Paris Peace Accords 23 Oct. 1991

Tuesday, May 13, 2014

សភា​​ គ្រោង​​អនុម័ត​ សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ ទាក់ទង​ តុលាការ ​នៅ​ថ្ងៃ​២០ ឧសភា

សភា​​ គ្រោង​​អនុម័ត​ សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ ទាក់ទង​ តុលាការ ​នៅ​ថ្ងៃ​២០ ឧសភា

ដោយ ទីន ហ្សាការីយ៉ា / RFA | 13 May 2014
តុលាការ ៦១០
បណ្ដាញ​សហគមន៍​ប្រជាពលរដ្ឋ បាតុកម្ម​អហិង្សា​នៅ​ខាង​មុខ​រដ្ឋ​សភា ទាមទារ​ឲ្យ​តុលាការ​កាត់ក្ដី​ដោយ​យុត្តិធម៌ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១២ ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ​២០១៣។ RFA/Van Vichar


ភាជាតិ​ មាន​គម្រោង​ នឹង​អនុម័ត​ សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ ចំនួន​បី​ ទាក់ទង​ នឹង​ការ​កែ​ទម្រង់​ តុលាការ​ នៅ​ដើម​ សប្ដាហ៍​ក្រោយ   ក្រោយ​ពី​គណៈកម្មការ​ ជំនាញ​ បាន​ពិនិត្យ​ ល្អិតល្អន់​ រួចរាល់ ​នៃ​សេចក្ដី​ ព្រាង​ច្បាប់​នេះ។

អ្នក​ច្បាប់​ បាន​លើក​ឡើង​ ថា,  សភា​ អាច​អនុម័ត​ សេចក្ដីព្រាងច្បាប់​ នេះ​បាន[wrong!],  ប៉ុន្តែ​ ការ​អនុម័ត​ ដោយ​មាន​ សមាជិកសភា​ ឯក​បក្ស​នេះ មិន​ឆ្លុះបញ្ចាំង ​ពី​សំឡេង​គាំទ្រ របស់​ អ្នកតំណាង​ ប្រជាពលរដ្ឋ​ ទាំងអស់​ ចំពោះ​ច្បាប់​ នោះ​ទេ។


សភា​នឹង​អនុម័ត​សេចក្ដី​ព្រាងច្បាប់​ទាំង​បី​ទាក់ទង​និង​តុលាការ​ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២០ ខែ​ឧសភា ខាង​មុខ ទោះបី​ជា​ស្ថានភាព​នយោបាយ​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ភាព​ចម្រូង​ចម្រាស់ មិន​ទាន់​ត្រូវ​រ៉ូវ​គ្នា​រវាង​គណបក្ស​ជាប់ឆ្នោត​ទាំង២​ក្ដី។

សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ដែល​សភា​នឹង​អនុម័ត​នោះ​រួម​មាន សេចក្ដី​ព្រាងច្បាប់​ស្ដីពី ការ​រៀបចំ​អង្គការ​តុលាការ សេចក្ដី​ព្រាងច្បាប់​ស្ដីពី​ការ​រៀបចំ និង​ការ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​នៃ​ឧត្ដម​ក្រុមប្រឹក្សា​នៃ​អង្គចៅក្រម និង​សេចក្ដី​ព្រាងច្បាប់​ស្ដីពី​លក្ខន្តិកៈ​នៃ​ចៅក្រម និង​ព្រះរាជអាជ្ញា។

ប្រធាន​គណៈកម្មការ​សេដ្ឋកិច្ច និង​សវនកម្ម​នៃ​រដ្ឋសភា លោក​បណ្ឌិត​រដ្ឋ ជាម យៀប ឲ្យ​ដឹង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១២ ឧសភា​ថា គណៈកម្មការ​អចិន្ត្រៃយ៍​នៃ​រដ្ឋសភា បាន​កំណត់​កាលបរិច្ឆេទ​ដើម្បី​អនុម័ត​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​នេះ​ហើយ គឺ​នៅ​ថ្ងៃ​អង្គារ ទី​២០ ឧសភា។ លោក​បន្ថែម​ថា សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​នេះ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​ធ្វើ​ឡើង​ជាង ១០​ឆ្នាំ​មក​ហើយ ទើប​តែ​ពេល​នេះ​សភា​នឹង​អនុម័ត​ក្នុង​សប្ដាហ៍​ក្រោយ​៖ «នីតិកាល ​ទី​៣ ធ្វើ​មិន​ចេញ ហើយ​នីតិកាល​ទី​៤ ក៏​មិន​ចេញ​រួច ទើប​ដល់​ដើម​នីតិកាល​ទី​៥ ទើប​បាន​ចេញ​រួច ដោយ​មាន​ការ​ឧបត្ថម្ភ​ពី​អ្នក​ច្បាប់​បារាំង និង ចៃកា ដែល​ជា​អ្នក​ជួយ​ដល់​ក្រសួង​យុត្តិធម៌​កន្លង​មក​បាន​ច្បាប់​ហ្នឹង​ចេញ​បាន»

លោក ជាម យៀប អះអាង​ថា រដ្ឋាភិបាល​នឹង​ធ្វើ​ច្បាប់​បី​ទៀត គឺ​ច្បាប់​ស្ដីពី​តុលាការ​ពាណិជ្ជកម្ម ច្បាប់​ស្ដីពី​តុលាការ​ការងារ និង​ច្បាប់​ស្ដីពី​តុលាការ​រដ្ឋបាល៖ «សព្វ​ថ្ងៃ​ដូចជា​ជម្លោះ​ខាង ​ពាណិជ្ជកម្ម យើង​ឲ្យ​តុលាការ​ទូទៅ​កាត់ក្ដី។ មិន​មែន​មើល​ស្រាល​លើ​គាត់​ទេ។ ចេះ​ឯង​ឲ្យ​ក្រែង​ចេះ​គេ ជួនកាល​គាត់​អត់​បាន​ដឹង​អំពី​យុត្តិសាស្ត្រ ឬ​យុទ្ធវិធី ឬ​បច្ចេកទេស​នៃ​ការងារ​ពាណិជ្ជកម្ម​ច្បាស់លាស់។ កាល​ណា​ចៅក្រម​មិន​យល់​អំពី​ការងារ​ហ្នឹង មាន​ពេល​ខ្លះ​អាច​កាត់ក្ដី​ទៅ​អគតិ មិន​សមស្រប ឬ​អយុត្តិធម៌​ក៏​មាន​ដែរ...»

អនុប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក កឹម សុខា បាន​ឆ្លើយ​តប​ថា ការ​អនុម័ត​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​របស់​សភា​ឯក​បក្ស​នៅ​ពេល​នេះ មិន​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ពី​ការ​បម្រើ​ផលប្រយោជន៍​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទេ គឺ​ច្បាប់​នេះ បម្រើ​ផលប្រយោជន៍​ឲ្យ​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​ច្រើន​ជាង។ លោក កឹម សុខា អះអាង​ថា សមាជិក​សភា​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ក៏​ចង់​ចូល​សភា​ដែរ​តែ​លុះ​ត្រា​ណា​សភា​នោះ អាច​ធ្វើ​ការ​បម្រើ​ផលប្រយោជន៍​ជូន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ជា​ធំ មិន​មែន​សភា​បម្រើ​ឲ្យ​គណបក្ស​ដូច​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ទេ។
មេធាវី​ប្រធាន​ការិយាល័យ​ក្រុម​អ្នក​ច្បាប់​អមរិន្ទ្រ លោក​បណ្ឌិត សុក សំអឿន មាន​ប្រសាសន៍​ថា សភា​នឹង​អនុម័ត​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់ នៅ​ខណៈ​ដែល​គណបក្ស​ជាប់ឆ្នោត​មួយទៀត គឺ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​មិន​ព្រម​ចូល​សភា​នោះ មិន​ឆ្លុះបញ្ចាំង​ពី​សភា​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ប្រកាន់​របប​ប្រជាធិបតេយ្យ​នោះ​ ទេ៖ «និយាយ​រឿង​ផ្លូវ​ច្បាប់​យើង​ពិបាក​ និយាយ​ថា​ខុស​ត្រូវ​ណាស់ ច្បាប់​ហ្នឹង​កើត​ឡើង​ត្រូវ​គោរព។ គ្រាន់តែ​ថា​ធម្មតា​អាច​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​នយោបាយ វា​អាច​គ្រាន់តែ​បង្ហាញ​ឃើញ​ថា គណបក្ស​កាន់​អំណាច​គាត់​អត់​ខ្វល់​នឹង​ប្រជារាស្ត្រ អ៊ីចឹង​វា​អាច​ប៉ះពាល់​កិត្យានុភាព​របស់​គណបក្ស​ចំពោះ​ប្រជារាស្ត្រ»

សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ស្ដីពី​ការ​រៀបចំ​អង្គការ​តុលាការ​មាន ៨​ជំពួក និង ៩១​មាត្រា សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ស្ដីពី​ការ​រៀបចំ​និង​ការ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​នៃ​ឧត្ដម​ ក្រុមប្រឹក្សា​នៃ​អង្គចៅក្រម មាន ៦​ជំពួក និង ១១​មាត្រា និង​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ស្ដីពី​លក្ខន្តិកៈ​នៃ​ចៅក្រម និង​ព្រះរាជអាជ្ញា ៦​ជំពូក និង ៣១​មាត្រា។
របាយការណ៍​ឃ្លាំមើល​សភា​រយៈពេល​៦ខែ របស់​អង្គការ​ខុមហ្វ្រែល រក​ឃើញ​ថា ក្នុង​ឆមាស​ដំបូង​នៃ​រដ្ឋសភា​នីតិកាល​ទី​៥ ចាប់ពី​ខែ​កញ្ញា​ឆ្នាំ​២០១៣ ដល់​ខែ​កុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០១៤ ការ​អនុម័ត​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ភាគ​ច្រើន​សំឡេង ៦៦ លើ ៦៦​សំឡេង ដូចជា​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ស្ដីពី​ការ​បង្កើត​ក្រសួង​មុខងារ​សាធារណៈ និង​ច្បាប់​ផ្សេងៗ​ទៀត​ជាដើម។

នៅ​ក្នុង​ការពិភាក្សា​និង​អនុម័ត​ច្បាប់​នេះ តំណាងរាស្ត្រ​មានតែ​សមាជិកសភា​មកពី​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា តែមួយ នោះ​ស្ទើរ​តែ​មិន​បាន​ជជែក​វែកញែក​ឲ្យ​បាន​ផុលផុស​នោះ​ឡើយ។ ខុមហ្វ្រែល​វាយ​តម្លៃ​ថា ដំណើរ​ការ​រដ្ឋសភា​នីតិកាល​ទី​៥​នេះ ដែល​ជា​សភា​ឯក​បក្ស​មិន​អាច​បំពេញ​តួនាទី​របស់​ខ្លួន​បាន​ល្អ​ទេ៕




No comments:

Post a Comment