មេធាវី អន្តរជាតិ ត្រៀមដាក់ ភស្តុតាងបន្ថែម ទៅលើបណ្ដឹង ប្រឆាំងលោក ហ៊ុន សែន
RFA / វិទ្យុ អាស៊ី សេរី | ១០ កញ្ញា ២០១៤
ប៉ូលិស ប្រោះទឹក លើបាតុករ ដែលត្រូវ បានចាប់ខ្លួន ក្នុងពេលបង្ក្រាប ការតវ៉ា នៅផ្លូវ វ៉េងស្រេង កាលពីថ្ងៃ ទី៣ ខែមករា
ឆ្នាំ២០១៤។ RFA/Sek Bandith
លោក មូរតុន ក្លា (Morton Sklar) មេធាវី អាមេរិកាំង នឹងដាក់ ភស្តុតាង បន្ថែមទៀត នៅតុលាការ ព្រហ្មទណ្ឌ អន្តរជាតិ ដើម្បី គាំទ្របណ្ដឹង របស់លោក ប្រឆាំង នឹងលោក នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្ម ប្រឆាំង នឹងមនុស្សជាតិ។
ក្រុមមេធាវី អន្តរជាតិ អះអាង ថា, ពាក្យបណ្ដឹង នៅតុលាការ អន្តរជាតិ មិនពាក់ព័ន្ធ នឹងនយោបាយ នៅកម្ពុជាទេ, ហើយ វិបត្តិនយោបាយ នៅកម្ពុជា ក៏មិនអាច កែប្រែ បណ្ដឹងនេះ បានឡើយ។
លោកមេធាវី មូរតុន ក្លា បញ្ជាក់ថា, លោក បានសហការ នឹងអង្គការ ការពារសិទ្ធិ អន្តរជាតិ (Amnesty International) ស្វែងរក ឯកសារ បន្ថែមទៀត ដើម្បី ពន្លឿន ពាក្យបណ្ដឹង ប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល របស់លោក ហ៊ុន សែន។ លោក បន្តទៀត ថា, បច្ចុប្បន្ន តុលាការ កំពុងសិក្សា លើពាក្យបណ្ដឹងនេះ ក្រោយពេល តុលាការ ទទួលបាន ពាក្យបណ្ដឹង ដែលបានដាក់ កាលពីថ្ងៃ ទី១៧ ខែមីនា។ ភស្តុតាង ថ្មីនោះ រួមមាន ការប្រើប្រាស់ ហិង្សាបង្ក្រាប លើបាតុករ, កម្មករ, ពលរដ្ឋ មានជម្លោះ ដីធ្លី ដែលបណ្ដាល ឲ្យមាន ការចាប់ ឃាត់ខ្លួន និងស្លាប់មនុស្ស ជាច្រើននាក់។
លោកមេធាវី មូរតុន ក្លា អះអាង ថា, ការបញ្ចប់វិបត្តិ នយោបាយ នៅកម្ពុជា មិនប៉ះពាល់ ដល់ពាក្យបណ្ដឹង និងដំណើរការ របស់ ព្រះរាជអាជ្ញា តុលាការ ព្រហ្មទណ្ឌ អន្តរជាតិឡើយ។ លោក ថា, បទចោទប្រកាន់ ស្ដីពី ឧក្រិដ្ឋកម្ម ប្រឆាំង នឹងមនុស្ស ជាតិ ប្រឆាំង នឹងរដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើឡើង រួចហើយ។ ដូច្នោះ តាមច្បាប់ អន្តរជាតិ ទាមទារ ឲ្យតុលាការ ព្រហ្មទណ្ឌ អន្តរជាតិ ពិនិត្យមើល បទចោទប្រកាន់នេះ៖ «យើង មិនមាន ជាប់ពាក់ព័ន្ធ នឹងគណបក្ស នយោបាយឡើយ។ យើង ទទួលដំណឹង ពីតុលាការ ថា, ពាក្យបណ្ដឹង កំពុងមាន ដំណើរការ ទៅមុខ។»
កាលពីខែមីនា ឆ្នាំ២០១៤ ក្រុមមេធាវី តំណាង ឲ្យជនរងគ្រោះ ដែលត្រូវ បានកងកម្លាំង ប្រដាប់អាវុធ រដ្ឋាភិបាល បាញ់សម្លាប់ កាលពីចុងឆ្នាំ ២០១៣ និងដើមឆ្នាំ ២០១៤ នឹងដាក់ ពាក្យបណ្ដឹង ប្រឆាំងលោក ហ៊ុន សែន ចោទប្រកាន់ ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្ម ប្រឆាំង នឹងមនុស្សជាតិ នៅតុលាការ ព្រហ្មទណ្ឌ អន្តរជាតិ (ICC)។ ពាក្យបណ្ដឹងនោះ ផ្ដោតលើ ការប្រើប្រាស់ អំពើហិង្សា ជាប្រព័ន្ធ ទៅលើពលរដ្ឋ ស្លូតត្រង់ និងសកម្មជន សិទ្ធិមនុស្ស ដែលចូលរួម ការតវ៉ា នយោបាយ និងបាតុកម្ម ប្រឆាំង នឹងការបង្ខំ បណ្ដេញចេញ ពីផ្ទះសម្បែង និងទាមទារ ដំឡើងប្រាក់ខែ កម្មករ ជាដើម។
បច្ចុប្បន្ន ព្រះរាជអាជ្ញា កំពុងសិក្សា លើបណ្ដឹង ដើម្បី កំណត់ ថា, តើ តុលាការ មានយុត្តាធិការ កាត់ក្តីករណីនេះ ឬទេ។ តុលាការ ឧក្រិដ្ឋកម្ម អន្តរជាតិ ជាតុលាការ អចិន្ត្រៃយ៍ មួយ ដែលត្រូវ បានបង្កើតឡើង ពីលក្ខន្តិកៈ ទីក្រុងរ៉ូម ដើម្បី ផ្ដន្ទាទោស បុគ្គល ទាំងឡាយណា ដែលទទួល ខុសត្រូវ ចំពោះ បទប្រល័យ ពូជសាសន៍, ឧក្រិដ្ឋកម្ម សង្គ្រាម និងប្រឆាំង មនុស្សជាតិ, និងឧក្រិដ្ឋកម្ម នៃការឈ្លានពាន។ តុលាការនេះ មិនអាចជំនួស តុលាការ នៃប្រទេស ជាសមាជិកទេ, ប៉ុន្តែ អាចស៊ើបអង្កេត និងផ្ដន្ទាទោស បុគ្គលណា ដែលជាប់សង្ស័យ ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្ម ប្រសិនបើ តុលាការ នៅប្រទេស សាមីនោះ មិនអាច ធ្វើបាន ឬគ្មានឆន្ទៈ ក្នុងការស៊ើប អង្កេត។
មន្ត្រី នាំពាក្យ ទីស្ដីការ គណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន អះអាង ថា, ពាក្យបណ្ដឹង របស់ មេធាវី បរទេស នៅពេលនេះ គ្មានទម្ងន់ ដែលអាច ឲ្យតុលាការ លើកករណីនេះ មកជំនុំជម្រះឡើយ។ លោក ថា, បណ្ដឹងនេះ មានចរិត ជាបណ្ដឹង បរិហារតែ ប៉ុណ្ណោះ៖ «អាបណ្ដឹង, អាបរិហារកេរ្តិ៍, ការប្រមាថសម្ដេច, មិនមែន ជាលើក ទីមួយទេ, ជាច្រើនដង ហើយ។ ក៏ប៉ុន្តែ ប្រជាប្រិយ របស់សម្ដេច នៅតែ មានបន្ត ទាំងក្នុងស្រុក និងក្រៅស្រុក។»
ចំណែក អ្នកនាំពាក្យ គណបក្ស សង្គ្រោះជាតិ លោក យឹម សុវណ្ណ អះអាង ថា, គណបក្ស សង្គ្រោះជាតិ មិនជាប់ ពាក់ព័ន្ធទៅ នឹងបណ្ដឹងប្រឆាំងលោក ហ៊ុន សែន ឡើយ។ ប៉ុន្តែ គណបក្ស ប្រឆាំងគាំទ្រ ការផ្ដន្ទាទោស ប្រឆាំង នឹងការរំលោភ សិទ្ធិមនុស្ស និងឧក្រិដ្ឋកម្ម ផ្សេងៗ៖ «បណ្ដឹង គឺ ជនរងគ្រោះ, គេ ឈឺចាប់; គេ ប្ដឹងជារឿង ជនរងគ្រោះ។ បទល្មើស ព្រហ្មទណ្ឌ, អំពើអយុត្តិធម៌ ធ្វើយ៉ាងម្ដេច ដើម្បី រកយុត្តិធម៌ ឲ្យជនរងគ្រោះ។»
ក្រៅពីការ ដាក់ភស្តុតាង បន្ថែម របស់ មេធាវីអា មេរិកនោះ, មេធាវី ជនជាតិអង់គ្លេស លោក រីឆាដ រ៉ចជើរ (Richard Rogers) នៃក្រុមហ៊ុន មេធាវី Global Diligence ក៏គ្រោង នឹងដាក់បណ្ដឹង បន្ថែមមួយទៀត ប្រឆាំងលោក ហ៊ុន សែន ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្ម ប្រឆាំង នឹងមនុស្សជាតិដែរ៕
No comments:
Post a Comment