Paris Peace Accords 23 Oct. 1991

Tuesday, January 12, 2016

មន្ត្រី​ រដ្ឋាភិបាល​ បញ្ជាក់​ ជា​ថ្មី​ ថា, ​មិន​លើក​លែង​ ឲ្យ​អ្នក​ ប្រើ​ហិង្សា​ កាល​ពី​បោះ​ឆ្នោត ​ឆ្នាំ​២០១៣ | Govt official reiterates anew: will not pardon those who used violence from 2013 elections

មន្ត្រី​ រដ្ឋាភិបាល​ បញ្ជាក់​ ជា​ថ្មី​ ថា, ​មិន​លើក​លែង​ ឲ្យ​អ្នក​ ប្រើ​ហិង្សា​ កាល​ពី​បោះ​ឆ្នោត ​ឆ្នាំ​២០១៣

RFA / វិទ្យុ អាស៊ី សេរី | ១១ មករា ២០១៦

បោះ​ឆ្នោត ស្ទឹងមានជ័យ ៣០៥
ឡាន​ប្រភេទ​២​បាំង​កន្លះ​ម៉ាក​របស់​កង​រាជ​អាវុធហត្ថ ត្រូវ​បាន​អ្នក​បោះ​ឆ្នោត​នៅ​ស្ទឹងមានជ័យ ផ្ទុះ​កំហឹង​កម្ទេច និង​ដុត​បំផ្លាញ​រង​ការ​ខូចខាត​ទាំង​ស្រុង កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៨ កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៣។  RFA/Morm Moniroth

មន្ត្រី ​រដ្ឋាភិបាល ​បញ្ជាក់​ ជា​ថ្មី​ ថា, មិន ​លើក​លែង​ឲ្យ​ ចំពោះ​ អ្នក​ ប្រព្រឹត្តិ​ អំពើ​ហិង្សា ​កាល​ពី​ អំឡុង​ពេល​ បោះ​ឆ្នោត​ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៣ ទេ។  រហូត​ មក​ដល់​ ពេល​នេះ អាជ្ញាធរ​ អះអាង​ ថា, នៅ​តែ​ បន្ត​ ស៊ើប​អង្កេត​ ករណី​ ដុត​ឡាន​ កង​ រាជ​អាវុធហត្ថ​ នៅ​មុខ​វត្ត ស្ទឹងមានជ័យ នៅ​ឡើយ ទោះ​ ជា​ករណី​នេះ បាន​អូស​បន្លាយ​ ជាច្រើន​ឆ្នាំ​ មក​ហើយ​ក្ដី។

មន្ត្រី​នាំ​ពាក្យ​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ លោក ខៀវ សុភ័គ ថ្លែង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១១ មករា ថា អំពើ​ហិង្សា​នៅ​ក្នុង​អំឡុង​ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០១៣ នោះ គឺ​ជា​ការ​រៀបចំ​របស់​អ្នក​ប្រឆាំង ដើម្បី​ផ្ដួល​រំលំ​រដ្ឋាភិបាល​ស្រប​ច្បាប់ ដែល​ពេល​នោះ​ជា​រដ្ឋាភិបាល​ចាំ​ផ្ទះ។ លោក​បញ្ជាក់​ថា ទាំង​ការ​ដុត​រថយន្ត ការ​បាញ់​សម្លាប់​មនុស្ស​នៅ​ស្ពាន​ក្បាល​ថ្នល់ ផ្លូវ​វ៉េងស្រេង និង​ស្ទឹងមានជ័យ គឺ​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​កញ្ចប់​ស៊ើប​អង្កេត​តែ​មួយ៖ «អា​ ហ្នឹង​វា​ឋិត​នៅ​ចង្កោម​ហ្នឹង សូម្បី​តែ​ផ្លូវ​វ៉េងស្រេង ក៏​ឋិត​នៅ​ក្នុង​ន័យ​ហ្នឹង​ហើយ។ មួយ​ចង្កោម មួយ​យុទ្ធនាការ ដើម្បី​ផ្លាស់ប្ដូរ ដើម្បី​ផ្ដួល​រំលំ ដើម្បី​បដិវត្តន៍​ពណ៌ ដើម្បី​ប្រើប្រាស់​ក្នុង​ឧបាយកល។»

លោក ខៀវ សុភ័គ សង្កត់​ធ្ងន់​លើ​ពាក្យ​ផ្លាស់​ប្ដូរ ដែល​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ប្រើ​នៅ​ពេល​នោះ។ នៅ​ក្នុង​ដំណាក់​កាល​នេះ​ដែរ លោក​ព្រមាន​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ទុក​ជា​មុន​ទៀត​ថា ការ​និយាយ​អំពី​ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ គឺ​អាច​ធ្វើ​ទៅ​បាន​តែ​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​យុទ្ធនាការ​បោះ​ឆ្នោត​ប៉ុណ្ណោះ។

ឆ្លើយ​តប​បញ្ហា​នេះ មន្ត្រី​នាំ​ពាក្យ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក យឹម សុវណ្ណ មាន​ប្រសាសន៍​ថា គណបក្ស​លោក​មិន​មាន​នយោបាយ​គាំទ្រ​ហិង្សា​ទេ៖ «មាន ​រឿង​ច្រើន​ណាស់​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​ទៅ​នឹង​អំពើ​ហិង្សា​តាំង​តែ​ពី​ឆ្នាំ ​ ១៩៩៣ មក​ហ្នឹង មាន​អ្នក​កាសែត​ស្លាប់​ប៉ុន្មាន​នាក់ ហើយ​អ្នក​ដែល​បោក​គ្រាប់បែក ៣០ មីនា ស្លាប់​ប៉ុន្មាន​នាក់? រឿង​ដេល​បង្ក​ឡើង​ដោយ​រដ្ឋប្រហារ​ឆ្នាំ​១៩៩៧ ហ្នឹង​យ៉ាង​ម៉េច ហើយ​រឿង​ហិង្សា​បន្តបន្ទាប់​ទៀត ខិតខំ​រក​ឱ្យ​ឃើញ​ដើម្បី​រក​យុត្តិធម៌​ទៅ កុំ​សំដៅ​តែ​លើ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ដែល​មាន​តែ​បាតដៃ​ទទេ ហើយ​ពាក្យ​ផ្លាស់ប្ដូរ គឺ​ជា​ពាក្យ​ផ្លាស់ប្ដូរ​ដោយ​សន្តិវិធី ដោយ​អហិង្សា គឺ​ជា​ពាក្យ​ត្រូវ​ប្រើ​ក្នុង​សង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យ។»

កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៨ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៣ ហ្វូង​មនុស្ស​មួយ​ក្រុម​ដែល​ភាគ​ច្រើន​ជា​យុវជន បាន​នាំ​គ្នា​វាយ​កម្ទេច និង​ដុត​រថយន្ត​កង​រាជ​អាវុធហត្ថ​ចំនួន ២​គ្រឿង នៅ​មុខ​វត្ត​ចង្ក្រាន​តា​ព្រហ្ម ហៅ​វត្ត​ស្ទឹងមានជ័យ។ ការ​ដុត​រថយន្ត​កង​រាជ​អាវុធហត្ថ​នេះ គឺ​បន្ទាប់​ពី​មាន​ការ​តវ៉ា​អំពី​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​មួយ​ចំនួន បញ្ហា​បាត់​ឈ្មោះ​បោះ​ឆ្នោត​នៅ​មណ្ឌល​បោះ​ឆ្នោត​ក្នុង​សាលា​បឋម​សិក្សា​ ស្ទឹងមានជ័យ។ ក្រុម​យុវជន​មាន​កំហឹង​នឹង​កង​រាជ​អាវុធហត្ថ ដែល​ប្រុង​ចូល​ការពារ​រថយន្ត​ពេទ្យ​មួយ​គ្រឿង ជម្លៀស​មន្ត្រី​រៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ឃុំ​ចេញ​ពី​មណ្ឌល​បោះ​ឆ្នោត។

ការ​ឲ្យ​បន្ត​ស៊ើប​អង្កេត​ករណី​ដុត​ឡាន​កង​រាជ​អាវុធហត្ថ​នេះ ត្រូវ​បាន​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ធ្វើ​ឡើង​ក្នុង​ពិធី​សន្និបាត​គណៈកម្មាធិការ​កណ្ដាល​នៃ​គណបក្ស​ប្រជាជន​ កម្ពុជា នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី​១០ មករា។

មន្ត្រី​នាំ​ពាក្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន ថ្លែង​ថា ការ​រំឭក​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏​ព្រោះ​តែ​ការ​ដុត​រថយន្ត​នេះ​ជា​បទ​ល្មើស​ព្រហ្មទណ្ឌ ហើយ​មិន​មែន​ជា​រឿង​នយោបាយ​ដែល​អាច​រំលត់​បាន​ទេ៖ «អ៊ីចឹង​សម្ដេច​ណែនាំ​ ឲ្យ​សមត្ថកិច្ច​បន្ត​ការ​ស្រាវជ្រាវ ព្រោះ​បទ​ល្មើស​ព្រហ្មទណ្ឌ​នេះ វា​មិន​អាច​រលត់​បណ្ដឹង​អាជ្ញា​បាន​ទេ​ក្នុង​ការ​កំណត់​មួយ​ក្នុង​រយៈពេល ២០ ឬ ១៥​ឆ្នាំ​អី វា​នៅ​មាន​សុពលភាព​នៅ​ឡើយ​ទេ។ អ៊ីចឹង​ដូចជា​អ្នក​ដែល​មាន​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ហិង្សា​អី​ផ្សេងៗ ដែល​ជា​បទល្មើស​ព្រហ្មទណ្ឌ​ហ្នឹង អា​ហ្នឹង​គឺ​ថា​មិន​អាច​រលត់​បាន​នូវ​បណ្ដឹង​អាជ្ញា​ទេ។ វា​ត្រូវ​តែ​ធ្វើ​តាម​នីតិវិធី​តុលាការ។ ម្សិល​មិញ​នេះ គាត់​គ្រាន់​តែ​ទាញ​អារម្មណ៍​សមត្ថកិច្ច ដើម្បី​បន្ត​ស្រាវជ្រាវ ដើម្បី​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា​កែ​ក្លាយ​ប្រទេស​យើង​ឲ្យ​ទៅ​ជា​នីតិរដ្ឋ កុំ​ឲ្យ​គេ​ចោទ​ថា​និទ្ទណ្ឌភាព​ចេះ​តែ​ហូរហែ​អ៊ីចឹង។ រឿង​មួយ​បាត់​ទៅ រឿង​មួយ​កើត​ឡើង។ អ៊ីចឹង​អា​ហ្នឹង​ជា​ការ​មិន​ល្អ​ទេ​ក្នុង​ការ​ដឹក​នាំ​ប្រទេស។ វា​ត្រូវ​តែ​មាន​ការ​អនុវត្ត​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​ផ្សារភ្ជាប់​នឹង​នីតិរដ្ឋ។»

ទាក់ទង​នឹង​ការ​បាញ់​ស្លាប់​មនុស្ស​នៅ​ក្បាល​ថ្នល់ និង​ស្ទឹងមានជ័យ នោះ​ដែរ លោក សុខ ឥសាន មាន​ប្រសាសន៍​ថា ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​បន្ត​នៅ​ឡើយ។ រីឯ​ករណី​បាញ់​សម្លាប់​នៅ​ផ្លូវ​វ៉េងស្រេង វិញ លោក​ថ្លែង​ថា ជា​សមត្ថកិច្ច​អំណាច​របស់​រដ្ឋ​បង្ក្រាប​អំពើ​ហិង្សា​ក្នុង​សង្គម៖ «អា​ ហ្នឹង​កុំ​ឲ្យ​យល់​ច្រឡំ ដូចជា​បាតុកម្ម​ហិង្សា​នៅ​ផ្លូវ​វ៉េងស្រេង អី អា​ហ្នឹង​ជា​តួនាទី​របស់​សមត្ថកិច្ច ដើម្បី​ការពារ​សណ្ដាប់ធ្នាប់ ស្ថិរភាព និង​សុវត្ថិភាព​សន្តិសុខ​សង្គម។ អា​ហ្នឹង​សមត្ថកិច្ច​របស់​រដ្ឋ​ត្រូវ​ធ្វើ​ហើយ អត់​មាន​ចាំបាច់​ស៊ើប​អង្កេត​អី​ទេ។ កន្លែង​ណា​ក៏​ធ្វើ​ដែរ មិន​មែន​តែ​ប្រទេស​កម្ពុជា យើង​ទេ ប្រទេស​ក្រៅ ជាពិសេស​អាមេរិក ក៏​ធ្វើ​ដែរ ដូចជា​ករណី​ជន​ប្រដាប់​អាវុធ​បាញ់​ផ្ដេសផ្ដាស​ហ្នឹង អា​ហ្នឹង​រដ្ឋ​អំណាច​របស់​ប្រទេស​គេ​ហ្នឹង ត្រូវ​មាន​វិធានការ​ទប់ស្កាត់​ហើយ។»

ទាក់ទង​ករណី​ដុត​ឡាន​កង​រាជ​អាវុធហត្ថ​នេះ​ដែរ ប្រធាន​ផ្នែក​បច្ចេកទេស​ស៊ើប​អង្កេត​នៃ​អង្គការ​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ លីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត ស្វាគមន៍​ចំពោះ​ចេតនា​របស់​អាជ្ញាធរ​លើ​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​ករណី​ហិង្សា​ទាំង​ នោះ ប៉ុន្តែ​លោក​អំពាវនាវ​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ ស៊ើប​អង្កេត​ដោយ​យុត្តិធម៌។

អំពើ​ហិង្សា​ដែល​ចាប់​ផ្ដើម​កើត​ឡើង​ពី​ការ​តវ៉ា​អំពី​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​ នៅ​មណ្ឌល​បោះ​ឆ្នោត​ស្ទឹងមានជ័យ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៨ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៣ ក្រោយ​ពី​ការ​បោះ​ឆ្នោត អ្នក​គាំទ្រ​បក្ស​ប្រឆាំង​បាន​នាំ​គ្នា​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ប្រឆាំង​លទ្ធផល​បោះ​ ឆ្នោត បាន​អូស​បន្លាយ​រហូត​ដល់​ដើម​ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០១៤ ដែល​ក្រុម​អ្នក​ប្រឆាំង​រដ្ឋាភិបាល ចង់​ឲ្យ​មាន​ការ​បើក​ហិប​ឆ្នោត​មណ្ឌល​ដែល​មាន​បញ្ហា​នោះ រាប់​សន្លឹក​ឆ្នោត​ឡើង​វិញ។ ការ​តវ៉ា​ដោយ​ហ្វូង​បាតុករ​ភាគ​ច្រើន​ជា​យុវជន បាន​បណ្ដាល​ឲ្យ​មាន​មនុស្ស​ស្លាប់ និង​របួស​មួយ​ចំនួន ដោយសារ​ការ​ប៉ះ​ទង្គិច និង​ការ​បាញ់​ប្រហារ​ពី​កម្លាំង​ប្រដាប់​អាវុធ​រដ្ឋាភិបាល។ ក្រៅ​ពី​នេះ ក៏​មាន​ការ​ខូចខាត​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​ឯកជន និង​សាធារណៈ​ជាច្រើន​ទៀត។ រហូត​មក​ដល់​ពេល​នេះ នៅ​មិន​ទាន់​មាន​ភាគី​ណា​មួយ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ចំពោះ​បញ្ហា​នេះ​ទេ៕


No comments:

Post a Comment