 |
| រូបភាពគម្របខាងមុខនៃរបាយការណ៍របស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch)។ |
មន្ត្រី HRW ប្រចាំ ប្រទេស អូស្ត្រាលី ស្នើ រដ្ឋាភិបាលខ្លួន ដាក់ទណ្ឌកម្ម មន្ត្រី បាតដៃកង្វក់ ខ្មែរ ១២រូប
RFA / វិទ្យុ អាស៊ី សេរី | ១៦ កក្កដា ២០១៨
ប្រធានអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) ប្រចាំប្រទេសអូស្ត្រាលី អ្នកស្រី អេឡែន ភាសិន (Elaine Pearson) អំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលីចាត់វិធានការជាក់លាក់មួយចំនួនប្រឆាំងឧត្ដមសេនីយ៍កម្ពុជា១២រូប ដែលអង្គការអន្តរជាតិនេះ អោយឈ្មោះថា ជាបុគ្គល «មានបាតដៃកខ្វក់» ព្រមទាំងជនដទៃទៀតដែលរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរនៅកម្ពុជា។ ការអំពាវនាវនេះ ធ្វើឡើងតាមរយៈសំណេរមួយ របស់អ្នកស្រី ចុះផ្សាយដោយសារព័ត៌មានអូស្ត្រាលី The Sydney Morning Herald នៅថ្ងៃទី១៦ ខែកក្កដានេះ។ ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យរបបលោក ហ៊ុន សែន មិនខ្វល់នឹងរឿងនេះទេ។
ប្រធានអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ ប្រចាំប្រទេសអូស្ត្រាលី អ្នកស្រី អេលេន ភាសិន លើកឡើងនៅក្នុងអត្ថបទរបស់អ្នកស្រី ដោយស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលី គួរចាត់វិធានការបន្ទាន់ ដាក់ទណ្ឌកម្មមន្ត្រីខ្មែរបាតដៃកង្វក់ទាំង ១២រូប និងបុគ្គលដទៃទៀត ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ និងមានលក្ខណៈជាប្រព័ន្ធនៅកម្ពុជា។ វិធានការទណ្ឌកម្មបន្ទាន់នោះ អ្នកស្រី អេលេន ភាសិន ចង់សំដៅលើការហាមឃាត់ទិដ្ឋាការ ចំពោះមន្ត្រីទាំងអស់នេះ ដោយមិនឲ្យពួកគាត់ជាន់ដីអូស្ត្រាលី ពីព្រោះអ្នកស្រី អះអាងថា រដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលី ឃើញនៅតែផ្ដល់ការបណ្តុះបណ្តាលដល់មន្ត្រីកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ និងនគរបាលជាតិ នៃរបបលោក ហ៊ុន សែន ដែលធ្វើឲ្យឧត្ដមសេនីយ៍ទាំងនេះ អាចនឹងធ្វើដំណើរមកអូស្ត្រាលី ដើម្បីចូលរួមវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាល ឬមកសម្រាកលម្ហែកាយនាពេលខាងមុខ។
អ្នកស្រី អេឡែន ភាសិន បន្តទៀតថា រដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលីមានចំណែកក្នុងការជួយដោះស្រាយបញ្ហាកម្ពុជា ព្រោះរដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលីចំណាយលុយជាច្រើនលានដុល្លារ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះ ដើម្បីលើកស្ទួយការកែទម្រង់ប្រជាធិបតេយ្យ និងនីតិរដ្ឋនៅកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែ ជាអកុសល ដោយសារតែថ្នាក់ដឹកនាំនៃរបបលោក ហ៊ុន សែន ក្នុងជួរកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ និងនគរបាលជាតិ ដែលប្រកាន់បក្សពួក និងលម្អៀងផ្នែកនយោបាយ និងការរួចទោស ទោះអ្នកទាំងនោះប្រព្រឹត្តអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ទើបធ្វើឲ្យកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលី ដែលខំជួយកម្ពុជា ត្រូវរលាយសូន្យអស់។
កាលពីខែមិថុនា កន្លងទៅថ្មីៗនេះ អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) បានចេញផ្សាយរបាយការណ៍មួយ កម្រាស់ជាង២០០ទំព័រ លាតត្រដាងពីប្រវត្តិរំលោភសិទ្ធិមនុស្សចាប់តាំងពីសម័យខ្មែរក្រហមមក របស់នាយឧត្ដមសេនីយ៍១២រូប ដែលជាមនុស្សជំនិតរបស់លោក ហ៊ុន សែន។ នាយឧត្ដមសេនីយ៍ទាំង១២រូបនោះរួមមាន នាយឧត្ដមសេនីយ៍ផ្កាយមាស៤ ចំនួន៧នាក់ គឺលោក ប៉ុល សារឿន លោក គន់ គីម លោក សៅ សុខា លោក នេត សារឿន លោក សុខ ផល លោក ម៉ក់ ជីតូ លោក ជួន សុវណ្ណ និងនាយឧត្ដមសេនីយ៍ឯកផ្កាយមាស៣ ចំនួន៥នាក់ គឺ លោក ជា ម៉ន លោក ប៊ុន សេង លោក ជឿន សុវណ្ណថា លោក ចាប ភក្ដី និងលោក រ័ត្ន ស្រ៊ាង។
ក្នុងអត្ថបទរបស់ប្រធានអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ប្រចាំប្រទេសអូស្ត្រាលី អ្នកស្រី អេឡែន ភាសិន បញ្ជាក់ថា ក្រៅពីហាមឃាត់បុគ្គលទាំងនោះមិនឲ្យចូលទឹកដីអូស្ត្រាលី រដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលីគួរតែឈានមួយជំហានទៀត ទៅបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិរបស់នាយឧត្ដមសេនីយ៍ទាំងនោះ ព្រមទាំងសមាជិកជាន់ខ្ពស់ នៃគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដទៃទៀត ដែលកាន់អំណាចអស់ជិត ៤០ឆ្នាំមកហើយ តាមរយៈការគាបសង្កត់ពលរដ្ឋ និងអំពើពុករលួយយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
អ្នកស្រីបញ្ជាក់ផងដែរថា តាមពិតអូស្ត្រាលីមានច្បាប់ស្រាប់ដែលអនុញ្ញាតឲ្យមានការដាក់ទណ្ឌកម្មរបៀបលើបុគ្គលបែបនេះ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលីកម្រប្រើច្បាប់ ដែលមានស្រាប់នេះណាស់។
កន្លងទៅ រដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលីធ្លាប់បានចូលរួមជាមួយក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ក្នុងការចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ចំនួនពីរលើក រួចមកហើយ ដោយបង្ហាញក្ដីព្រួយបារម្ភអំពីស្ថានការណ៍រំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរនៅកម្ពុជា ប៉ុន្តែអ្នកស្រី អេឡែន ភាសិន កត់សម្គាល់ថា ជាក់ស្ដែងក្នុងទំនាក់ទំនងការទូតទ្វេភាគីវិញ រដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលីនៅតែបន្តរក្សាភាពស្ងៀមស្ងាត់ ជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដដែល។ អ្នកស្រីយល់ថា នេះទំនងជាដោយសារតែកិច្ចព្រមព្រៀង បញ្ជូនជនភៀសខ្លួនទៅកម្ពុជា និងករណីផលិតករភាពយន្តអូស្ត្រាលីលោក ជែមស៍ រីកឃីតសិន (James Ricketson) ដែលកំពុងស្ថិតក្នុងដៃសមត្ថកិច្ចកម្ពុជា ក្នុងសំណុំរឿងចារកម្ម។
អាស៊ីសេរីបានទាក់ទងស្ថានទូតអូស្ត្រាលីប្រចាំកម្ពុជា ដើម្បីសុំប្រតិកម្មតបទៅនឹងការអំពាវនាវរបស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិនេះ ប៉ុន្តែមិនទាន់ទទួលបានការឆ្លើយតបនៅឡើយគិតត្រឹមល្ងាចថ្ងៃទី១៦ កក្កដា។
ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យរបបលោក ហ៊ុន សែន លោក ផៃ ស៊ីផាន មានប្រសាសន៍ថា របបលោក ហ៊ុន សែន មិនចាប់អារម្មណ៍នឹងសារអំពាវនាវរបស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ នោះទេ ហើយចាត់ទុកការលើកឡើង របស់ប្រធានអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ប្រចាំប្រទេសអូស្ត្រាលី ថាជាចេតនាដដែលៗ ដែលគ្រាន់តែចង់បង្អាប់របបលោក ហ៊ុន សែន នៅមុនការបោះឆ្នោតចូលមកដល់ប៉ុណ្ណោះ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី លោក ផៃ ស៊ីផាន ថា សារអំពាវនាវនេះ នឹងមិនប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងរវាងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងអូស្ត្រាលីនោះឡើយ៖ «អង្គការនោះ គឺគ្រាន់តែជាអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល។ ចំណែកឯការស្នើសុំណាមួយនោះ គឺគ្រាន់តែសិទ្ធិបញ្ចេញយោបល់របស់គេ មិនមានផលប៉ះពាល់មកលើកម្ពុជា ជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលីនោះទេ។ នេះគ្រាន់តែជាយុទ្ធនាការវាយប្រហារ នៅមុនពេលបោះឆ្នោត។ យើងតែងតែជួបនូវបទពិសោធន៍នេះ នៅរៀងរាល់ពេលនៃការបោះឆ្នោតសាកលម្តងៗ។»
ភា្លមៗបន្ទាប់ពីអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) ចេញរបាយការណ៍លាតត្រដាង ពីប្រវត្តិរបស់នាយឧត្ដមសេនីយ៍ទាំង១២រូប លោក ហ៊ុន សែន បានថ្លែងការពារភាពស្អាតស្អំរបស់មន្ត្រីទាំងនោះ ហើយបានឌឺដងទៅអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិវិញថា ឲ្យរាប់ទាំងកងកម្លាំងយោធា និងនគរបាលទាំងអស់នៅកម្ពុជា ទើបត្រឹមត្រូវ។
ទោះយ៉ាងណា នៅក្នុងសេចក្ដីបញ្ចប់នៃអត្ថបទ របស់ប្រធានអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ប្រចាំប្រទេសអូស្ត្រាលី អ្នកស្រី អេឡែន ភាសិន ប្រើភាសាធ្ងន់ៗថា វប្បធម៌និទ្ទណ្ឌភាពនៅកម្ពុជា ឬទម្លាប់ទុកឲ្យជនល្មើសរួចខ្លួនពីសំណាញ់ច្បាប់ ត្រូវការការដោះស្រាយប្រកបដោយការប្ដេជ្ញាចិត្តខ្ពស់ មិនមែនទុកចោល ហើយមិនអើពើ ឬក៏ចាត់ទុកថាមិនសូវធ្ងន់ធ្ងរនោះទេ។ អ្នកស្រីសរសេរបន្ថែមទៀតថា យើងត្រូវឲ្យមន្ត្រីកម្ពុជាដែលរំលោភសិទ្ធិមនុស្សទាំងនោះដឹងថា ពួកគេមិនអាចគេចផុតពីទោសទណ្ឌចំពោះទង្វើដែលពួកគេបានប្រព្រឹត្តនោះទេ បើមិនទទួលទោសនៅប្រទេសកម្ពុជាទេ ក៏យ៉ាងហោចណាស់ត្រូវទទួលនៅបរទេសដែរ៕
They know who the boss of these “dirty dozen” is.
ReplyDeleteWhy don’t they put Hun Sen on the list too?
Why do they keep on beating around the bushes?