Paris Peace Accords 23 Oct. 1991

Saturday, January 9, 2016

សង្គម​ស៊ីវិល ​ប្រតិកម្ម​ នឹង​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ​ដែល​រិះគន់​ ថា​ មាន​អ្នក ​ប្រើ​ស្លាក​ សិទ្ធិ​មនុស្ស​ ក្លែងក្លាយ | Civil society reacts to PM's criticism that some use fake human rights logo

សង្គម​ស៊ីវិល ​ប្រតិកម្ម​ នឹង​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ​ដែល​រិះគន់​ ថា​ មាន​អ្នក ​ប្រើ​ស្លាក​ សិទ្ធិ​មនុស្ស​ ក្លែងក្លាយ

RFA / វិទ្យុ អាស៊ី សេរី | ៧ មករា ២០១៦

 

អំ សំអាត ៦២០
អ្នក​គ្រប់គ្រង​បច្ចេកទេស​ការិយាល័យ​ស៊ើប​អង្កេត នៃ​អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​លីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត ក្នុង​វេទិកា​អ្នក​ស្ដាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី នៅ​យប់​ថ្ងៃ​អាទិត្យ ទី​៣ ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០១៦។
Photo: RFA

ក្រុម​ អង្គការ​ មិន​មែន ​រដ្ឋាភិបាល​ ដែល​ធ្វើ​ការ ​លើ​វិស័យ​ ការពារ​ សិទ្ធិ​មនុស្ស ប្រតិកម្ម​ ចំពោះ​ សារ​នយោបាយ ​របស់ ​ប្រធាន​ គណបក្ស ​ប្រជាជន​ កម្ពុជា ដែល​រិះគន់ ​ថា, មាន​ការ ​ប្រើប្រាស់​ ស្លាក ​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ បោក​ប្រាស់ ដែល​ធ្វើ​ ឲ្យ​សង្គម​ មាន​ភាព​ វឹកវរ។  នៅ​ក្នុង​អង្គ​មីទ្ទិញ​ កាល​ពី​ព្រឹក ​ថ្ងៃ​ទី​៧ មករា នៃ​ការ​រំឭក​ខួប ​លើក​ទី​៣៧ នៃ​ថ្ងៃ​ ជ័យជម្នះ ៧ មករា លោក ហ៊ុន សែន ព្រមាន​ ចាត់​វិធានការ​ ដ៏​ម៉ឺងម៉ាត់ ​ប្រឆាំង​ ការ​ប្រើប្រាស់​ ស្លាក​ ប្រជាធិបតេយ្យ និង​សិទ្ធិ​មនុស្ ស​ក្លែងក្លាយ។

ការ​ព្រមាន ​ជា​ថ្មី​ ទៀត ​របស់ លោក ហ៊ុន សែន បើ​ ទោះ ​ជា​លោក​ ពុំ​ បាន​បញ្ជាក់​ ពី​ឈ្មោះ​ ស្ថាប័ន ឬ​អង្គភាព​ នៃ​អង្គការ​ មិន​មែន​ រដ្ឋាភិបាល​ក្ដី ក៏​ក្រុម​ សង្គម​ស៊ីវិល ​យល់​ឃើញ​ ថា, ជា​សារ​ នយោបាយ ​ដែល​អាច​នាំ​ ឲ្យ​មាន ​ការ​រើសអើង ជាពិសេស​ ពី​សំណាក់ ​អាជ្ញាធរ​ មាន​ការ​ យល់​ខុស និង​ធ្វើ​ ឲ្យ​ស្ថាប័ន​ ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល ពិបាក ​ក្នុង​ការ​ បំពេញ​ កិច្ចការ​ របស់​ខ្លួន ​លើ​វិស័យ​ ការពារ​ សិទ្ធិ​មនុស្ស​ នេះ​ដែរ​ នៅ​តាម​ សហគមន៍ ​មូលដ្ឋាន។

ប្រតិកម្ម​របស់​ក្រុម​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល​នៅ​ពេល​នេះ ធ្វើ​ឡើង​បន្ទាប់​ពី លោក ហ៊ុន សែន ព្រមាន​ចាត់​វិធានការ​ដ៏​ម៉ឺងម៉ាត់​ប្រឆាំង​រាល់​សកម្មភាព​ទាំងឡាយ​ដែល​នាំ​ ឲ្យ​វឹកវរ និង​មហន្តរាយ​ដល់​សង្គម ដែល​ជ្រក​ក្រោម​ស្លាក​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ក្លែងក្លាយ។

នេះ​ជា​កាដូ​ឆ្នាំ​ថ្មី​របស់ លោក ហ៊ុន សែន មួយ​បន្ថែម​ទៀត ក្រោយ​ពី​ប្រធាន​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា រូប​នេះ រិះគន់​មេ​ដឹក​នាំ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​មិន​ទាន់​ទាំង​បាន​ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​ស្រួល​ បួល​នៅ​ឡើយ​ផង អំពី​ឈ្មោះ​ស្ពាន ៥ មករា ជិត​សាលា​តិចណូ​នោះ។

បើ​ទោះ​ជា​បែប​ណា ក្រុម​អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​ធ្វើ​ការ​លើក​ស្ទួយ​លើ​វិស័យ​ការពារ​ សិទ្ធិ​មនុស្ស ចាត់​ទុក​ថា វា​ការ​ជា​ប្រមាថ និង​ខ្វះ​ការ​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ដល់​ស្ថាប័ន​ឯកជន ជាពិសេស​ក្រុម​សង្គម​ស៊ីវិល​ពី​រដ្ឋាភិបាល។

មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​នៃ​អង្គការ​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​លីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត ហៅ​សារ​នយោបាយ​របស់ លោក ហ៊ុន សែន នៅ​ពេល​នេះ ថា​ជា​ការ​រំលោភ​ទៅ​លើ​គោលការណ៍​ជា​សកល និង​កតិកា​សញ្ញា​ស្ដីពី​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​សិទ្ធិ​នយោបាយ​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ។ លោក​បន្ថែម​ថា អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល ធ្វើ​កិច្ចការ​ដោយ​ពុំ​បាន​គិត​ពី​ផល​ប្រយោជន៍ ឋានៈ និង​តួនាទី​ជា​ធំ​នៅ​ក្នុង​សង្គម​អ្វី​ឡើយ។ ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ កិច្ចការ​ផ្នែក​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ដែល​អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​អនុវត្ត​នេះ គឺ​ដើម្បី​បំពេញ​ភាព​ខ្វះ​ចន្លោះ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ប៉ុណ្ណោះ។ លោក​បន្ត​ថា «យើង ​គិត​ថា ត្រូវ​តែ​ចែក​ឲ្យ​ដាច់ ពីព្រោះ​ថា មួយ​ការ​ជំរុញ និង​ការ​លើក​ស្ទួយ​ឲ្យ​មាន​ការ​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ កម្ពុជា។ នេះ​ជា​ទិសដៅ​របស់​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល។ អង្គការ​ទាំងឡាយ ផ្នែក​សិទ្ធិ​មនុស្ស​គ្មាន​គោល​បំណង​អ្វី​ដើម្បី​បំផុសបំផុល និង​ញុះញង់​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ធ្វើ​ខុស​ច្បាប់​ទេ។»

ទាក់ទិន​រឿង​នេះ លោក ហ៊ុន សែន ដែល​ជា​ប្រធាន​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា និង​ជា​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ផង​នោះ​ព្រមាន​ថា រដ្ឋាភិបាល​នឹង​មិន​អាច​អត់ឱន​ឲ្យ​បាន​ឡើយ ចំពោះ​អ្នក​ដែល​បង្ក​បញ្ហា​សង្គម​ក្រោម​ហេតុផល​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​ប្រជាធិបតេយ្យ​បោកប្រាស់។ ជា​ទម្លាប់​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ដែល​តែង​ឆ្លៀត​ឱកាស​ប្រើប្រាស់​វេទិកា​សាធារណៈ ហើយ​វាយ​ប្រហារ​ដោយ​សម្ដី​ធ្ងន់ៗ​ដែល លោក ហ៊ុន សែន ចាត់​ទុក​ថា ជា​បច្ចាមិត្ត​នោះ គឺ​លោក​និយាយ​ថា នឹង​មិន​ឲ្យ​សមិទ្ធផល​ដែល​កើត​ចេញ​ពី​ការ​កសាង​ដោយ​ថ្ងៃ​៧ មករា នេះ ត្រូវ​សាបសូន្យ​ទៅ​វិញ​ដោយ​មនុស្ស​មួយ​ក្រុម​រស់​ក្រោម​ស្លាក​សិទ្ធិ​មនុស្ស ​កុហក​នោះ​បាន​ទេ។ លោក​បន្ត​ថា «រាំង​ស្កាត់​នូវ​ភាព​ប្រទូសរ៉ាយ ដែល​ប៉ុនប៉ង​នាំ​ឲ្យ​ប្រទេស​ជាតិ​ធ្លាក់​ចូល​ក្នុង​ភាព​ច្របូកច្របល់។ បន្ត​លើក​កម្ពស់​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សិទ្ធិ​សេរីភាព​ពលរដ្ឋ ដែល​ដើរ​ទន្ទឹម​នឹង​ការ​ពង្រឹង​នីតិរដ្ឋ។ ធានា​សមធម៌ និង​យុត្តិធម៌​សម្រាប់​ប្រជាជន​គ្រប់ៗ​រូប ហើយ​ប្រឆាំង​ដាច់​ខាត​រាល់​ប្រើប្រាស់​ស្លាក​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ក្លែងក្លាយ ដើម្បី​បោកប្រាស់​បង្ក​ភាព​វឹកវរ​ក្នុង​សង្គម។»

ឆ្លើយ​តប​រឿង​នេះ មន្ត្រី​សមាគម​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អាដហុក (ADHOC) លោក យី សុខសាន្ត យល់​ឃើញ​ថា កិច្ចការ​ទាំង​អំបាលម៉ាន​របស់​អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល គឺ​ធ្វើ​ការ​ពុំ​ដែល​សម្លឹង​ឃើញ​បុណ្យ​ស័ក្ដិ និង​កិត្តិយស​ជា​ធំ​អ្វី​ឡើយ។ លោក​បន្ថែម​ថា ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ​កិច្ចការ​ដែល​អង្គការ​ផ្នែក​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អនុវត្ត​នោះ គឺ​ពុំ​មាន​អ្វី​ក្រៅ​ពី​ព្យាយាម​បណ្ដុះបណ្ដាល​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ យល់​ដឹង​ពី​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ជា​មូលដ្ឋាន និង​ចូលរួម​គោរព​ច្បាប់ ក៏ប៉ុន្តែ​មាន​ពេល​ខ្លះ​រវាង​រដ្ឋាភិបាល និង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល អាច​មាន​ការ​យល់​ឃើញ​ខុស​គ្នា​ខ្លះ​លើ​ចំណុច​មួយ​ចំនួន។ បើ​ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា លោក យី សុខសាន្ត យល់​ឃើញ​ថា គំនិត​មិន​ស្រប​គ្នា​ខ្លះ​នេះ ពុំ​មែន​មាន​ន័យ​ថា ជា​ការ​ជំទាស់​នឹង​ការ​អភិវឌ្ឍ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​នោះ​ដែរ។ លោក​បន្ត​ថា «យើង ​យល់​ថា កុំ​ឲ្យ​មាន​ទស្សនៈ​ថា​ឲ្យ​តែ​ការងារ​សង្គម​ស៊ីវិល ធ្វើ​ទៅ​ហើយ​ថា​ប្រឆាំង​រដ្ឋាភិបាល មិន​មែន​ទេ។ បើ​យើង​ប្រឆាំង ប្រឆាំង​ដណ្ដើម​អំណាច​នោះ ដណ្ដើម​យូរ​ណាស់​ហើយ។ អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល យើង​ធ្វើ​ការងារ​សម្រាប់​ជួយ​សង្គម​ឲ្យ​ល្អ​តើ។ គ្មាន​គំនិត​អី​ទៅ​ដណ្ដើម​អំណាច និង​គ្មាន​គំនិត​អី​ទៅ​ប្រជែង​យក​កៅអី​អង្គុយ គឺ​អត់​ទេ។ នេះ​ជា​ទស្សនៈ​ដែល​ចង្អៀតចង្អល់​ដែល​មិន​ទូលាយ។»

ក្រុម​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល ឲ្យ​ដឹង​ថា មាន​កិច្ចការ​ច្រើន​ណាស់​ដែល​ខ្លួន​បាន​បំពេញ​ក្នុង​ការ​កែលំអ និង​ចូលរួម​ក្នុង​សង្គម ដូចជា​ការ​ចុះ​អប់រំ​ឲ្យ​ដឹង​អំពី​ច្បាប់ សិទ្ធិ​មនុស្ស សិទ្ធិ​ក្នុង​ការ​ចូលរួម​ក្នុង​វិស័យ​នយោបាយ និង​សិទ្ធិ​សេដ្ឋកិច្ច ជាដើម ក៏ប៉ុន្តែ​ជា​ញឹកញាប់ គេ​សង្កេត​ឃើញ​ថា សកម្មភាព​ទាំង​នេះ​តែង​ត្រូវ​បាន​រារាំង និង​ចុះ​ទប់ស្កាត់​ជា​ហូរហែ​ពី​អាជ្ញាធរ​រដ្ឋ​ទៅ​វិញ ក្រោម​ហេតុផល​កម្មវិធី​ដែល​សង្គម​ស៊ីវិល​រៀបចំ​ទាំង​នោះ នាំ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​សណ្ដាប់ធ្នាប់ និង​សន្តិសុខ​សង្គម។

បើ​ទោះ​ជា​បែប​ណា មាត្រា​៦៥ នៃ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ចែង​ថា រដ្ឋ​ត្រូវ​ការពារ និង​លើក​ស្ទួយ​សិទ្ធិ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ ក្នុង​ការ​ទទួល​បាន​ការ​អប់រំ​ប្រកប​ដោយ​គុណភាព​នៅ​គ្រប់​កម្រិត និង​ចាត់​វិធានការ​គ្រប់​បែប​យ៉ាង ដើម្បី​ឲ្យ​ការ​អប់រំ​នេះ បាន​ទៅ​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​គ្រប់​រូប។ យ៉ាង​នេះ​ក្ដី រដ្ឋាភិបាល​បាន​បង្កើត​ច្បាប់​ស្ដីពី​សមាគម និង​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល​រួច​ជា​ស្រេច​ហើយ ដែល​ច្បាប់​នេះ​រង​ការ​រិះគន់​ថា អាច​នឹង​ត្រូវ​ប្រើប្រាស់​ដើម្បី​រឹតត្បិត​ការងារ​របស់​ក្រុម​អង្គការ​មិន​ មែន​រដ្ឋាភិបាល ជាពិសេស​អង្គការ​សមាគម​នៅ​តាម​មូលដ្ឋាន៕


No comments:

Post a Comment