 |
| លោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង មេបញ្ជាការនៃបញ្ជាការដ្ឋានអង្គរក្ស នាយឧត្ដមសេនីយ៍ ចូលរួមសិក្ខាសាលាស្ដីពីសម្ព័ន្ធមេត្រីភាពរវាងអង្គភាពកងទ័ព- នគរបាលជាតិ ជាមួយអង្គភាពសង្គមស៊ីវិលនាវិមានសន្តិភាព កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៥។ |
ក្រសួង ការពារជាតិ និងខុទ្ទកាល័យ លោក ហ៊ុន សែន ថ្កោលទោស អាមេរិក រឿងដាក់ទណ្ឌកម្ម
RFA / វិទ្យុ អាស៊ី សេរី | ១៣ មិថុនា ២០១៨
ក្រសួងការពារជាតិ និងខុទ្ទកាល័យលោក ហ៊ុន សែន សម្ដែងការសោកស្ដាយ និងថ្កោលទោសសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលបានសម្រេចដាក់ទណ្ឌកម្ម បង្កកទ្រព្យសម្បត្តិ របស់មេបញ្ជាការនៃកងអង្គ រក្សរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គឺលោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង។ លោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង ក៏បាន ឆ្លើយតបដែរថា លោកគ្មានទ្រព្យសម្បត្តិច្រើន និងមិនធ្លាប់រំលោភសិទ្ធិមនុស្សនោះទេ។
ទោះយ៉ាងណាក្តី អ្នកវិភាគ យល់ថា ការដាក់ទណ្ឌកម្មនេះ គឺជាការដាស់តឿនរបបលោក ហ៊ុន សែន ឲ្យគោរពសិទ្ធិមនុស្ស គោរពនីតិរដ្ឋ និងស្តារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ។
រីឯគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ វិញ យល់ថា ការដាក់ទណ្ឌកម្មនេះ គឺជាការផ្ដល់នូវពន្លឺយុត្តិធម៌ជូនជនរងគ្រោះ ក្រោមស្នាដៃលោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង កន្លងមក។
អគ្គមេបញ្ជាការរងនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ និងជាមេបញ្ជាការនៃបញ្ជាការដ្ឋានអង្គរក្សរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គឺលោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង ប្រតិកម្ម ចំពោះសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលបានសម្រេចដាក់ទណ្ឌកម្ម បង្កកទ្រព្យសម្បតិ្ត របស់លោកនោះថា ជារឿងមិនត្រឹមត្រូវ។
លោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង បានថ្លែងប្រាប់ម៉ាស៊ីនឃោសនា របស់លោក ហ៊ុន សែន និងវិទ្យុក្នុងស្រុកមួយនៅថ្ងៃពុធ ទី១៣ មិថុនា ថា ការដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់អាមេរិកនេះ គឺគួរអោយអស់សំណើច និងដាក់ចំមនុស្សដែលគ្មានមុខជំនួញ និងទ្រព្យសម្បត្តិច្រើនដូចជារូបលោកនេះ។
ជាមួយគ្នានេះ ក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា ក៏បានចេញសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាន ដោយបានសម្ដែងការសោកស្ដាយ និងច្រានចោល ព្រមទាំងថ្កោលទោសដាច់អហង្ការចំពោះទង្វើរបស់ក្រសួងរតនាគារនៃសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលបានសម្រេចដាក់ទណ្ឌកម្មដោយបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិលើលោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង។
សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានដដែលបន្តថា ការដាក់ទណ្ឌកម្មនេះ គឺជាការរំលោភច្បាប់កម្ពុជាដែលជារដ្ឋអធិបតេយ្យមួយយ៉ាងអយុត្តិធម៌បំផុត ហើយគ្មានភស្តុតាងអ្វីទាំងអស់ ធ្វើឡើងដោយល្ងង់ខ្លៅ និងតាមទំនើងចិត្ត ដែលកម្ពុជាមិនអាចទទួលស្គាល់បានឡើយ។
ក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជាអំពាវនាវឲ្យក្រសួងរតនាគារអាមេរិក បញ្ឈប់ជាបន្ទាន់នូវការដាក់ទណ្ឌកម្មណាមួយមកលើមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់យោធាកម្ពុជា ចំណែកខុទ្ទកាល័យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏បានចេញលិខិតការពារលោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង ដែរថា ជាអ្នកប្រណិប័តន៍ច្បាប់ដ៏ហ្មត់ចត់ និងជាអ្នកអនុវត្តនូវកាតព្វកិច្ចដ៏ថ្លៃថ្នូរក្នុងការពារសុវត្ថិភាព និងសណ្ដាប់ធ្នាប់កម្ពុជា។ លិខិតដដែលបន្តថា អ្វីដែលអាមេរិកធ្វើនេះ គឺជាការចោទប្រកាន់គ្មានមូលដ្ឋាន និងជារំលោភបំពានអធិបតេយ្យភាពប្រទេសឯករាជ្យមួយ ដែលពុំស្ថិតនៅក្រោមច្បាប់របស់អាមេរិក។
កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែមិថុនា លោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង ត្រូវបានការិយាល័យកិច្ចការសាធារណៈនៃនាយកដ្ឋានរតនាគារអាមេរិក ប្រកាសដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងបញ្ជីខ្មៅ នៃបុគ្គលដែលត្រូវរងទណ្ឌកម្ម ក្រោមច្បាប់ ហ្គ្លោប៊ល ម៉ែកនីតស្គី (GLOBAL MAGNITSKY) ដោយសារតែការចូលដៃក្នុងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។ សហរដ្ឋអាមេរិក រកឃើញថា លោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង រំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ ក្នុងរយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំចុងក្រោយនេះ រួមទាំងអំពើហិង្សានៅឆ្នាំ២០១៣ នៅក្បែរវត្តភ្នំ និងអំពើហិង្សាវាយដំតំណាងរាស្ត្របក្សប្រឆាំងពីររូប នៅមុខរដ្ឋសភា នៅឆ្នាំ២០១៥។ លោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង ក៏ជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើហិង្សាក្នុងការបង្ក្រាបលើក្រុមអ្នកតវ៉ា និងសកម្មជនបក្សប្រឆាំង ដូចជាការបោកគ្រាប់បែកលើអ្នកតវ៉ាអហិង្សា កាលពីឆ្នាំ១៩៩៧ ដែលធ្វើឲ្យស្លាប់ និងរបួសមនុស្សជាច្រើននាក់ រួមទាំងរបួសជនជាតិអាមេរិកមួយរូបផង។
ជាលទ្ធផលនៃអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្សទាំងនេះ ខាងរតនាគារអាមេរិក នឹងចាត់វិធានការទាំងឡាយ ដើម្បីបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិ ឬផលប្រយោជន៍ផ្សេងទៀត ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងលោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង។ មិនត្រឹមតែបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិលោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង ប៉ុណ្ណោះទេ សហរដ្ឋអាមេរិក ក៏នឹងហាមឃាត់ជន ជាតិអាមេរិកឯទៀត មិនឲ្យរកស៊ី ឬទាក់ទងជាមួយលោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង នោះឡើយ។
សមាជិកក្រុមអ្នកវិភាគវ័យក្មេង លោក បុង ដែត លើកឡើងថា ការសម្រេចដាក់ទណ្ឌកម្មបង្កកទ្រព្យ សម្បត្តិមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃរបបលោក ហ៊ុន សែននេះ គឺជាដាស់តឿនឲ្យពួកគេ គោរពសិទ្ធិមនុស្ស គោរពនីតិរដ្ឋ និងស្តារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ជាពិសេសដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយបក្សប្រឆាំងឲ្យមានសេរីភាព និងអាចចូលរួមប្រកួតប្រជែងការបោះឆ្នោតនៅពេលខាងមុខ។
លោកបន្ថែមថា ការសម្រេចដាក់ទណ្ឌកម្មនេះ គឺសហរដ្ឋអាមេរិក ពិតជាសិក្សាយ៉ាងស៊ីជម្រៅអំពីប្រវត្តិលោក ហ៊ីង ប៊ុន ហៀង ពោលគឺមិនមែនធ្វើឡើងតាមការនឹកឃើញនោះទេ។ ទោះយ៉ាងណាក្តី អ្នកវិភាគវ័យក្មេងរូបនេះ យល់ថា វាជាទម្លាប់ទៅហើយដែលរបបលោក ហ៊ុន សែន មិនដែលទទួលស្គាល់កំហុសនោះ។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ក៏បានចេញលិខិតគាំទ្រចំពោះចំណាត់ការរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក លើលោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង ដែលគេស្គាល់ថា ជាជនរំលោភសិទ្ធិសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ និងជាមនុស្សជំនិតរបស់ លោក ហ៊ុន សែន ដែលជាមេដឹកនាំផ្ដាច់ការកម្ពុជា។ លិខិតនោះបន្ថែមថា ការដាក់ទណ្ឌកម្ម គឺជា ការផ្តល់នូវពន្លឺយុត្តិធម៌មួយដល់ជនរងគ្រោះក្រោមស្នាដៃលោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង នាពេលកន្លងមក ដែលបានដឹកនាំឲ្យប្រើអំពើហិង្សាលើពលរដ្ឋស្លូតត្រង់។
ការដាក់ទណ្ឌកម្មនៅពេលនេះ ក៏ជាសារព្រមានដល់មេខ្លោងរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាដទៃទៀតថា ពួកគេនឹងមិនរួចខ្លួនពីសំណាញ់ច្បាប់ឡើយ ហើយពួកគេ ត្រូវតែបញ្ឈប់ជាបន្ទាន់នូវការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញគ្រប់រូបភាព លើលើពលរដ្ឋស្លូតត្រង់ ប្រសិនបើមិនចង់ទទួលរងនូវទណ្ឌកម្មពីសហគមន៍អន្តរជាតិទេនោះ។
ការចេញសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងការពារជាតិ និងខុទ្ទកាល័យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នេះ គឺជាការសម្តែងក្តីបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង ដែលផ្ទុយពីការលើកឡើងរបស់លោក ហ៊ុន សែន កន្លងមក ដែលជំរុញ និងឌឺដងឲ្យសហគមន៍អន្តរជាតិ ដាក់ទណ្ឌកម្មបង្កកប្រាក់មេដឹកនាំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ឬមន្ត្រីនៃរបបលោកឲ្យបានឆាប់រហ័ស ដោយអះអាងថា លោកនិងមន្ត្រីរបស់លោកភាគច្រើនមិនមានទ្រព្យសម្បត្តិអ្វីនៅក្រៅប្រទេសនោះទេ។ លោក ហ៊ុន សែន បន្តអះអាងថា ទ្រព្យ សម្បត្តិរបស់លោកអាចមើលឃើញនៅតាមវត្តអារាម សាលារៀន មណ្ឌលកុមារកំព្រា បណ្ណាល័យ ស្រះទឹក អណ្ដូងទឹក ស្ពាន និងផ្លូវថ្នល់ជាដើម។
ការលើកឡើងរបស់លោក ហ៊ុន សែន នេះ គឺមិនមានមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ ឬក្រសួងស្ថាប័នណាមួយចេញ លិខិតគាំទ្រដូចកន្លងមកនោះទេ។
ប្រធានក្រុមសមាជិកសភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស (APHR) និងជាតំណាងរាស្ត្រម៉ាឡេស៊ី លោក ឆាល សាន់ទីយ៉ាហ្គោ (Charles Santiago) មានប្រសាសន៍ថា៖ “សេចក្តីសម្រេចនេះ គឺជាការផ្ញើសារយ៉ាងសំខាន់មួយ ឲ្យឮដល់ថ្នាក់ដឹកនាំរបបលោក ហ៊ុន សែន ថាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ គឺមិនអាចអត់ឱនបាននោះឡើយ៖ «នេះជាចំណាត់ការ មួយជំហាន ដែលដាក់ឲ្យរបបលោក ហ៊ុន សែន ទទួលខុសត្រូវចំពោះការប្រព្រឹត្តិខុសរបស់ខ្លួន។ ការដាក់ឲ្យរបបលោក ហ៊ុន សែន ទទួលខុសត្រូវបែបនេះ គឺជាអ្វីដែលពលរដ្ឋខ្មែរ និងពលរដ្ឋជាមិត្តរបស់ប្រទេសកម្ពុជា នៅទូទាំងតំបន់អាស៊ាន និង ពិភពលោក សាទរ និងចង់បាន។ ដល់វេលាហើយ ដែលត្រូវកាត់ទោស ជនទាំងឡាយ ដែលបានចូលដៃ និងនៅពីក្រោយការវាយដំតំណាងរាស្ត្របក្សប្រឆាំង ទាំងកម្រោល នៅខាងក្រៅវិមានរដ្ឋសភា កាលពីឆ្នាំ២០១៥ និង ការរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរឯទៀត។ ពិសេសជាងនេះ ទៅទៀត ដោយសារតែ ការបោះឆ្នោតជាតិ កាន់ខិតជិតចូលមកដល់ យើងសង្ឃឹមយ៉ាងមុតមាំថា សហរដ្ឋអាមេរិក ព្រមទាំងប្រទេសក្នុងសហគមន៍អន្តរជាតិឯទៀត នឹងចាត់វិធានការណ៍ម៉ឺងម៉ាត់បន្ថែមទៀត ដើម្បីទប់ស្កាត់របបលោក ហ៊ុន សែន កុំឲ្យបំផ្លាញប្រជាធិបតេយ្យ និងបំផ្លាញការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាបានតទៅទៀត។»
បើទោះបីជាលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន អះអាងជាសាធារណៈថា លោក និងមន្ត្រីលោកមិនមានទ្រព្យសម្បត្តិអ្វីលាក់នៅបរទេសក៏ដោយ តែកាលពីឆ្នាំ២០១៦ អង្គការឃ្លាំមើលពិភពលោក គ្លបល វីនេស (Global Witness) បានចេញផ្សាយរបាយការណ៍មួយដែលបង្ហាញថា ត្រកូល "ហ៊ុន" កំពុងក្ដោបក្ដាប់សេដ្ឋកិច្ចធំៗរបស់កម្ពុជា ដោយអំពើពុករលួយ រំលោភអំណាច និងរំលោភសិទ្ធិមនុស្សដើម្បីការពារអំណាចរបស់លោក ហ៊ុន សែន។
នៅក្នុងរបាយការណ៍កម្រាស់ជិត ៦០ទំព័រ ដែលមានចំណងជើងថា "ការក្ដោបយកវិនិយោគនៅកម្ពុជា" គ្លបល វីនេស រកឃើញថា គ្រួសារត្រកូល "ហ៊ុន" បានកាន់កាប់ផ្ទាល់ ឬកាន់កាប់ដោយផ្នែកក្នុងក្រុមហ៊ុនជាច្រើនដែលមានដើមទុនចុះបញ្ជីជាង ២០០លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយបានដាក់ភាគហ៊ុនជាមួយក្រុមហ៊ុនបរទេសដែលមានយីហោល្បីៗដូចជា Apple Unilever Visa Nestle Honda និងក្រុមហ៊ុនចំនួន ១១៤ផ្សេងទៀតនៅក្នុងប្រទេស។
ចំនួនទឹកប្រាក់ជាង ២០០លានដុល្លារនេះ ជាចំនួនទឹកប្រាក់ដែលដាក់ចេញអោយឃើញក្នុងក្រុមហ៊ុនរបស់ត្រកូល "ហ៊ុន" ដែលបានចុះបញ្ជីក្នុងក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ប៉ុន្តែអង្គការ គ្លបល វីនេស អះអាងថា ពួកគេមានភាគហ៊ុនច្រើនជាងនេះ ហើយដែលមិនប្រកាសឲ្យដឹងជាតម្លាភាព ប៉ុន្តែប្រើអ្នកក្លែងក្លាយ និងជ្រកក្រោមផ្លាកក្រុមហ៊ុនផ្សេងៗ។
សមាជិកអ្នកវិភាគវ័យក្មេង លោក បុង ដែត លើកឡើងថា ការដាក់ទណ្ឌកម្មណាមួយទៅលើរបប លោក ហ៊ុន សែន នឹងអាចប៉ះពាល់យ៉ាងដំណាំដល់លោក ហ៊ុន សែន និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នានា ដែលមានភាគហ៊ុនជំនួញជាច្រើន។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ក៏នឹងប្រឈមការធ្លាក់ចុះ។ ចំណែកវិស័យរោងចក្រកាត់ដេរ ដែលមានកម្មករជិត ១លាននាក់ ក៏នឹងរងផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំង ប្រសិនបើលោក ហ៊ុន សែន នៅតែព្រងើយកន្តើយមិនធ្វើតាមសំណូមពរអន្តរជាតិ ដែលស្នើឲ្យបញ្ឈប់ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើបក្សប្រឆាំង អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ ជាថ្នូរនឹងការដកទណ្ឌកម្មវិញនោះទេ។
កន្លងមក សហរដ្ឋអាមេរិក និងសហគមន៍អឺរ៉ុប បានព្រមាន និងបានដាក់ទណ្ឌកម្មជាបន្តបន្ទាប់លើ របបលោកហ៊ុន សែន ដូចជាផ្ដាច់ជំនួយផ្នែកបោះឆ្នោតមកកម្ពុជា បិទទិដ្ឋាការដល់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់និងក្រុមគ្រួសារលោក ហ៊ុន សែន មិនឲ្យចូលទឹកដីអាមេរិក និងអឺរ៉ុប ព្រមទាំងដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធផ្នែកពាណិជ្ជកម្មជាមួយកម្ពុជាជាដើម។
ក្រោយពីសហរដ្ឋអាមេរិក អនុវត្តវិធានការក្ដៅលើកទី១ ក្នុងការដាក់ទណ្ឌកម្មលើមន្ត្រីនៃរបបលោក ហ៊ុន សែន ដែលកំពុងរងការថ្កោលទោសយ៉ាងចាស់ដៃ ពីសំណាក់សហគមន៍អន្តរជាតិ ក្នុងរឿងរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងបំផ្លាញប្រជាធិបតេយ្យ ក្រោយពេលរម្លាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ ស្របពេលជាមួយគ្នានេះដែរ តំណាងរាស្ត្រសហរដ្ឋអាមេរិក កំពុងតែពន្លឿនច្បាប់ស្ដីពីប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាឆ្នាំ២០១៨ ដើម្បីដាក់ទណ្ឌកម្មបន្ថែម ទៅលើលោក ហ៊ុន សែន និងក្រុមគ្រួសារ ព្រមទាំងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្នុងរបបភ្នំពេញដទៃទៀត នាពេលឆាប់ៗ ខាងមុខនេះ៕
No comments:
Post a Comment