កម្មករតវ៉ាទាមទារសុំដំឡើងប្រាក់ខែគោល ១៦០ដុល្លារ នៅក្បែរទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី នារាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី៣០ ធ្នូ ឆ្នាំ២០១៣។ (RFA / Mom Sophon)
HRW៖ រដ្ឋាភិបាល គួរបញ្ឈប់ យុទ្ធសាស្ត្រ រំខានកម្មករ បង្កើត សហជីពឯករាជ្យ
អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំតំបន់អាស៊ី ហៅជាភាសាអង់គ្លេសថា យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) ដែលមានការិយាល័យនៅទីក្រុងបាងកក ប្រទេសថៃ បានចេញសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ខ្លួនមួយថា រោងចក្រកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់នៅកម្ពុជា ធ្វើឱ្យខកខានក្នុងការបង្កើតសហជីពកម្មករ ហើយទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលពង្រឹងសិទ្ធិបង្កើតសហជីព និងបាតុកម្មរបស់កម្មករ។
ដោយ ឡេង ម៉ាលី / អាស៊ីសេរី | ០៣ កុម្ភៈ ២០១៤
សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំតំបន់អាស៊ី ឬហៅថាអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី៣ កុម្ភៈ បានទាមទារថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ត្រូវធានាឲ្យបានថា រោងចក្រកាត់ដេរឈប់បំភិតបំភ័យ និងសម្លុតគំរាមកម្មករ ដែលបង្កើតសហជីពឯករាជ្យ ដើម្បីការពារសិទ្ធិការងារ។
នាយកអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំតំបន់អាស៊ី លោក ប៊្រែដ អាដាម (Brad Adams) ថ្លែងក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានថា៖ «រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ត្រូវធានាឱ្យបានថា ខាងរោងចក្រឈប់ប្រើយុទ្ធសាស្ត្របំបែកបំបាក់សហជីពកម្មករ ហើយបែរមកគោរពសិទ្ធិកម្មករវិញ។ ក្រុមហ៊ុនម៉ាកល្បីៗ ដែលជាអ្នកបញ្ជាទិញសម្លៀកបំពាក់លើសកលលោក ចាំបាច់ត្រូវឲ្យមានការធានាពីរោងចក្រផ្គត់ផ្គង់ផលិតផលទាំងអស់ថា គេអនុញ្ញាតឱ្យកម្មករបង្កើតសហជីពឯករាជ្យ ដោយគ្មានការជ្រៀតជ្រែក ហើយធានាថា តំណាងសហជីពទាំងនោះអាចធ្វើការនៅក្នុងរោងចក្រទាំងនោះបាន ដោយគ្មានការគំរាមកំហែង ឬសងសឹកណាមួយឡើយ»។
អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំតំបន់អាស៊ី ក៏ផ្ដល់អនុសាសន៍ដល់រាជរដ្ឋាភិបាលឱ្យលុបចោលជាបន្ទាន់ នូវបម្រាមដែលហាមការធ្វើបាតុកម្មសាធារណៈជាបណ្ដោះអាសន្ន និងឈប់ប្រើប្រាស់កម្លាំងសន្តិសុខបំបែកកម្មករ ការតវ៉ារបស់កម្មករ ហើយងាកទៅអនុវត្តច្បាប់ស្ដីពីការងាររបស់ប្រទេសវិញ។
ឆ្លើយតបនឹងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំតំបន់អាស៊ី មន្ត្រីនាំពាក្យរាជរដ្ឋាភិបាល គឺលោក ផៃ ស៊ីផាន មានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី៣ កុម្ភៈ ថា បម្រាមមិនឱ្យជួបជុំតវ៉ា ឬធ្វើបាតុកម្មជាបណ្ដោះអាសន្ន គឺជាដែនសមត្ថកិច្ចផ្ដាច់មុខរបស់រដ្ឋាភិបាល ដើម្បីដំណើរការគ្រប់គ្រងរដ្ឋឆ្លើយតបទៅនឹងច្បាប់ ដែលធ្វើឱ្យមានសុវត្ថិភាព និងស្ថិរភាពសង្គម៖ «ដូច្នេះ បម្រាមជាបណ្ដោះអាសន្ន គឺក្នុងន័យទីមួយទាក់ទងស្ថិរភាព រក្សាសេរីភាពដល់សាធារណជន ដើម្បីកុំឱ្យឧបសគ្គក្នុងការធ្វើចរាចរណ៍ ក៏ដូចជាឧបសគ្គនានាដែលកើតចេញពីបាតុកម្មហួសទៅដល់កុបកម្ម ដែលធ្វើឱ្យសាធារណៈមិនអាចទទួលយកបាន។ នេះជាដែនសមត្ថកិច្ចរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលផ្ដាច់មុខ គឺមិនមែនអង្គការសង្គមស៊ីវិល ឬអ្នកដទៃទៀតទេ»។
អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំតំបន់អាស៊ី បន្តថា រោងចក្រនៅប្រទេសកម្ពុជា ដែលផលិតសម្លៀកបំពាក់ឱ្យក្រុមហ៊ុនអន្តរជាតិធំៗ តែងតែប្រើការគំរាមកំហែង ការបណ្ដេញពីការងារ ការមិនបន្តកិច្ចសន្យាការងារចំពោះកម្មករបម្រើការងារបណ្ដោះអាសន្ន ដើម្បីរំខានដល់សិទ្ធិរបស់កម្មករដែលបង្កើត ឬចូលរួមជាមួយសហជីពឯករាជ្យ។
អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំតំបន់អាស៊ី បានសម្ភាសកម្មករ និងតំណាងកម្មករជិត ២០០នាក់ ពី ៥៥រោងចក្រ កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៣។ អ្នកទាំងនោះ បានរៀបរាប់យ៉ាងពិស្ដារពីបញ្ហារើសអើងប្រឆាំងសហជីព ការរំខានដោយភាគីថៅកែរោងចក្រ ការជួលកម្មករ ដោយមិនអនុវត្តតាមច្បាប់ និងលក្ខខណ្ឌការងារមិនល្អជាដើម។ អង្គការនេះបានកត់ត្រាថា មានអំពើប្រឆាំងសហជីពនៅរោងចក្រចំនួន៣៥ ក្នុងចំណោម៥៥។ កម្មករខ្លះនិយាយថា គេចង់ចូលរួមសហជីព ក៏ប៉ុន្តែខ្លាចគេដេញចេញពីការងារ បើសិនជាចូលរួម។ ក្នុងនោះ មានម្នាក់ប្រាប់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំតំបន់អាស៊ីថា គាត់ត្រូវបានភាគីរោងចក្រឱ្យផ្ដិតមេដៃសន្យាថា នឹងមិនបង្កើតសជីពទេ ហើយថា ប្រសិនបើបង្កើតសហជីព គឺត្រូវដេញចេញពីការងារ។
ការប្រឆាំងនឹងសហជីព គឺជាការរំលោភលើសិទ្ធិសេរីភាពស្ដីពីសមាគម ដែលចែងក្នុងច្បាប់ជាតិ និង ច្បាប់អន្តរជាតិ ដែលជាហេតុនាំឱ្យកម្មករមិនសប្បាយចិត្ត ហើយធ្វើកូដកម្ម។ អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំតំបន់អាស៊ី បានផ្ដល់អនុសាសន៍ចំនួន២ ដល់សមាគមរោងចក្រកាត់ដេរកម្ពុជា គឺទី១ ឱ្យសមាជិករបស់សមាគមរោងចក្រកាត់ដេរកម្ពុជា បញ្ឈប់រាល់ការរើសអើងសហជីពឯករាជ្យ និងបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់នីតិវិធីចុះបញ្ជិកាមិនត្រឹមត្រូវ។ ទី២ គឺអនុវត្តតាមច្បាប់ការងារកម្ពុជា ស្ដីពីកិច្ចសន្យាការងារមិនមានថិរវេលាសម្រាប់កម្មករដែលធ្វើការលើសពី ២ឆ្នាំឡើងទៅ។
ប្រធានផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ធុរកិច្ចនៃសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរកម្ពុជា លោក កាំង ម៉ូនីកា ថ្លែងថា ជាគោលការណ៍ ខាងសមាគមលោកក៏ប្រឆាំងនឹងការរើសអើងសហជីពដែរ ប៉ុន្តែឱ្យតែសហជីពនោះបង្កើតឡើងស្របតាមច្បាប់៖ «ជាជំហររបស់សមាគម គឺយើងអត់គាំទ្រទេការរើសអើងសហជីពនេះ ពីព្រោះវាផ្ទុយពីច្បាប់ ហើយសមាគមមិនដែលគាំទ្រសកម្មភាពណាដែលផ្ទុយពីអនុសញ្ញាអន្តរជាតិ និងច្បាប់ជាតិរបស់យើងទេ»។
លោក កាំង ម៉ូនីកា មិនយល់ស្របនឹងបញ្ហារើសអើងសហជីព ដែលលើកឡើងដោយអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំតំបន់អាស៊ី ទេ ពីព្រោះមកដល់ពេលនេះ មានសហជីពមូលដ្ឋានមានរហូតដល់ ៣.០០៤សហជីព នៅតាមរោងចក្រសហគ្រាសកាត់ដេរ និងស្បែកជើងចំនួនប្រមាណ ៦០០។ លោកបន្តថា រោងចក្រនៅប្រទេសកម្ពុជា ធ្វើបានល្អជាងគេហើយនៅលើពិភពលោក ដោយអនុវត្តតាមគម្រោងរោងចក្រល្អប្រសើររបស់អង្គការអន្តរជាតិខាងការងារ។ ឯបញ្ហាកិច្ចសន្យាការងារមិនមានថិរវេលា សម្រាប់កម្មករដែលធ្វើការលើសពីរយៈពេល ២ឆ្នាំទៅ គឺជាបញ្ហាបកស្រាយច្បាប់មិនទាន់ដាច់ស្រេចដោយភាគីនីមួយៗ។ លោកថា ការអនុញ្ញាតឱ្យមានកិច្ចសន្យាការងារខ្លីពី ៤ខែទៅ ១ឆ្នាំ គឺជាការធានាដល់ភាពបត់បែននៃការធ្វើអាជីវកម្ម អាស្រ័យដោយការបញ្ជាទិញមិនជាប់លាប់។ លោក កាំង ម៉ូនីកា ថ្លែងថា ហេតុផលម្យ៉ាងទៀតដែលមិនបន្តកិច្ចសន្យាការងារ ក៏ព្រោះតែកម្មករមិនបំពេញការងារបានល្អ។
អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំតំបន់អាស៊ី បានផ្ដល់អនុសាសន៍ចំនួន៣ ដល់រាជរដ្ឋាភិបាល គឺទី១ ឱ្យលុបចោលបម្រាមតវ៉ាបណ្ដោះអាសន្ន។ ទី២ រដ្ឋាភិបាលត្រូវដោះលែងបាតុករកំពុងជាប់ឃុំដែលតវ៉ាពីរឿងប្រាក់ខែ និងទី៣ ឱ្យអនុវត្តច្បាប់ស្ដីពីការងារឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ជាពិសេស សិទ្ធិបង្កើត និងចូលរួមសហជីព ព្រមទាំងការពារសកម្មភាពទាំងឡាយណាដែលប្រឆាំងសហជីពនោះ។
លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យរាជរដ្ឋាភិបាលថ្លែងថា រឿងបាតុករជាប់ឃុំ គឺជារឿងស្ថិតក្នុងសមត្ថកិច្ចរបស់តុលាការ មិនមែនសមត្ថកិច្ចរបស់រដ្ឋាភិបាលទៀតទេ។
អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំតំបន់អាស៊ី សរសេរថា កាលពីថ្ងៃទី១៧ មករា ក្រុមហ៊ុនអន្តរជាតិធំៗដែលជាអ្នកបញ្ជាទិញផលិតផលពីកម្ពុជា បានសរសេរលិខិតទៅលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បង្ហាញពីការគាំទ្រសិទ្ធិបង្កើតសហជីពកម្មករ។ អង្គការនេះបន្តថា ក្រុមហ៊ុនអន្តរជាតិធំៗទាំងនោះ គួរតែធ្វើលើសនេះទៀត ដើម្បីធានាថា រោងចក្រអ្នកផ្គត់ផ្គង់ផលិតផលទៅឱ្យពួកគេ គោរពច្បាប់ និងឈប់ប្រឆាំងនឹងសហជីព។ អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំតំបន់អាស៊ី ផ្ដល់អនុសាសន៍ ៣ចំណុចដល់ក្រុមហ៊ុនទាំងនោះ គឺទី១ បង្ហាញរាល់ក្រុមហ៊ុនផ្គត់ផ្គង់ និងម៉ៅការទាំងអស់ ហើយធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពជាទៀងទាត់។ ទី២ ដាក់សម្ពាធដល់ក្រុមហ៊ុនផ្គត់ផ្គង់ឱ្យឈប់គាបសង្កត់សហជីព និងផ្ដល់កិច្ចសន្យាការងារមិនកំណត់ថិរវេលាដល់កម្មករដែលធ្វើការលើសពី ២ឆ្នាំ និងទី៣ ឱ្យទទូចដល់រដ្ឋាភិបាលលុបចោលបម្រាមតវ៉ា និងដោះលែងអ្នកជាប់ឃុំ ដែលតវ៉ាដើម្បីសិទ្ធិការងាររបស់គេ៕
No comments:
Post a Comment