ក្រសួង ការបរទេស ស.រ.អ. បានរិះគន់ ស្ថានភាព សិទ្ធិមនុស្ស កម្ពុជា
ទិដ្ឋភាពទូទៅមួយនៃក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលមានមូលដ្ឋាននៅក្នុងរដ្ឋធានីWashington។ (file photo)
វ៉ាស៊ីនតោន —
ក្រសួង ការបរទេស ស.រ.អ. បានបញ្ជាក់ ថា,
ប្រទេសកម្ពុជា នៅមាន ការរំលោភ សិទ្ធិមនុស្ស ក្នុងស្ថាប័ន ជាច្រើន
ដូចជា តុលាការ ដែលមិនបានផ្តល់ ការកាត់ទោស ដោយយុត្តិធម៌,
មន្ត្រីសន្តិសុខ ត្រូវ គេ រាយការណ៍ មកថា
បានប្រព្រឹត្ត ការសម្លាប់ ដោយអំពើចិត្ត,
ការរំខាន របស់ រដ្ឋាភិបាល ចំពោះ សិទ្ធិជួបប្រជុំ ជាច្រើនលើក, បណ្តាញព័ត៌មាន និងលម្អៀង ទៅគណបក្ស កាន់អំណាច,
អ្នកបោះឆ្នោត ត្រូវ គេ ដកសិទ្ធិបោះឆ្នោត
ដោយសារ ស្ថាប័នបោះឆ្នោត មានការចាត់ចែង មិនល្អ,
អំពើ ពុករលួយ នៅរីករាលដាល, អំពើ ជួញដូរមនុស្ស នៅបន្ត កើតមាន, សន្តិសុខ
មន្ទីរឃុំឃាំង រំលោភសិទ្ធិ អ្នកជាប់ឃុំ, ជម្រិតយកចម្លើយ ជាដើម។
របាយការណ៍ ដែលចេញផ្សាយ នៅសប្តាហ៍នេះ បានសង្កត់ធ្ងន់ ថា៖
«បន្ថែម ពីលើដំណើរការបោះឆ្នោតដែលមានភាពមិនប្រក្រតីនោះ មានបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សដែលលេចធ្លោចំនួនបីគឺតុលាការគ្មាន ប្រសិទ្ធិភាព ហើយត្រូវប្រើប្រាស់ដើម្បីបម្រើនយោបាយ ការដាក់កំហិតចំពោះសេរីភាពសារព័ត៌មាននិងសិទ្ធិសេរីភាពនៃការ ជួបប្រជុំ ហើយនឹងការរំលោភសិទ្ធិអ្នកជាប់ឃុំឃាំង។»
របាយការណ៍នេះក៏បាននិយាយដែរថា ការរៀបចំការបោះឆ្នោតខ្វះការជឿទុកចិត្ត ធ្វើឲ្យគណបក្សជំទាស់បដិសេធមិនចូលប្រជុំសភា៖
«គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតខកខានក្នុងការដោះស្រាយចំណុច ខ្សោយដ៏ជាក់លាក់មួយចំនួនដែលលើកឡើងដោយក្រុមសង្គមស៊ីវិល និងអង្គការអន្តរជាតិ ទោះជាមានការជូនដំណឹងគ្រប់គ្រាន់ក្តី។ ជាលទ្ធផល ទិដ្ឋភាពសំខាន់ៗខ្លះនៃដំណើរការបោះឆ្នោត មុនពេលបោះឆ្នោត ក្នុងពេលបោះឆ្នោត និងក្រោយពេលបោះឆ្នោតមានលក្ខណៈមិនតម្លាភាព និងឯករាជ្យ»។
របាយការណ៍នេះទៀតក៏បានលើកឡើងអំពីការដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបាន ផ្តន្ទា ទោសមន្ត្រីមួយចំនួនចំពោះការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយផងដែរ ទោះជាយ៉ាងណាក្តីអំពើពុករលួយសំខាន់ៗនៅតែបន្តរួចទោស។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោកផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានអះអាងថា របាយការណ៍របស់ក្រសួងការបរទេសស.រ.អា.ជាការយកចិត្តទុកដាក់របស់ ស.រ.អា.ចំពោះកម្ពុជា ហើយក៏បានទទួលស្គាល់ថា ជារបាយការណ៍មានការណ៍ពិតខ្លះ មិនពិតខ្លះ។
«ក៏ប៉ុន្តែព័ត៌មានមួយចំនួនគឺវាមិនបង្ហាញអំពីការណ៍ពិត១០០ភាគរយទេ គ្រាន់តែបានពាក់កណ្តាលការណ៍ពិត អាស្រ័យដោយពេលវេលាចេះតែបន្តមក។ ហើយអ្វីៗ ដែលកម្ពុជាកំពុងតែមានការពិសោធន៍ដោះស្រាយបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ដូចជាការធ្វើលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យភាវូបនីយកម្ម democratization នោះគឺយើងបានបន្តតទៅទៀត»។
លោកបានលើកយកបញ្ហាដែលកម្ពុជាកំពុងរៀនសូត្រអំពីអំណាចរាស្ត្រនិង អំណាចរដ្ឋ ជាពិសេសលើបញ្ហាទាក់ទងនឹងបាតុកម្មរាប់ពាន់នាក់ ឬរាប់ម៉ឺននាក់នៅតាមដងផ្លូវ ដែលលោកថា ប្រវត្តិសាស្ត្រសង្គមកម្ពុជាមិនដែលជួបប្រទះ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោកស៊ួនប៊ុន ស័ក្ត ប្រធានលេខាធិការដ្ឋាននៃអង្គការប្រព្រឹត្តិកម្មដែលមានអង្គការសមាគម ២០រួមគ្នាតែមួយនោះ បានថ្លែងថា របាយការណ៍ក្រសួងការបរទេសស.រ.អា.ឆ្លុះបញ្ចាំងពីការណ៍ពិតនៅកម្ពុជា យ៉ាងច្រើន ទាំងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស បញ្ហាបោះឆ្នោត សិទ្ធិសេរីភាពចំពោះការជួបប្រជុំដែលរដ្ឋាភិបាលមានការរិតត្បិត។
«ឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែង សិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ ជួបប្រជុំជាដើមនេះ យើងឃើញថា សិទ្ធិនេះត្រូវបានធានាដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ក៏ដូចជានៅក្នុង កតិការសញ្ញាពលរដ្ឋ និងនយោបាយ ដែលភាគីកម្ពុជាជាហត្ថលេខី ហើយបាន ធានាសិទ្ធិ និងទទួលស្គាល់នៅក្នុងហ្នឹង។ ក៏ប៉ុន្តែថ្មីៗនេះ យើងឃើញថា មានប្រជាពលរដ្ឋគាត់បានប្រើប្រាស់ក្នុងការជួបជុំ ដើម្បីបញ្ចេញមតិផ្សេងៗហ្នឹងគឺដូចជាមិនទទួលបានការដោះស្រាយពី អាជ្ញាធររដ្ឋ ក៏ប៉ុន្តែទទួលបានការបំបែកដោយ ចាស់ដៃ ដោយហិង្សាទៅវិញ»។
លោកបានលើកយកបាតុករម្មតវ៉ានៅសួនប្រជាធិបតេយ្យដែលត្រូវបំបែកនិង បាតុកម្មរបស់កម្មកររោងចក្រទាមទារប្រាក់ខែគោលដល់១៦០ដុល្លារកាលពី ដើមខែមករាដែលមានមនុស្សស្លាប់៥នាក់ និងចាប់ខ្លួន២៣នាក់។ មកទល់ពេលនេះមានការដោះលែងតែពីរនាក់ប៉ុណ្ណោះ។
លោកបានថ្លែងដែរថា ប្រទេសកម្ពុជាអាចនឹងធ្វើឲ្យប្រសើរបានចំពោះបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ប្រសិនបើអាជ្ញាធរយកច្បាប់កម្ពុជាដែលមានគ្រប់គ្រាន់នោះមកអនុវត្ត។
របាយការណ៍សិទ្ធិមនុស្សរបស់ក្រសួងការបរទេសស.រ.អា.ដដែលក៏បាននិយាយ អំពីការធ្វើទារុណកម្មអ្នកជាប់ពន្ធធនាគារ ដោយឃោរឃៅ និងអមនុស្សធម៌ក្នុងទីឃុំឃាំងរបស់ប៉ូលិស និងក្នុងគុកផងដែរ។
ទម្រង់នៃការធ្វើទារុណកម្មនោះកើតមានចំពោះអ្នកជាប់ពន្ធនាគារ២៩ ករណីក្នុង កន្លែងឃុំឃាំងប៉ូលិស និង១ករណីក្នុងពន្ធនាគារគឺទាក់ទងទៅនឹងការវាយនឹងកាំភ្លើង ទះកំភ្លៀង ទាត់ ធាក់ ខ្ទប់ផ្លូវដង្ហើម ឆក់ខ្សែភ្លើង ការធ្វើទារុណកម្មលើរូបរាងកាយការវាយនឹងខ្សែតីជាដើម បន្ថែមពីទម្រង់នានានៃការរំលោភបំពានសិទ្ធិអ្នកទោសក្នុងពន្ធនាគារ ផងនោះ៕
«បន្ថែម ពីលើដំណើរការបោះឆ្នោតដែលមានភាពមិនប្រក្រតីនោះ មានបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សដែលលេចធ្លោចំនួនបីគឺតុលាការគ្មាន ប្រសិទ្ធិភាព ហើយត្រូវប្រើប្រាស់ដើម្បីបម្រើនយោបាយ ការដាក់កំហិតចំពោះសេរីភាពសារព័ត៌មាននិងសិទ្ធិសេរីភាពនៃការ ជួបប្រជុំ ហើយនឹងការរំលោភសិទ្ធិអ្នកជាប់ឃុំឃាំង។»
របាយការណ៍នេះក៏បាននិយាយដែរថា ការរៀបចំការបោះឆ្នោតខ្វះការជឿទុកចិត្ត ធ្វើឲ្យគណបក្សជំទាស់បដិសេធមិនចូលប្រជុំសភា៖
«គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតខកខានក្នុងការដោះស្រាយចំណុច ខ្សោយដ៏ជាក់លាក់មួយចំនួនដែលលើកឡើងដោយក្រុមសង្គមស៊ីវិល និងអង្គការអន្តរជាតិ ទោះជាមានការជូនដំណឹងគ្រប់គ្រាន់ក្តី។ ជាលទ្ធផល ទិដ្ឋភាពសំខាន់ៗខ្លះនៃដំណើរការបោះឆ្នោត មុនពេលបោះឆ្នោត ក្នុងពេលបោះឆ្នោត និងក្រោយពេលបោះឆ្នោតមានលក្ខណៈមិនតម្លាភាព និងឯករាជ្យ»។
របាយការណ៍នេះទៀតក៏បានលើកឡើងអំពីការដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបាន ផ្តន្ទា ទោសមន្ត្រីមួយចំនួនចំពោះការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយផងដែរ ទោះជាយ៉ាងណាក្តីអំពើពុករលួយសំខាន់ៗនៅតែបន្តរួចទោស។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោកផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានអះអាងថា របាយការណ៍របស់ក្រសួងការបរទេសស.រ.អា.ជាការយកចិត្តទុកដាក់របស់ ស.រ.អា.ចំពោះកម្ពុជា ហើយក៏បានទទួលស្គាល់ថា ជារបាយការណ៍មានការណ៍ពិតខ្លះ មិនពិតខ្លះ។
«ក៏ប៉ុន្តែព័ត៌មានមួយចំនួនគឺវាមិនបង្ហាញអំពីការណ៍ពិត១០០ភាគរយទេ គ្រាន់តែបានពាក់កណ្តាលការណ៍ពិត អាស្រ័យដោយពេលវេលាចេះតែបន្តមក។ ហើយអ្វីៗ ដែលកម្ពុជាកំពុងតែមានការពិសោធន៍ដោះស្រាយបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ដូចជាការធ្វើលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យភាវូបនីយកម្ម democratization នោះគឺយើងបានបន្តតទៅទៀត»។
លោកបានលើកយកបញ្ហាដែលកម្ពុជាកំពុងរៀនសូត្រអំពីអំណាចរាស្ត្រនិង អំណាចរដ្ឋ ជាពិសេសលើបញ្ហាទាក់ទងនឹងបាតុកម្មរាប់ពាន់នាក់ ឬរាប់ម៉ឺននាក់នៅតាមដងផ្លូវ ដែលលោកថា ប្រវត្តិសាស្ត្រសង្គមកម្ពុជាមិនដែលជួបប្រទះ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោកស៊ួនប៊ុន ស័ក្ត ប្រធានលេខាធិការដ្ឋាននៃអង្គការប្រព្រឹត្តិកម្មដែលមានអង្គការសមាគម ២០រួមគ្នាតែមួយនោះ បានថ្លែងថា របាយការណ៍ក្រសួងការបរទេសស.រ.អា.ឆ្លុះបញ្ចាំងពីការណ៍ពិតនៅកម្ពុជា យ៉ាងច្រើន ទាំងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស បញ្ហាបោះឆ្នោត សិទ្ធិសេរីភាពចំពោះការជួបប្រជុំដែលរដ្ឋាភិបាលមានការរិតត្បិត។
«ឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែង សិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ ជួបប្រជុំជាដើមនេះ យើងឃើញថា សិទ្ធិនេះត្រូវបានធានាដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ក៏ដូចជានៅក្នុង កតិការសញ្ញាពលរដ្ឋ និងនយោបាយ ដែលភាគីកម្ពុជាជាហត្ថលេខី ហើយបាន ធានាសិទ្ធិ និងទទួលស្គាល់នៅក្នុងហ្នឹង។ ក៏ប៉ុន្តែថ្មីៗនេះ យើងឃើញថា មានប្រជាពលរដ្ឋគាត់បានប្រើប្រាស់ក្នុងការជួបជុំ ដើម្បីបញ្ចេញមតិផ្សេងៗហ្នឹងគឺដូចជាមិនទទួលបានការដោះស្រាយពី អាជ្ញាធររដ្ឋ ក៏ប៉ុន្តែទទួលបានការបំបែកដោយ ចាស់ដៃ ដោយហិង្សាទៅវិញ»។
លោកបានលើកយកបាតុករម្មតវ៉ានៅសួនប្រជាធិបតេយ្យដែលត្រូវបំបែកនិង បាតុកម្មរបស់កម្មកររោងចក្រទាមទារប្រាក់ខែគោលដល់១៦០ដុល្លារកាលពី ដើមខែមករាដែលមានមនុស្សស្លាប់៥នាក់ និងចាប់ខ្លួន២៣នាក់។ មកទល់ពេលនេះមានការដោះលែងតែពីរនាក់ប៉ុណ្ណោះ។
លោកបានថ្លែងដែរថា ប្រទេសកម្ពុជាអាចនឹងធ្វើឲ្យប្រសើរបានចំពោះបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ប្រសិនបើអាជ្ញាធរយកច្បាប់កម្ពុជាដែលមានគ្រប់គ្រាន់នោះមកអនុវត្ត។
របាយការណ៍សិទ្ធិមនុស្សរបស់ក្រសួងការបរទេសស.រ.អា.ដដែលក៏បាននិយាយ អំពីការធ្វើទារុណកម្មអ្នកជាប់ពន្ធធនាគារ ដោយឃោរឃៅ និងអមនុស្សធម៌ក្នុងទីឃុំឃាំងរបស់ប៉ូលិស និងក្នុងគុកផងដែរ។
ទម្រង់នៃការធ្វើទារុណកម្មនោះកើតមានចំពោះអ្នកជាប់ពន្ធនាគារ២៩ ករណីក្នុង កន្លែងឃុំឃាំងប៉ូលិស និង១ករណីក្នុងពន្ធនាគារគឺទាក់ទងទៅនឹងការវាយនឹងកាំភ្លើង ទះកំភ្លៀង ទាត់ ធាក់ ខ្ទប់ផ្លូវដង្ហើម ឆក់ខ្សែភ្លើង ការធ្វើទារុណកម្មលើរូបរាងកាយការវាយនឹងខ្សែតីជាដើម បន្ថែមពីទម្រង់នានានៃការរំលោភបំពានសិទ្ធិអ្នកទោសក្នុងពន្ធនាគារ ផងនោះ៕
IF you only talk HUN SEN doesn t care.America of obama is a catoon TIGER.
ReplyDelete