សហគមន៍ ព្រៃឡង់ ខេត្ត កំពង់ធំ ស្នើរដ្ឋាភិបាល ទប់ស្កាត់ បទល្មើស ព្រៃឈើ
RFA / វិទ្យុ អាស៊ី សេរី | ១៩ មករា ២០១៦
ដើមឈើក្នុងដីបម្រុងសម្បទានសង្គមកិច្ចក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង។ រូបថតថ្ងៃទី២៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៥ / RFA/Brach Chev
ប្រជាសហគមន៍ ព្រៃឡង់ នៅខេត្ត កំពង់ធំ លើកឡើង ថា, ការចាត់ វិធានការ បង្ក្រាបឈើ ឆ្លងដែន ទៅប្រទេស វៀតណាម គឺ ជារឿងល្អមួយ, ប៉ុន្តែ ពួកគេ យល់ថា, ប្រសិនបើ អាជ្ញាធរ ឬរាជរដ្ឋាភិបាល ដាក់វិធានការ ទប់ស្កាត់ ការកាប់បំផ្លាញ ព្រៃឈើ នៅតំបន់ ព្រៃឡង់ ទាំងមូលនោះ រឹតតែ ប្រសើរ ថែមទៀត ព្រោះ វា អាចការពារ ឈើ មិន ឲ្យដាច់ ពីគល់បាន។ បញ្ហានេះ អាជ្ញាធរ យល់ថា, ប្រសិនបើ ទប់ស្កាត់ អ្នកទិញបាន បទល្មើស ចូលកាប់ឈើ នៅក្នុងព្រៃ នឹងថយចុះ មិនខានឡើយ។
ប្រជាសហគមន៍ការពារព្រៃឡង់នៅខេត្តកំពង់ធំ សាទរក្រោយទទួលដំណឹងថា នាយករដ្ឋមន្ត្រីបញ្ជាឲ្យបង្កើតគណៈកម្មការមួយក្រុម ដើម្បីទប់ស្កាត់បទល្មើសឈើឆ្លងដែនទៅប្រទេសវៀតណាម។ ពួកគេចង់ឲ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រី ចាត់វិធានការមកអាជ្ញាធរខេត្តកំពង់ធំ ដើម្បីទប់ស្កាត់បទល្មើសកាប់បំផ្លាញឈើដោយខុសច្បាប់នៅក្នុងតំបន់ ព្រៃឡង់ ដែលកំពុងកើតមានយ៉ាងអនាធិបតេយ្យ។
បន្ថែមពីនេះ ប្រជាសហគមន៍អះអាងថា ប្រសិនបើរាជរដ្ឋាភិបាលអាចចាត់វិធានការលើជនមានអំណាចដែលនៅពី ក្រោយខ្នងអ្នកចូលទៅកាប់ឈើបាននោះ គឺរឹតតែប្រសើរថែមទៀត។
បណ្ដាញស្នូលព្រៃឡង់នៅស្រុកសណ្ដាន់ ខេត្តកំពង់ធំ លោក ជុំ យីន មានប្រសាសន៍ថា បទល្មើសកាប់ឈើនៅតំបន់ព្រៃឡង់នៅតែកើតមានឡើង ដែលធ្វើឲ្យលោកមានក្តីបារម្ភ។ លោកសាទរចំពោះវិធានការរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការបង្ក្រាបបទល្មើសឈើឆ្លងដែន ប៉ុន្តែលោកថា ឈើទាំងនោះបានដាច់ពីគល់ទៅហើយ ប្រសិនបើអាជ្ញាធរបញ្ជូនកម្លាំងមកទប់ស្កាត់នៅក្នុងព្រៃផ្ទាល់តែ ម្តង គឺអាចរក្សាព្រៃឈើឲ្យនៅគង់វង្សបាន៖ «ចុះប្រសិនបើមានតែ អនុសាសន៍ ឬបទបញ្ជា មន្ត្រីក្រោមឱវាទរបស់គាត់អត់មានបញ្ជាផ្ទាល់ ឬអត់អនុវត្តផ្ទាល់ នោះបទល្មើសព្រៃឈើនៅតែមានការកើនឡើង។»
កាលពីថ្ងៃទី១៥ មករា រាជរដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចបង្កើតគណៈកម្មការចម្រុះមួយ ដែលមានសមាសភាពមកពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ។ ប្រធានគណៈកម្មាធិការនេះ គឺលោក សៅ សុខា ជាអគ្គមេបញ្ជាការរងនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ និងជាមេបញ្ជាការកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស និងអនុប្រធានគណៈកម្មាធិការ គឺលោក ហ៊ូ សាគុណ ជាអគ្គស្នងការរងនគរបាលជាតិ។ ស្របគ្នានេះ មានតំណាងក្រសួងកសិកម្ម ក្រសួងបរិស្ថាន និងអភិបាលខេត្តចំនួន៦ ជាសមាជិក ក្នុងនោះរួមមាន អភិបាលខេត្តត្បូងឃ្មុំ ក្រចេះ ស្ទឹងត្រែង រតនគិរី មណ្ឌលគិរី និងខេត្តកំពង់ចាម។
គណៈកម្មាធិការនេះ មានភារកិច្ចសំខាន់ៗមួយចំនួនដូចជា ទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបសកម្មភាពកាប់ឈើ ការនាំចេញឈើដោយខុសច្បាប់ និងបទល្មើសព្រៃឈើផ្សេងៗនៅភាគឦសាននៃប្រទេស ហើយស្រាវជ្រាវរកអ្នកពាក់ព័ន្ធក្នុងការកាប់ និងចរាចរឈើដោយខុសច្បាប់។ បន្ថែមពីនេះ ត្រូវចាប់ជនល្មើស និងវត្ថុតាង ដើម្បីបញ្ជូនសំណុំរឿងទៅតុលាការ និងសហការជាមួយភាគីវៀតណាម និងឡាវ ដើម្បីឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព។
ទាក់ទងការលើកឡើងរបស់ប្រជាសហគមន៍ អភិបាលស្រុកសណ្ដាន់ លោក អ៊ុន បុត្ត មានប្រសាសន៍ថា បើទោះបីជាអាជ្ញាធរខេត្តនេះមិនមែនជាសមាជិកក្នុងគណៈកម្មាធិការ ចម្រុះនោះក៏ដោយ ប៉ុន្តែសកម្មភាពបង្ក្រាបរបស់មន្ត្រីជំនាញ និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ គឺមានជាប្រចាំ។ បន្ថែមពីនេះ លោកថា ឈើដែលនៅសេសសល់ក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់នៅខេត្តមួយនេះ មិនមែនជាប្រភេទឈើប្រណីត ដែលអាចនាំចេញទៅលក់នៅក្រៅប្រទេសឡើយ ប៉ុន្តែវាជាប្រភេទឈើសម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្នុងស្រុកប៉ុណ្ណោះ៖ «កិច្ចការងារនេះ គឺយើងមិនធ្វេសប្រហែស ហើយយើងក៏មិនភ្លេចភ្លាំងដែរ គឺយើងបានអនុវត្តជាប្រចាំ។»
លោកមានជំនឿថា ប្រសិនរាជរដ្ឋាភិបាលអាចទប់ស្កាត់ប្រភពអ្នកទិញឈើបាន បទល្មើសនៅក្នុងព្រៃប្រាកដជាថយចុះមិនខាន។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកសម្របសម្រួលបណ្ដាញស្នូលព្រៃឡង់ទាំង ៤ខេត្ត លោក សេង សុខហេង ពេញចិត្តចំពោះចំណាត់ការរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលពេលនេះ បើទោះបីជាវាហួសពេលបន្តិចទៅហើយក្តី។ លោកយល់ថា ដើម្បីឲ្យការងាររបស់រាជរដ្ឋាភិបាលមានប្រសិទ្ធភាពជាងនេះ ជាពិសេសមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធ ត្រូវអនុវត្តនៅតាមតំបន់ព្រៃជាក់ស្តែងតែម្តង។ លោកបន្តថា ការងារបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើ និងអ្នករកស៊ីឈើឆ្លងដែន គឺត្រូវធ្វើឡើងជាប្រចាំ ហើយមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធត្រូវអនុវត្តតាមតួនាទីរបស់ខ្លួន ដោយមិនចាំបាច់ទាល់តែមាននាយករដ្ឋមន្ត្រីដាក់បទបញ្ជានោះទេ៖ «ហើយ ប្រសិនបើចេញមកហើយ ធ្វើតែមួយប្រាវនោះ ដោយគ្រាន់តែធ្វើអារកស្វា គំរាមសត្វពពែ ខ្ញុំគិតថាវាមិនមានប្រសិទ្ធភាពទេ។»
គណៈកម្មាធិការចម្រុះនេះហាក់មានឥទ្ធិពលណាស់ គ្រាន់តែបង្កើតមិនបានប៉ុន្មានម៉ោងផង អាជ្ញាធរខេត្តត្បូងឃ្មុំ រួមទាំងមន្ត្រីតុលាការ ចុះចាត់វិធានការបទល្មើសរត់ពន្ធឈើចេញទៅប្រទេសវៀតណាម ជាហូរហែ រហូតហ៊ុមព័ទ្ធឃ្លាំងឈើប្រណីតធំៗរបស់ឧកញ៉ា លឹម ប៊ុណ្ណា ហៅឧកញ៉ា ខ្នា នៅឃុំដារ ស្រុកមេមត់ ភ្លាមៗ ដោយរកឃើញកំណាត់ឈើប្រណីតរាប់ពាន់ដុំ និងរាប់រយដើម ស្របពេលកន្លងមក គ្មាននរណាម្នាក់ហ៊ានប៉ះពាល់ឡើយ ឲ្យតែឮឈ្មោះឧកញ៉ាម្នាក់នេះ។ វិធានការនោះ ធ្វើឡើងក្រោយពេលនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន លើកចំឈ្មោះឧកញ៉ាពីរនាក់ ដែលតែងកាងឈើនៅក្នុងទឹកដីខេត្តត្បូងឃ្មុំ កន្លងមក រួមមាន ឧកញ៉ា លឹម ប៊ុណ្ណា ហៅ ខ្នា និងឧកញ៉ា ស៊ឹង សំអុល។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ក្នុងគណនេយ្យហ្វេសប៊ុក (Facebook) របស់អ្នកស្រាវជ្រាវការអភិវឌ្ឍសង្គម លោកបណ្ឌិត កែម ឡី លើកឡើងបែបចំអកទៅរាជរដ្ឋាភិបាលថា ឧកញ៉ាកាប់ឈើខ្ញុំមិនសូវហ៊ានចាប់ ឧកញ៉ារត់បាត់ ចាំខ្ញុំចាប់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមើល។ ព្រៃឡង់នៅឈើ ខ្ញុំមិនសូវការពារ វាលឡង់វេទនា ចាំខ្ញុំការពារឲ្យពលរដ្ឋមើល ជាដើម។ លោក កែម ឡី បានលើកឡើងពីយុទ្ធសាស្ត្រមួយចំនួនដើម្បីការពារព្រៃឈើ រួមមាន លុបចោលដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច និងដីសម្បទានរ៉ែទាំងអស់ពីក្រុមហ៊ុនឯកជន ពិសេសដីសម្បទានណាដែលរំលោភលើតំបន់ព្រៃការពារ ព្រៃអភិរក្ស និងព្រៃឡង់ ហើយត្រូវដាក់ជាតំបន់អភិវឌ្ឍន៍កសិឧស្សាហកម្មរួម ក្រោមការគ្រប់គ្រងចម្រុះរវាងប្រជាជន ក្រុមហ៊ុន និងរដ្ឋ។
ជាមួយគ្នានេះ រាជរដ្ឋាភិបាល ត្រូវប្រគល់សិទ្ធិអំណាចទាំងស្រុងដល់ប្រជាសហគមន៍ព្រៃឈើ និងសហគមន៍ព្រៃឡង់ ក្នុងការគ្រប់គ្រង ចាត់ចែង ការពារ និងការទាញយកផលពីអនុផលព្រៃឈើ។ ជាងនេះទៀត ត្រូវពង្រីកវិសាលភាពនៃតំបន់អេកូទេសចរណ៍តាមដងទន្លេ និងដងស្ទឹងមួយចំនួន ដូចជា ស្ទឹងសែន ស្ទឹងជីនីត ស្ទឹងសៀមបូក និងតំបន់អភិវឌ្ឍន៍សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចនៅកម្ពុជា រួមនឹងយុទ្ធសាស្ត្រមួយចំនួនទៀត។
ព្រៃឡង់ ត្រូវបានគេបំផ្លិចបំផ្លាញយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដោយសារសកម្មភាពក្រុមហ៊ុនសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ច និងសកម្មភាពរុករករ៉ែ។ ការកាប់ឈើ និងការទន្ទ្រានព្រៃដោយខុសច្បាប់ ដោយមានពាក់ព័ន្ធជាមួយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងអាជ្ញាធរខេត្ត ហើយជារឿយៗ មានទាហានការពារនៅពីក្រោយខ្នងទៀតផង។ ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចខ្លះ ត្រូវបានផ្ដល់ដោយមិនស្របច្បាប់ និងខ្លះមិនបានគោរពតាមច្បាប់ ព្រមទាំងមិនបានវាយតម្លៃផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន ឬការពិគ្រោះយោបល់ជាមួយសហគមន៍មូលដ្ឋានឡើយ។ សហគមន៍ទាំងនោះ បានបាត់បង់ដីព្រៃប្រពៃណី និងធនធានដែលពួកគេធ្លាប់ពឹងអាស្រ័យ ដើម្បីរស់ប្រចាំថ្ងៃ ជាដើម។
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៧ មក គេឃើញមានកំណើននៃការកាប់ឈើប្រណីតដោយខុសច្បាប់នៅទូទាំងតំបន់ ព្រៃឡង់ ឈានដល់កម្រិតមួយគួរឲ្យបារម្ភ ពោលគឺរាល់ដើមឈើមានតម្លៃ ត្រូវបានគេកាប់ស្ទើរតែអស់។ សកម្មភាពនេះ មួយផ្នែកកើតមានដោយសារតែកំណើនថ្លៃឈើប្រណីតក្នុងពេលថ្មីៗនេះ ដូចជា បេង និងគ្រញូងមានតម្លៃខ្ពស់ គឺចន្លោះពី ៥ពាន់ទៅ ៨ពាន់ដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងមួយម៉ែត្រគូប នៅពេលគេដឹកយកទៅលក់នៅប្រទេសវៀតណាម៕
No comments:
Post a Comment