ពលរដ្ឋ ខេត្តស្ទឹងត្រែង ថា, ឈ្មួញ នៅតែ ដឹកឈើប្រណិត ចូលបរិវេណ បាតអាង ទំនប់ វារីអគ្គិសនី
RFA / វិទ្យុ អាស៊ី សេរី | ៧ មិថុនា ២០១៦
ពលរដ្ឋ រស់នៅ ឃុំស្ដៅ ស្រុកសេសាន ខេត្តស្ទឹងត្រែង អះអាង ថា, សកម្មភាព ដឹកជញ្ជូន ឈើមូល ក្រៅតំបន់ ផ្ទៃអាង ទំនប់ វារីអគ្គិសនី សេសាន ក្រោមពីរ [Lower Sesan Dam 2]នៅតែ បន្តកើតមាន និងពុំមាន ការទប់ស្កាត់ ទេ។ អ្នកភូមិ ថា, ឈើទាំងនោះ ត្រូវ ឈ្មួញដឹក ពីតំបន់ ឆ្ងាយៗ ក្នុងស្រុក សៀមប៉ាង និងស្រុកសេសាន ទៅទុក ក្នុងបរិវេណ បាតអាង ទំនប់ វារីអគ្គិសនី សេសានក្រោមពីរ ចាប់តាំង ពីខែមេសា រហូតមក។
ពលរដ្ឋរស់នៅភូមិស្ដៅ ឃុំស្ដៅ ស្រុកសេសាន ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី៦ មិថុនា ថា គោយន្តរាប់រយគ្រឿង និងរថយន្តប៉ាកុង ឬហៅថារថយន្តដឹកឈើហ៊ុបជាច្រើនគ្រឿង បានដឹកជញ្ជូនឈើមូល និងឈើប្រណិតពីតំបន់ឆ្ងាយៗមកទុកនៅក្នុងផ្ទៃបាតអាងទំនប់ វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោមពីរ។
ឈើ ទាំងនោះ គេ ដឹកមក ពីតំបន់ ព្រៃស្រោង នៃភ្នំក្រឡាពស់ ឋិតក្នុងចន្លោះ ទន្លេសេសាន និងទន្លេ ស្រែពក ឬហៅថា តំបន់កោះ ជាប់ព្រំប្រទល់ ប្រទេសឡាវ ដោយមាន ជនជាតិ វៀតណាម ជាអ្នកដឹកជញ្ជូន។ [They transport all those timbers from Prey Sroung area of Snake Pattern Mountain in between the rivers Sesan and Sre Pauk, or called Koh / Island Region near the Laotian border; the transporters are ethnic Vietnamese.]
ពលរដ្ឋ រស់នៅ ភូមិស្ដៅ ស្រុកសេសាន ថ្លែងសុំ មិនបញ្ចេញឈ្មោះ រៀបរាប់ ថា, ស្ទើរ ជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ មានគោយន្ត ជាង ១០០គ្រឿង និងរថយន្ត ដឹកឈើហ៊ុប, ជាង ១០គ្រឿង ដឹកជញ្ជូន ឈើមូល ទាំងនោះ ដែលមាន មុខកាត់ ចាប់ពី ៥តឹក ដល់ ២ម៉ែត្រ ប្រវែង ចាប់ពី ៨ម៉ែត្រ ដល់ ១២ម៉ែត្រ។ [A resident of Sdao Village of Sesan District on condition of anonymity says almost everyday over 100 machine engine driven carts and vehicles transport (sawn? split?) logs, over 10 vehicles transport whole round logs -- with width measuring up to 2 meters, length from 8-12 meters.] ចំណែក ឈើប្រណិត ដូចជាគ្រញូង, បេង, នាងនួន, និងធ្នង់ -- គេ ដឹកជញ្ជូន តាមគោយន្ត; មានមុខកាត់ ចាប់ពី ១តឹក កន្លះ ដល់ ៨តឹក, ប្រវែង ១ម៉ែត្រ ២តឹក ដល់ ២ម៉ែត្រ ២តឹក។ [With regards to luxury timber like kr'nyuong, beng, neang nuon, thnung -- they transport by machine engine driven carts...] លើសពីនេះ មានអាប៊ុល និងគ្រឿងចក្រ បានឈូសឆាយ ធ្វើផ្លូវ ខ្វាត់ខ្វែង នៅតំបន់នោះ ដើម្បី ងាយស្រួល ចរាចរឈើ ទាំងនោះ ចូលបរិវេណ បាតអាង ទំនប់ វារីអគ្គិសនី៖ «ឥឡូវ ឈើប្រណិត ក៏នៅតែ បន្ត, ហើយ ឈើហ៊ុបក៏ នៅតែ បន្តសកម្មភាព។ គេ ដឹករហូត ចឹង។ ឈើ ក្នុងស្រុកខ្មែរ របស់យើង រលាយ។ សួរថា កូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយ របស់យើង នឹងរងគ្រោះ ធម្មជាតិ យ៉ាងណា ខ្លះ?»
ឆ្លើយតប ការលើកឡើងនេះ តំណាងក្រុមហ៊ុន សម្អាតអាង ទំនប់វារីអគ្គិសនី សេសាន ក្រោមពីរ លោក អ៊ុំ រ៉េត បដិសេធថា មិនមានការដឹកជញ្ជូនឈើដូចការលើកឡើងរបស់ពលរដ្ឋនោះឡើយ៖ «អត់មានទេ ព្រោះ ខ្ញុំ ឈប់ធ្វើ តាំងពីដើមឆ្នាំ។»
អ្នកនាំពាក្យសាលាខេត្តស្ទឹងត្រែង លោក ម៉ែន គុង ឲ្យដឹងថា លោកពុំទាន់ទទួលព័ត៌មាននេះនៅឡើយទេ។ យ៉ាងណាលោកថា កន្លងមកអាជ្ញាធរខេត្ត បានកំណត់ឲ្យក្រុមហ៊ុនទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោមពីរ ផ្តល់គ្រឿងផ្ទះជូនពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ពីទំនប់វារីអគ្គិសនី៖ «ព្រៃ ឈើដែលពាក់ព័ន្ធបាតអាងនេះ។ ខ្ញុំអត់ទាន់ទទួលថាតើអាហ្នឹងជាឈើបទល្មើស ឬក៏ជាឈើសម្រាប់រៀបចំជាគ្រឿងផ្ទះជូនពលរដ្ឋ។»
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងនាយខណ្ឌរដ្ឋបាលព្រៃឈើ លោក ឈៀង តុលា ដើម្បីសុំការបំភ្លឺបញ្ហានេះបានទេនៅថ្ងៃទី៦ មិថុនា។
មន្ត្រីឃ្លាំមើលបញ្ហាព្រៃឈើនៃសមាគមអាដហុក (ADHOC) ខេត្ត ស្ទឹងត្រែង លោក ហូ សំអុល កត់សម្គាល់ថា តំបន់បាតអាងនៃទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោមពីរ គឺជាទីតាំងសម្រាប់បម្លែងឈើខុសច្បាប់ឲ្យស្របច្បាប់ជាច្រើនឆ្នាំ មកហើយ។ លោកចាត់ទុកការដឹកជញ្ជូនឈើនេះ ថាជាទង្វើផ្គើននឹងបទបញ្ជាលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី។ លោកថា អាជ្ញាធរខេត្តស្ទឹងត្រែង ជាពិសេសមន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់ បើរកឃើញថា បណ្តោយឲ្យបទល្មើសនេះ៖ «ក្នុង មាត្រា១០១ គេបាននិយាយហើយដូចជាផ្ដោតឲ្យមន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើ អនុវត្តឲ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួនទៅនឹងច្បាប់ព្រៃឈើហ្នឹង។ ប្រសិនមានការបណ្តែតបណ្តោយ ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់។»
ផ្ទៃអាងទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោមពីរ មានផ្ទៃដី ៣៦.០០០ ហិកតារ ឋិតក្នុងស្រុកសេសាន ខេត្តស្ទឹងត្រែង ដែលមានឧកញ៉ា លឹម ប៊ុនណា ហៅ ខ្នារ ទទួលសិទ្ធិសម្អាតបាតអាងតាំងពីឆ្នាំ២០១២។
ដោយឡែកមេឃុំស្រែគរ លោក សៀក មេគង្គ រកឃើញថា ឈើដែលគេកាប់ និងដឹកជញ្ជូននោះ មិនមែនសម្អាតបាតអាងប៉ុណ្ណោះទេ គឺកាប់ពីតំបន់ផ្សេងៗឆ្ងាយពីផ្ទៃអាង ៣០គីឡូម៉ែត្រ ដែលក្រុមហ៊ុននៅតែមានឈើប្រភេទនេះដឹកជញ្ជូនចេញមិនចេះអស់សោះ តាំងពីឆ្នាំ២០១៣។ ចំណែកការកំណត់ផ្ទៃដីកំណត់បាតអាងទំហំជាង ៣ម៉ឺនហិកតាររបស់អាជ្ញាធរជំនាញមកទល់ពេលនេះ ក៏ហាក់នៅមានអាថ៌កំបាំងដែរ។
អ្នកនាំពាក្យកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស លោក អេង ហ៊ី មានប្រសាសន៍ថា លោកពុំទាន់ទទួលព័ត៌មាននេះដែរ។ លោកថានឹងចាត់មន្ត្រីជំនាញចុះស៊ើបអង្កេតករណីនេះ៖ «ខេត្តស្ទឹងត្រែង កាលណាមានការដឹក យើងចាប់ជាប់រហូត ហើយច្រើនចឹងដូចមិនមាន។ ចាំមើលខ្ញុំទាក់ទងហ្នឹងឲ្យគេឆែកបន្ត។»
ច្បាប់ព្រៃឈើឆ្នាំ២០០២ មាត្រា១០០ ចែងថា សកម្មភាពទាំងឡាយដែលធ្វើឡើងដោយមន្ត្រីអាជ្ញាធរដែនដី មន្ត្រីនគរបាលកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធដែលបានអន្តរាគមន៍ ឬផ្ដល់ការអនុញ្ញាតដោយផ្ទាល់ ឬប្រយោលជួយដល់អាជីវកម្មព្រៃឈើ និងគំរាមកំហែងមន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើ ឬរារាំងកិច្ចការរបស់មន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើ គឺចាត់ទុកជាបទល្មើស ដោយត្រូវផ្ដន្ទាទោសពី ១ឆ្នាំទៅ ៥ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ១០លានរៀលដល់ ១០០លានរៀល៕
No comments:
Post a Comment