| ១០-ធ្នូ-២០១២៖ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែងក្នុងពិធីបើកការដ្ឋានសាងសង់ផ្សារទំនើបរបស់ជប៉ុន នៅក្បែរមជ្ឈមណ្ឌលកម្សាន្តកោះពេជ្រ រាជធានីភ្នំពេញ។ RFA |
តើ លោក ហ៊ុន សែន ជាបុរស ខ្លាំងមែន ឬទេ?
RFA | 14 Jan. 2014កិត្តិនាម របស់ លោក
នៅឯកម្ពុជា ជាផ្លូវការគេមិនហៅលោកថាជាបុរសខ្លាំងទេ។ លោកមានងារដែលព្រះមហាក្សត្រទ្រង់សព្វព្រះទ័យប្រទានថាជា សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន។ ប៉ុន្តែទុកជាព្រះមហាក្សត្រមិនប្រទានងារបុរសខ្លាំងក៏ដោយចុះ លោកជាបុរសខ្លាំងសំរាប់មនុស្សមួយចំនួនធំរួចទៅហើយ។ បើលោកមិនខ្លាំង មិនមែនលោកចាញ់ឆ្នោតហើយអាចឡើងធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីបានទេ។ នេះបើនិយាយអំពីការបោះឆ្នោតកាលពីសម័យអ៊ុនតាក់ ឆ្នាំ១៩៩៣។
មិនមែនតែលោក ហ៊ុន សែន ខ្លួនឯងទេដែលខ្លាំង សាច់សាលោហិតរបស់លោក ទោះសាច់ជិតឬឆ្ងាយ ក៏ទទួលចំហាយខ្លាំងនេះដែរ។ ក្មួយបង្កើតរបស់លោកជាឧទាហរណ៍ស្រាប់ ខ្លាំងរហូតដល់ទៅហ៊ានគាស់ភ្នំយកទៅធ្វើរបងផ្ទះផង... ដោយគ្មាននរណាហ៊ានក្អកដាក់ទេ ទោះបីជាគេនាំគ្នាយកដៃរឺតទ្រូងដកដង្ហើមធំ ពេលដែលគេធ្វើដំណើរកាត់ផ្ទះនោះ ដែលស្ថិតនៅពីក្រោយសណ្ឋាគារ អាំងទែ កុងទីណង់តាល់ នៅភ្នំពេញនោះក៏ដោយ។
បើតាមសៀវភៅប្រវត្តិរបស់លោកដែលនិពន្ធដោយជនជាតិឥណ្ឌាពីរនាក់ ប្តីប្រពន្ធក្រោមចំណងជើងថា "បុរសខ្លាំងកម្ពុជា ពីក្មេងវត្តទៅជានាយករដ្ឋមន្ត្រី" លោក ហ៊ុន សែន មានកំណើតកើតជានៅពាមកោះស្នា ស្រុកស្ទឹងត្រង់ ខេត្តកំពង់ចាម ជាខេត្តមួយដែលលោកទើបនឹងហែកជាពីរនេះឯង។
លោកកើតនៅថ្ងៃទី៥ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៥២ ហើយបានចូលរួមជាមួយចលនាតស៊ូនៅក្នុងព្រៃ ពេលដែលលោកមានអាយុ ១៨ឆ្នាំ។ នោះគឺជាក្រុមតស៊ូប្រឆាំងនឹងរបបសាធារណរដ្ឋរបស់លោកសេនាប្រមុខ លន់ នល់ ដែលសម្ដេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ទ្រង់សព្វព្រះទ័យហៅថា ក្រុមខ្មែរក្រហម។ លោករៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧៥ ជាមួយសមមិត្តនារីពេទ្យខ្មែរក្រហមម្នាក់ គឺលោកស្រី ប៊ុន រានី ហ៊ុន សែន។ កាលណោះលោកក៏ជាទាហានខ្មែរក្រហមមួយរូបដែរ។
ក្នុងរយៈពេលកាន់អំណាច ២៨ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានដើរជាតួឯកសំខាន់ម្នាក់ក្នុងការធ្វើអោយការផ្លាស់ប្ដូរឈុត ឆាកនយោបាយនៅកម្ពុជា គឺតាំងពីសម័យសង្គ្រាមត្រជាក់ ដែលកម្ពុជាស្ថិតនៅក្រោមការប្រទាញប្រទង់រវាងមនោគមវិជ្ជានយោបាយនៃ ប្លុកកុម្មុយនិស្ត និងប្លុកសេរី រហូតដល់សម័យដែលកម្ពុជា ត្រូវឈានចូលដល់របបសេរីប្រជាធិបតេយ្យពហុបក្ស។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការផ្លាស់ប្ដូរទាំងនេះ មួយផ្នែកកើតចេញពីឥទ្ធិពលនៃចរន្តនយោបាយអន្តរជាតិ និងមួយផ្នែកទៀតកើតចេញពីមហិច្ឆតារក្សាអំណាចគ្រប់គ្រងកម្ពុជា របស់លោក ហ៊ុន សែន តែម្ដង។
ស្នាដៃលេចធ្លោមួយចំនួនដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងអ្នកគាំទ្រលោកតែងលើកយកមកនិយាយជាញឹកញយ គឺការដែលលោកចូលរួមក្នុងការធ្វើអោយមានកិច្ចចរចារវាងភាគី ជម្លោះខ្មែរទាំងបួនក្រុម ដែលឈានទៅដល់ការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស និងការបញ្ចប់របបខ្មែរក្រហមជាដើម។ ក៏ប៉ុន្តែបើពិនិត្យអោយដិតដល់ ការចរចារវាងភាគីជម្លោះទាំងបួនក្រុមនៅពេលនោះ មួយផ្នែកធំកើតឡើងពីការដួលរលំនៃរបបកុម្មុយនិស្ត ដែលនាំអោយមានការបញ្ចប់នៃសង្គ្រាមត្រជាក់រវាងប្លុកកុម្មុយនិស្ត ដឹកនាំដោយសហភាពសូវៀត និងក្រុមប្រទេសនៅអឺរ៉ុបខាងកើត និងប្លុកសេរី ដឹកនាំដោយសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសលោកខាងលិចឯណោះទៅវិញទេ។ ដោយពេលនោះ សហភាពសូវៀត ជួបប្រទះនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ អតីតប្រធានាធិបតីសហភាពសូវៀត លោក មីខាអ៊ីល ហ្គោរបាឆេវ (Michail Gorbachev) បានងាកទៅចាប់ដៃជាមួយលោកសេរី ហើយដូរប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងបែបកុម្មុយនិស្តផ្ដាច់ការ អោយទៅជាបែបសេរីពហុបក្សតាមលោកខាងលិចវិញ។
ស្ថិតក្នុងរបត់ចរន្តនយោបាយថ្មីនេះ សហភាពសូវៀត ក៏គ្មានហេតុផលអ្វីនឹងបន្តផ្ដល់ជំនួយថវិកា និងគ្រឿងសព្វាវុធរបស់ខ្លួនដល់កងទ័ពវៀតណាម ក្នុងបេសកកម្មជួយប្រទេសកម្ពុជា «ជាបងប្អូន» ក្នុងត្រកូលកុម្មុយនិស្តនឹងគ្នានោះទៀតដែរ។ របបសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា ដឹកនាំដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅពេលនោះ ដែលប្រឈមមុខនឹងការដាក់គំនាបសេដ្ឋកិច្ចពីលោកខាងលិចស្រាប់ ហើយត្រូវទទួលរងនូវការបោះបង់ចោលពីប្រទេសរៀមច្បងប្លុក កុម្មុយនិស្តទៀត ក៏ចាប់ផ្ដើមស្រវេស្រវាដោះអាវចាស់ផ្លាស់រកអាវថ្មី លៃលករកយន្តការបន្ទាន់មួយ ដើម្បីទ្រទ្រង់វត្តមានរបស់ខ្លួន និងដើម្បីកាន់កាប់កម្ពុជា ជាបន្តទៅទៀត។
រំលឹករឿងនេះ មិនមែនមានន័យថា លោក ហ៊ុន សែន គ្មានយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយខ្លួនឯងនោះទេ។ ល្បែងនយោបាយដ៏ចម្បងមួយដែលគេឯងទទួលស្គាល់ថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីលេងបានខ្លាំង ហើយលេងមិនសូវចាញ់នោះ គឺល្បែងបំបែកគូប្រកួត ដោយអូសទាញសមាជិកដែលជាជនឱកាសនិយមខ្លះនៃក្រុមម្ខាងទៀតអោយមកនៅ ខាងលោក តាមរយៈការផ្ដល់លាភសក្ការៈជាលុយកាក់ ឬជាតំណែងនៅក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល។
ការបញ្ចប់របបខ្មែរក្រហមជាស្ថាពរនៅឆ្នាំ១៩៩៦ និងការបំផ្លាញគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ជាឧទាហរណ៍ដ៏ងាយមើលមួយ ចំពោះល្បែងនយោបាយទិញបំបែករបស់លោក ហ៊ុន សែន។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបំបែកក្រុមខ្មែរក្រហមតាមរយៈការផ្ដល់ការលើក លែងទោសជារង្វាន់ដល់មេខ្មែរក្រហម អៀង សារី និងមេខ្មែរក្រហមគ្រាក់ៗមួយចំនួនទៀត។ លោកបំបែកហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច នៃដំណាក់កាលដំបូង តាមរយៈការផ្តល់តំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីទីមួយដល់លោក អ៊ឹង ហួត។ តាមពិតលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីលេងល្បែងដែលលោកខ្លាំងនេះ មិនតែជាមួយអ្នកនយោបាយទេ សូម្បីតែជាមួយក្រុមសកម្មជនតវ៉ាសិទ្ធិដីធ្លី ក៏លោកអនុវត្តល្បែងដែលលោកខ្លាំងក្នុងការលេងនេះដែរ។ សកម្មជនដីធ្លីបឹងកក់ ដែលធ្លាប់តែរួមសាមគ្គីគ្នាយ៉ាងស្អិតល្មួត ទីបំផុតត្រូវគេបំបែកជាពីរក្រុមតាមល្បែងទិញហើយបំបែកនេះ។
បន្ថែមលើនេះ ប្រសិនបើលោកអនុវត្តល្បែងទិញបំបែកនេះតែមួយមុខ មិនបានជោគជ័យជាទីគាប់ចិត្តលោកទេ លោកបញ្ចូលបន្ថែមវិធីមួយទៀត ដែលលោកធ្លាប់លេងបានខ្លាំងគួរសមដែរ នោះគឺវិធីកម្ទេចអ្វីដែលលោកគិតថា ជាការគំរាមកំហែងដល់ការកាន់អំណាចរបស់លោកចោលតែម្ដង។
កាលពីនៅចុងសប្ដាហ៍កន្លងនេះ សារព័ត៌មាន ឌឹ វ៉ល ស្រ្ទីត ហ្សួរណាល់ (The Wall Street Journal) របស់សហរដ្ឋអាមេរិក បានដកស្រង់ការវិភាគរបស់អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយនៃវិជ្ជាស្ថាន ការពារជាតិអូស្ត្រាលី លោក ខាល ថាយយរ៍ (Carl Thayer) ថាការបាញ់សម្លាប់បង្ក្រាបបាតុករជាកម្មកររោងចក្រនាពេលថ្មីៗនេះ គឺជាការព្យាយាមបំបែកចំណងទាក់ទងរវាងបាតុករដែលជាកម្មករពីបាតុករ ដែលជាអ្នកគាំទ្រគណបក្សប្រឆាំង។ លោកបញ្ជាក់ថា លោក ហ៊ុន សែន អាចនឹងរំងាប់កំហឹងរបស់កម្មករហើយអូសទាញពួកគេអោយមកខាងលោកវិញ តាមការដំឡើងប្រាក់ខែគោលដែលពួកគេទាមទារ។ បន្ទាប់មកលោកអាចចាប់ពួកគេអោយជល់នឹងក្រុមបាតុកររបស់គណបក្ស ប្រឆាំងវិញ។ ជាទូទៅ លោកតែងតែលេងល្បែងទិញបំបែកនេះបានជោគជ័យស្ទើរតែរាល់លើក ហើយបើលោកជាអ្នកឈ្នះ អ្នកដែលចូលលេងល្បែងនេះជាមួយលោក មានន័យថាក្រុមលក់ខ្លួនអោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី គឺជាអ្នកចាញ់...។
ថ្វីត្បិតតែពីដំបូងមើលទៅហាក់ដូចជាឈ្នះក៏ដោយ។ មានអ្នកចូលលេងល្បែងទិញខ្លួនលក់ខ្លួនជាមួយលោក ហ៊ុន សែន តិចនាក់ណាស់ ដែលមិនរលាយបាត់មុខពីឆាកនយោបាយ។ ប្រសិនបើនៅមានមុខក្នុងឆាកនយោបាយ ក៏គេកម្រឃើញពួកគាត់បានតំណែងអ្វីធំដុំ ឬតំណែងដែលមានឥទ្ធិពលក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន ឬក្នុងជួរគណបក្សប្រជាជនណាស់។ អ្នកដែលលក់ខ្លួនអោយលោក ហ៊ុន សែន ភាគច្រើនទទួលតំណែងធំបំផុត ត្រឹមមានមុខងារជាសត្វសេក ត្រូវលោកប្រើអោយស្រែកជេររករឿងអ្នកកាសែត ជេរអតីតមនុស្សនៅក្រុមជាមួយគ្នា ឬទុកអោយស្រែកការពារសម្ដេចតេជោប្រកបដោយគតិបណ្ឌិតដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ តែប៉ុណ្ណោះ។
ថ្វីត្បិតតែលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ជាជនខ្លាំងជាប់លេខមួយក្នុងការបំបែក និងរំលាយគូប្រកួត និងពង្រឹងអំណាចខ្លួនក៏ដោយ លោកទទួលបានពិន្ទុទាបណាស់ក្នុងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ការផ្តល់យុត្តិធម៌សង្គម ការបំបាត់អំពើពុករលួយ និងការការពារសម្បត្តិធម្មជាតិ។ នេះបើតាមសេចក្ដីរាយការណ៍នានារបស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សជាតិនិង អន្តរជាតិ។
ដូចនេះ តើលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ជាបុរសខ្លាំងមែន ឬមិនមែន? បើតាមការប្រៀនប្រដៅរបស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ អ្នកដឹកនាំដែលខ្លាំងយកអំពើហិង្សាមកដោះស្រាយបញ្ហា មិនមែនជាមេដឹកនាំប្រកបដោយគុណធម៌ទាំងដប់ ឬហៅថា ទសពិធរាជធម៌ នោះទេ។ អ្នកដឹកនាំដែលមានគុណធម៌ទាំងដប់នោះ រួមមាន ការដឹកនាំប្រកបដោយទាន មានទឹកចិត្តពោរពេញដោយក្តីអាណិតអាសូរ ស្គាល់សុខនិងទុក្ខ ជួយសង្គ្រោះប្រជារាស្ត្រដូចកូនបង្កើតរបស់ខ្លួន។ ដឹកនាំដោយមានសីលធម៌ល្អ ចេះគោរពច្បាប់ប្រទេស គឺរដ្ឋធម្មនុញ្ញជាច្បាប់កំពូល ចេះបរិច្ចាគប្រកបដោយក្តីលះបង់ខ្ពស់ លះបង់ប្រយោជន៍ខ្លួន គិតដល់ប្រយោជន៍រាស្ត្រ និងជាតិជាធំ និងដឹកនាំដោយមិនឆាប់ខឹងក្រោធ ឆេវឆាវខុសទំនង គ្មានហេតុផលជាដើម។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ បើតាមការអះអាងរបស់មនុស្សដែលរិះគន់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គ្មានសំចៃមាត់ គឺលោក ប្រ៊ែដ អាដាម (Brad Adams) នៃអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស Human Rights Watch លោកនៅតែចាត់ទុកថា លោក ហ៊ុន សែន ជាបុរសខ្លាំង ដោយលោកប្រដូចលោក ហ៊ុន សែន ទៅនឹងជនផ្ដាច់ការមួយចំនួន មាន បេន អាលី (Ben Ali) មូបារ៉ាក់ (Mubarak) និងហ្គាដាហ្វី (Qaddafi) ជាដើម។ ពួកមេដឹកនាំនៃពិភពអារ៉ាប់ទាំងនេះ សុទ្ធតែជាមេដឹកនាំផ្ដាច់ការ យកការគំរាមកំហែង និងអំពើហិង្សាជាមធ្យោបាយ ហើយទើបនឹងត្រូវគេបណ្ដេញចេញពីអំណាចនៅពេលថ្មីៗនេះ៕
No comments:
Post a Comment