក្ស​ ប្រជាជន​កម្ពុជា ដែល​ចូលរួម កិច្ច​ប្រជុំ​នេះ គឺ​ លោក ឈាង វុន អះអាង​ ថា, កិច្ច​ប្រជុំ​ដំ ណើរ​ការ​ធម្មតា បើ​ ទោះ​ជា​គ្មាន ​វត្តមាន​ តំណាង​រាស្ត្រ​ គណបក្ស​ ប្រឆាំង​ ចូលរួម​ក្ដី។  ចំណែក ​អ្នក ​វិភាគ ​សង្គម​ យល់​ថា, អ្នក​នយោបាយ​ ខ្មែរ ​គួរ​ ខ្មាស​បរទេស ដែល​លើក​យក​ កិច្ច​សន្ទនា ​មក​និយាយ​ ចំ​ពេល ​ដែល​អ្នក ​នយោបាយ ​ខ្វះ ​ការ​ជជែក​គ្នា។

សមាជិក​សភា​មក​ពី​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា និង​ជា​អនុប្រធាន​សភា​ក្រុម​ជាតិ អេ.ភី.អេ (APA) លោក ឈាង វុន ថ្លែង​ប្រាប់​អ្នក​សារព័ត៌មាន​ថា សមាជិក​សភា​តំបន់​អាស៊ី អេ.ភី.អេ មិន​បាន​លើក​ឡើង ឬ​សួរ​នាំ​ពី​តំណាង​រាស្ត្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ដែល​មិន​ចូលរួម​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​នេះ​ទេ។

ក្នុង​សន្និសីទ​សារព័ត៌មាន​ក្រោយ​បញ្ចប់​កិច្ច​ប្រជុំ លោក ឈាង វុន ថ្លែង​ថា ការ​លើក​ឡើង​ពី​កិច្ច​សន្ទនា មិន​ជាប់​ទាក់ទង​នឹង​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ឬ​ទាក់ទង​នឹង​ស្ថានការណ៍​នយោបាយ​ចុង​ក្រោយ​នេះ​ឡើយ៖ «មិន​មែន​ដោយសារ​ សង្គ្រោះ​ជាតិ មិន​ចូល​សភា​ធ្វើ​ពហិការ​នោះ​ទេ កិច្ច​ប្រជុំ​លើក​ប្រធានបទ​នោះ​ទេ យើង​រៀបចំ​កិច្ច​ប្រជុំ​សភា អេ.ភ.អេ មួយ​ការងារ​យើង​មាន​ច្រើន ពិសេស​សន្តិសុខ​សុវត្ថិភាព​សំខាន់​ណាស់។»

កិច្ច​ប្រជុំ​ដែល​មាន​រយៈពេល​មួយ​សប្ដាហ៍ គឺ​ចាប់​ផ្ដើម​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៧ ដល់​ថ្ងៃ​ទី​១២ ខែ​ធ្នូ គឺ​ជជែក​ទាក់ទង​ការ​ជំរុញ​សន្តិភាព ការ​ផ្សះផ្សា និង​កិច្ច​សន្ទនា​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ី។ លោក ឈាង វុន អះអាង​ថា ប្រធានបទ​នៃ​កិច្ច​ប្រជុំ​នេះ គឺ​បាន​រៀបចំ​ទុក​តាំង​ពី ៣​ឆ្នាំ​មុន​មក​ម៉្លេះ។

សាស្ត្រាចារ្យ​ផ្នែក​វិទ្យាសាស្ត្រ​នយោបាយ លោក​បណ្ឌិត រស់ រ៉ាវុធ យល់​ថា គណបក្ស​នយោបាយ​ដែល​មាន​សំឡេង​នៅ​ក្នុង​សភា គួរ​ពិនិត្យ​ឡើង​វិញ​នូវ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​នយោបាយ​ដែល​បង្កើត​បាន​ជា​វប្បធម៌ ​សន្ទនា។ លោក​បន្ត​ថា នេះ​មិន​មែន​ជា​រឿង​ចៃដន្យ​ទេ ដែល​សភា អេ.ភី.អេ លើក​ពី​វប្បធម៌​សន្ទនា​មក​ជជែក​នោះ។ លោក​បញ្ជាក់​ថា វប្បធម៌​សន្ទនា​នៅ​កម្ពុជា បាន​បាត់​រូប​រាង​ពី​សង្គម​នយោបាយ​ទៅ​ហើយ៖ «វប្បធម៌ ​សន្ទនា​ត្រូវ​បាន​ស្លាប់​នៅ​ពេល​អ្នក​នយោបាយ​ទាំង​ពីរ​គណបក្ស ដែល​បាន​ចុះ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​គ្នា ហើយ​នៅ​មាន​ជម្លោះ​មិន​ចេះ​ចប់​ដែល​មិន​អាច​ថែរក្សា​បាន។ សភា​អេ.ភី.អេ បាន​ប្រជុំ​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា ហើយ​បាន​លើក​ឡើង​ពី​វប្បធម៌​សន្ទនា​នេះ​ឡើង ព្រោះ​គេ​មាន​ការ​សោកស្ដាយ​ចំពោះ​វប្បធម៌​សន្ទនា​ចោល។»

វិបត្តិ​នយោបាយ​នៅ​កម្ពុជា ធ្វើ​ឲ្យ​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​ព្រួយ​បារម្ភ និង​ស្នើ​រដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន ឈប់​ធ្វើ​ទុក្ខបុកម្នេញ​ប្រធាន​គណបក្ស​ប្រឆាំង លោក សម រង្ស៊ី។

អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក យឹម សុវណ្ណ យល់​ថា កិច្ច​ប្រជុំ​សភា​តំបន់​អាស៊ី អេ.ភី.អេ ពិត​ជា​លើក​ឡើង​ពី​ស្ថានការណ៍​នយោបាយ​ចុង​ក្រោយ​នៅ​កម្ពុជា មែន ប៉ុន្តែ​លោក​ថា តំណាង​រាស្ត្រ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា គ្មាន​ឆន្ទៈ​ក្នុង​ការ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​នៅ​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​នោះ​ទេ។ បើ​ទោះ​ជា លោក យឹម សុវណ្ណ យល់​ថា កិច្ច​ប្រជុំ​នេះ​មាន​សារសំខាន់ ប៉ុន្តែ​មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​នៃ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​រូប​នេះ លើក​ឡើង​ថា ការ​មិន​ចូលរួម​កិច្ច​ប្រជុំ​របស់​តំណាង​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ គឺ​ចង់​បង្ហាញ​ឲ្យ​អន្តរជាតិ​ដឹង​ថា ប្រទេស​កម្ពុជា កំពុង​ឈាន​ទៅ​រក​គណបក្ស​តែ​មួយ និង​បរិយាកាស​អាប់អួ​នៃ​ស្ថានភាព​នយោបាយ​កម្ពុជា បច្ចុប្បន្ន៖ «ការ​ ខាតបង់​នេះ បង្កើត​ទៅ​ជា​បរិយាកាស​អាប់អួ កើត​នូវ​ភាព​អវិជ្ជមាន​នៅ​ក្នុង​ក្រសែ​ភ្នែក​អ្នក​ការទូត ហើយ​ក៏​បង្កើត​ភាព​មន្ទិលសង្ស័យ​ចំពោះ​អ្នក​វិនិយោគ ក៏ដូចជា​ប្រទេស​នានា។»

ឈាង វុន ៦២០
សមាជិក​សភា​មក​ពី​គណបក្ស ​ប្រជាជន​កម្ពុជា និង​ជា​អនុប្រធាន​សភា​ក្រុម​ជាតិ អេ.ភី.អេ (APA) លោក ឈាង វុន ផ្ដល់​បទសម្ភាសន៍​ដល់​អ្នក​សារព័ត៌មាន​បន្ទាប់​ពី​បញ្ចប់​កិច្ច​ប្រជុំ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៨ ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០១៥។ RFA/Brach Chev

សភា​តំបន់​អាស៊ី (Asian Parliamentary Assembly) ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០០៦ ក្នុង​គោល​បំណង ការ​ផ្លាស់ប្ដូរ​មុខ​មាត់​ថ្មី​នៃ​សភា​តំបន់​អាស៊ី ជំរុញ​នូវ​សន្តិភាព និង​សមាហរណកម្ម​សម្រាប់​តំបន់​អាស៊ី។

កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៣០ វិច្ឆិកា សភា​អាស៊ាន បាន​ចេញ​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​មួយ ទាមទារ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ទម្លាក់​ចោល​បទ​ចោទ​ប្រឆាំង លោក សម រង្ស៊ី និង​ធានា​សុវត្ថិភាព ព្រម​ទាំង​សេរីភាព​ជូន​តំណាង​រាស្ត្រ និង​សកម្មជន​គណបក្ស​ប្រឆាំង។

តំណាង​សភា​អាស៊ាន ទទួល​បន្ទុក​ផ្នែក​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នោះ បាន​ហៅ​ការ​ធ្វើ​ទុក្ខបុកម្នេញ​លើ​អ្នក​តំណាង​រាស្ត្រ និង​សកម្មជន​បក្ស​ប្រឆាំង ថា​ជា​ការ​បំផ្លាញ​ពន្លក​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា។
ប្រធាន​សភា​អាស៊ាន​ផ្នែក​សិទ្ធិ​មនុស្ស លោក ឆាលស៍ សេនទីអាហ្គូ (Charles Santiago) មាន​ប្រសាសន៍​ក្នុង​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​នោះ​ថា ការ​វិវឌ្ឍ​នយោបាយ​នៅ​កម្ពុជា នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន គឺ​ជា​ក្តី​ព្រួយ​បារម្ភ​របស់​សមាជិក​សភា​នៅ​តំបន់​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍។

សមាជិក​សភា​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ទាំង ៥៥​រូប មិន​ចូលរួម​ប្រជុំ​សភា​តំបន់​អាស៊ី អេ.ភី.អេ នេះ​ទេ ដោយសារ​បញ្ហា​នយោបាយ​នៅ​កម្ពុជា ឡើង​កម្ដៅ​ខ្លាំង ខណៈ​ប្រធាន​បក្ស​ប្រឆាំង​កំពុង​រង​បណ្ដឹង​នៅ​តុលាការ​ចំនួន​បី​ករណី។ ក្រៅ​ពី​នេះ​ទៀត គឺ​ការ​ដក​តំណែង​អនុប្រធាន​ទី​១ សភា​ពី លោក កឹម សុខា ការ​ប្រើ​ហិង្សា​លើ​តំណាង​រាស្ត្រ និង​ការ​ចាប់​ខ្លួន​មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់ និង​សកម្មជន​គណបក្ស​ប្រឆាំង។ គណបក្ស​ប្រឆាំង​រំពឹង​ថា បណ្ដា​ប្រទេស​ដែល​ចូលរួម​ប្រជុំ​សភា​តំបន់​អាស៊ី​នេះ នឹង​ជួយ​ស្ដារ​ស្ថានការណ៍​នយោបាយ​កម្ពុជា ឲ្យ​វិល​ទៅ​រក​ភាព​ល្អ​ប្រសើរ​ឡើង​វិញ៕



No comments:

Post a Comment