 |
| ជនជាតិដើមភាគតិចកួយ លោក អ៊ុក ម៉ៅ ចង្អុលបង្ហាញតំបន់ព្រៃសហគមន៍ភ្នំជម្រកសត្វ ឋិតនៅភូមិឆ្វាំង ឃុំសំអាង ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង ដែលត្រូវបានគេកាប់ទន្ទ្រានយកដីកាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០១៦។ RFA/Men Sothyr |
ជនជាតិដើម ភាគតិច កួយ នៅស្រុក ថាឡាបរិវ៉ាត់ ថា បទល្មើស ព្រៃឈើ កើតឡើង ដោយបើកចំហ
RFA / វិទ្យុ អាស៊ី សេរី | ៣០ ឧសភា ២០១៧
ស្ដាប់ ឬ ទាញយកសំឡេង
ជនជាតិដើម ភាគតិច កួយ រស់នៅ ឃុំ សំអាង ស្រុក ថាឡាបរិវ៉ាត់ ខែត្រ ស្ទឹងត្រែង អះអាង ថា, សកម្មភាព ដឹកជញ្ជូនឈើ និងការ កាប់រានដី ព្រៃសហគមន៍ ភ្នំ ជម្រកសត្វ កំពុង កើតមានឡើង ពេញបន្ទុក និងដោយ បើកចំហ នៅអំឡុង ឃោសនា បោះឆ្នោត។
សកម្មភាព កាប់ និងដឹកជញ្ជូន ឈើនោះ បានគំរាមកំហែង ដល់ដើមឈើ ផលិតជ័រទឹក ដែលជាឆ្នាំងបាយ របស់ ជនជាតិដើម ភាគតិច កួយ រាប់ម៉ឺន ដើម នៅតំបន់នោះ។
ជនជាតិដើមភាគតិចកួយ ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី២៩ ខែឧសភា ថា អាជ្ញាធរឃុំ មន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើ និងប្រធានសហគមន៍ គ្មានឆន្ទៈទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើនោះទេ បើទោះបីជាអ្នកភូមិបានរាយការណ៍ករណីនេះច្រើនសាក្ដី។
ពួកគេអះអាងថា មន្ត្រីពាក់ព័ន្ធទាំងនោះបានមើលរំលងគោលការណ៍ណែនាំរបស់ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលក្នុងការការពារសម្បត្តិធម្មជាតិ និងមិនបានបំពេញតួនាទីការពារព្រៃឈើនោះទេ បែរជាចោទពលរដ្ឋអ្នកឈឺឆ្អាលរឿងបញ្ហាព្រៃឈើថា ជាក្រុមបក្សប្រឆាំងទៅវិញ។
ជនជាតិដើមភាគតិចកួយ រស់នៅភូមិឆ្វាំង ឃុំសំអាង ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ លោក អ៊ុក ម៉ៅ ឲ្យដឹងថា កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ម៉ាស៊ីនអារឈើប្រមាណ ១០គ្រឿងត្រូវបានគេដឹកចូលតំបន់ព្រៃសហគមន៍ភ្នំជម្រកសត្វ។ លោកថា ស្ទើររៀងរាល់យប់ មានរថយន្តសាំយ៉ុងប្រមាណ ១០គ្រឿងបានដឹកជញ្ជូនឈើគ្រឿងផ្ទះចេញពីព្រៃសហគមន៍ និងមានឈ្មួញចាំទទួលទិញនៅមូលដ្ឋាន ដោយដឹកជញ្ជូនបន្តទៅខែត្រក្រចេះ។
លោកបារម្ភថា ដើមឈើទាល ដែលជាប្រភេទឈើផលិតជ័រទឹករបស់ជនជាតិដើមភាគតិច កំពុងបាត់បង់បណ្តើរៗដោយសារឈ្មួញបានសម្រុកកាប់ និងអារច្រៀកធ្វើគ្រឿងផ្ទះ។ លោកសង្ស័យថា មូលហេតុដែលបទល្មើសព្រៃឈើកើតមានដោយបើកជំហរនៅអំឡុងពេលឃោសនាបោះឆ្នោត ដោយសារអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ខ្លាចបាត់បង់ការគាំទ្រ។
លោកកត់សម្គាល់ថា នៅគ្រាដែលអ្នកភូមិបានប្រទះឃើញជនល្មើសកំពុងអារឈើ និងដឹកជញ្ជូនឈើ ក្រុមជនល្មើសបានបង្ហើបថា ពួកគេអាចអារឈើ និងដឹកជញ្ជូនបានត្រូវបង់ប្រាក់ឲ្យសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធ៖ «ព្រៃសហគមន៍គេកាប់ឆ្លៀតឱកាសពេលបោះឆ្នោតហ្នឹង រដ្ឋអំណាចគេទុកយកសន្លឹកឆ្នោត គេចេះតែបណ្ដោយឲ្យកាប់ទាក់ទងដល់មេឃុំគាត់ថា ចាំទាក់ទងទៅមេព្រៃ គាត់ថា ចាំគាត់ទំនេរសិន។ គេកាប់រានយកដី តែបើឈើធំ គេអារចេញជាគ្រឿងផ្ទះ។»
ព្រៃសហគមន៍ភ្នំជម្រកសត្វ ឋិតនៅភូមិឆ្វាំង ឃុំសំអាង ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ មានផ្ទៃដីចំនួនជាង ៤ពាន់ហិកតារ (៤.៤៤៦,១៦ហិកតារ) ត្រូវបានអាជ្ញាធរខែត្រស្ទឹងត្រែង ទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការនៅដើមឆ្នាំ២០១៥។ សហគមន៍បានស្នើសុំបន្តទៀតទៅក្រសួងបរិស្ថាន ដើម្បីចុះបញ្ជីព្រៃសហគមន៍ភ្នំជម្រកសត្វ ជាដីព្រៃសមូហភាព តែមិនទាន់មានការឆ្លើយតប។
អាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងនាយផ្នែករដ្ឋបាលព្រៃឈើស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ លោក វ៉ា សុខា ដើម្បីសុំការបំភ្លឺបញ្ហានេះបានទេ នៅថ្ងៃទី២៩ ខែឧសភា។
ចំណែកមេឃុំសំអាង លោក ញៀន ផុន ទទួលស្គាល់ថា ដីព្រៃសហគមន៍បានរងការកាប់ទន្ទ្រានយកដីធ្វើជាកម្មសិទ្ធឯកជន ក៏ប៉ុន្តែលោកមិនប្រាកដថា អស់ប៉ុន្មានហិកតារនោះទេ។ ចំណែកសកម្មភាពកាប់ឈើមានតម្លៃនៅតំបន់នោះ អាជ្ញាធរឃុំពុំបានទទួលព័ត៌មានករណីនេះទេ។ លោកថា កន្លងទៅអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានបានសហការជាមួយមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធ រួមទាំងសហគមន៍ផង បានចុះទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើនៅតំបន់នោះ និងបានធ្វើកិច្ចសន្យាច្រើនករណី៖ «ឥឡូវវាមិនទាន់ដឹងរឿងនោះទេ តែបើទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ខ្ញុំនឹងចាត់វិធានការយកកម្លាំងទៅរកមើល។»
កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៦ រាជរដ្ឋាភិបាលបានចេញសារាចរស្ដីពីវិធានការគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិ ក្នុងនោះរាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញនូវវិធានការមួយចំនួនទៅឲ្យស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ត្រូវចាត់វិធានការឲ្យបានហ្មត់ចត់ ដើម្បីទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាប ព្រមទាំងលុបបំបាត់បទល្មើសធនធានធម្មជាតិគ្រប់ប្រភេទ រួមទាំងការរុករានដីក្នុងតំបន់ព្រៃការពារ និងអភិរក្សធម្មជាតិដែលស្ថិតនៅក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួន។ ក៏ប៉ុន្តែជនជាតិដើមភាគតិច និងសង្គមស៊ីវិលអះអាងថា សារាចរនេះគឺមានតែក្នុងក្រដាស តែការអនុវត្តជាក់ស្ដែងវិញ គឺរដ្ឋាភិបាលបានបរាជ័យក្នុងការអនុវត្តគោលនយោបាយអភិរក្សព្រៃឈើរបស់ខ្លួន។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក (ADHOC) ខែត្រស្ទឹងត្រែង លោក ហូ សំអុល រកឃើញថា អំពើនិទ្ទណ្ឌភាព ឬភាពគ្មានទោសពៃរ៍ទាក់ទិនបទល្មើសព្រៃឈើ បានចាក់ឫសជ្រៅក្នុងសង្គម ខណៈអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ និងមន្ត្រីជំនាញរដ្ឋបាលព្រៃឈើ មិនបានអនុវត្តខ្លឹមសារសារាចររបស់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលឲ្យមានប្រសិទ្ធភាពនោះទេ បង្កឲ្យពលរដ្ឋកាន់អស់ជំនឿ។
លោកសម្ដែងការអស់សង្ឃឹមលើការអនុវត្តច្បាប់របស់អាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោមជាតិ និងមន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើ ក្នុងការទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើ ខណៈបទល្មើសព្រៃឈើនៅតែកើតមានពេញបន្ទុក៖ «ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើយើងឃើញថា ដូចជាមិនមានចំណាត់ការជាដុំកំភួនអ៊ីចឹង។ យើងធ្លាប់ដឹងថា សហគមន៍ ឬមួយប្រជាពលរដ្ឋមូលដ្ឋានគាត់តែងតែរាយការណ៍មកយើងថា មានការកាប់បំផ្លាញ ប៉ុន្តែសមត្ថកិច្ចជំនាញដូចជាមិនសូវធ្វើការយកចិត្តទុកដាក់ និយាយទៅថា ម៉ូយប្រចាំ អ៊ីចឹងបទល្មើសគឺនៅតែកើតមាន។»
លោក ហូ សំអុល រកឃើញថា បើទោះបីជាសកម្មភាពកាប់ទន្ទ្រានដីព្រៃសហគមន៍ និងដីព្រៃរបស់រដ្ឋរានយកដីអស់រាប់ពាន់ហិកតារក្តី ក៏ពុំឃើញមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលចេញមុខចាប់ខ្លួនជនល្មើស និងអ្នកពាក់ព័ន្ធដាក់ទោសទណ្ឌដែរ។ បញ្ហានេះលោកបញ្ជាក់ថា ហាក់ជាសញ្ញាបង្ហាញថា មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលអសមត្ថភាពក្នុងការការពារព្រៃរបស់រដ្ឋ និងព្រៃសហគមន៍ដែលត្រូវការពារដោយច្បាប់៕
No comments:
Post a Comment