Paris Peace Accords 23 Oct. 1991

Thursday, August 24, 2017

[Vietnamization: Elections] វិទ្យាស្ថាន​ ជាតិ​ ប្រជាធិបតេយ្យ​ ខក​ចិត្ត​ ចំពោះ​ ការ​បិទ ​ការិយាល័យ​ របស់​ខ្លួន ​នៅ​ភ្នំពេញ | NDI regrets closing of its Phnom Penh office

គេហទំព័រ​វិទ្យាស្ថាន​ជាតិ​ប្រជាធិបតេយ្យ (NDI)។ Screenshot
គេហទំព័រ​វិទ្យាស្ថាន​ជាតិ​ប្រជាធិបតេយ្យ (NDI)។ Screenshot

វិទ្យាស្ថាន​ ជាតិ​ ប្រជាធិបតេយ្យ​ ខក​ចិត្ត​ ចំពោះ​ ការ​បិទ ​ការិយាល័យ​ របស់​ខ្លួន ​នៅ​ភ្នំពេញ

RFA / វិទ្យុ អាស៊ី សេរី | ២៤ សីហា ២០១៧


វិទ្យាស្ថាន ​ជាតិ​ ប្រជាធិបតេយ្យ ហៅ​កាត់​ ថា អិនឌីអាយ (NDI) សម្ដែង​ ការ​ខក​ចិត្ត​ ជា​ខ្លាំង​ ចំពោះ​ ការ​សម្រេច​ បិទ​ ការិយាល័យ​ របស់​ខ្លួន ​ប្រចាំ​កម្ពុជា ដោយ​រដ្ឋាភិបាល ​ក្រុង​ភ្នំពេញ។  អិនឌីអាយ អះអាង​ ថា, ខ្លួន​ បាន​ធ្វើ​ការ​ ជាមួយ​ គ្រប់​គណបក្ស​ នយោបាយ, ពលរដ្ឋ, និង​ក្រុម​ អង្គការ​ សង្គម​ស៊ីវិល​ នៅ​កម្ពុជា ដើម្បី​ គាំទ្រ​ អភិបាលកិច្ច​ ប្រកប​ ដោយ​តម្លាភាព និង​ការ​ ចូលរួម ​ក្នុង​វិស័យ​ នយោបាយ​ ពី​គ្រប់​ភាគី​ ពាក់ព័ន្ធ ដែល​ធានា​ ដោយ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ កម្ពុជា ដោយ​មិន​ ប្រកាន់ ​និន្នាការ​ នយោបាយ។

ការ​សម្ដែង​ ការ​ខក​ចិត្ត​ របស់ ​អិនឌីអាយ នេះ ធ្វើ​ឡើង​ តាម​រយៈ​ សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍ ​មួយ​ ចេញ​ផ្សាយ​ នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ ទី​២៤ សីហា។

ប្រធាន ​វិទ្យាស្ថាន​ ជាតិ​ ប្រជាធិបតេយ្យ លោក ឃែណេត វ៉ូលេក (Kenneth Wollack) ថ្លែង​នៅ​ក្នុង​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​នោះ​ថា កិច្ច​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​របស់ NDI បាន​ជួយ​ពង្រឹង​ស្ថាប័ន និង​ដំណើរការ​ប្រជាធិបតេយ្យ ហើយ​មិន​មែន​ផ្ដោត​តែ​ទៅ​លើ​លទ្ធផល​បោះឆ្នោត​នោះ​ទេ។ លោក​បន្ត​ថា NDI សង្ឃឹម​ថា​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា នឹង​ពិចារណា​ឡើង​វិញ​ចំពោះ​ការ​បិទ​ការិយាល័យ​របស់​ខ្លួន​នៅ​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​នេះ៖ «យើង​ពិត​ជា​ភ្ញាក់​ផ្អើល និង​មាន​ក្តី​ក្រៀមក្រំ​ចំពោះ​ការ​វិវឌ្ឍន៍​ចុង​ក្រោយ​នេះ។ អស់​រយៈពេល ២៥​ឆ្នាំ​មក​នេះ វិទ្យាស្ថាន​ជាតិ​ប្រជាធិបតេយ្យ បាន​ធ្វើ​ការ​ជាមួយ​គ្រប់​គណបក្ស​នយោបាយ​ធំៗ ក្នុង​នោះ​ក៏​រួម​មាន​ទាំង​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​ផង​ដែរ។ ពួក​យើង​មាន​តម្លាភាព​ចំពោះ​ការ​បំពេញ​ការងារ ហើយ​គ្រប់​កិច្ច​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​របស់​យើង គឺ​សុទ្ធតែ​អនុលោម​ទៅ​តាម​ច្បាប់។ យើង​សង្ឃឹម​យ៉ាង​មុតមាំ​ថា រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា នឹង​ពិនិត្យ​ឡើង​វិញ​ចំពោះ​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​របស់​ខ្លួន»


កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៣ សីហា ក្រសួង​ការ​បរទេស និង​សហប្រតិបត្តិការ​អន្តរជាតិ បាន​សម្រេច​បញ្ឈប់​សកម្មភាព​របស់ NDI ដោយ​ក្រសួង​យល់​ថា​ការ​ធ្វើ​បែប​នេះ គឺ​ដើម្បី​ពង្រឹង​នីតិរដ្ឋ និង​ការ​គោរព​អធិបតេយ្យភាព​របស់​កម្ពុជា ហើយ​ការ​សម្រេច​នេះ គឺ​បន្ទាប់​ពី​មាន​ការ​ពិចារណា និង​ពិភាក្សា​គ្នា​យ៉ាង​ម៉ត់ចត់​ក្នុង​ចំណោម​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច។

ក្រសួង​ការ​បរទេស បាន​បំភ្លឺ​ថា ការ​សម្រេច​នេះ​ផ្អែក​លើ​មូលដ្ឋាន​ច្បាប់​សំខាន់​ចំនួន​២ គឺ​ច្បាប់​ស្ដីពី​សមាគម និង​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល និង​ច្បាប់​ស្ដីពី​សារពើពន្ធ ក្នុង​នោះ​សំអាង​ថា អិនឌីអាយ ធ្វើ​សកម្មភាព​ដោយ​មិន​បាន​ចុះ​បញ្ជី​ជាមួយ​ក្រសួង​ការ​បរទេស និង​មិន​បាន​ចុះ​បញ្ជី​នៅ​រដ្ឋបាល​សារពើពន្ធ​សម្រាប់​ដំណើរការ​បង់​ពន្ធ។

ផ្ទុយ​ពី​ការ​លើក​ឡើង​នេះ អិនឌីអាយ អះអាង​ថា ខ្លួន​បាន​បំពេញ​កាតព្វកិច្ច​ផ្លូវ​ច្បាប់​គ្រប់​បែប​យ៉ាង​សម្រាប់​ការ​ចុះ​បញ្ជី​តាម​រយៈ​ក្រសួង​ការ​បរទេស និង​សហប្រតិបត្តិការ​អន្តរជាតិ ហើយ​ក្រសួង​បាន​ទទួល​យក​ឯកសារ​សុំ​ចុះ​បញ្ជី​របស់ អិនឌីអាយ តាំង​តែ​ពី​ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​២០១៦ មក​ម្ល៉េះ ក៏ប៉ុន្តែ​មក​ទល់​នឹង​ពេល​នេះ​មិន​ទាន់​ឃើញ​មាន​ការ​ឆ្លើយតប​ចំពោះ​ឯកសារ​ទាំងនោះ​នៅ​ឡើយ។ នេះ​មាន​ន័យ​ថា ក្រសួង​ការ​បរទេស បាន​ប្រព្រឹត្ត​ផ្ទុយ​នឹង​មាត្រា​១៤ នៃ​ច្បាប់​ស្ដីពី​សមាគម និង​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល ដែល​តម្រូវ​ឲ្យ​ក្រសួង​ត្រូវ​សម្រេច​ចំពោះ​ពាក្យ​ស្នើសុំ​ចុះ​បញ្ជី​ក្នុង​រយៈពេល ៤៥​ថ្ងៃ​យ៉ាង​យូរ។

អាស៊ីសេរី មិន​អាច​ទាក់ទង​សុំ​ការ​ពន្យល់​អំពី​បញ្ហា​នេះ​ពី​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ក្រសួង​ការ​បរទេស លោក ជុំ សុន្ទរី បាន​ទេ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៤ សីហា ដោយ​លោក​មិន​លើក​ទូរស័ព្ទ។

មន្ត្រី​នាំ​ពាក្យ​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន ថ្លែង​ថា ការ​សម្រេច​របស់​ក្រសួង​ការ​បរទេស​នេះ គឺ​ជា​សេចក្តី​សម្រេច​ផ្លូវការ​ហើយ ដែលអិនឌីអាយ ត្រូវ​តែ​អនុវត្ត​តាម។ តែ​យ៉ាង​ណា​លោក​បញ្ជាក់​ថា ក្រោយ​ចាកចេញ​ពី​កម្ពុជា អិនឌីអាយ អាច​ស្នើ​មក​ក្រសួង​ការ​បរទេស​កម្ពុជា វិញ ដើម្បី​សុំ​ចុះ​បញ្ជី​សាជាថ្មី​ម្តង​ទៀត។

អិនឌីអាយ  គឺ​ជា​អង្គការ​មិន​ប្រកាន់​និន្នាការ​នយោបាយ និង​មិន​ស្វែងរក​ប្រាក់​ចំណូល ដែល​ធ្វើ​ការ​ក្នុង​ប្រទេស​ជាង​៦០ នៅ​លើ​ពិភពលោក ដើម្បី​ទ្រទ្រង់ និង​ពង្រឹង​ស្ថាប័ន​ប្រជាធិបតេយ្យ តាម​រយៈ​ការ​ចូលរួម​ពី​ពលរដ្ឋ ការ​បើក​ចំហ និង​គណនេយ្យភាព​ក្នុង​រដ្ឋាភិបាល។ ការងារ​របស់ អិនឌីអាយ គឺ​ពង្រឹង​សមត្ថភាព​គណបក្ស​នយោបាយ ការ​ដេញដោល​មតិ​ក្នុង​ចំណោម​បេក្ខជន និង​កិច្ច​សន្ទនា​រវាង​គណបក្ស​នយោបាយ ការ​ចូលរួម​របស់​ស្ត្រី និង​ការ​ជំរុញ​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​តាមដាន​ដំណើរការ​បោះឆ្នោត ជាដើម។

នាយក​ផ្នែក​តស៊ូ​មតិ​នៃ​មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា (CCHR) លោក ឌុច ពិសិដ្ឋ យល់​ឃើញ​ថា ការ​បិទ​ការិយាល័យ​របស់ អិនឌីអាយ ដោយ​ខ្វះ​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​ឲ្យ​បាន​ជាក់លាក់ គឺ​ជា​សញ្ញាណ​មិន​ល្អ​ឡើយ​សម្រាប់​ដំណើរការ​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា ព្រោះ​អង្គការ​អន្តរជាតិ​មួយ​នេះ​បាន​រួម​ចំណែក​ជួយ​លើក​កម្ពស់​ការ​អនុវត្ត​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និង​ការ​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា រយៈពេល​ជាង ២០​ឆ្នាំ​មក​ហើយ«វា​ហាក់​ដូចជា​លឿន​ពេក​ដែរ បើ​យើង​ពិនិត្យ​មើល​នីតិវិធី​ហ្នឹង។ រដ្ឋាភិបាល​គួរ​តែ​មាន​ក្រុម​ការងារ​ដើម្បី​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ និង​ស៊ើប​អង្កេត​ឲ្យ​បាន​ត្រឹមត្រូវ​ថា តើ អិនឌីអាយ ពិត​ជា​មាន​ផែនការ​ទុច្ចរិត​ដើម្បី​ផ្តួល​រំលំ​រដ្ឋាភិបាល​ស្រប​ច្បាប់ ឬ​មួយ​ក៏​យ៉ាង​ម៉េច? បញ្ហា​នេះ​ទាមទារ​ឲ្យ​មាន​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​ឲ្យ​បាន​គ្រប់​ជ្រុងជ្រោយ មុន​នឹង​ឈាន​ដល់​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​បិទ អិនឌីអាយ»

ជុំវិញ​ការ​បិទ​ការិយាល័យ អិនឌីអាយ នេះ​ដែរ អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ​ជាច្រើន បាន​រិះគន់​ចំណាត់ការ​នេះ​ថា​មិន​បាន​ឈរ​លើ​មូលដ្ឋាន​ត្រឹមត្រូវ។ ចំណែក​ឯ​ស្ថានទូត​អាមេរិក​ប្រចាំ​កម្ពុជា វិញ បាន​ចោទ​ជា​សំណួរ​ថា តើ​កម្ពុជា មាន​ការ​ប្ដេជ្ញា​ចិត្ត​ចំពោះ​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​ដែរ​ឬ​ទេ? ហើយ​ខាង​ក្រសួង​ការ​បរទេស​អាមេរិក នៅ​ឯ​រដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីនតុន ឯណោះ​វិញ ក៏​បាន​ចេញ​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​សម្ដែង​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​យ៉ាង​ខ្លាំង​ចំពោះ​ស្ថានភាព​ធ្លាក់​ចុះ​ដុនដាប​ខ្លាំង នៃ​បរិយាកាស​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា ក្នុង​រយៈពេល​ប៉ុន្មាន​សប្តាហ៍​ចុង​ក្រោយ​នេះ។

ក្រសួង​ការ​បរទេស​អាមេរិក ជំរុញ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា អនុញ្ញាត​ឲ្យ​វិទ្យាស្ថាន អិនឌីអាយ ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ឯករាជ្យ និង​អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​ដទៃ​ទៀត អាច​បន្ត​សកម្មភាព​ដ៏​សំខាន់​របស់​ពួក​គេ ដើម្បី​ជួយ​ជំរុញ​ឲ្យ​ការ​បោះឆ្នោត​ជាតិ​ឆ្នាំ​២០១៨ ខាង​មុខ​មាន​ភាព​សេរី ត្រឹមត្រូវ និង​យុត្តិធម៌។

ការ​សម្រេច​ចិត្ត​បិទ​ការិយាល័យ អិនឌីអាយ ដោយ​ក្រសួង​ការ​បរទេស​កម្ពុជា នេះ ធ្វើ​ឡើង​តែ​មួយ​សប្តាហ៍​ប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់​ពី​សារព័ត៌មាន​ហ្វ្រេស​ញូវ (Fresh News) ដែល​ស្និទ្ធ​នឹង​រដ្ឋាភិបាល បាន​ចេញ​ផ្សាយ​អត្ថបទ​មួយ​ដោយ​ស្រង់​ប្រភព​ពី​ហ្វេសប៊ុក (Facebook) ហើយ​ចោទ​ប្រកាន់ អិនឌីអាយ ថា​បាន​រៀបចំ​យុទ្ធសាស្ត្រ​ជួយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ផ្តួល​រំលំ​គណបក្ស​កាន់​អំណាច។

សារព័ត៌មាន ​ហ្វ្រេស​ញូវ នេះ ហាក់​កំពុង​ដើរ​តួនាទី​ជា​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ឲ្យ​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល និង​ជា​អ្នក​បញ្ចេញ​ព័ត៌មាន​សម្ងាត់ ព្រម​ទាំង​ព័ត៌មាន​ឯកជន​ជាច្រើន​របស់​អ្នក​នយោបាយ​បក្ស​ប្រឆាំង ស្ថាប័ន​ព័ត៌មាន​ឯករាជ្យ និង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល។ ព័ត៌មាន​ទាំងនោះ​មាន​ដូចជា​រឿង​អាស្រូវ​ស្នេហា រឿង​ពន្ធដារ និង​រឿង​បដិវត្តន៍​ពណ៌​ជាដើម ដែល​នាំ​ទៅ​រក​ការ​ចាត់​វិធានការ​តាម​ផ្លូវ​ច្បាប់​លើ​អ្នក​នយោបាយ​បក្ស​ប្រឆាំង ស្ថាប័ន​ព័ត៌មាន​ឯករាជ្យ និង​ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ដោយ​អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា៕

No comments:

Post a Comment