Paris Peace Accords 23 Oct. 1991

Monday, September 8, 2014

បទ​យ​កការណ៍​៖ ​ សាលា ​នៅ​ខេត្ត ស្ទឹងត្រែង​ អត់​មាន ​គ្រូបង្រៀន ខណៈ​ ការបោះឆ្នោត​ ជាប់​បក្សប្រឆាំង | A school in Stung Treng has no teachers because the villagers voted CNRP

បទ​យ​កការណ៍​៖ ​ សាលា ​នៅ​ខេត្ត ស្ទឹងត្រែង​ អត់​មាន ​គ្រូបង្រៀន ខណៈ​ ការបោះឆ្នោត​ ជាប់​បក្សប្រឆាំង​​

VOD | ៤ កញ្ញា ២០១៤

ស្តាប់សំឡេង៖​

ចម្លងទុក

បឋមសិក្សាមួយនៅស្រុក​ភ្នំ​ព្រឹក្ស ខេត្តបាត់ដំបង (រូបថតពីបណ្តាញសង្គម)

នេះ ​ជា​ការព្រួយបារម្ភ របស់ ​ជនជាតិដើម ​ភាគតិច នៅ​ខេត្ត​ ស្ទឹងត្រែង ដែល​និយម​ និយាយ​ភាសា ​ឡាវ។  ពួកគេ បារម្ភ ​ខ្លាច​បាត់បង់​ ទំនៀម​ទំលាប់ ប្រពៃណី ​ដូនតា ដោយសា​តែ​ ថ្នាល​បណ្តុះ​ចំណេះ ដឹងក្មេង ជំនាន់ក្រោយ នៅ​តំបន់​នោះ បច្ចុប្បន្ន កំពុង​ធ្លាក់ចុះ​ យ៉ាងគំហុក​។​

​នៅពេល ​អ្នកយកព័ត៌មាន VOD ​ចុះ​ទៅ ​ដល់​មូលដ្ឋាន​នោះ, តំណាង​ សហគមន៍ លោក ហ្វុត ឃឿន ឲ្យដឹង ថា, យុវជន ជា​ជនជាតិដើម ​ភាគតិច នៅ​តំបន់​នោះ ​ជាង​៩០% បាន​បោះបង់​ ការសិក្សា ត្រឹម​ថ្នាក់ ទី​៥​ ឬ​ទី​៦ ដោយសារតែ ​ជីវភាព​ក្រីក្រ និង​គ្មាន​ សាលារៀន។​  លោក បន្ត ថា៖ «គាត់​ និយាយ​បាន​មែន, ប៉ុន្តែ ការចេះដឹង តិច។  សម្រាប់ ​វប្បធម៌, គាត់​ អត់​ចេះ ​តែ​ម្តង។»


បុរស​វ័យ​ ជាង​៣០​ឆ្នាំ​រូប​នោះ​ឲ្យដឹង​ទៀត​ថា ការ​បោះបង់​ការសិក្សា​នៅ​ថ្នាក់​បឋម របស់​យុវជន​ជនជាតិដើម​នេះ ដោយសារ សាលារៀន​ដែល​ត្រូវ​ទៅ​រៀន​បន្ត មាន​តែ​នៅ​ទីរួមស្រុក និង​ខេត្ត ដែល​ពួកគេ​ភាគច្រើន គ្មាន​មធ្យោបាយ​ធ្វើដំណើរ​ទៅ​មក​។​

លោក ហ្វុត ឃឿន ឲ្យដឹងទៀតថា ក្រៅ​ពី​សាលា​ឆ្ងាយពិបាក​ធ្វើ​ដំណើរ អនុវិទ្យាល័យ​មួយ​ខ្នង ដែល​សង់​រួច​នៅ​ចុង​ភូមិ តាំងពី​ឆ្នាំ​២០០៦ រហូតមកដល់​ពេល​នេះ​ជិត​៨​ឆ្នាំ​មកហើយ គ្មាន​គ្រូ​មក​បង្រៀន​ទេ ដែល​ធ្វើឲ្យ​យុវជនបាត់​ឱកាស​សិក្សា ហើយ​ពួកគេ​ងាក​ទៅ​ស្រើបស្រាល​នឹង​សម្ភារៈនិ​យ​ម​ ភ្លេច​គិត​ពី​ការគោរព​បូជា​ព្រលឹង​ដូនតា​ទៅវិញ​។ លោក​បញ្ជាក់ ថា៖ «សូម្បី​ក្មេងអាយុ​១២​ឆ្នាំ ក៏​ចេះ​ជិះ​ម៉ូ​តូដែរភូមិ​ហ្នឹង ហើយ គាត់​ក៏​ប្រហែល​ជាអត់​​គិត​ដល់ ផល​ប្រ​យោជន៍​ថ្ងៃ​ក្រោយ​ទេ។»

បើ​តាម​លោក ហ្វុត ឃឿន ក្រៅ​តែ​ពី​គ្មាន​គ្រូ​មក​បង្រៀន ក៏​មាន​មូលហេតុ​ច្រើន​ទៀត គឺ​អាចមកពីភូមិ​ដែល​ពួក​គាត់​រស់នៅ​នេះ ជា​តំបន់​ព្រៃឆ្ងាយ​ដាច់ស្រយាល​ពី​ទីប្រជុំជន​។   ម្យ៉ាងទៀត អាចមក ពីសហគមន៍​នេះ ធ្លាប់​ចេញ ​តវ៉ា ​ញឹកញាប់, មិន​ព្រម ​ទៅ​រស់នៅ​ កន្លែង​ថ្មី តាម​ការតម្រូវ របស់​ អាជ្ញាធរ ដែល​ចង់​ សាងសង់ ​ទំនប់​វា​រី​អគ្គិសនី​ សេ​សាន ​ក្រោម​២​។​  ប៉ុន្តែ អ្វី​ដែល​ជា ​បញ្ហា​កត់សំគាល់​របស់​តំណាង​សហគមន៍​រូបនោះ គឺ​ការ​ដែល​សាលារៀន​នេះអត់​មាន​គ្រូបង្រៀន ដោយសារ​អ្នកភូមិ​ភាគច្រើន​នៅ​ឃុំ​ស្រែគរ បាន​បោះឆ្នោត​គាំទ្រ លោក សៀក មេ​កុង មកពី​គណបក្ស​សម រង្ស៊ី ឲ្យធ្វើ​ជា​មេឃុំ​។​

ទិដ្ឋភាព នៅអនុវិទ្យាល័យ ក្នុងខេត្ត ស្ទឹងត្រែង ដែលគ្មាន គ្រូបង្រៀន
អ្នកស្រុក យល់ថា ទំនង ​ជា​លទ្ធផល ​បោះឆ្នោត​នេះ ធ្វើឲ្យ​មន្ត្រី​ ពាក់ព័ន្ធ ​មួយចំនួន ដែល​ប្រកាន់​ និន្នាការ​ នយោបាយ​ បក្ស​កាន់អំណាច មិន​សប្បាយ​ចិត្ត​ ទើប ​ធ្វើ​ឲ្យ​ សាលា ​ដែល​សង់​រួច​ ច្រើន​ឆ្នាំ មិន​ត្រូវ បាន​គេ​ បញ្ជូន​គ្រូ​ ឲ្យមក​ បង្រៀន​នោះ​។​

មេឃុំ ​ស្រែគរ លោក សៀក មេ​កុង ឲ្យដឹង​ដែរ ថា, នៅ​ឃុំ​នេះ យុវជន​ មាន​អាយុ​ ចាប់ពី ​១៨​ឆ្នាំ​ឡើង​ មាន​ចំនួន​ ជាង​២,០០០​នាក់​ហើយ, រីឯ ​ការស្នើសុំ គ្រូ ​មក​បង្រៀន ​នៅ​អនុវិទ្យាល័យ ដើម្បី​ បំពេញ​ តម្រូវការ របស់​សិស្ស, លោក​ ថា គ្មាន​ចម្លើយ ​វិជ្ជមាន​ទេ, បើ ទោះបី​ លោក​ ធានា​ ធ្វើ​ផ្ទះ ​សម្រាប់ ឲ្យ​គ្រូ​ ដែល​មក​បង្រៀន​ ស្នាក់នៅ ​ក៏ដោយ​។  លោក មានប្រសាសន៍ ថា៖ «គ្រូ​ អនុ​វិទ្យាល័យ​ ក៏ដោយ,​ យើង​ ធានា។  ប៉ុន្តែ ​គាត់​​​ មិនឲ្យ​ នេះ ជា​ការ​ រើស​អើង​មួយ»



អនុវិទ្យាល័យ​ដែល​សង់​រួច​ជិត​ឆ្នាំ​១០​ឆ្នាំ តែ​មិន​បាន​ដាក់ឈ្មោះ​នោះ គឺ​សង់​លើ​ដី​ទួល​មួយកន្លែង នៅ​ចុង​ភូមិ​ស្រែគរ​២ ឃុំ​ស្រែគរ ស្រុក​សេ​សាន្ត ខេត្ត​ស្ទឹងត្រែង​។ នៅ​ជុំវិញ​បរិវេណ​សាលារៀន​ដែលមាន​៥​បន្ទប់ មាន​សង់​បង្គន់​អនាម័យ នៅក្បែ​នោះ សង់​កន្លែងសម្រាប់​ហាត់​កីឡា និង​មាន​អណ្តូងទឹក​មួយ។​

ប្រធានការិយាល័យ ​អប់រំ​យុវជន ​និង​កីឡា​ស្រុក សេ​សាន្ត លោក សូ​លាង ប៊ុន​លឺ​ត បាន​ច្រានចោល​ការចោទប្រកាន់​ដែលថា ការ​មិន​បញ្ជូន​​គ្រូ​ឲ្យទៅ​បង្រៀន​នៅ​សាលា​នេះ ដោយសារ​រើសអើង​គណបក្ស​។ លោក​អះអាង​ថា មូល​ហេតុ​ដែល​មន្ទីរអប់រំ​ស្រុក ​មិន​ទាន់​បញ្ជូន​គ្រូ​ឲ្យទៅ​បង្រៀន​នៅ​អនុវិទ្យាល័យ​នោះ ដោយសា​តែ​គ្មាន​សិស្ស​មក​រៀន​។​ លោកបន្ត ថា៖ «​ប្រសិន​ជា​អាជ្ញា​ធរ​ឃុំ គាត់​ឆ្លើយ​អ៊ីចឹង មាន​ន័យ​ថា​គាត់​កំពុង​ជះទឹក​មកមន្ទីរអប់រំហើយ»

តែ​នាយក​ប្រតិបត្តិ​វិទ្យាស្ថាន​ ខ្មែរ​សម្រាប់​អភិវឌ្ឍន៍​ជាតិ​(KIND)​ លោក សេង ឫទ្ធី យល់ថា ការរើសអើង​ផ្នែក​នយោបាយ តែង​កើតមាន​ជារឿយៗ​ទាំង​នៅក្នុង​រាជធានី​ខេត្ត ទាំង​នៅ​តំបន់​ដាច់ស្រយាល។ ​លោក​ជំរុញ​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​គ្រប់រូប​គួរ​គិត​ពី​ប្រយោជន៍​ជាតិ​ ជាង​ប្រយោជន៍​បក្ខពួក​។  លោកបញ្ជាក់ ថា៖ «យើង​ធ្វើ​ម៉េច​ ចាត់​ទុក​វិស័យ​សិក្សាធិការជា​រឿង​ទាំងអស់​គ្នា អត់មានជា​និន្នា​ការ​នយោបាយទេ ត្រូវ​តែ​ជ្រោម​ជ្រែង ត្រូវ​តែ​ជួយ​ទាំងអស់​គ្នា ត្រូវ​តែ​គិតគូរ​ទាំងអស់​គ្នា មិន​ថា​អ្នក​នោះមាន​និន្នាការនយោបាយ​ណា​ ត្រូវ​ចាត់​ទុកវិស័យ​អប់រំ​ជា​អាទិ​ភាព ហើយត្រូវ​មាន​ផែនការ​ច្បាស់​លាស់ នៅ​ក្នុង​ការ​គិត​គូរ​ទៅ​ដល់​វិស័យ​អប់រំនេះ»

​ប៉ុន្តែ​បើ​គេ​ងាក​ទៅ​មើល​សាលារៀន នៅ​ភូមិ​អូរ​ជ្រៃ ឃុំ​បារាំង​ធ្លាក់ ស្រុក​ភ្នំ​ព្រឹក្ស ខេត្ត​បាត់ដំបង​វិញ ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​កំពុង​ប្រកាស​រក​ជំនួយ ដើម្បី​សាងសង់​សាលារៀន ខណៈ​មាន​ទាំង​សិស្ស ​មាន​ទាំង​គ្រូ តែ​សាលារៀនសង់​ពី​កូនឈើ គ្រាន់តែ​ជា​ជំរុំ​បណ្តោះអាសន្ន លើ​ទីទួលដោយ​គ្មាន​ជញ្ជាំង​បិទបាំង តាំងពី​ឆ្នាំ​២០០៦​។​

​មេឃុំ​បារាំង​ធ្លាក់ មកពី​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា លោក ចាយ ម៉ោញ អះអាងថា ពេលនេះ​លោក​ទទួលបាន​ការសន្យា​ពី​ស្ថាប័ន​រដ្ឋ​មួយចំនួន ថា​ជួយ​សង់​អគារចំនួន​១០​បន្ទប់​។ ក្នុងនោះ៤​បន្ទប់​អាច​រួច​មុន​សិស្ស​ចូល​កង​ឆ្នាំនេះ និង​៦​បន្ទប់​ទៀត មន្ត្រី​ជំនាញ​បាន​ចុះមក​សិក្សា​ហើយ​។​

រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា បានចាត់ទុក​វិស័យ​អប់រំ​ថា​ មាន​តួនាទី​យ៉ាងសំខាន់​ក្នុងការ​រួមចំណែក​ដល់​ការអភិវឌ្ឍ​ជាតិ​។ ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល ក៏​បាន​ចាត់ទុក​កុមារ យុវជន ​និង​មនុស្សពេញវ័យ​ ត្រូវ​ទទួលបាន​​ការសិក្សា ​និង​ការអប់រំ​ពេញ​មួយ​ជីវិត ដែល​មាន​ភាព​ពាក់ព័ន្ធ​ និង​ឆ្លើយតប​ទៅនឹង​តម្រូវការ​ទីផ្សា​រការងារ​ប្រកបដោយ​គុណភាព​ខ្ពស់​។​

របាយការណ៍​របស់​ ក្រសួង​អប់រំ យុវជន និង កីឡា ឲ្យដឹងថា កុមារ​ដល់​វ័យ​សិក្សា​មក​ចុះឈ្មោះ​ចូលរៀន​ពី​មួយ​ឆ្នាំ​ទៅ​មួយ​ឆ្នាំ ​មានការ​កើនឡើង​។ទន្ទឹមនេះ ចំនួន​សាលារៀន និងគ្រូបង្រៀន​ព្រមទាំង​អត្រា​ចុះឈ្មោះ​ចូលរៀន​នៅ​គ្រប់​កម្រិត សិក្សា​ចំណេះ​ទូទៅ​ ក៏បាន​កើនឡើង​ជា​លំដាប់ ជាពិសេស​នៅ​តាម​តំបន់​ជនបទ​។ ជាង​នេះទៅទៀត​អនុវិទ្យាល័យ​ត្រូវបាន​បង្កើតឡើង​ ​ស្ទើរ​គ្រប់​ឃុំ​-​សង្កាត់​ទូទាំង​ប្រទេស ហើយចំនួន​គ្រឹះស្ថាន​អប់រំ​មធ្យមសិក្សា​បច្ចេកទេស​ និង​គ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សា ព្រមទាំង​បុគ្គលិក បង្រៀន ក៏​មាន​ការកើនឡើង​ដែរ​។​

​យ៉ាងណា​ក៏ដោយ មេឃុំស្រែគរ ជា​តំបន់​ដែល​ខ្វះ​សាលារៀន ជំរុញ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល បង្កើត​ធនធានមនុស្ស នៅ​តំបន់​ជនបទ​ដាច់ស្រយាល ពិសេស​តំបន់​ជនជាតិដើម​ភាគតិច ដែល​កំពុង​វាយលុក​ដោយ​វប្បធម៌​បរទេស ធ្វើឲ្យ​ការប្រតិបត្តិបែប​ប្រពៃណី​ដូនតា ប្រឈម​នឹង​ការបាត់បង់៖​ «នៅក្នុង ​នាម​ខ្ញុំ​ជា​អាជ្ញាធរ និង​ក្នុង​នាម​ជា​ខ្មែរ​ដូច​គ្នា កុំ​មាន​ភាព​រើស​អើង​ ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​ខ្មែរ​និង​ខ្មែរបែក​បាក់​សាមគ្គី កុំ​ឲ្យ​មាន​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រចារ។ ហើយ​យើង​គួរ​កែ​ទម្លាប់​រើស​អើង​នេះ វា​មិន​ល្អ​ទេ​នៅ​ក្នុង​សង្គម»




No comments:

Post a Comment