 |
| ពិធីបង្សុកូលឧទ្ទិសកុសលដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធអ្នកដែលស្លាប់ក្នុងហេតុការណ៍គប់គ្រាប់បែកកាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៩៧ នៅមុខអតីតរដ្ឋសភា។ រូបថតថ្ងៃទី៣០ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៧។ |
HRW រិះគន់ រដ្ឋាភិបាល កម្ពុជា ថា លើកទឹកចិត្ត អ្នកពាក់ព័ន្ធ បោកគ្រាប់បែក កាលពី ២០ឆ្នាំ មុន
RFA / វិទ្យុ អាស៊ី សេរី | ៣០ មិនា ២០១៧
ស្ដាប់ ឬ ទាញយកសំឡេង
ស្របគ្នានេះ គណបក្ស ប្រឆាំង ត្រៀម ប្រារព្ធ ខួប ដើម្បី រំឭក វិញ្ញាណក្ខន្ធ អ្នកដែលស្លាប់ ក្នុងហេតុការណ៍ ថ្ងៃទី៣០ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៩៧។
មួយថ្ងៃ មុនពេល ដែលគណបក្ស ប្រឆាំង ប្រារព្ធខួប ២០ឆ្នាំ ដើម្បី រំឭកវិញ្ញាណក្ខន្ធ អ្នកស្លាប់ ដោយការ វាយប្រហារ គ្រាប់បែកដៃ នោះ, នាយក ប្រចាំ តំបន់អាស៊ី នៃអង្គការ ឃ្លាំមើល សិទ្ធិមនុស្ស អន្តរជាតិ លោក ប្រ៊ែដ អាដាម (Brad Adams) រិះគន់ ថា, រដ្ឋាភិបាល កម្ពុជា បានការពារ និងលើកទឹកចិត្ត ដល់ជនទាំងឡាយ ដែលជាប់ ពាក់ព័ន្ធ នឹងករណី បោកគ្រាប់បែក ចូលហ្វូង បាតុករ។
លើសពីនេះ លោក ប៊្រែដ អាដាម ទាមទារ ឲ្យការិយាល័យ ស៊ើបអង្កេត សហព័ន្ធ របស់ អាមេរិក អេហ្វ ប៊ី អាយ (FBI) ដែលបាន លូកដៃ ចូលក្នុង ករណីនេះ ដោយសារ ជនជាតិ អាមេរិកាំង លោក រ៉ន អាប់នី (Ron Abney) បានរបួស ធ្ងន់ គួរតែ ស៊ើបអង្កេត សំណុំរឿង គប់គ្រាប់បែក ដែលជាការ វាយប្រហារ ទៅលើប្រធាន គណបក្សប្រឆាំង លោក សម រង្ស៊ី ឲ្យចប់ សព្វគ្រប់ បន្ទាប់ ពីការិយាល័យ មួយនេះ បានផ្អាក ការស៊ើបអង្កេត របស់ខ្លួន កាលពីឆ្នាំ ២០០០។
នៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់អង្គការ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ ដែលចេញនៅថ្ងៃទី២៩ ខែមីនា នេះ លោក ប៊្រែដ អាដាម លើកឡើងបន្តថា ការច្រានចោលភស្តុតាងដែលបង្ហាញថា កងអង្គរក្សរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ពាក់ព័ន្ធនឹងបទឧក្រិដ្ឋនេះ គឺមានន័យថា ការស៊ើបអង្កេតផ្ទៃក្នុងដ៏ម៉ត់ចត់មួយ គឺមិនបានកើតឡើង និងគ្មានថ្ងៃកើតឡើងឡើយនៅថ្ងៃខាងមុខ។
លោក ប៊្រែដ អាដាម លើកឡើងទៀតថា៖ «អង្គការសហប្រជាជាតិ និងម្ចាស់ជំនួយ ឬដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ដែលបានផ្ដល់ជំនួយថវិកាដែលមានភាគរយច្រើនក្នុងថវិកាជាតិ គួរទាមទារយុត្តិធម៌សម្រាប់ជនរងគ្រោះនៃអំពើឧក្រិដ្ឋ ដែលរុញច្រានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា ឲ្យដើរចេញពីគន្លង។»
នាយកប្រតិបត្តិទទួលបន្ទុកកិច្ចការតំបន់អាស៊ីរបស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ
យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) លោក ប៊្រែដ អាដាម (Brad Adams)
ក្នុងបន្ទប់ផ្សាយរបស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នាទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន
(Washington DC) សហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៣។
Photo: RFA
អាស៊ីសេរី មិនទាន់អាចសុំការឆ្លើយតបពីអ្នកនាំពាក្យទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន បាននៅឡើយទេនៅរសៀលថ្ងៃទី២៩ ខែមីនា។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គ្រោងធ្វើពិធីរំឭកវិញ្ញាណក្ខន្ធអ្នកស្លាប់ដោយការវាយប្រហារដោយគ្រាប់បែកដៃនេះ នៅចេតិយខាងមុខអតីតមន្ទីររដ្ឋសភា ក្បែរព្រះបរមរាជវាំង នៅព្រឹកថ្ងៃទី៣០ មីនា។ គណបក្សប្រឆាំងតែងអះអាងថា ខ្លួននឹងមិនបញ្ចប់សំណុំរឿងឃាតកម្មនេះឡើយ គឺនឹងបន្តការតស៊ូដោយសន្តិវិធី និងអហិង្សា ដើម្បីរកយុត្តិធម៌ដល់ជនរងគ្រោះឲ្យបានក្នុងពេលខាងមុខ។
ឧក្រិដ្ឋកម្មគប់គ្រាប់បែកនៅពេលនោះ បានបណ្ដាលឲ្យមនុស្ស ១៦នាក់ស្លាប់ ហើយជាង ១០០នាក់ផ្សេងទៀតរបួស។ ក្នុងចំណោមជនរងគ្រោះទាំងនោះ ក៏មានលោក រ៉ន អាប់នី (Ron Abney) ប្រធានវិទ្យាស្ថានសាធារណរដ្ឋអន្តរជាតិ (IRI) ផងដែរ។
យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ រំឭកថា កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៩៧ មនុស្សមួយហ្វូងដែលមានចំនួនប្រមាណ ២០០នាក់ជាអ្នកគាំទ្រគណបក្សប្រឆាំង គឺគណបក្សជាតិខ្មែរ ដឹកនាំដោយលោក សម រង្ស៊ី ដែលជាអតីតរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុ បានប្រមូលផ្ដុំគ្នានៅសួនច្បារទល់មុខមន្ទីររដ្ឋសភាក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ប្រឆាំងនឹងកង្វះឯករាជភាព និងអំពើពុករលួយក្នុងវិស័យយុត្តិធម៌។
ក្នុងការវាយប្រហារដែលទំនងមានការសម្របសម្រួលដ៏ល្អនោះ ជនអនាមិកបានគប់គ្រាប់បែកចំនួន ៤គ្រាប់ចូលទៅក្នុងហ្វូងមនុស្ស ដោយប៉ុនប៉ងសម្លាប់លោក សម រង្ស៊ី នោះ បានសម្លាប់អ្នកតវ៉ា និងអ្នកដែលឈរក្បែរនោះ ដោយរួមទាំងកុមារ និងបានខ្ទាតអំបែងគ្រាប់ទៅលើអ្នកលក់ដូរនៅតាមផ្លូវ។ នៅក្រោយគ្រាប់បែកទី១ បានផ្ទុះឡើង កងការពាររបស់លោក សម រង្ស៊ី ឈ្មោះ ហាន មុនី បានយកខ្លួនទៅពាំងការពារលោក សម រង្ស៊ី។ គាត់រងនូវគ្រាប់បែកដែលផ្ទុះពេញទំហឹង ហើយបានស្លាប់ភ្លាមៗ។ លោក សម រង្ស៊ី បានគេចខ្លួនរួចដោយរបួសស្រាលនៅជើង។
សាក្សីជាច្រើនរាយការណ៍ថា ជនអនាមិកដែលបានចោលគ្រាប់បែកចូលក្នុងហ្វូងអ្នកតវ៉ានោះ បានរត់សំដៅទៅក្រុមកងអង្គរក្សលោក ហ៊ុន សែន ដែលត្រូវគេដាក់ពង្រាយនៅភាគខាងលិចសួន ពោលគឺនៅពីមុខមូលដ្ឋានកងអង្គរក្ស ដែលនៅមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីផ្ទះមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ សាក្សីក៏បានប្រាប់អ្នកស៊ើបអង្កេតរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ និងអេហ្វ.ប៊ី.អាយ ថា កងអង្គរក្សបានបើកខ្សែការពារឲ្យជនអនាមិកនោះរត់ចូលទៅក្នុងមូលដ្ឋានកងអង្គរក្ស។ ក្រុមនោះទៀតសោត បានភ្ជង់កាំភ្លើង និងព្រមានបាញ់សមាជិកនៃក្រុមប្រមូលផ្ដុំ ដែលមិនព្រមឈប់ដេញតាមជនអនាមិកនោះ។
ជំនួសឲ្យការស៊ើបអង្កេតម៉ត់ចត់ លោក ហ៊ុន សែន បានអំពាវនាវភ្លាមៗឲ្យចាប់ខ្លួនអ្នកដឹកនាំការតវ៉ា និងដាក់បទបញ្ជាដល់នគរបាល រារាំងមិនឲ្យចាកចេញពីកម្ពុជា។
របាយការណ៍របស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ ដដែលនេះមានចំណងជើងថា ឧក្រិដ្ឋជនពីការវាយប្រហារគ្រាប់បែកដៃលើក្រុមបក្សប្រឆាំង កាលពីឆ្នាំ១៩៩៧ នៅមិនទាន់ផ្ដន្ទាទោស បង្ហាញថា នៅថ្ងៃបោកគ្រាប់បែកនោះកម្លាំងមកពីកងពល "ង៧០" ដែលជាកងអង្គរក្សរបស់លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវបានដាក់ពង្រាយនៅក្បែរកន្លែងកើតហេតុ។
របាយការណ៍របស់ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ សរសេរទៀតថា មេបញ្ជាការកងអង្គរក្សនៃកងពល "ង៧០" លោក ហ៊ុយ ពិសិដ្ឋ ជាអ្នកបញ្ជាឲ្យមានការដាក់ពង្រាយកងអង្គរក្សនៅថ្ងៃកើតហេតុ ហើយលោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង ដែលជាមេបញ្ជាការរងនៃកងអង្គរក្សពេលនោះ ធ្លាប់បានគំរាមបាញ់សម្លាប់អ្នកកាសែតណាដែលចោទប្រកាន់ថា កងអង្គរក្សលោក ហ៊ុន សែន មានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីគប់គ្រាប់បែកនោះថែមទៀត៕
No comments:
Post a Comment