Paris Peace Accords 23 Oct. 1991

Wednesday, January 22, 2014

HRW៖ ការ​បោះ​ឆ្នោត​ មិន​ត្រឹមត្រូវ​ នៅ​កម្ពុជា​ ជំរុញ​ ឲ្យ​មាន​ ការ​តវ៉ា ​មក​ទល់​ថ្ងៃ​នេះ

HRW៖ ការ​បោះ​ឆ្នោត​ មិន​ត្រឹមត្រូវ​ នៅ​កម្ពុជា​ ជំរុញ​ ឲ្យ​មាន​ ការ​តវ៉ា ​មក​ទល់​ថ្ងៃ​នេះ

អង្គការ​ ឃ្លាំ​មើល​ សិទ្ធិ​មនុស្ស​ អន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) ប្រចាំ​តំបន់​អាស៊ី និយាយ​ថា ការ​បោះ​ឆ្នោត​ មិន​ត្រឹមត្រូវ​ នៅ​កម្ពុជា ជំរុញ​ ឱ្យ​មាន​ ការ​តវ៉ា ហើយ​ការ​បង្ក្រាប​ របស់​ អាជ្ញាធរ​ ជា​សញ្ញា​ មិន​ទាន់​ត្រៀម​ខ្លួន​​ សម្រាប់​ ការ​កែ​ទម្រង់​ទេ។
ដោយ ឡេង ម៉ាលី / វិទ្យុអាស៊ីសេរី | ២១ មករា ២០១៤
សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​របស់​អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ ដែល​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២១ មករា បាន​សរសេរ​ថា ការ​បោះ​ឆ្នោត​មិន​ត្រឹមត្រូវ​នៅ​កម្ពុជា ជំរុញ​ឱ្យ​មាន​ការ​តវ៉ា ហើយ​ការ​បង្ក្រាប​អ្នក​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​ការ​រឹប​អូស​យក​ដីធ្លី​នៅ​តែ​បន្ត។
ប្រែដ អាដាម ៣០៥
លោក ប្រែដ អាដាម (Brad Adams) នាយក​ប្រតិបត្តិ​តំបន់​អាស៊ី នៃ​អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស យូមែន រ៉ៃត៍ វច្ឆ៍ (Human Rights Watch)។
Photo courtesy of Human Rights Watch
នាយក​ប្រតិបត្តិ​អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ ប្រចាំ​អាស៊ី គឺ​លោក ប៊្រែដ អាដាម ត្រូវ​បាន​ស្រង់​សម្ដី​ក្នុង​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​ថា ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា បាន​បង្ហាញ​ឆន្ទៈ​កាន់​តែ​ខ្លាំង​ឡើងៗ​ក្នុង​ការ​អនុវត្ត​សិទ្ធិ​មូលដ្ឋាន​របស់​គេ ប្រឈម​នឹង​បក្ស​កាន់​អំណាច​គ្មាន​ឆន្ទៈ​គោរព៖«បណ្ដា​ប្រទេស​ផ្ដល់​ជំនួយ​មក​កម្ពុជា ភាគ​ច្រើន​ដែល​ជា​អ្នក​ផ្ដល់​ថវិកា​ដល់​រដ្ឋាភិបាល នៅ​តែ​មើល​មិន​ឃើញ​នូវ​អំពើ​អាក្រក់​របស់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា រួម​មាន ការ​គ្រប់គ្រង​មិន​ល្អ អំពើ​ពុក​រលួយ និង​ការ​បង្ក្រាប​គាប​សង្កត់​ជា​ប្រចាំ ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ​កម្ពុជា តែង​សម្ដែង​ការ​ខក​ចិត្ត​មែន​ទែន»
លទ្ធផល​ផ្លូវ​ការ​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៣ បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ដែល​កាន់​អំណាច​យូរ មក​កាន់​អំណាច​បន្ត​ទៀត។ ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ដែល​អាច​ឱ្យ​ជឿ​បាន​អំពី​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​ក្នុង​ការ​បោះ​ឆ្នោត ចេះ​តែ​បន្ត ហើយ​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀប​ចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត (គ.ជ.ប) មិន​បាន​ស៊ើប​អង្កេត បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​មេ​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក សម រង្ស៊ី ដឹក​នាំ​មហា​បាតុកម្ម​ជា​ញឹកញាប់។ កង​កម្លាំង​សន្តិសុខ បាន​ប្រើ​កម្លាំង​ហួសហេតុ​បង្ក្រាប​ការ​តវ៉ា និង​ភាព​ចលាចល​ទាំង​នេះ។
លិខិត​បន្ត​ថា ការ​ផ្អាក​ផ្ដល់​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​សម្រាប់​អាជីវកម្ម​លើ​ដី​រដ្ឋ មិន​បាន​ទប់ស្កាត់​អ្នក​មាន​អំណាច មិន​រឹប​អូស​យក​ដី​អ្នក​ក្រ និង​សហគមន៍​ទេ។ ការ​រឹប​អូស​យក​ដី​នេះ បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា រាប់​សែន​នាក់។ ជម្លោះ​ដីធ្លី​មាន​បន្ត​នៅ​ឆ្នាំ​២០១៣ ហើយ​អាជ្ញាធរ​យក​នីតិវិធី​នៅ​ក្នុង​តុលាការ ដែល​រដ្ឋាភិបាល​គ្រប់គ្រង មក​ប្រឆាំង​អ្នក​ការពារ​សិទ្ធិ​ដីធ្លី ហើយ​ផ្ដន្ទាទោស​ចំពោះ​ការ​ខំ​តស៊ូ​មតិ​របស់​គេ។
គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា បាន​ឆ្លើយ​តប​ភាព​ចលាចល​ក្រោយ​ការ​បោះ​ឆ្នោត ដោយ​កាយវិការ​លួង​លោម​មជ្ឈដ្ឋាន​សាធារណៈ និង​អន្តរជាតិ​ខ្លះៗ។ ឧទាហរណ៍ តុលាការ​បាន​ដោះ​លែង​ជា​បណ្ដោះ​អាសន្ន​អ្នក​ការពារ​ដីធ្លី​លេចធ្លោ​មួយ​រូប គឺ​អ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២២ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០១៣។ ក៏ប៉ុន្តែ ការ​ដោះ​លែង​នេះ​នៅ​តែ​ទុក​ឱ្យ​គាត់​ជាប់​ពិរុទ្ធ​ដដែល។
សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​បាន​បញ្ចប់​សេចក្ដី​ដោយ​ប្រសាសន៍ លោក ប៊្រែដ អាដាម ថា បក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា មិន​ទាន់​ត្រៀម​ខ្លួន​រួច​ស្រេច​សម្រាប់​កែ​ទម្រង់​ទេ៖«កាយ​វិការ​របស់​មនុស្ស​ស្មោះស្ម័គ្រ​នឹង​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា រួម​មាន​ទាំង​អំពើ​ហិង្សា និង​ការ​គំរាម​កំហែង​កាន់​តែ​ខ្លាំងៗ​នេះ ជា​ការ​បង្ហាញ​ថា គណបក្ស​នេះ​មិន​បាន​ត្រៀម​ខ្លួន​រួច​រាល់​សម្រាប់​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​ទេ។ ប៉ុន្តែ ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ វា​ជា​ភស្តុតាង​ដែល​បញ្ជាក់​ថា សម្ពាធ​អន្តរជាតិ​ត្រូវ​ការ​ជា​ចាំបាច់ ដើម្បី​នាំ​យក​ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​ផ្នែក​សិទ្ធិ​មនុស្ស»
មន្ត្រី​នាំ​ពាក្យ​នៃ​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន មាន​ប្រតិកម្ម​ថា រដ្ឋាភិបាល​មិន​មាន​អ្វី​ចម្លែក​ទេ​នឹង​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​របស់​អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ នោះ៖ «គ្មាន​អ្វី​ចម្លែក ឬ​ភ្ញាក់​ផ្អើល​ចំពោះ​របាយការណ៍ ឬ​ពាក្យ​សម្ដី​ហ្នឹង​ទេ។ អា​ហ្នឹង​ជា​ប្រវត្តិ​របស់​អង្គការ​ហ្នឹង​ហើយ។ អង្គការ​ហ្នឹង​មាន​ទិសដៅ​ផ្ទុយ​ពី​អ្វី​ដែល​យើង​កំពុង​តែ​ពង្រឹង​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដែល​ដោះស្រាយ​ទៅ​តាម​ច្បាប់ និង​នីតិរដ្ឋ​ដែល​យើង​មាន។ ហើយ​ការ​គ្រប់គ្រង​ស្ថានភាព​ឱ្យ​វិល​ត្រឡប់​មក​វិញ​នូវ​ស្ថិរភាព នូវ​សណ្ដាប់​ធ្នាប់​សាធារណៈ ផ្ដល់​ភាព​សុខ​ក្សេមក្សាន្ត​ដល់​មហាជន​នៅ​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ ហើយ​ធ្វើ​ឱ្យ​ផ្លូវ​សាធារណៈ​ក្លាយ​ទៅ​ផ្លូវ​មួយ ដែល​អាច​ធ្វើ​ដំណើរ​បាន​ដោយ​សេរី ធ្វើ​ឱ្យ​រោងចក្រ​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ផល​ប្រយោជន៍​របស់​កម្មករ និង​និយោជក ដែល​គេ​កំពុង​តែ​ធ្វើ​ការ កំពុង​តែ​ជជែក​គ្នា អំពី​ការ​គិតគូរ​ប្រាក់​ដំណាច់​ទី​បំផុត​របស់​គេ នេះ​ហើយ​ជា​កាតព្វកិច្ច​របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​មាន​ចែង​នៅ​ក្នុង​ច្បាប់»
ទន្ទឹម​គ្នា​នឹង​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​របស់​អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា ហៅ​កាត់​ជា​ភាសា​អង់គ្លេស​ថា ស៊ី.ស៊ី.អេច្ឆ.អ (CCHR) នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២១ មករា ក៏​បាន​ចេញ​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​របស់​ខ្លួន​មួយ​ដែរ ដោយ​អំពាវនាវ​ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​លុប​ចោល​ជា​បន្ទាន់​នូវ​ការ​ហាម​ប្រាម​មិន​ឱ្យ​ជួប​ប្រជុំ ការ​ធ្វើ​បាតុកម្ម និង​ការ​ហែ​ក្បួន​នានា រហូត​ដល់​ពេល​សណ្ដាប់​ធ្នាប់​សាធារណៈ និង​សន្តិសុខ វិល​មក​រក​ភាព​ធម្មតា​វិញ។
ការ​ចេញ​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​របស់​មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា គឺ​បន្ទាប់​ពី​មាន​ការ​ឃាត់​ខ្លួន​សកម្មជន ១១​នាក់ ដែល​ក្នុង​នោះ​មាន លោក រ៉ុង ឈុន ផង កាល​ពី​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី​២១ មករា៕


No comments:

Post a Comment