 |
| សកម្មភាពដឹកជញ្ជូនឈើពីក្នុងឧទ្យានជាតិវីរជ័យ ក្នុងខេត្តរតនគិរី ប្រទេសកម្ពុជា ទៅប្រទេសវៀតណាម កាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៧។ Photo courtesy of EIA |
សហគមន៍ ថា បទល្មើស ព្រៃឈើ កើតមាន ជាប្រព័ន្ធ នឹងនាំ ឲ្យព្រៃ សហគមន៍ រលាយ ទាំងស្រុង
RFA / វិទ្យុ អាស៊ី សេរី | ២៨ ឧសភា ២០១៨
ជនជាតិដើម ភាគតិច គ្រឹង រស់នៅ ឃុំតឺន ស្រុកកូនមុំ ខេត្តរតនគិរី អះអាង ថា, ព្រៃសហគមន៍ ភូមិតឺន មានផ្ទៃដីជាង ៤ពាន់ហិកតារ ដែលជនជាតិដើម ភាគតិច អាស្រ័យ ផលច្រើនជំនាន់មកហើយនោះ ត្រូវ គេ កាប់ធ្វើ អាជីវកម្ម ជាប្រព័ន្ធ ដោយគ្មាន ការទប់ស្កាត់។ អ្នកភូមិត្អូញ ថា, ពួកគេ ពុំមាន សមត្ថភាព ការពារព្រៃឈើ នៅតំបន់នោះ បានទេ ព្រោះ ឈ្មួញ និងអាជ្ញាធរ បានឃុបឃិតគ្នា គំរាមកំហែង ពលរដ្ឋណា ចេញមុខ ការពារព្រៃឈើ។
ជនជាតិដើមភាគតិចគ្រឹងរស់នៅភូមិតឺន ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី២៧ ឧសភា ថា អ្នកភូមិកំពុងរកមធ្យោបាយសង្គ្រោះព្រៃសហគមន៍ភូមិតឺន ដែលកំពុងទទួលរងការកាប់យកឈើមានតម្លៃពេញទំហឹង បើទោះបីជាព្រៃសហគមន៍នោះ បានដាក់បញ្ចូលជាព្រៃអភិរក្សក្ដី។ សហគមន៍ថា ពលរដ្ឋការពារព្រៃឈើមិនហ៊ានចេញមុខតវ៉ា ឲ្យស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធជួយទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើនោះទេ ព្រោះត្រូវអាជ្ញាធរគំរាមកំហែង និងចោទពូកគេថា ជាក្រុមបក្សប្រឆាំង និងបដិវត្តពណ៌។
សមាជិកសហគមន៍ការពារព្រៃឈើភូមិតឺន លោក អ៊ុន ស្រូច បារម្ភថា ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនៅតំបន់នោះ នឹងប៉ះពាល់ដល់ជម្រកសត្វព្រៃ បាត់បង់ប្រពៃណីវប្បធម៌ជនជាតិដើមភាគតិច និង ជីវភាពអ្នកភូមិធ្លាក់ចុះ។ លោកកត់សម្គាល់ថា ព្រៃសហគមន៍ភូមិតឺន ដែលសម្បូរដោយស្វាព្រៃច្រើនប្រភេទ គោព្រៃ និងខ្ទីង រស់នៅ កំពុងប្រឈមបាត់បង់ទីជម្រក ខណៈសកម្មភាពកាប់ឈើមូលធំៗ បានកើតឡើងខ្លាំងនៅរយៈពេលប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ៖ «ស្មុគស្មាញមិនដឹងវិធីសាស្រ្តយ៉ាងម៉េច ដើម្បីទប់ស្កាត់មិនឲ្យកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ។ ខ្ញុំមានការព្រួយបារម្ភខ្លាំង និងមានការស្មុគស្មាញ និងប្រឈមមែនទែន បាត់ទីជម្រកព្រៃឈើ និងបាត់បង់ធនធានធម្មជាតិវាខ្លាំងមែនទែន អនាធិបតេយ្យ។»
បុរសដដែលបន្ថែមថា នៅគ្រាដែលរបប លោក ហ៊ុន សែន ពុំទាន់រំលាយបក្សប្រឆាំង អាជ្ញាធរ និង មន្ត្រីជំនាញរដ្ឋបាលព្រៃឈើ តែងចុះបង្ក្រាបទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើជារឿយៗ ក៏ប៉ុន្តែ នៅពេលដែលបក្សប្រឆាំងបានរំសាយហើយនោះ អាជ្ញាធរហាក់ជិះសេះលែងដៃ និងមិនអើពើទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើ។ លោកថា ព្រៃសហគមន៍ភូមិតឺន មានសក្ដានុពលដុះលូតលាស់ដើមឈើធំៗ ច្រើនប្រភេទ ដែលជាជម្រកអនុផលព្រៃឈើសំបូរបែប ក៏ប៉ុន្តែបែរជារលាយនៅរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ៖ «ផ្តល់ប្រយោជន៍ អនុផលព្រៃឈើ និងមានសត្វក្នុងព្រៃមានច្រើនគ្រប់ប្រភេទ ស្វាស ខ្មៅ មានគ្រប់ប្រភេទ នៅគ្រាដែលអត់មានស្វាមិនដឹងយ៉ាងណាទេ វាបាត់បង់ហើយ។»
អាស៊ីសេរីមិនអាចរកប្រភពទាក់ទង មេឃុំតឺន ដើម្បីសុំការបំភ្លឺរឿងនេះបានទេ នៅថ្ងៃទី២៧ ឧសភា។
ព្រៃសហគមន៍ភូមិតឺនមានផ្ទៃដីជាង ៤ពាន់ហិកតារ ឋិតនៅភូមិតឺន ឃុំតឺន ស្រុកកូនមុំ ខេត្តរតនគិរី ដែលក្រសួងកសិកម្ម បានចុះបញ្ជីទទួលស្គាល់ជាព្រៃអភិរក្សរបស់សហគមន៍តាំងពីឆ្នាំ ២០០១។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់សមាគមអាដហុក (ADHOC) លោក ប៉ែន ប៊ុណ្ណារ៍ ដែលចុះអង្កេតរឿងនេះ សម្ដែងការសោកស្តាយចំពោះវិនាសកម្មព្រៃឈើនៅតំបន់នោះ ដែលលោកចាត់ទុកថា ជាគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរដល់បរិស្ថាន ប្រពៃណីជនជាតិដើមភាគតិច បាត់បង់ជម្រកសត្វព្រៃ និងឈើមានតម្លៃធំៗ។ លោកថា អាជ្ញាធរខេត្តរតនគិរីត្រូវទទួលខុសត្រូវ ចំពោះវិនាសកម្មព្រៃឈើនៅតំបន់នោះ ហើយសមាគមអាដហុក និងសហគមន៍ គ្រោងប្ដឹងអភិបាលខេត្តរតនគិរី និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ទៅតំណាងអយ្យការរាជធានីភ្នំពេញ ពីបទអនុគ្រោះនាំឲ្យកើតមានបទល្មើសព្រៃឈើក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួន៖ «ខ្ញុំគិតថា នឹងប្ដឹងបរិហារផ្លូវការ គណៈអភិបាលខេត្ត។ ប្រសិនជាសាលាដំបូងខេត្តរតនគិរី មិនទុកចិត្តយើងអាចដាក់នៅភ្នំពេញតែម្ដង។ វាជាជម្រើសចុងក្រោយរបស់យើង។»
លោក ប៉ែន ប៊ុណ្ណារ៍ បន្ថែមថា ពលរដ្ឋគ្រប់រូបមានសិទ្ធិ ដាក់បណ្ដឹងបរិហារផ្លូវការទៅតុលាការ ប្រសិនបើមើលឃើញថា ព្រៃអភិរក្សត្រូវបាត់បង់ គ្មានអាជ្ញាធរទប់ស្កាត់។ លោកថា អ្នកដែលពាក់ព័ន្ធកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងអ្នកអនុគ្រោះនាំឲ្យកើតមានបទល្មើស ត្រូវសងការខូចខាតទំហំព្រៃឈើទាំងមូល និងទទួលទោសតាមអំណាចច្បាប់។ លោកអង្កេតឃើញថា ព្រៃសហគមន៍ភូមិតឺន សំបូរដើមឈើធំៗ ស្រស់បំព្រង ដែលជនជាតិដើមភាគតិចគ្រឹង ថែរក្សាច្រើនឆ្នាំមកហើយ គួរតែអាជ្ញាធរខេត្តរតនគីរីយកចិត្តទុកដាក់អភិរក្ស ដើម្បីជាប្រយោជន៍ដល់ពលរដ្ឋ និងសង្គមជាតិ មិនគួរមើលរំលងនោះទេ៕
No comments:
Post a Comment