សមត្ថកិច្ចយាមកាមមិនឲ្យមានការប្រមូលផ្តុំ នៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ (រូបថត៖ តាត ឧត្តម)
វិភាគ៖ តើ សមស្របទេ ដែលរដ្ឋាភិបាល បន្តបិទ ការជួបជុំ សម្តែងមតិ នៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ?
ដោយ៖ ពៅ មេត្តា / វីអូឌី | ថ្ងៃពុធ ទី23 ខែមេសា ឆ្នាំ2014
ជាការបើកទំព័រថ្មី នៃឆ្នាំ២០១៤ រដ្ឋាភិបាល បង្ក្រាបជាបន្តបន្ទាប់ លើក្រុមអ្នកតវ៉ា ដែលនាំឲ្យបណ្តាញសារព័ត៌មាន ជាតិ និងអន្តរជាតិ ចុះផ្សាយ ពីស្ថានការណ៍នយោបាយនៅកម្ពុជា។
នៅថ្ងៃទី០២ ខែមករា សមត្ថកិច្ចបង្ក្រាប កម្មករ នៅរោងចក្រ យ៉ាកជីង ថ្ងៃទី០៣ បង្ក្រាបកម្មករ នៅសួនឧស្សាហកម្ម កាណាឌីយ៉ា និងថ្ងៃទី៤ បង្ក្រាបបាតុករ ដឹកនាំដោយ គណបក្ស សង្គ្រោះជាតិ នៅទីលានប្រជាធិតេយ្យ។ ការបង្ក្រាបផ្ទួនៗ នេះ បានបណ្តាលឲ្យ មនុស្ស៥នាក់ ស្លាប់ និងជិត៤០នាក់ រងរបួសធ្ងន់ និងស្រាល ចំណែក ២៣នាក់ ត្រូវចាប់ខ្លួន។
នៅថ្ងៃទី០៤ ចំថ្ងៃដែលសមត្ថកិច្ចចុះបំបែកបាតុករនៅទីលានប្រជាពលរដ្ឋធិបតេយ្យ ក្រសួងមហាផ្ទៃបានចេញបំរាមហាមការប្រមូលផ្តុំតវ៉ានានា ដើម្បីស្តារស្ថានភាពសន្តិសុខឡើងវិញ។ ក្រោយការចេញបំរាមរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ អភិបាលរាជធានីភ្នំពេញលោកប៉ាសុជាតិវង្ស បានកោះប្រជុំមន្ត្រីនៅតាមខណ្ឌនានាឲ្យពង្រឹងសន្តិសុខ ហាមការជួបជុំមនុស្សឆាប់ពី១០នាក់ឡើងទៅ។
បើទោះជាមានបំរាមពីក្រសួងមហាផ្ទៃ និងការចាត់វិធានការតឹងរឹងក៏ដោយក៏ការតវ៉ានៅតែបន្តកើតមាន។ ក្រោយការប្រកាសរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃប្រជាសហគមន៍បឹងកក់ ចេញមុខតវ៉ា លោក រ៉ុង ឈុន ប្រធានសមាគមគ្រួបង្ក្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ កម្មករតវ៉ាដឹកនាំដោយក្រុមលោក អាត់ ធន់ លោក ម៉ម សូណង់ដូ ដឹកនាំប្រជាពលរដ្ឋរាប់ពាន់នាក់តវ៉ាទាមទារបង្កើតទូរទស្សន៍ និងពង្រីកការផ្សាយវិទ្យុសំបុកឃ្មុំជាដើម។ រាល់ពេលប្រជុំតវ៉ាទាំងនោះសុទ្ធតែរងការវាយបំបែកពីកម្លាំងសមត្ថកិច្ច និងមានការចាប់ខ្លួនតំណាងក្រុមអ្នកតវ៉ាដើម្បីយកទៅណែនាំ និងឲ្យចុះកិច្ចសន្យាឈប់ប្រមូលផ្តុំតវ៉ា។
បើទោះជាមានការវាយបំបែកក៏ដោយ ក៏មិនអាចបញ្ឈប់កម្លាំងតវ៉ាដែរ។ នៅដើមខែមេសានេះ លោកស្រី មូរ សុខហួរ បេក្ខជនជាប់ឆ្នោតតំណាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានទៅកាន់ទីលានប្រជាធិបតេយ្យស្ទើររាល់ថ្ងៃ ដើម្បីសម្តែងពីការទាមទារសិទ្ធិសេរីភាពខាងការបញ្ចេញមតិ និងការជួបប្រជុំ។
បើប្រជាពលរដ្ឋត្រូវការតវ៉ា ត្រូវការសម្តែងពីទុក្ខលំបាករបស់ខ្លួននោះ ហេតុអ្វីក៏រដ្ឋាភិបាលមិនបើកសិទ្ធិឲ្យមានការប្រមូលផ្តុំនៅទីលាននោះ?
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ធ្លាប់ថ្លែងហើយថា បានជារដ្ឋាភិបាលរបស់លោកបញ្ជាឲ្យផ្អាកការតវ៉ានោះ ដោយសារការតវ៉ារបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ហែជាក្បួននៅរាជធានីភ្នំពេញកន្លងមក បានបង្កឲ្យចរាចរណ៍កកស្ទះ ដែលឈានដល់ការបង្កអសន្តិសុខដល់សង្គមទាំងមូល។ លោក ហ៊ុន សែន ក៏បារម្ភថា ប្រសិនបើប្រជាពលរដ្ឋគាំទ្រគណបក្សរបស់លោក ចេញមុខតវ៉ាប្រឆាំង និងក្រុមបាតុកររបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនោះ នឹងមានហិង្សាផ្ទុះឡើងមិនខាន។
ចំណែកលោក ខៀវ សុភ័គ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃបានលើកឡើងថា ការសម្រេចផ្អាកការប្រមូលផ្តុំតវ៉ានោះ ដោយសាររាល់ការតវ៉ាកន្លងមកមានលក្ខណៈបម្រើផលប្រយោជន៍នយោបាយ ញុះញង់ឲ្យមានអំពើហិង្សាកើតឡើង។
សម្រាប់អនុប្រធានផ្នែកស៊ើបអង្កេត នៃសមាគមន៍ការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកលោក ចាន់ សុវេត យល់ឃើញថា ស្ថាននយោបាយបច្ចុប្បន្នគឺមិនដល់ថ្នាក់ហាមប្រាមការប្រមូលផ្តុំនោះទេ។ លោក ចាន់ សុវេត យល់ឃើញថា ការហាមប្រមូលផ្តុំនេះ មិនមែនតំណាងឲ្យរដ្ឋាភិបាលការប្រយោជន៍សង្គមនោះ គឺធ្វើឡើងដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍បក្សតែប៉ុណ្ណោះ «ការបិទទីលានប្រជាធិបតេយ្យនេះ គឺមិនមែនការពាររដ្ឋភិបាលទៀត គឺការពារប្រយោជន៍ឲ្យគណបក្សទេ សំខាន់ជាងគេគឺការពារប្រយោជន៍ឲ្យគណបក្ស ព្រោះការដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្ន គឺតែគណបក្សប្រជាជនមួយគត់ ហើយដល់ពេលអ៊ីចឹងគណបក្សប្រជាជន ព្រួយបារម្ភអំពីការជួបជុំ របស់កម្មករ ក៏ដូចជាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែរ»។
តើហាមការប្រមូលផ្តុំរបស់រដ្ឋាភិបាល ពិតជាអាចដោះស្រាយបញ្ហាដែលកំពុងកើតមានបានដែរឬទេ?
ចំណុចនេះ លោក ចាន់ សុវេត បញ្ជាក់ថា មិនអាចបញ្ចប់បញ្ហាបានទេ ដោយសារមូលហេតុនៃបញ្ហាមិនបានដោះស្រាយ ហើយម្យ៉ាងទៀត គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបង្កឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខឹងសម្បារទៅវិញ ព្រោះពេលមានការតវ៉ាគឺប្រជាពលរដ្ឋតែងតែរងរបួស «វាជាការខាតបង់ធ្ងន់ធ្ងរសម្រាប់គណបក្សប្រជាជន ព្រោះគណបក្សប្រជាជន ជាគណបក្សមួយកំពុងកាន់អំណាច ហើយប្រសិនជាការប្រើអំណាច ផ្តាច់ការខ្លាំងពេក វាធ្វើឲ្យពលរដ្ឋក្តៅក្រហាយ ជាពិសេសមួយទៀតនោះ នៅពេលដែលបង្ក្រាបម្តងៗ មន្ត្រីគណបក្សធំ ឧទាហរណ៍តំណាងរាស្ត្រ ត្រូវគេវ៉ៃអីធំដុំ អ្នកដែលត្រូវគេវ៉ៃនោះគឺប្រជាជន»។
សាលារាជធានីភ្នំពេញ បានបង្កើតទីលានប្រជាធិបតេយ្យ មានទីតាំងនៅក្បែរវត្តភ្នំ ដែលលាតសន្ធឹងលើផ្ទៃដីដែលមានទំហំទទឹង ៥៥ម៉ែត្រ និងបណ្ដោយ១៩៨ម៉ែត្រ។ ទីលាននោះត្រូវប្រកាសអោយប្រើប្រាស់កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១០ ដោយលោក កែប ជុតិមា ដែលកាលនោះលោកជាអភិបាលក្រុងភ្នំពេញ។
ការបង្កើតទីលានប្រជាធិបតេយ្យឡើងក្នុងគោលបំណង បង្កភាពងាយស្រួលដល់ក្រុមដែលមានបញ្ហាតវ៉ា លើកឡើងពីទុក្ខកង្វល់របស់ខ្លួន ឲ្យស្ថានប័នពាក់ព័ន្ធជួយដោះស្រាយ។ ម្យ៉ាងទៀតទីលានប្រជាធិបតេយ្យក៏ជួយកុំឲ្យការតវ៉ាធ្វើនៅកន្លែងផ្សេងៗ មានលក្ខណៈអនាធិបតេយ្យផងដែរ។
ប្រធានលេខាធិការដ្ឋានប្រតិបត្តិនៃគណៈកម្មាធិការប្រព្រឹត្តកម្មលោក សួន ប៊ុនស័ក្តិ លើកឡើងថា ការបិទទីលានប្រជាធិបតេយ្យមិនអាចដោះស្រាយបញ្ហាបានទេ ផ្ទុយទៅវិញលោកថា មានតែការបើកឲ្យមានការតវ៉ាពេញលេញទេ ទើបអាចជៀសវាងភាពអនាធិបតេយ្យនៅក្នុងសង្គមបាន «នៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ មនុស្សត្រូវការបញ្ចេញមតិ ហើយយើងចេះតែបន្តបិទទៅ ខ្ញុំគិតថាថ្ងៃណាមួយអាចផ្ទុះទៅវិញហើយមែនទែនទៅ ព្រោះមានអ្វីពិបាករឿងនេះ បើយើងខ្លាចថាមនុស្ស បញ្ចេញមតិតាពិះតាពាស តាមកន្លែងសាធារណៈផ្សេង ហើយយើងធ្វើទីលានប្រជាធិបតេយ្យឲ្យទៅបញ្ចេញ ហើយមនុស្សគ្រាន់តែដើរទៅបញ្ចេញនៅក្នុងទ្រុង ប្រជាធិបតេយ្យ តែប៉ុណ្ណឹងវាចប់បាត់ទៅហើយ មានទៅប៉ះពាល់សណ្តាប់ធ្នាប់ស្អី»។
ការបិទទីលានប្រជាធិបតេយ្យ នាំឲ្យអង្គការស៊ីវិលមួយចំនួននិងគណបក្សប្រឆាំង ប្តូរឈ្មោះទីនោះទៅជាទីលានផ្តាច់ការ ដោយពួកគេបង្ហាញភាពងឿងឆ្ងល់ថា កន្លែងនោះជាកន្លែងបញ្ចេញមតិរបស់អ្នកមានទុក្ខ តែបើមិនអាចបង្ហាញមតិបាន កន្លែងនោះលែងប្រជាធិបតេយ្យហើយ។
អ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាលោក សុរិយាស៊ូប៊ែឌី ក៏ធ្លាប់ជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលលុបបំរាមហាមការប្រមូលផ្តុំនោះចេញ ដើម្បីសិទ្ធិសេរីភាពនៃការប្រមូលផ្តុំ និងសម្តែងមតិ ដល់ប្រជាពលរដ្ឋដូចមានចែងក្នុងច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិ។
នៅបណ្តាប្រទេសមួយចំនួន ក៏មានទីលានប្រជាធិបតេយ្យ ឬហៅកន្លែងសម្តែងមតិនេះ ដើម្បីងាយស្រាយដល់អ្នកតវ៉ាផ្ញើសារដល់សា្ថប័នពាក់ព័ន្ធ និងងាយស្រួលដល់អាជ្ញាធរគ្រប់គ្រងសណ្តាប់ធ្លាប់ដូចជា ប្រទេសថៃ ហ្វីលីពីន អូស្ត្រាលី បារាំង និងសហរដ្ឋអាមេរិកជាដើម។
ក្រោយការប្រកាសហាមប្រមូលផ្តុំ របស់ក្រសួងមហាផ្ទៃមក ទីលានប្រជាធិបតេយ្យមាន ដាក់របាំង និងមានកម្លាំងសមត្ថកិច្ចយាមនៅទីនោះជាប្រចាំ។ ទន្ទឹមនឹងការរឹតបន្តឹងនៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យនេះ ការតវ៉ានៅបន្តកើតមាន ហើយរាល់ការតវ៉ាតែងមានហិង្សា និងការឃាត់ខ្លួន ដោយអ្នកខ្លះបែកក្បាល របួសដៃជើង និងដងខ្លួនជាដើម មិនមែនតែបាតុករទេដែលរបួសសូម្បីតែអ្នកសារព័ត៌មាន និងមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលដែលទៅតាមដានព្រឹត្តការណ៍នោះក៏រងរបួសដែរ។
ទោះជាយ៉ាងណារហូតដល់ចុងខែមេសារនេះ រដ្ឋាភិបាលនៅមិនទាន់បញ្ជាក់ថា តើបំរាមហាមប្រមូលផ្តុំនឹងដកវិញនៅពេលណា ហើយទីលានប្រជាធិបតេយ្យ និងអាចក្លាយជាកន្លែងប្រជាធិបតេយ្យ ដែលអ្នកមានបញ្ហាអាចសម្តែងពីទុក្ខកង្វល់របស់ខ្លួន បានដូចមុននោះទេ៕
No comments:
Post a Comment