Paris Peace Accords 23 Oct. 1991

Friday, July 24, 2015

មតិ​ ជុំវិញ បញ្ហា​ វៀតណាម ​និង​ថៃ​ ពុំ​បាន​ សហការ​ ក្នុង​ការ​ ស៊ើប​អង្កេត​ សំណុំ​រឿង​ ០០៣-០០៤ | Opinions re refusal of Vietnam, Thailand to participate in Cases 003-4

មតិ​ ជុំវិញ បញ្ហា​ វៀតណាម ​និង​ថៃ​ ពុំ​បាន​ សហការ​ ក្នុង​ការ​ ស៊ើប​អង្កេត​ សំណុំ​រឿង​ ០០៣-០០៤

RFA / ​វិទ្យុ ​អាស៊ី សេរី | ២១ កក្កដា ២០១៥

សាលា​ក្ដី​ខ្មែរ​ក្រហម ៦២០
ទិដ្ឋភាព​នៃ​សាលា​ក្ដី​ខ្មែរ​ក្រហម កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៣ ខែ​កុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០១២។  Photo courtesy of ECCC

រឿងរ៉ាវ​ ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ របស់ ​អតីត ​មេ​ដឹក​នាំ​ ខ្មែរ​ក្រហម​ នៅ​ក្នុង​ សំណុំ​រឿង​ លេខ ​០០៣ និង០០៤ ដែល​សហ​ចៅក្រម ​ស៊ើប​អង្កេត​អន្តរជាតិ​បញ្ជាក់​ថា ខ្វះ​កិច្ច​សហការ​ ពី​រដ្ឋាភិបាល ​ប្រទេស​ វៀតណាម និង​ថៃ នោះ នាំ​ឲ្យ​មាន​ មតិ​ លើក​ឡើង ​ជុំវិញ ​បញ្ហា​នេះ។

តើ ​មតិ​ទាំង​នេះ ​មាន​ដូចម្ដេច​ខ្លះ?

ការិយាល័យ​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេត​នៃ​សាលា​ក្ដី​ខ្មែរ​ក្រហម ដែល​ចេញ​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​របស់​ខ្លួន​នៅ​ថ្ងៃ​ច័ន្ទ ទី​២០ កក្កដា ហាក់​បង្ហាញ​ភាព​ខក​ចិត្ត​ចំពោះ​រដ្ឋាភិបាល​ថៃ និង​វៀតណាម ពេល​មិន​ទាន់​បាន​ទទួល​កិច្ច​សហការ​ក្នុង​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​សំណុំ​រឿង ០០៣ និង ០០៤។

សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​របស់​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេត​បង្ហាញ​ថា រហូត​មក​ដល់​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ ទាំង​សាធារណរដ្ឋ​សង្គម​និយម​វៀតណាម និង​ព្រះរាជាណាចក្រ​ថៃ ពុំ​បាន​សហការ​ទេ បន្ទាប់​ពី​ការិយាល័យ​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេត​ដាក់​លិខិត​កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១៣ ដើម្បី​ស្វែងរក​ឯកសារ​ពាក់ព័ន្ធ និង​ការ​អនុញ្ញាត​ពី​រដ្ឋាភិបាល​ទាំង​ពីរ ឲ្យ​អ្នក​ស៊ើប​អង្កេត​ពី​ការិយាល័យ​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេត មាន​លទ្ធភាព​ចូល​ពិនិត្យ​ប័ណ្ណសារ ដូច​បាន​កំណត់​យ៉ាង​ជាក់លាក់​ដែល​អាច​មាន​ឯកសារ​ពាក់ព័ន្ធ​ក្នុង​សំណុំ​រឿង ០០៣ និង ០០៤។

ទាក់ទង​នឹង​បញ្ហា​មិន​ទទួល​បាន​កិច្ច​សហការ​នេះ ត្រូវ​បាន​មជ្ឈដ្ឋាន​មួយ​ចំនួន​បញ្ចេញ​មតិ​ខុសៗ​គ្នា។

អតីត​ជន​រងគ្រោះ​ក្នុង​របប​ខ្មែរ​ក្រហម​មួយ​រូប​នៅ​ប្រទេស​បារាំង លោក ប្រាក់ ផាន ថ្លែង​ថា លោក​គាំទ្រ​ចំពោះ​កិច្ច​ប្រឹងប្រែង​របស់​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេត​អន្តរជាតិ​ នៃ​សាលា​ក្ដី​ខ្មែរ​ក្រហម ដែល​កំពុង​ស្វែងរក​កិច្ច​សហការ​ពី​ប្រទេស​វៀតណាម ជាពិសេស​អំពី​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយ​ពួក​ខ្មែរ​ក្រហម៖ «សូម​បង្វែរ​អារម្មណ៍​ មក​ស៊ើប​អង្កេត​អា​រឿង​ទំនាក់ទំនង​ហ្នឹង​វិញ​ទៅ។ ទំនាក់ទំនង​យួន ជាមួយ​ក្រុម ប៉ុល ពត និយម ហើយ​សួរ​ថា​ចូលរួម​ឬ​ទេ? ហើយ​ទី​ពីរ​សួរ​ថា យួន ណា​មក​ផ្ដួល​រំលំ​របប ប៉ុល ពត យួន ណា​ដែល​បញ្ចុះបញ្ចូល ចិញ្ចឹម ប៉ុល ពត គាំទ្រ ប៉ុល ពត? ខ្ញុំ​ចង់​បញ្ជាក់​ធ្ងន់​ថា អា ពត ធ្វើ​ការ​នៅ​ស្រុក​ខ្មែរ រត់​ចេញ​ពី​ស្រុក​ខ្មែរ​ទៅ​នៅ​ព្រំ​ប្រទល់​ជាមួយ​យួន។ល។ និង ។ល។ រហូត​មក​ដល់​ឆ្នាំ​១៩៧៦ ដែល ប៉ុល ពត ចេញ​មុខ​ទូទាំង​ប្រទេស​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ខ្មែរ រូបមន្ត​របប​ប្រល័យ​ពូជ​សាសន៍​ហ្នឹង។»

ដោយឡែក​អនុប្រធាន​ផ្នែក​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​ភ្នំពេញ សាស្ត្រាចារ្យ​ផ្នែក​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​បញ្ញា​សាស្ត្រ​ កម្ពុជា និង​ជា​គ្រូ​បង្គោល​ថ្នាក់​ជាតិ​ផ្នែក​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​កម្ពុជា​ ប្រជាធិបតេយ្យ នៅ​មជ្ឈមណ្ឌល​ឯកសារ​កម្ពុជា គឺ​លោក​សាស្ត្រាចារ្យ សំបូរ មាណ្ណារ៉ា មាន​ប្រសាសន៍​ថា សំណើ​សុំ​របស់​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេត​អន្តរជាតិ​នៃ​សាលា​ក្ដី​ខ្មែរ​ក្រហម មិន​មាន​ទម្ងន់​គ្រប់គ្រាន់​ទេ ពីព្រោះ​សាលា​ក្ដី​នេះ​មិន​មែន​ជា​សាលា​ក្ដី​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ផ្ដាច់​មុខ។

លោក​សាស្ត្រាចារ្យ សំបូរ មាណ្ណារ៉ា ថ្លែង​ថា ទំនាក់ទំនង​រវាង​បក្ស​កុម្មុយនិស្ត​កម្ពុជា និង​វៀតណាម ដែល​ធ្លាប់​មាន ជា​ទំនាក់ទំនង​មុន​របប​ខ្មែរ​ក្រហម គឺ​នៅ​សម័យ​ប្រឆាំង​នឹង​អាណានិគម​និយម។ លោក​សាស្ត្រាចារ្យ​បន្ត​ថា មិន​មាន​ឯកសារ​ពាក់ព័ន្ធ​របស់​វៀតណាម ទៅ​នឹង​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​កាប់​សម្លាប់​ក្នុង​របប​ខ្មែរ​ក្រហម​ទេ៖ «គេ​អាច​ ប្រកែក​ជាមួយ​យើង គេ​មិន​ចូលរួម​ជាមួយ​យើង​ត្រង់​ថា រឿង​ទំនាក់ទំនង​នៃ​ការ​សហការ​គ្នា​រវាង​គណបក្ស​កុម្មុយនិស្ត​ទាំង ៣​ប្រទេស បក្ស​ពលករ​ខ្មែរ បក្ស​វៀតណាម ឬ​បក្ស​ឡាវ អី​អ៊ីចឹង​ទៅ វា​ជា​រឿង​មួយ​នៅ​ក្នុង​សម័យ​ប្រឆាំង​នឹង​អាណានិគម​ទេ​តើ! មិន​មែន​ជា​រឿង​មួយ​ទាក់ទង​នឹង​ការ​កាត់​ទោស​មេ​ដឹក​នាំ​ខ្មែរ​ក្រហម​នៅ​ កម្ពុជា ទេ។ ត្រង់​ហ្នឹង​ការ​សហការ​របស់​គេ អាច​ដក​ខ្លួន​ចេញ​បាន ហើយ​បើ​យើង​និយាយ​ពី​ឯកសារ តើ​មាន​ឯកសារ​ឆ្នាំ​១៩៧៥ ណា ដែល​បង្ហាញ​ថា វៀតណាម ហ្នឹង ចូល​មក​ជួយ​ក្នុង​ការ​អន្តរាគមន៍​សម្លាប់​ខ្មែរ ឬ​ក៏​ស្អី គឺ​យើង​អត់​មាន​ផង​ហ្នឹង។»

លិខិត​ដែល​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេត​អន្តរជាតិ​នៃ​សាលា​ក្ដី​ខ្មែរ​ក្រហម បាន​បញ្ជូន​ទៅ​រដ្ឋាភិបាល​ប្រទេស​ថៃ និង​វៀតណាម កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១៣ គឺ​ស្នើសុំ​ផ្ដល់​ឯកសារ​ទាក់ទង​នឹង​ការ​រំលោភ​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ​ទៅ​លើ​ច្បាប់​ ព្រហ្មទណ្ឌ​កម្ពុជា ការ​រំលោភ​ទៅ​លើ​ច្បាប់​មនុស្សធម៌​អន្តរជាតិ និង​ទម្លាប់​អន្តរជាតិ ព្រម​ទាំង​ការ​រំលោភ​លើ​អនុសញ្ញា​អន្តរជាតិ​នានា​ដែល​ប្រទេស​កម្ពុជា ទទួល​ស្គាល់។ ការ​រំលោភ​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ​ទាំង​នេះ ត្រូវ​បាន​ចោទ​ប្រកាន់​ថា បាន​ប្រព្រឹត្ត​ក្នុង​អំឡុង​ថ្ងៃ​ទី​១៧ ខែ​មេសា ឆ្នាំ​១៩៧៥ ដល់​ថ្ងៃ​ទី​៦ ខែ​មករា ឆ្នាំ​១៩៧៩។

រហូត​មក​ដល់​ពេល​នេះ ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​ខកខាន​ពុំ​ទាន់​បាន​ផ្ដល់​ឯកសារ​ពាក់ព័ន្ធ ឬ​ការ​ស៊ើបសួរ​ណា​មួយ ដែល​អាច​ជួយ​ដល់​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​ក្នុង​សំណុំ​រឿង ០០៣ និង ០០៤ ឡើយ។ រដ្ឋាភិបាល​ប្រទេស​ថៃ និង​វៀតណាម ក៏​ពុំ​បាន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​អ្នក​ស៊ើប​អង្កេត​ពី​ការិយាល័យ​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​ អង្កេត​​នៃ​សាលា​ក្ដី​ខ្មែរ​ក្រហម មាន​លទ្ធភាព​ចូល​ពិនិត្យ​ប័ណ្ណសារ ឬ​កន្លែង​តម្កល់​ឯកសារ​ដូច​បាន​កំណត់​យ៉ាង​ជាក់លាក់ ដែល​ថា អាច​មាន​ឯកសារ​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​បទ​ចោទ​នោះ​ដែរ។

អនុប្រធាន​ក្រុម​ស្រាវជ្រាវ​នៃ​រាជបណ្ឌិត្យសភា​កម្ពុជា លោក​បណ្ឌិត សុខ ទូច មាន​ប្រសាសន៍​ថា ការ​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​ប្រទេស​ថៃ និង​វៀតណាម មិន​សហការ​ជាមួយ​សាលា​ក្ដី​ខ្មែរ​ក្រហម​តាម​ការ​ស្នើសុំ​របស់​សហ​ចៅក្រម​ ស៊ើប​អង្កេត​អន្តរជាតិ មិន​មាន​អ្វី​ខុស​ទេ៖ «ទី​មួយ យើង​ដឹង​ហើយ​ថា ថៃ និង​វៀតណាម គេ​អត់​បាន​ចុះ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ជាមួយ យូ.អិន (UN) ដើម្បី​បង្កើត​តុលាការ​កូន​កាត់​នេះ​ទេ។ តុលាការ​កូន​កាត់​នេះ គឺ​ជា​តុលាការ​មួយ​ដែល​ចេញ​មក​អំពី​ភាគី​កម្ពុជា និង យូ.អិន ហើយ​ក្នុង​នេះ ភាគី​ថៃ និង​វៀតណាម គេ​អត់​បាន​ចូលរួម​សហការ​ជាមួយ​គ្នា គឺ​ជា​ការ​ត្រឹមត្រូវ យើង​អត់​អាច​បន្ទោស​គេ​បាន​ទេ ពីព្រោះ​អត់​បាន​ធ្វើ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ជាមួយ​ភាគី​នៃ​ប្រទេស​ជិត​ខាង ឬ​ប្រទេស​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ។»

លោក​បន្ត​ថា មូលហេតុ​គ្មាន​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​នេះ នឹង​មិន​ប៉ះពាល់​ដល់​ការ​ទាក់ទង​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ និង​កម្ពុជា ឡើយ ប៉ុន្តែ​ទោះ​ជា​ដូច្នេះ​ក្ដី លោក​ថា ជា​ការ​ប្រសើរ​ក្នុង​ការ​ស្វែង​រក​យុត្តិធម៌ គឺ​ត្រូវ​មាន​កិច្ច​សហការ​ពី​ប្រទេស​ជិត​ខាង​ទាំង​ពីរ ពីព្រោះ​ប្រទេស​ទាំង​នេះ​ធ្លាប់​មាន​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយ​ពួក​ខ្មែរ​ក្រហម​រហូត ​មក​ដល់​ដំណាក់​កាល​ចុង​ក្រោយ៖ «វា​លំបាក​ថា តើ​យុត្តិធម៌​ហ្នឹង​គ្រប់​ជ្រុងជ្រោយ ឬ​ក៏​អត់? ពីព្រោះ​យើង​ដឹង​ហើយ​ថា ខ្មែរ​ក្រហម​បាន​យក​ទឹក​ដី​របស់​ថៃ ធ្វើ​ជា​ជម្រក​សម្រាប់​ការពារ​របប​កម្ពុជា​ប្រជាធិបតេយ្យ តាំង​ពី​ឆ្នាំ​១៩៧៩ រហូត​ដល់​រចនា​សម្ព័ន្ធ​របស់​ខ្មែរ​ក្រហម​ចប់។ អ៊ីចឹង​ថៃ ក៏​មាន​ឯកសារ​ច្រើន​នៅ​ក្នុង​រឿង​ខ្មែរ​ក្រហម​នេះ​ដែរ ហើយ​យើង​ឃើញ​ហើយ​ថា ខ្មែរ​ក្រហម​រស់​ដោយសារ​លក់​ត្បូង​លក់​ឈើ​នៅ​ប៉ៃលិន ហ្នឹង​អស់។ លក់​ទៅ​ណា? លក់​ឲ្យ​ថៃ ហើយ​វៀតណាម ក៏​ចូលរួម​ក្នុង​ហ្នឹង​ដែរ អ្នក​ណា​ដែល​ផ្ដួល​រំលំ​កម្ពុជា​ប្រជាធិបតេយ្យ គឺ​វៀតណាម នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧៩។ អ៊ីចឹង​ខ្ញុំ​ជឿ​ថា ដើម្បី​ឲ្យ​មាន​គ្រប់​ជ្រុងជ្រោយ គឺ​ទាមទារ​ការ​សហការ​ពី​ប្រទេស​ជិត​ខាង​ហ្នឹង។»

ស្រប​ពេល​ដែល​មិន​ទាន់​មាន​ការ​ឆ្លើយ​តប​ពី​កិច្ច​សហការ សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេត​អន្តរជាតិ​ជំរុញ​ឲ្យ​ប្រទេស​វៀតណាម និង​ថៃ អនុវត្ត​ឲ្យ​បាន​ពេញលេញ​តាម​សំណើ​សុំ​ការ​ជួយ​ជ្រោមជ្រែង​ចាំបាច់​ទាំង​នេះ។

ទាក់ទង​នឹង​កិច្ច​ប្រឹងប្រែង​រក​ឯកសារ​ពាក់ព័ន្ធ​ក្នុង​រឿង​ក្ដី​នេះ​ដែរ មេធាវី​ការពារ​ក្ដី​ឲ្យ​ជន​ជាប់​សង្ស័យ​ក្នុង​សំណុំ​រឿង​លេខ ០០៣ លោក​មេធាវី អាង ឧត្ដម នៅ​ស្ទាក់ស្ទើរ​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​អត្ថាធិប្បាយ​លើ​សំណើ​សុំ​សហការ​របស់​សហ​ ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេត​ទេ ព្រោះ​ឯកសារ​ពាក់ព័ន្ធ​ទាំង​នោះ​អាច​ជា​ភស្តុតាង​ដាក់​បន្ទុក និង​ដោះ​បន្ទុក​លើ​កូន​ក្ដី។ លោក​ក៏​មិន​អាច​វាយ​តម្លៃ​ចំពោះ​សំណើ​សុំ​នោះ​បាន​ដែរ ព្រោះ​លោក​មិន​ដឹង​ពី​ចំណុច​ខ្លឹមសារ​សុំ​សហការ​របស់​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើប​អង្កេត ​ទៅ​ប្រទេស​ទាំង​នោះ។ លោក​មេធាវី អាង ឧត្ដម យល់​ថា ការ​មិន​ទាន់​ឆ្លើយ​តប ឬ​នៅ​រក្សា​ភាព​ស្ងៀមស្ងាត់​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ប្រទេស​ថៃ និង​វៀតណាម ជួន​កាល​អាច​មក​ពី​ការ​ប៉ះពាល់​ផល​ប្រយោជន៍​ភាព​សម្ងាត់​នៃ​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ ​នោះ៕


No comments:

Post a Comment