សារនយោបាយ ឆ្លងឆ្លើយ រវាង មេដឹកនាំ បក្សទាំង២
RFA / វិទ្យុ អាស៊ី សេរី | ៣១ ធ្នូ ២០១៤
លោក សម រង្ស៊ី (ឆ្វេង) និងលោក កឹម សុខា (កណ្ដាល) ជជែក ជាមួយលោក
ហ៊ុន សែន ក្រោយចេញ ពីជំនួបប្រជុំ កំពូល កាលពីថ្ងៃ ទី២២ កក្កដា ២០១៤
នាវិមានព្រឹទ្ធសភា។ RFA/Tin Zakariya
អ្នកវិភាគ នយោបាយ នៅក្នុងប្រទេស កម្ពុជា មើលឃើញ ថា, មេដឹកនាំ ជាន់ខ្ពស់ របស់ គណបក្ស នយោបាយ ដែលឈ្នះឆ្នោត ក្នុងអាណត្តិ ទី៥ នេះ បានប្រើប្រាស់ សម្ដី របស់ខ្លួន វាយប្រហារគ្នា ទៅវិញ ទៅមក ដោយមិន សំចៃមាត់ ដើម្បី ធ្វើជាដើមទុន ក្នុងការដណ្ដើម ប្រជាប្រិយភាព ឬសន្លឹកឆ្នោត ពីប្រជាពលរដ្ឋ ម្ចាស់ឆ្នោត។ សារ ពិសេសៗ ចាប់ផ្តើម មានច្រើន ជាហូរហែ នៅមុន និងក្រោយ ការបោះឆ្នោត សកលរួច។
តួអង្គ សំខាន់មួយ ក្នុងឆាក នយោបាយ កម្ពុជា គឺ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ត្រូវ គេ មើលឃើញ ថា, ក្រៅ ពីជាមេដឹកនាំ ដែលចេះ ប្រើស្នៀត ឲ្យដៃគូ បក្សនយោបាយ ប្រជែងរបស់ ខ្លួនត្រូវ ចុះខ្សោយនោះ លោក ក៏ជាមេដឹកនាំ ដែលពូកែ ក្នុងការប្រើ មធ្យោបាយ សម្លុត គំរាមកំហែង ថែមទៀតផង។
បណ្ឌិតវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ និងជាអ្នកតាមដានព្រឹត្តិការណ៍អន្តរជាតិផង លោក រស់ រ៉ាវុធ យល់ថា កម្ដៅផ្នែកនយោបាយនៅតែមិនមានភាពថមថយឡើយ បើទោះជាគណបក្សនយោបាយដែលមានសំឡេងឆ្នោតដ៏លើសលប់ទាំងពីរនៅ អាណត្តិទីប្រាំនេះ បានប្រកៀកស្មាគ្នាចូលអង្គុយនៅក្នុងរដ្ឋសភា ដើម្បីធ្វើកិច្ចការរៀងៗខ្លួន ដោយសុទ្ធតែបានអះអាងថា ធ្វើដើម្បីប្រទេសជាតិ និងប្រជាពលរដ្ឋហើយក៏ដោយចុះ៖ «ការប្រើអា មឹង អញ ឯង ឬក៏ពាក្យអសុរោះណាមួយ គឺជាកំហុសឆ្គងធ្ងន់ណាស់សម្រាប់មេដឹកនាំ។»
គេនៅចាំបានថា ក្រោយការបោះឆ្នោតសកលកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ រួចមក គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានប្រកាសជំហរធ្វើពហិការមិនទទួលស្គាល់លទ្ធផលឆ្នោតភ្លាមដែរ។ នៅពេលនោះ អ្នកគាំទ្ររាប់ម៉ឺននាក់បានក្រោកឡើងប្រឆាំងនឹងលទ្ធផលឆ្នោតស្ទើរ នៅទូទៅប្រទេស។
កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែមករា ២០១៤ អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា មានប្រសាសន៍បែបចំអកនៅក្នុងនាទីវេទិកាអ្នកស្ដាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថា លោក ហ៊ុន សែន កំពុងតែភ័យខ្លួនខ្លាំងហើយបានជាលោកចេះតែនិយាយខុសទៅៗដូច្នេះ។
ការលើកឡើងរបស់លោកលោក កឹម សុខា បែបនេះ គឺនៅបន្ទាប់ពីលោក ហ៊ុន សែន ព្រមានបក្សប្រឆាំង និងអ្នករិះគន់លោកដែលចង់ប្រើប្រាស់រដ្ឋធម្មនុញ្ញធ្វើជាឧបករណ៍ នយោបាយដើម្បីទាមទារឲ្យលោកចុះចេញពីតំណែង។
យ៉ាងណាការតវ៉ាប្រឆាំងលទ្ធផលឆ្នោតបានជាប់គាំងស្ទើរពេញមួយ ឆ្នាំ ទម្រាំអ្នកនយោបាយទាំងពីរស្រុះស្រួលគ្នាបើកផ្លូវចរចា ដើម្បីទម្លាយភាពគាប់គាំងផ្នែកនយោបាយនេះ។ កាលពីដើមឆ្នាំ២០១៤ សារដែលពេញនិយមបំផុតសម្រាប់អ្នកតវ៉ាគាំទ្របក្សប្រឆាំងគឺ "ហ៊ុន សែន អើយ ចុះចេញទៅ" ។ ភ្លាមៗក្រោយពីស្ថានការណ៍នយោបាយហាក់អាប់អួទៅៗ សាលារាជធានីភ្នំពេញ ក៏បានចេញបម្រាមប្រឆាំងការប្រមូលផ្ដុំភ្លាមដែរ មិនឲ្យលើសពី ១០នាក់។ ក្រោយមកលោក ហ៊ុន សែន បានប្រកាសលុបបម្រាមនេះវិញ បន្ទាប់ពីមានការរិះគន់ធ្ងន់ធ្ងរពីបណ្ដាប្រទេសមហាអំណាចផ្នែក ប្រជាធិបតេយ្យមួយចំនួន។ ក្នុងន័យនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីថែមទាំងបានអះអាងថា លោកនឹងបើកចំហឲ្យមានការបញ្ចេញមតិដោយសេរី និងធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធី។
ឆ្លៀតយកឱកាសនេះ លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានព្រមានភ្លាមវិញដែរថា បើមានបាតុកម្មប្រឆាំងលោកក៏អាចអំពាវនាវឲ្យមានបាតុកម្មស្របតបវិញ ដែរ។ ការប្រកាសជំហរដូចនេះ របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីធ្វើឡើងកាលពីថ្ងៃទី២៥ ខែកុម្ភៈ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏បានព្រមានធ្ងន់ៗ មិនចំឈ្មោះដែរ ប្រឆាំងមនុស្សមួយក្រុមដែលលោកហៅថា ក្រុមប្រតិកិរិយាប៉ុនប៉ងយកប្រទេសកម្ពុជា ធ្វើជាចំណាប់ខ្មាំង កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកុម្ភៈ។
ក្នុងពេលជាមួយគ្នានោះដែរ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ លោក ទៀ បាញ់ វិញ ចោទថា បក្សប្រឆាំងចង់អូសទាញការគាំទ្រពីកងទ័ពដើម្បីដូររដ្ឋាភិបាល។ ការថ្លែងបែបនេះរបស់លោក ទៀ បាញ់ ធ្វើឡើងក្នុងពិធីបំពាក់ឋានន្តរសក្ដិនាយឧត្ដមសេនីយ៍ផ្កាយបួនចំនួន ២៩នាក់បន្ថែមទៀត លើចំនួនផ្កាយបួនដែលមានស្រាប់កាលព្រឹកថ្ងៃទី១៣ ខែកុម្ភៈ នៅក្រសួងការពារជាតិ៖ «ចាត់ទុកថា ទាហានហ្នឹងគឺគាំទ្រគេខ្លាំងណាស់។ ទៅយំទៅស្រែកអីណានៅមុខហ្នឹង គឺថាសព្វរឿងទាំងអស់។ នេះគឺជារឿងដែលគេធ្វើដោយជាក់ស្ដែងរបស់គេ។ គេធ្វើយ៉ាងម៉េចសម្រេចឲ្យបានមហិច្ឆតារបស់គេ គឺដូរឲ្យទាល់តែបាន។»
នាខែ មីនា កម្ដៅនយោបាយបានស្ទុះឡើងមួយកម្រិតទៀតបន្ថែមលើសកម្មភាពតវ៉ាដែល កំពុងតែរន្ថើនដើម្បីឲ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរ។ ស្ថានការណ៍ដែលចេះតែបន្តរុញច្រានដែលអាចនឹងផ្ទុះទៅជាហិង្សានេះ គឺបន្ទាប់ពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប្រកាសថា ខ្លួននឹងធ្វើសមាជដ៏ធំប្រចាំឆ្នាំនៅចុងខែមីនា។
នៅមុនសមាជគណបក្សប្រឆាំងចាប់ផ្ដើម ៤ថ្ងៃមុន ពោលគឺកាលពីថ្ងៃទី២៧ មីនា លោក ហ៊ុន សែន បានព្រមានប្រើច្បាប់របស់ប្រទេសដើម្បីចាត់វិធានការ ឬបង្ក្រាបរាល់សកម្មភាពទាំងឡាយណាដែលឈានដល់ការប្រើអំពើហិង្សា។ លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា លោកនឹងមិនខ្វល់អ្វីទាំងអស់ក្រៅតែពីការធ្វើឲ្យការរស់នៅរបស់ ពលរដ្ឋមានភាពប្រសើរឡើង និងរក្សានូវដំណើរការធម្មតាចំពោះកម្មកររោងចក្រកាត់ដេរ មន្ត្រីរាជការ និងសិស្សានុសិស្ស៖ «អាហ្នឹងគ្រាន់តែបញ្ជាក់ថា ខន្តីញោម ធ្វើម៉េចឲ្យនៅត្រឹមកម្រិតថា បើត្រឹមប៉ុណ្ណឹងហើយៗដកឃ្លាទៅ។ គេថាខ្ញុំផ្លែផ្កាអីចុងក្រោយទៀត ព្រោះឥឡូវឮគេថាអីមហាអីទៀតហើយ។»
បន្ទាប់ពីអ្នកនយោបាយជាន់ខ្ពស់ទាំងពីរគណបក្ស ព្រមានតែរៀងៗខ្លួនថា អាចនឹងបិទផ្លូវចរចាដើម្បីបញ្ចប់វិបត្តិនយោបាយនោះ ក៏នៅមានយន្តការមួយផ្សេងទៀតដែលមិនធ្វើឲ្យដំណើរការដោះស្រាយ នយោបាយរាំងស្ទះឡើយ ពោលគឺគណៈកម្មការជំនាញរបស់គណបក្សទាំងពីនៅតែបន្តរកច្រកចេញដដែល។
កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែមេសា លោក កឹម សុខា ប្រកាសខ្លួននឹងបន្តការចរចាជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ថ្នាក់បច្ចេកទេសបន្តទៀត។ ចំពោះលោក ហ៊ុន សែន វិញ ថ្លែងកាលពីថ្ងៃទី១០ មេសា ថា ការចរចាបញ្ចប់ភាពជាប់គាំងផ្នែកនយោបាយស្ថិតលើលោក កឹម សុខា។
ក្រៅពីនេះវិញ លោក ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភាចោទប្រកាន់បក្សប្រឆាំងថា ចង់ប្រើប្រាស់កម្លាំងប្រជាជនមកផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាល។ ការអះអាងដូចនេះរបស់លោក ហេង សំរិន ធ្វើឡើងកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែមិថុនា ក្នុងពេលលោកចូលរួមគម្រប់ខួប៦៣ នៃការបង្កើតគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ កាលណោះលោកចោទប្រកាន់ថា គណបក្សនេះ និងមជ្ឈដ្ឋានមួយចំនួនបានប្រើពាក្យប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស ដោយកុហកប្រជាពលរដ្ឋក្នុងបំណងប្រើអំណាចប្រជាជនដើម្បីផ្ដួលរំលំ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ទៀតផង៖ «ដំណោះស្រាយដែលអាចនឹងទទួលបានគឺ ត្រូវតែផ្អែកលើមូលដ្ឋានរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត ហើយមិននាំប្រទេសជាតិទៅរកភាពជាប់គាំងខាងនយោបាយ។»
ចំណែកលោក ហ៊ុន សែន វិញបានព្រមានកាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែមិថុនា ថា លោកនឹងមិនអត់ទោសឲ្យឡើយចំពោះអ្នកដែលធ្វើឲ្យកម្ពុជា បែកបាក់សាមគ្គី ដោយលោកចាត់ទុកថា អ្នកនោះគឺជាឧក្រិដ្ឋជន។
ដោយការទាមទារលក្ខខណ្ឌមួយចំនួនរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ហាក់មិនទទួលបានលទ្ធផលដូចជា ការទាមទារឲ្យបោះឆ្នោតមុនអាណត្តិជាដើមនោះ ប៉ុន្តែរឿងនេះត្រូវបានគណបក្សកាន់អំណាចហាក់ព្រងើយកន្តើយ ហើយជម្រើសចុងក្រោយរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប្ដូរផ្ដាច់ជាដាច់ខាតលើរឿងការកែទម្រង់ គ.ជ.ប. វិញម្ដង។
នៅដើមខែកក្កដា ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលប្រតិកម្មតបភ្លាមៗ បន្ទាប់ពីគណបក្សប្រឆាំង និងក្រុមអ្នកវិភាគទាមទារឲ្យជ្រើសរើសសមាសភាពគណៈកម្មាធិការជាតិរៀប ចំការបោះឆ្នោត ដោយការបោះឆ្នោតយកសំឡេង ២ ភាគ ៣ នៃសមាជិកសភា។ លោក ហ៊ុន សែន ចាត់ទុកថា ការអនុវត្តបែបនេះ គឺជាទស្សនៈដែលនឹងឈានទៅបញ្ចប់ដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅ កម្ពុជា។
ការចូលកាន់តំណែងជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃរដ្ឋសភារបស់លោក កឹម សុខ មិនសឹងទាំងបានក្ដៅគូថនៅឡើយផង លោកត្រូវបានលោក ហ៊ុន សែន ព្រមានបោះឆ្នោតទម្លាក់ចេញពីតំណែងកាលពីថ្ងៃទី៩ ខែកញ្ញា ពីអនុប្រធានទី១ នៃរដ្ឋសភា។ការថ្លែងនេះ ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងប្រសាសន៍របស់លោក កឹម សុខា ដែលថ្លែងទៅកាន់អ្នកគាំទ្រថា នឹងប្រើប្រាស់យន្តការសភាដើម្បីដកហូតតំណែងរដ្ឋមន្ត្រីណាដែល ប្រព្រឹត្តពុករលួយ។
នាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន សែន ហៅសម្ដីរបស់អនុប្រធានទី១រដ្ឋសភា លោក កឹម សុខា ទៅនឹងកាំភ្លើងធំដែលបាញ់ផ្លោងដាក់បន្ទាយទេវតារបស់គណបក្សប្រជាជន កម្ពុជា។ លោកស្នើឲ្យបក្សប្រឆាំងផ្អាកបាញ់សិន ដើម្បីទុកឱកាសឲ្យពលរដ្ឋបានដាក់បិណ្ឌនិងធ្វើបុណ្យភ្ជុំឲ្យបាន ស្ងប់ចិត្ត។ ប៉ុន្តែបើបក្សប្រឆាំងនៅតែរឹងទទឹងនោះ លោកនឹងតបតវិញដោយមិនសំចៃដៃឡើយ។ លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងបែបចំអកថា អនុប្រធានទី១រដ្ឋសភា ចូលកាន់តំណែងមិនបានប៉ុន្មានផង ក៏ស្រាប់តែឡើងដៃ ហើយបាញ់មិនឈប់។
ដោយឡែកលោក កឹម សុខា ឆ្លើយតបវិញភ្លាមដែរថា ច្បាប់របស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ពិតជាអាចបោះឆ្នោតទម្លាក់រូបលោកចេញពីតំណែងមែន ប៉ុន្តែលោក ហ៊ុន សែន ក៏ត្រូវគិតផងថា ខ្លួនចង់បន្តការពារមន្ត្រីពុករលួយ ឬយ៉ាងណា?
បើទោះជាលោក កឹម សុខា ខ្លួនឯងត្រូវរងការគំរាមជាច្រើនលើកច្រើនសារហូតកាលពីដើមឆ្នាំ ២០១៤ លោកត្រូវបានកម្លាំងយោធា និងមនុស្សជាច្រើនក្រុមឡោមព័ទ្ធក្នុងបំណងរារាំងការជួបជុំក្នុង ខេត្តកំពង់ចាម ក្ដី ក៏លោក កឹម សុខា បានប្រើប្រាស់សិទ្ធិវាយបកដៃគូប្រជែងរបស់លោក គឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មិនថមថយឡើយ។
កាលពីថ្ងៃទី២៣ តុលា ក្នុងថ្ងៃប្រារព្ធខួបលើកទី២៣ នៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ស្ដីពីកម្ពុជា ក្នុងបរិវេណទីស្នាក់ការគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា ព្រមានបក្សកាន់អំណាចឲ្យត្រៀមខ្លួនធ្វើជាបក្សប្រឆាំងឲ្យហើយទៅ។ លោកបន្តថា ដោយសារគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានព្យាយាមម្ដងជាពីរដង ដើម្បីលុបបំបាត់កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាព ទីក្រុងប៉ារីស ថ្ងៃទី២៣ តុលា។ ប៉ុន្តែលោក ហ៊ុន សែន បែរជាព្យាយាមលើកស្ទួយថ្ងៃ៧ មករា ជាថ្ងៃជ័យជម្នះលើរបប ប៉ុល ពត និងជាថ្ងៃដែលវៀតណាម វាយទន្ទ្រានកាន់កាប់ប្រទេសកម្ពុជា ទៅវិញ៖ «សន្តិភាពពិតគឺ សេចក្ដីស្ងប់អារម្មណ៍របស់មនុស្ស។ អាហ្នឹងបានហៅថាសន្តិភាពពិត។ តើប្រជាជនខ្មែរទូទៅសព្វថ្ងៃស្ងប់អារម្មណ៍ ស្ងប់ចិត្តហើយនៅ? សព្វថ្ងៃនៅសង្គ្រាមដណ្ដើមដីរបស់ប្រជារាស្ត្រក្រីក្រ។»
កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែធ្នូ កន្លងទៅនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានព្រមានទៅថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឲ្យបញ្ឈប់នូវការរិះគន់រដ្ឋាភិបាលនៅទីសាធារណៈ ផ្ទុយមកវិញ គួរប្រើយន្តការនេះពិភាក្សានៅរដ្ឋសភា ដោយប្រកាន់យកវប្បធម៌សន្ទនាដោយសន្តិវិធី ទើបជាការប្រសើរ៕
No comments:
Post a Comment