ព្រៃឈើ សហគមន៍ ប៊ូស្រា នៅមណ្ឌលគិរី ត្រូវ គេ ទន្ទ្រានកាប់ រានបន្ថែម ដើម្បី យកដី
RFA / វិទ្យុ អាស៊ី សេរី | ២៦ កញ្ញា ២០១៤
ព្រៃ នៅតំបន់ ប៊ូស្រា ខេត្ត មណ្ឌលគិរី ដែលឈ្មួញ ចូលកាប់បំផ្លាញ។ រូបថត ថ្ងៃទី៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ (RFA/Vann Vichar)
ក្រុមសហគមន៍ ជនជាតិព្នង ទាំង ៧ភូមិ នៅមូលដ្ឋាននេះ ចាត់ទុក ទង្វើនេះ ថា, ជាការប្រមាថ ធ្ងន់ធ្ងរ ទៅលើ ការតវ៉ា របស់ ពលរដ្ឋ ជនជាតិដើម។
ក្រុមល្បាតព្រៃ នៃសហគមន៍ ជនជាតិព្នង ឃុំ ប៊ូស្រា អះអាង ថា, ព្រៃស្រោង នៅតំបន់ភ្នំណាំ លា ជាង១០ ហិកតារ ថ្មីទៀត ត្រូវ គេ កាប់រាន ដើម្បី យកដី។
កាលពីថ្ងៃ ទី២៤ ខែកញ្ញា សមាជិក សហគមន៍ មានគ្នា ១២នាក់ បានប្រទះ ឃើញ ជនជាតិចាម ជាអ្នកកាប់រានព្រៃ ប្រដាប់ ដោយម៉ាស៊ីន កាត់ឈើ ស្វ័យប្រវត្តិ បានអារ រំលំឈើ នៅចំណុច អូរណូល និងអូររ៉េត ព្រំប្រទល់ ព្រៃ សហគមន៍ និងព្រៃដែន ជម្រកសត្វព្រៃ ភ្នំណាំលា។ ក្រុមល្បាតព្រៃ បានឃាត់ខ្លួន កម្មករ រានព្រៃបាន ២នាក់, ម៉ាស៊ីនកាត់ឈើ មួយគ្រឿង, និងម៉ូតូ មួយគ្រឿង, ក៏ប៉ុន្តែ ភ្លាមៗនោះ ជនជាតិ ចាម មានគ្នា ប្រមាណ ២០នាក់ បានព្រួតគ្នា មករំដោះ យកកម្មករ និងសម្ភារៈ ប្រព្រឹត្តិ បទល្មើសវិញ បន្ទាប់ ពីគំរាម កាប់សម្លាប់ សមាជិក សហគមន៍ អ្នកបង្ក្រាប បទល្មើស ព្រៃឈើ ប្រសិន មិនព្រម ដោះលែង កម្មករ ទាំងនោះ។
សមាជិក ក្រុមល្បាត លោក មើល ចេវ មានប្រសាសន៍ ថា, សមាជិក សហគមន៍ គ្មាន លទ្ធភាព ទប់ស្កាត់ ការប្រើកម្លាំង រំដោះ ជនជាប់ ពាក់ព័ន្ធ រានព្រៃ សហគមន៍ បានទេ ដោយសារ ក្រុមជនល្មើស មានគ្មានច្រើន។ ចំណែក កិច្ចអន្តរាគមន៍ ពីអាជ្ញាធរ ក៏មិនទាន់ ពេលវេលា, ធ្វើឲ្យ ជនល្មើស នាំគ្នា រត់គេច បន្ទាប់ ពីបានធ្វើ សកម្មភាព រំដោះ បក្ខពួកបាន។ លោក បន្តថា, សិទ្ធិការពារ ដីធ្លី ព្រៃឈើ សហគមន៍ កំពុង រងការ គំរាមកំហែង ប្រសិន អាជ្ញាធរ ពាក់ព័ន្ធ មិនចាត់វិធានការ ជាក់លាក់ ក្នុងការជួយ ទប់ស្កាត់ ការរំលោភ បំពាននេះ៖ «គេ គំរាមកំហែង កាប់សម្លាប់, អត់មាន សមត្ថកិច្ច ទៅជាមួយ ពួកខ្ញុំ។ ដូច្នេះ គេ ឆក់យក មនុស្សហ្នឹង បាត់ទៅ, ទាំងម៉ាស៊ីន មួយគ្រឿង, ម៉ូតូ មួយគ្រឿង, មនុស្ស ពីរនាក់។ ប៉ុន្តែ អ្នក ដែលកាប់មនុស្ស ដដែលទេ។ បង បានធ្វើកិច្ចសន្យា ម្តងហើយ។»
កាលពីសប្ដាហ៍មុននេះ អ្នកភូមិជនជាតិដើមភាគតិចមកពីភូមិចំនួន៧ ក្នុងឃុំប៊ូស្រា បានធ្វើបាតុកម្មចំនួនពីរលើកនៅមុខសាលាឃុំ និងមុខសាលាស្រុកពេជ្រាដា ទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរដោះស្រាយការរំលោភសិទ្ធិដីធ្លីព្រៃឈើធនធាន ធម្មជាតិ ការប្រើប្រាស់កងសន្តិសុខក្រុមហ៊ុនប្រដាប់អាវុធបាញ់គំរាមកំហែង ពលរដ្ឋ និងជីកប្រឡាយបិទផ្លូវធ្វើដំណើរពលរដ្ឋចូលព្រៃរកអនុផលព្រៃឈើ។
សហគមន៍ប៊ូស្រា ជិត ៣០០នាក់ ប្រមូលផ្តុំគ្នាលើកបដា និងថ្លែងថ្កោលទោសក្រុមហ៊ុនសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចនៅតំបន់នោះ រួមទាំងទាមទារឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាលបញ្ឈប់អាជ្ញាប័ណ្ណក្រុមហ៊ុន និងទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរដោះស្រាយបញ្ហាពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ឲ្យមាន ប្រសិទ្ធភាពជាក់ស្តែង៖ «អ៊ីចឹងពួកខ្ញុំអត់សុខចិត្តទេ ពួកខ្ញុំធ្វើបាតុកម្មឲ្យបានសម្រេចឲ្យពួកគាត់ដោះស្រាយ។»
ព្រៃអភិរក្សសហគមន៍ប៊ូស្រា រងការកាប់រានយកដីអស់ជាង ២០០ហិកតារ កាលពីចុងឆ្នាំ២០១២។ ក្រុមសហគមន៍ បានឃាត់ខ្លួនកម្មករស៊ីឈ្នួលកាប់រានព្រៃ ៥ករណី ប្រគល់ឲ្យមន្ត្រីមូលដ្ឋាន និងមន្ត្រីជំនាញបរិស្ថាន ក៏ប៉ុន្តែមិនឃើញមានជនពាក់ព័ន្ធជួលកម្មករទាំងនោះ ត្រូវបានស៊ើបអង្កេត និងនាំខ្លួនមកទទួលខុសត្រូវចំពោះសកម្មភាពរំលោភច្បាប់នេះបាននៅ ឡើយ។ ចំណែកកម្មករស៊ីឈ្នួល ត្រូវបានមន្ត្រីជំនាញចាត់វិធានការអប់រំធ្វើកិច្ចសន្យា ហើយដោះលែងវិញ។
ទាក់ទិនការសកម្មភាពកាប់រានព្រៃទន្ទ្រានយកដីនេះ អភិបាលរងស្រុកពេជ្រាដា លោក ខាំ ដារ៉ា ទទួលស្គាល់ថា ព្រៃដែលជនជាតិចាម ចូលទៅកាប់រាននោះ ពាក់ព័ន្ធដីសម្បទានសង្គមកិច្ចដែលអាជ្ញាធរខេត្តគ្រោងចែកជូន ប្រជាពលរដ្ឋចំណាកស្រុក ប៉ុន្តែជនជាតិចាម ទាំងនោះ បានចូលកាប់រានព្រៃកាន់កាប់ដីមុនពេលអាជ្ញាធរបែងចែកជូនពលរដ្ឋ។ លោកថា អាជ្ញាធរស្រុកបានដាក់បម្រាមឲ្យប្រជាពលរដ្ឋចាម ដែលបានកាប់រានព្រៃនោះ ឲ្យផ្អាកសកម្មភាពរង់ចាំអាជ្ញាធរដោះស្រាយវាស់វែងបែងចែកជូនពលរដ្ឋ ប៉ុន្តែសកម្មភាពអនាធិបតេយ្យកាប់រានព្រៃនៅតំបន់នោះនៅតែបន្តកើត មាន៖ «ពីមុន ខ្ញុំចុះធ្វើការម្តងហ្នឹង ក៏គាត់ធ្វើការតវ៉ាដល់សាលាឃុំម្តងដែរ។ ខ្ញុំក៏ថារាល់បញ្ហាដែលមានទំនាស់នេះ ក៏ខ្ញុំឲ្យផ្អាកសិន ប្រជាពលរដ្ឋជាធំហ្នឹងហើយ គាត់មកពីនោះគាត់ចេះតែបំពានពេកក៏មិនកើតដែរ យើងធ្វើការហាមឃាត់ទាំងអស់គ្នា ហើយយើងចុះទៅពិនិត្យមើលជាក់ស្តែងទាំងអស់គ្នា។»
របាយការណ៍អង្កេតរបស់មន្ត្រីឃ្លាំមើលបញ្ហាព្រៃឈើសមាគមអាដហុក (Adhoc) ខេត្តមណ្ឌលគិរី ឲ្យដឹងថា ដីព្រៃស្រោង ២.៤០០ហិកតារ ក្នុងតំបន់ព្រៃដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាំលា និងព្រៃសហគមន៍ ត្រូវបានស្នើសុំជាដីសម្បទានសង្គមកិច្ច សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋចំណាកស្រុក។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក លោក សុក រដ្ឋា កត់សម្គាល់ថា ការកាប់ទន្ទ្រានព្រៃយកដីរបស់ជនជាតិចាម ក្រោមហេតុផលថាជាដីសម្បទានសង្គមកិច្ច គឺជាកត្តាធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ព្រៃឈើធនធានធម្មជាតិ និងប៉ះពាល់វប្បធម៌ប្រពៃណីជនជាតិព្នង អ្នកអភិរក្សព្រៃឈើនោះ។ លោកបន្តថា សហគមន៍បានធ្វើបាតុកម្មទាមទារឲ្យស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធថ្នាក់ខេត្ត និងថ្នាក់ជាតិ បញ្ឈប់គម្រោងផ្តល់ដីសម្បទានសង្គមកិច្ចនោះវិញ។ ហេតុនេះ ប្រសិនដំណោះស្រាយយឺតយ៉ាវ នឹងអាចនាំឲ្យជនជាតិព្នង ពង្រីកការតវ៉ាកាន់តែរីករាលដាលឡើង៖ «ដំបៅតូចកាលណាបើសិនយើង មិនព្យាបាលវា វានឹងក្លាយជាមហារីកហើយ។ យើងបានការព្រួយបារម្ភដែរចំពោះការធ្វើបាតុកម្មរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ក្នុងនាមជាសង្គមស៊ីវិល ព្រោះអ្វីជាក់ស្តែង ជនជាតិដើមភាគតិច ពួកគាត់រស់នៅក្នុងព្រៃ ហើយអាស្រ័យផលព្រៃឈើ។ អ៊ីចឹងបើអស់ពីព្រៃឈើទៅ គឺធ្វើឲ្យពួកគាត់ហាក់បីដូចជាបាត់បង់ជីវិត មិនស្លាប់ តែអាចមានការវេទនា។ អាហ្នឹង គឺជាហានិភ័យដ៏ធំកើតឡើងចំពោះពួកគាត់។»
អាជ្ញាធរស្រុកពេជ្រាដា បានរៀបចំកម្មវិធីចុះដោះស្រាយបញ្ហាតវ៉ារបស់សហគមន៍ប៊ូស្រា ចាប់ពីថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា រួមមាន ជម្លោះដីធ្លីរវាងប្រជាពលរដ្ឋ ៥គ្រួសារជាមួយក្រុមហ៊ុន ណាវ៉ារ៉ាស៊ី (Navarasy)។ ករណីក្រុមហ៊ុនដាក់ឡាក់ (DaclaK) ជីកប្រឡាយកាត់ផ្លូវប្រជាពលរដ្ឋ។ ករណីប្រជាពលរដ្ឋធ្វើស្រែចម្ការនៅប៉ុស្តិ៍៦ ហើយកម្លាំងការពារមិនអនុញ្ញាត។ ម្យ៉ាងទៀត បុគ្គលិកក្រុមហ៊ុន អិល.ខេ.អិល (LKL) នៅតំបន់នោះគំរាមបាញ់សម្លាប់ប្រជាពលរដ្ឋ និងករណីដោះស្រាយព្រំប្រទល់ដីឃុំប៊ូស្រា និងឃុំដាក់ដាំ និងអះអាងថា បានបញ្ជូនរបាយការណ៍ទៅថ្នាក់ជាតិពីការដោះស្រាយបញ្ហាសំខាន់ៗរួម មាន ការទាមទារឲ្យលប់អាជ្ញាប័ណ្ណក្រុមហ៊ុន អិល.ខេ.អិល និងក្រុមហ៊ុន ខេស៊ី (KC) ដែលបង្កផលប៉ះពាល់ប្រជាពលរដ្ឋ និងសំណើលប់ដីសម្បទានសង្គមកិច្ចដែលបង្កឲ្យមានការកាប់បំផ្លាញ ព្រៃឈើ ជាដើម។
យ៉ាងនេះក្តី ក្រុមសហគមន៍ប៊ូស្រា ព្រមាននឹងបន្តធ្វើបាតុកម្មលើកទីបី ដោយបិទផ្លូវទេសចរណ៍តំបន់ទឹកជ្រោះប៊ូស្រា ប្រសិនដំណោះស្រាយបញ្ហាសំខាន់ៗមិនបានជោគជ័យ៕
No comments:
Post a Comment