កាសែត បក្សកុម្មុយនិស្ត៖ ចិន គួរតែ បញ្ចូលខ្លួន ទៅក្នុងសន្ធិសញ្ញា ដោះដូរ សេរី អន្តរ-ប៉ាស៊ីហ្វិក
នៅថ្ងៃ អាទិត្យ ទី២៥ តុលានេះ, ប្រទេស ចិន តាមរយៈ កាសែត របស់ គណបក្ស កុម្មុយនិស្ត បានឲ្យដឹង ថា, ចិន គួរតែ បញ្ចូលខ្លួន ទៅក្នុងសន្ធិសញ្ញា ដោះដូរ សេរី អន្តរ-ប៉ាស៊ីហ្វិក (Trans-Pacific Partnership) ហៅកាត់ ថា TPP។ គួរ ជម្រាបជូន ថា, សន្ធិសញ្ញា ដោះដូរ សេរី អន្តរ-ប៉ាស៊ីហ្វិក ដែលជាគំនិត ផ្តួចផ្តើម ដំបូង របស់ សហរដ្ឋ អាមេរិក ទើប បានចុះ ហត្ថលេខា ជាផ្លូវការ កាលពីថ្ងៃ ទី៦ តុលា កន្លងទៅ ដោយមាន ១២ប្រទេស ជាសមាជិក, តែ គ្មាន វត្តមាន ប្រទេសចិន ទេ។ ចិន ដែលបានបញ្ជាក់ ថា, ខ្លួន មិនមាន ជាប់ពាក់ព័ន្ធ នឹងសន្ធិសញ្ញា នោះទេ, ហើយ សេដ្ឋកិច្ច របស់ខ្លួន ក៏គ្មាន ទទួលរងផល ប៉ះពាល់អ្វី ពីសន្ធិសញ្ញា នោះដែរ។ ស្រាប់តែ ឥឡូវ ចិន ហាក់ដូច ជាបានបោះ មួយជំហាន ថយក្រោយ ដោយចង់ ពិចារណា ឡើងវិញ ពីការ បញ្ចូលខ្លួន ទៅក្នុងសន្ធិសញ្ញានោះ។
គួរ បញ្ជាក់ជូន ថា, ព័ត៌មាន ដែលថា ចិន ត្រូវតែ បញ្ចូលខ្លួន ទៅក្នុងសន្ធិសញ្ញាដោះដូរសេរី អន្តរប៉ាស៊ីហ្វិក TPP ដែលសព្វថ្ងៃមាន ១២ប្រទេសជាសមាជិក មិនមែនជាការប្រកាសផ្លូវការរបស់រដ្ឋាភិបាលទេ តែជាអនុសាសន៍របស់កាសែតគណបក្សកុម្មុយនិស្តចិនចេញផ្សាយនាថ្ងៃ អាទិត្យ ទី២៥ តុលានេះ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ នេះជាព័ត៌មានមួយដែលអាចយកជាផ្លូវការបាន ព្រោះគណបក្សកុម្មុយនិស្តជាគណបក្សដែលកំពុងកាន់អំណាចយ៉ាងណែនក្នុង ដៃនៅក្នុងប្រទេសចិន។
ការដែលកាសែតរបស់គណបក្សកុម្មុយនិស្តបាន អំពាវនាវឲ្យចិនត្រូវតែបញ្ចូលខ្លួនទៅក្នុងសន្ធិសញ្ញាដោះដូរសេរី អន្តរប៉ាស៊ីហ្វិក TPP ដោយកាសែតយល់ឃើញថា កម្មវត្ថុរបស់ TPP បានឆ្លើយតបទំាងស្រុងទៅនឹងកំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ចដែលរដ្ឋាភិបាលចិន កំពុងធ្វើសព្វថ្ងៃ។ យោងតាមកាសែតដដែល វិធានការដែលមានចែងនៅក្នុង TPP ដូចជាការកាត់បន្ថយបែបបទរដ្ឋបាល ឬមួយក៏វិធានការការពារបរិស្ថាន គឺជាកម្មវត្ថុអាទិភាពដែលទីក្រុងប៉េកំាងចង់សម្រចឲ្យបាន។
ក្រៅពីចំណុចវិជ្ជមានដែលចិនអាចទទួលបានពីការបញ្ចូលខ្លួនទៅក្នុង TPP កាសែតក៏បានអំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលមានការប្រយ័ត្នប្រយែងចំពោះផល ប៉ះពាល់ដល់វិស័យរោងចក្រ សហគ្រាសរបស់រដ្ឋដែលកំពុងដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ច ជាតិ។ គួរជម្រាបជូនថាកន្លងមក លោករដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មចិនធ្លាប់បានបញ្ជាក់ថា ប្រទេសចិននឹងមិនទទួលរងផលប៉ះពាល់ពី TPP ទេ និងឆ្លៀតទម្លាយឲ្យដឹងថា ចិនអាចនឹងគិតគូរឡើងវិញពីការបញ្ចូលខ្លួនទៅក្នុង TPP នាពេលខាងមុខ។
ចិនកំពុងមានស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចលំបាក ព្រោះកំពុងធ្វើកំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ច
ស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចចិនលំបាកពេលនេះក៏ដោយសារថា លោកនាយករដ្ឋន្រ្តីចិនលី ខឺជំាងកំពុងអនុវត្តន៍កំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ច។ គឺជាកំណែទម្រង់មួយដែលប្តូរពីម៉ូដែលកំណើនសេដ្ឋកិច្ចដែលពឹងផ្អែក តែលើវិស័យឧស្សាហកម្មធុនធ្ងន់ ការធ្វើវិនិយោគលើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងការនាំចេញ ទៅជាម៉ូដែលកំណើនសេដ្ឋកិច្ចដែលពឹងផ្អែកលើការអភិវឌ្ឍន៍សេវា និងបង្កើនតម្រូវការទីផ្សារក្នុងស្រុក តាមរយៈការបង្កើនការចាយវាយរបស់ពលរដ្ឋចិន។
អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលចិនចង់បាន គឺប្តូរពីការអភិវឌ្ឍន៍វិស័យផលិតកម្មសម្រាប់ការនាំចេញ ដោយផ្តោតលើការអភិវឌ្ឍន៍វិស័យសេវាកម្ម និងផលិតកម្មសម្រាប់បំពេញតម្រូវការទីផ្សារក្នុងស្រុក។ ចិនយល់ឃើញថា ម៉ូដែលសេដ្ឋកិច្ចខ្លួនទីពឹងខ្លួនអាចមានសក្តានុពលឋិតឋេរ និងយូរអង្វែងជាងម៉ូដែលសេដ្ឋកិច្ចដែលពឹងលើអ្នកដទៃ។ សម័យកំណែទម្រង់ គឺជាសម័យអន្តរកាលមួយដែលត្រូវតែជួបបញ្ហា និងការលំបាកដោយចៀសមិនរួច។
ចិនព្យាយាមប្រមែប្រមូលប្រទេសដៃគូដើម្បីទប់អាមេរិក
ក្រៅពីកិច្ចព្រមព្រៀងដោះដូរសេរីអន្តរប៉ាស៊ីហ្វិកដែលផ្តួចផ្តើមដោយ អាមេរិក ក៏នៅមានកិច្ចព្រមព្រៀងដោះដូរសេរីដទៃទៀតដែរ ដូចយ៉ាងកិច្ចព្រមព្រៀងដោះដូរពាណិជ្ជកម្ម និងវិនិយោគហៅកាត់ថា TTIP ដែលអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុបកំពុងចរចាគ្នា។ ទន្ទឹមគ្នានេះ ចិនបានស្នើឲ្យបង្កើតដៃគូសេដ្ឋកិច្ចរួមតំបន់ដែលមានសមាជិក ១៦ប្រទេស។ គោលដៅរបស់ចិន គឺដើម្បីប្រកួតប្រជែង ឬមួយអាចថា ដើម្បីប្រឈមទប់នឹងអាមេរិកដែលបានដើរប្រមែប្រមូលអ្នកផ្សេង រួមទំាងសត្រូវរបស់ចិនផងឲ្យចូលរួមជាមួយខ្លួនដើម្បីប្រឆំាងចិន។ ចិនយល់ឃើញថា ក្នុងនាមជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចទី២ ក្នុងលោក ចិនក៏អាចដើរប្រមែប្រមូលប្រទេសផ្សេងដើម្បីធ្វើជាដៃគូដែរ។
ទីក្រុងប៉េកំាងបានស្នើឲ្យបង្កើតដៃគូសេដ្ឋកិច្ចរួមតំបន់ដែលមាន សមាជិក ១៦ប្រទេស ក្នុងនោះមាន ១០ប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន បូកនឹង៦ប្រទេស គឺចិន ឥណ្ឌា ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង អូស្រ្តាលី និងនូវែលហ្សេឡង់។ ចំណែកសន្ធិសញ្ញាដោះដូរសេរីអន្តរប៉ាស៊ីហ្វិកដែលបានបង្កើតឡើងដោយ អាមេរិកមានសមាជិក ១២ប្រទេស គឺអាមេរិក អូស្រ្តាលី កាណាដា ឈីលី ម៉ិចស៊ិក នូវែលហ្សេឡង់ ប៉េរូ ជប៉ុន ម៉ាឡេស៊ី សិង្ហបុរី និងវៀតណាម។ ក្នុងចំណោមសមាជិក TPP ក៏មានប្រទេសខ្លះស្ថិតក្នុងចង្កោមដៃគូស្នើដោយឡើងដោយប្រទេសចិន។ តែបើគិតពីទម្ងន់សេដ្ឋកិច្ច TPP តំណាងឲ្យ ៤០% នៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក។
ក្រៅពីស្នើឲ្យបង្កើតដៃគូសេដ្ឋកិច្ចរួមតំបន់ ចិន និងប្រទេសចំនួន ២០ទៀតក៏បានចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈមួយកាលពី ១ឆ្នំាមុនដើម្បីបង្កើតធនាគារវិនិយោគហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធអាស៊ី។ ការបង្កើត ឲ្យមាន ស្ថាប័ន ហិរញ្ញវត្ថុ នេះឡើង ត្រូវ បានគេ មើលឃើញ ថា, គឺ ដើម្បី ប្រជែង នឹងស្ថាប័ន ហិរញ្ញវត្ថុ អន្តរជាតិ ផ្សេងទៀត ដែលកំពុង មានសព្វថ្ងៃ ដូចយ៉ាង ធនាគារ ពិភពលោក ដឹកនំា ដោយអាមេរិក, ធនាគារ អភិវឌ្ឍន៍ អាស៊ី ដឹកនំា ដោយជប៉ុន, ឬមួយ ក៏ស្ថាប័ន របស់ ក្រុមប្រទេស សមាជិក BRICS ជាដើម៕
No comments:
Post a Comment