ចាស់ទុំ៖ វិស័យអប់រំ និងសីលធម៌ នៅសង្គមខ្មែរបច្ចុប្បន្ន ធ្លាក់ចុះ
ដោយ កែវពេជ្រ មេត្តា / ២៣ មីនា ២០១៤
ចាស់ទុំខ្មែរមួយចំនួនសព្វថ្ងៃនេះ បានរំលឹកអំពីការអប់រំកូនចៅរបស់ដូនតាខ្មែរកាលពីសម័យទសវត្សរ៍ទី៥០ ទៅ ទី៦០ ថាគឺជាការអប់រំមួយមានតម្លៃ និងមានគុណធម៌ខ្ពស់ បើធ្វើការប្រៀបធៀបនឹងការអប់រំសម័យបច្ចុប្បន្ន។
ចាស់ទុំទាំងនោះបានអំពាវនាវសុំឲ្យមាតាបិតាទាំងអស់ ព្រមទាំងក្រសួងអប់រំ សហការគ្នាលើវិស័យសិក្សាអប់រំ ដើម្បីពង្រឹងបុត្រធីតាខ្មែរជំនាន់នេះ ឬជំនាន់ក្រោយឲ្យមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ ទាំងចរិយាសម្បត្តិ និងវិជ្ជាសម្បត្តិដូចកាលពីជំនាន់មុន។
តើការអប់រំទូន្មានកូនចៅនៅក្នុងជំនាន់ទសវត្សរ៍ទី៥០ ទៅទី៦០ មានលក្ខណៈយ៉ាងដូចម្ដេចខ្លះ ដែលចាស់ទុំក្នុងជំនាន់នេះចង់ឲ្យយកគំរូតាមនោះ?
លោកបានបន្តថា កាលពីសម័យទសវត្សរ៍ទី៥០ ទៅទី៦០ កាលនោះដូនតាខ្មែរលោកមានទេពកោសល្យអប់រំកូនចៅយ៉ាងមានតម្លៃខ្ពស់ ទាំងចំណេះវិជ្ជា ទាំងផ្នែកសីលធម៌ ដែលធ្វើឲ្យកូនចៅយុវជន យុវតីក្នុងសម័យនោះ ភាគច្រើនមានចរិយាធម៌ល្អ ចេះគោរពកោតក្រែងស្ដាប់ដំបូន្មានម្ដាយឪពុក គោរពចាស់ទុំ គោរពគ្រូបាអាចារ្យរបស់ខ្លួន ហើយនិងប្រឹងប្រែងឧស្សាហ៍សិក្សារៀនសូត្រដោយមិនចាំបាច់ឲ្យឪពុកម្ដាយខ្វល់ខ្វាយប៉ុន្មានឡើយ។
ក្នុងចំណោមចាស់ទុំទាំងនោះ ព្រឹទ្ធាចារ្យមួយរូបឈ្មោះ មាស លី នៅខេត្តកំពង់ចាម បានមានប្រសាសន៍ថា ប្រការដែលធ្វើឲ្យកូនចៅខ្មែរសម័យមុន ភាគច្រើនមានចំណេះវិជ្ជា និងចរិយាធម៌ល្អ ពីព្រោះដូនតាខ្មែរនៅសម័យមុននោះ គឺលោកមានវិធីសាស្ត្រ និងព្យាយាមអប់រំបុត្រធីតារបស់ខ្លួនបន្តជាប់រហូតចាប់តាំងពីកូនចៅនៅវ័យតូចៗ រហូតដល់ធំពេញវ័យ ឬរហូតដល់ទុកដាក់ឲ្យមានគូស្រករ។
លោកបន្តថា កត្តាសំខាន់មួយទៀតនៅក្នុងការអប់រំកូនចៅរបស់ដូនតាខ្មែរនៅសម័យមុន គឺលោកទូន្មានអប់រំដោយយកព្រះពុទ្ធសាសនាជាគោល គឺឲ្យខ្លាចអំពើបាប ខ្មាសអំពើបាប ឬអប់រំឲ្យចៀសវាងធ្វើអំពើអាក្រក់ផងទាំងពួងជាដើម៖ «ហាមប្រាមដល់កូនធំបន្តិចទៅចេះកាន់ព្រនង់ កាន់ដំបង កាន់ចម្ពាមជាអាវុធអី ថា៖ កូនអ្ហា! កុំវ៉ៃអ្នកដទៃណា! កុំសម្លាប់សត្វ កូនឯងកុំធ្វើលួចទ្រព្យគេ កូនឯងកុំធ្វើបាបអ្នកដទៃ ជាសត្វ ឬក៏ជាបុគ្គល ជាមិត្តភក្ដិរបស់កូន វៀរចាកអំពើបាបទាំងអស់នោះ គឺត្រូវចេះស្រឡាញ់គ្នាណាកូន។ ដូច្នេះត្រកូលហ្នឹងក្នុងការអប់រំបុត្រធីតាមានច្រើន...»។
ចំពោះការអប់រំទូន្មានកូនចៅនៅក្នុងសង្គមខ្មែរកាលពីជំនាន់មុនដែលថា មានគុណភាពល្អ ដោយបុត្រធីតាចេះគោរពកោតក្រែងមាតា បិតា គ្រូអាចារ្យនោះ គេបានផ្ដោតជាសារសំខាន់មួយទៀតថា គឺការជួយអប់រំរបស់គ្រូនៅក្នុងសាលារៀន។
ម្យ៉ាងទៀតនៅក្នុងកម្មវិធីសិក្សាផ្នែកអក្សរសាស្ត្រជាតិគេមានបញ្ចូលរបៀបអប់រំតាមរយៈមេរៀននីមួយៗ ដូចជាមេរៀនសុជីវធម៌ ឬមេសូត្ររត់មាត់ជាដើម។ តួយ៉ាងដូចជា មេសូត្ររត់មាត់មួយដែលមាននៅក្នុងកម្មវិធីអប់រំក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍ទី៥០ ឬទី៦០ ត្រង់អន្លើមួយបានចែងថា៖ "ម៉ែឪមានគុណ គុណមានទម្ងន់ ធ្ងន់លើសប្រថពី គ្មានអ្វីនឹងស្មើ គុណលោកទាំងពីរ មាសប៉ុនគិរី ថ្លៃពុំស្មើផង"។
"រីគ្រូបាធ្យាយ ប្រដូចនៅម្ដាយ ឪពុកឯងផង ហ្វឹកប្រៀនប្រដៅ កុំឲ្យមានឆ្គង ដើរតាមគន្លង ព្រេងព្រឹទ្ធបុរាណ"៖ នៅក្នុងមេសូត្ររត់មាត់នេះ គឺចង់បង្ហាញបញ្ជាក់ដល់កុលបុត្រ កុលធីតាខ្មែរថា ឪពុកម្ដាយគឺមានគុណធ្ងន់ក្រាស់ក្រៃ មិនអាចរាប់បានប្រមាណមិនកើតទេ ពីព្រោះលោកទាំងពីរបានបង្កើតរូបរាងកាយកូនៗគ្រប់រូបមកហើយ ហើយបានចិញ្ចឹមបីបាច់រក្សាគ្រប់គ្រងកូនចៅតាំងពីនៅក្នុងផ្ទៃ រហូតដល់កើតនិងធំពេញវ័យដោយពុំមានចិត្តរង្កៀសធុញទ្រាន់សោះឡើយ គឺមានតែចិត្តមេត្តាអាណិតស្រឡាញ់កូនចៅតែប៉ុណ្ណោះ។
ចំណែកឯគ្រូបង្រៀនវិញក៏ចាត់ទុកថា ជាអ្នកមានគុណធ្ងន់ដែរ គឺទុកដូចជាមាតាបិតាទី២ ពីព្រោះលោកបានជួយបង្ហាត់បង្រៀនផ្ដល់ចំណេះវិជ្ជាផងទាំងឡាយដល់កូនសិស្សរបស់ខ្លួនឲ្យបានចេះដឹង ដើម្បីយកចំណេះដឹងនេះទៅប្រើប្រាស់សម្រាប់ចិញ្ចឹមជីវិតទៅថ្ងៃក្រោយ។
ទាក់ទងនឹងការអប់រំនោះដែរ ចាស់ព្រឹទ្ធាចារ្យ និងជាអតីតគ្រូបង្រៀនមួយរូបក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍ទី៦០ ឈ្មោះ សោភ័ណ បានមានប្រសាសន៍ថា ការអប់រំនៅក្នុងសម័យមុនៗ ដូចជាទសវត្សរ៍ទី៦០ គឺមានតម្លៃខ្ពស់ ពីព្រោះក្នុងសម័យនោះទាំងមាតាបិតា ទាំងគ្រូបង្រៀន និងទាំងក្រសួងសិក្សាធិការជាតិ បានសហការគ្នាយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងទៅលើការអប់រំកូនចៅ សិស្សានុសិស្ស។
លោកបានបន្តថា ដូចជានៅក្នុងកម្មវិធីសិក្សាក្នុងសាលារៀនដែលមានបង្កើតបែបបទមេសូត្ររត់មាត់ជាដើម គឺដើម្បីឲ្យកុមារសិស្សានុសិស្សងាយស្រួល សិក្សាសូត្រទន្ទេញឲ្យចាំពីខ្លឹមសារ និងអត្ថន័យនៃមេសូត្រនីមួយៗ ដូចជាមេសូត្រអំពីគុណម្ដាយឪពុក និងគ្រូបាអាចារ្យ និងមេសូត្រផ្សេងៗទៀតជាច្រើន ដែលសុទ្ធសឹងតែបង្កប់ខ្លឹមសារអប់រំ។
លោក សោភ័ណ៖ «មេសូត្ររត់មាត់នេះមិនមែនត្រឹមថា ចាំស្ទាត់អីប៉ុណ្ណឹងទេ គឺទាក់ទងនឹងសុជីវធម៌ទៅទៀត។ កូនសិស្សពីដើមឃើញលោកសង្ឃអីគឺថា ចុះពីកង់ ហើយឈរស្ងៀម ហើយឱនលើកដៃសំពះ។ ឃើញគ្រូជិះកង់អ៊ីចឹងឈប់ស្ងៀម លើកដៃសំពះ។ ទាំងគ្រូ ទាំងសិស្សហ្នឹង។ ឥឡូវហ្នឹងអត់ទេ គឺកូនសិស្សហ្នឹងឃើញគ្រូចង់ញាក់មុខដាក់គ្រូទៅទៀត។ ឃើញលោកសង្ឃគ្មានដោះមួកដោះអីទេ គ្មានគោរពអីទេ។ អាហ្នឹងហើយទាក់ទងនឹងសុជីវធម៌ ទាក់ទងនឹងការប្រៀនប្រដៅដែលកម្មវិធីពីដើមឲ្យមានមេសូត្ររត់មាត់ វាទាក់ទងច្រើនណាស់»។
ចាស់ទុំខ្មែរមួយចំនួនទៀតបានបញ្ជាក់ដែរថា សព្វថ្ងៃនេះគេឃើញការអប់រំទូន្មានកូនចៅទាំងនៅក្នុងសង្គមគ្រួសារតូច និងនៅតាមសហគមន៍សាលារៀនក្តី បានធ្លាក់ចុះច្រើន ដោយសារការមិនសូវមានកិច្ចសហការគ្នារវាងឪពុកម្ដាយនិងសាលារៀន ពិសេសក្រសួងអប់រំយុវជន និងកីឡា។ លោកបន្តថា គេមិនអាចបន្ទោស ឬមើលបំណាំគ្នាទេចំពោះការអប់រំទូន្មានកុលបុត្រកុលធីតា។ ប៉ុន្តែអ្នកដែលទទួលខុសត្រូវខ្ពស់អំពីរឿងនេះខ្លាំងជាងគេ គឺមាតាបិតា និងក្រសួងអប់រំ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោកបានអំពាវនាវសុំដល់មាតាបិតា គ្រូបង្រៀន ពិសេសក្រសួងអប់រំ ឲ្យមានកិច្ចសហការជួយគ្នាទៅវិញទៅមកឲ្យយកចិត្តទុកដាក់ពីគុណតម្លៃនៃការសិក្សាចំណេះវិជ្ជា និងសីលធម៌របស់កូនចៅ សិស្សានុសិស្សដោយជួយលើកទឹកចិត្ត ពួកគេឲ្យស្រឡាញ់ការសិក្សា និងបង្កើនគុណធម៌។
លោកបានបន្ថែមថា បើកាលណាយុវជនយុវតីខ្មែរមានចំណេះដឹងខ្ពង់ខ្ពស់ មានសីលធម៌ គុណធម៌ល្អ នោះគឺកម្ពុជា នឹងមានធនធានមនុស្សល្អ និងជាមូលដ្ឋានគ្រឹះមួយរឹងមាំ ដែលអាចជួយកសាងសង្គមជាតិខ្មែរឆ្ពោះទៅរកសុខសន្តិភាពនិងរុងរឿង៕
No comments:
Post a Comment