Paris Peace Accords 23 Oct. 1991

Wednesday, January 15, 2014

តើ​លោក​ ហ៊ុន​ សែន​ ជា​បុរស​ខ្លាំង​មែន​ ឬ​ទេ​?​

តើ​ លោក​ ហ៊ុន​ សែន​ ជា​បុរស​ ខ្លាំង​មែន​ ឬ​ទេ​?​

ជុន​ ច័ន្ទ​បុត្រ /​​ វីទ្យុអាស៊ីសេរី​​​​​​ | 14 មករា 2014
កិត្តិនាម​ របស់​ លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ ហ៊ុន​ សែន​ មិន​មែន​ត្រូវ​បាន​គេ​ស្គាល់​ តែ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ទេ​ ឈ្មោះ​រ បស់​លោក​ សុះសាយ​ពេញ​ពិភពលោក​។​ អ្នក​ខ្លះ​ហៅ​ លោក​ ថា​ជា​បុរស​ខ្លាំង​ ប្រហែល​ជា​គេ​សំដៅ​ទៅ​ការ​បង្រ្កាប​មិន​រើស​មុខ​របស់​លោក​។​ អ្នក​ខ្លះ​ទៀត​ហៅ​លោក​ថា​ ជា​មេដឹក​នាំ​ផ្តាច់​ការ​ ប្រហែល​ជា​គេ​សំដៅ​ទៅ​លើ​សមត្ថភាព​វាយ​បំបែក​ និង​រំលាយ​គូ​ប្រកួត​ មិន​ទុក​អោយ​មាន​ពីរ​របស់​លោក​។
 
ហ៊ុន សែន ៣០៥
១០-ធ្នូ-២០១២៖ លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែង​ក្នុង​ពិធី​បើក​ការដ្ឋាន​សាងសង់​ផ្សារ​ទំនើប​របស់​ជប៉ុន នៅ​ក្បែរ​មជ្ឈមណ្ឌល​កម្សាន្ត​កោះ​ពេជ្រ រាជធានី​ភ្នំពេញ។
RFA
នៅ​ឯ​កម្ពុជា​ ជា​ផ្លូវ​ការ​ គេ​មិន​ហៅ​លោក​ថា​ជា​បុរស​ខ្លាំង​ទេ​។ លោក​មាន​ងារ​ដែល​ព្រះ​មហាក្សត្រ​ទ្រង់​សព្វ​ព្រះ​ទ័យ​ប្រទាន​ ថា​ជា​សម្តេច​អគ្គ​មហា​សេនា​បតី​តេជោ​ ហ៊ុន​ សែន​។ ប៉ុន្តែ​ទុកជា​ព្រះ​មហាក្សត្រ​មិន​ប្រទាន​ងារ​បុរស​ខ្លាំង​ក៏​ដោយ​ចុះ​ លោក​ជា​បុរស​ខ្លាំង​សំរាប់​មនុស្ស​មួយ​ចំនួន​ធំ​រួច​ទៅ​ហើយ​។ បើ​លោក​មិន​ខ្លាំង​ មិន​មែន​លោក​ចាញ់​ឆ្នោត ​ហើយ​អាច​ឡើង​ធ្វើ​នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី​បាន​ទេ​។ នេះ​បើ​និយាយ​អំពី​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ ​កាល​ពី​សម័យ​អ៊ុនតាក់​ ឆ្នាំ​១៩៩៣​។
 
មិន​មែន​តែ​លោក​ ហ៊ុន​ សែន​ ខ្លួន​ឯង​ទេ​ដែល​ខ្លាំង​ សាច់​សារ​លោហិត​របស់​លោក ​ទោះ​សាច់​ជិត​ឬ​ឆ្ងាយ​ ក៏​ទទួល​ចំហាយ​ខ្លាំង​នេះ​ដែរ​។ ក្មួយ​បង្កើត​របស់​លោក​ ជា​ឧទាហរណ៍​ស្រាប់ ​ខ្លាំង​រហូត​ដល់​ទៅ​ហ៊ាន​គាស់​ភ្នំ​យក​ទៅ​ធ្វើ​របង​ផ្ទះ​ផង​... គ្មាន​នរណា​ហ៊ាន​ក្អក​ដាក់​ទេ​ ទោះ​បី​ជា​គេ​នាំ​គ្នា​យក​ដៃ​រឺត​ទ្រូង​ ដក​ដង្ហើម​ធំ​ ពេល​ដែល​គេ​ធ្វើ​ដំណើរ​កាត់​ផ្ទះ​នោះ​ ដែល​ស្ថិត​នៅ​ពី​ក្រោយ​សណ្ឋាគារ​ អាំង​ទែរ​កុង​ទី​ណង់​តាល់​ នៅ​ភ្នំពេញ​​នោះ​​ក៏​ដោយ​។
បើ​តាម​សៀវភៅ​ប្រវត្តិ​របស់​លោក​ ដែល​និពន្ធ​ដោយ​ជនជាតិ​ឥណ្ឌា​ពីរ​នាក់​ប្តី​ប្រពន្ធ​ក្រោម​ចំណង​ជើង​ថា​ "បុរស​ខ្លាំង​កម្ពុជា​ ពី​ក្មេង​វត្ត​ទៅ​ជា​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​" លោក​ ហ៊ុន​ សែន​ មាន​កំណើត​កើត​ជា​នៅ​ពាម​កោះស្នា​ ស្រុក​ស្ទឹងត្រង់​ ខេត្ត​កំពង់ចាម​ ជា​ខេត្ត​មួយ​ដែល​លោក​ទើប​នឹង​ហែក​ជា​ពីរ​នេះ​ឯង​។​ លោក​កើត​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៥​ ខែ​សីហា​ ឆ្នាំ​១៩៥២​ ហើយ​បាន​ចូលរួម​ជា​មួយ​ចលនា​តស៊ូ​នៅ​ក្នុង​ព្រៃ​ ពេល​ដែល​លោក​មាន​អាយុ​១៨​ឆ្នាំ។ នោះ​គឺ​ជា​ក្រុម​តស៊ូ​ប្រឆាំង​នឹង​របប​សាធារណរដ្ឋ​ របស់​លោក​សេនា​ប្រមុខ​ លន់​ នល់​ ដែល​សម្តេច​​ព្រះ​នរោត្តម​សីហនុ​ទ្រង់​សព្វ​ព្រះ​ទ័យ​ហៅ​ថា​ ក្រុម​ខ្មែរ​ក្រហម​។ លោក​រៀប​អាពាហ៍​ពិពាហ៍​ នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៧៥​ ជា​មួយ​សម​មិត្ត​នារី​ពេទ្យ​ខ្មែរ​ក្រហម​ម្នាក់​ គឺ​លោក​ស្រី​ ប៊ុន រានី​ ហ៊ុន​ សែន​។​ កាល​ណោះ​ លោក​ក៏​ជា​ទាហាន​ខ្មែរ​ក្រហម​មួយ​រូប​ដែរ​។​
ក្នុង​រយៈ​ពេល​កាន់​អំណាច​២៨​ឆ្នាំ​កន្លង​ទៅ​នេះ​ លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី​ ហ៊ុន​ សែន​ បាន​ដើរ​ជា​តួ​ឯក​សំខាន់​ម្នាក់​ ក្នុង​ការ​ធ្វើ​អោយ​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ឈុត​ឆាក​នយោបាយ​នៅ​កម្ពុជា​ គឺ​តាំង​ពី​សម័យ​សង្រ្គាម​ត្រជាក់​ ដែល​កម្ពុជា​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​ការ​ប្រទាញ​ប្រទង់​រវាង​មនោគមន​វិជ្ជា​នយោបាយ​នៃ​ប្លុក​កុំម្មុយនីស្ត​ និង​ប្លុក​សេរី​ រហូត​ដល់​សម័យ​ដែល​កម្ពុជា​ ត្រូវ​ឈាន​ចូល​ដល់​របប​សេរី​ ប្រជាធិបតេយ្យ​ពហុបក្ស​។  ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា​ក៏​ដោយ​ ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ទាំង​នេះ​ មួយ​ផ្នែក​កើត​ចេញ​ពី​ឥទ្ធិពល​នៃ​ចរន្ត​នយោ​បាយ​អន្តរជាតិ​ និង​មួយ​ផ្នែក​ទៀត​កើត​ចេញ​ពី​ មហិច្ឆិតា​រក្សា​អំណាច​គ្រប់​គ្រង​កម្ពុជា​របស់​លោក​ ហ៊ុន​ សែន​ តែ​ម្តង​។​
ស្នា​ដៃ​លេច​ធ្លោ​មួយ​ចំនួន​ ដែល​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី​ ហ៊ុន​ សែន​ និង​អ្នក​គាំទ្រ​លោក​តែង​លើក​យក​មក​និយាយ​ជា​ញឹកញយ​ គឺ​ការ​ដែល​លោក​ចូល​រួម​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​អោយ​មាន​កិច្ច​ចរចារ​ រវាង​ភាគី​ជំលោះ​ខ្មែរ​ទាំង​បួន​ក្រុម​ ដែល​ឈាន​ទៅ​ដល់​ការ​ចុះ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​សន្តិភាព​ក្រុង​ប៉ារីស​ និង​ការ​បញ្ចប់​របប​ខ្មែរ​ក្រហម​ជា​ដើម​។ ក៏​ប៉ុន្តែ​បើ​ពិនិត្យ​អោយ​ដិត​ដល់​ ការ​ចរចារ​រវាង​ភាគី​ជម្លោះ​ទាំង​បួន​ក្រុម​នា​ពេល​នោះ​ មួយ​ផ្នែក​ធំ​កើត​ឡើង​ពី​ការ​ដួល​រលំ​នៃ​របប​កុំម្មុយនីស្ត​ ដែល​នាំ​អោយ​មាន​ការ​បញ្ចប់​នៃ​សង្គ្រាម​ត្រជាក់​ រវាង​ប្លុក​កុំម្មុយនីស្ត​ដឹក​នាំ​ដោយ​សហភាព​សូវៀត​ និង​ក្រុម​ប្រទេស​នៅ​អឺរ៉ុប​ខាង​កើត​ និង​ប្លុក​សេរី​ ដឹក​នាំ​ដោយ​សហរដ្ឋអាមេរិក​ និង​ប្រទេស​លោក​ខាង​លិច​ឯណោះ​ទៅ​វិញ​ទេ​។ ដោយ​ពេល​នោះ​ សហភាព​សូវៀត​ ជួប​ប្រទះ​នឹង​វិបត្តិ​សេដ្ឋកិច្ច​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ​ អតីត​ប្រធានាធិបតី​សហភាព​សូវៀត​ លោក​ មី​ខា​អ៊ីល​ ហ្គោរ​បា​ឆេវ​ (Michail Gorbachev) បាន​ងាក​ទៅ​ចាប់​ដៃ​ជា​មួយ​លោក​សេរី​ ហើយ​ដូរ​ប្រព័ន្ធ​គ្រប់​គ្រង​បែប​កុំម្មុយនីស្ត​ផ្តាច់​ការ​ អោយ​ទៅ​ជា​បែប​សេរី​ពហុ​បក្ស​ តាម​លោក​ខាង​លិច​វិញ​។ ស្ថិត​ក្នុង​របត់​ចរន្ត​នយោ​បាយ​ថ្មី​នេះ​ សហភាព​សូវៀត​ ក៏​គ្មាន​ហេតុ​ផល​អ្វី​ នឹង​បន្ត​ផ្តល់​ជំនួយ​ថវិកា​ និង​គ្រឿង​សព្វាវុធ​របស់​ខ្លួន​ ដល់​កងទ័ព​វៀតណាម​ ក្នុង​បេសកកម្ម​ជួយ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ «ជា​បង​ប្អូន​» ក្នុង​ត្រកូល​កុំម្មុយ​នីស្ត​នឹង​គ្នា​នោះ​ទៀត​ដែរ​។ របប​សាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិតុ​កម្ពុជា​ ដឹក​នាំ​ដោយ​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី​ ហ៊ុន​ សែន​ នា​ពេល​នោះ​ ដែល​ប្រឈម​មុខ​នឹង​ការ​ដាក់​គំនាប​សេដ្ឋកិច្ច​ពី​លោក​ខាង​លិច​ស្រាប់​ ហើយ​ត្រូវ​ទទួល​រង​នូវការ​បោះ​បង់​ចោល​ពី​ប្រទេស​រៀម​ច្បង​ប្លុក​កុំម្មុយនីស្ត​ទៀត​ ក៏​ចាប់​ផ្តើម​ស្រវេ​ស្រវា​ដោះ​អាវ​ចាស់​ផ្លាស់​រក​អាវ​ថ្មី​ លៃ​លក​រក​យន្តការ​បន្ទាន់​មួយ​ ដើម្បី​ទ្រទ្រង់​វត្ត​មាន​របស់​ខ្លួន​ និង​ដើម្បី​កាន់​កាប់​កម្ពុជា​ជា​បន្ត​ទៅ​ទៀត​។
រំលឹក​រឿង​នេះ​ មិន​មែន​មាន​ន័យ​ថា​ លោក​ ហ៊ុន​ សែន​ គ្មាន​យុទ្ធសាស្ត្រ​នយោបាយ​ខ្លួន​ឯង​នោះ​ទេ​។ ល្បែង​នយោបាយ​ដ៏​ចំបង​មួយ​ ដែល​គេ​ឯង​ទទួល​ស្គាល់​ថា​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​លេង​បាន​ខ្លាំង​ ហើយ​លេង​មិន​សូវ​ចាញ់​នោះ​ គឺ​ល្បែង​បំបែក​គូ​ប្រកួត​ ដោយ​អូស​ទាញ​សមាជិក​ដែល​ជា​ជន​ឱកាស​និយមខ្លះ​នៃ​ក្រុម​ម្ខាង​ទៀត​អោយ​មក​នៅ​ខាង​លោក​ តាម​រយៈ​ការ​ផ្តល់​លាភ​សក្ការៈ​ជាលុយ​កាក់​ ឬ​ជា​តំណែង​នៅ​ក្នុង​ជួរ​រដ្ឋាភិបាល​។ ការ​បញ្ចប់​របប​ខ្មែរ​ក្រហម​ជា​ស្ថាពរ​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៩៦​ និង​ការ​បំផ្លាញ​​គណបក្ស​ហ៊ុន​ស៊ីន​ប៉ិច​ ជា​ឧទាហរណ៍​ដ៏​ងាយ​មើល​មួយ​ ចំពោះ​ល្បែង​នយោបាយ​ទិញ​បំបែក​របស់​លោក​ ហ៊ុន​ សែន​។ លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​បំបែក​ក្រុម​ខ្មែរ​ក្រហម​ តាម​រយៈ​ការ​ផ្តល់​ការ​​លើក​លែង​ទោស​ជា​រង្វាន់​ដល់​មេ​ខ្មែរ​ក្រហម​អៀង សារី​ និង​មេ​ខ្មែរ​ក្រហម​គ្រាក់​ៗ​មួយ​ចំនួន​ទៀត​។ លោក​បំបែក​ហ៊្វុន​ស៊ីន​ប៉ិច​ នៃ​តំណាក់​កាល​ដំបូង​ តាម​រយៈ​ការ​ផ្តល់​តំណែង​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ទី​មួយ​ដល់​លោក​ អ៊ឹង​ ហួត​។ តាម​ពិត​​​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី​លេង​ល្បែង​ ដែល​លោក​ខ្លាំង​នេះ​ មិន​តែ​ជា​មួយ​អ្នក​នយោបាយ​ទេ​ សូម្បី​តែ​ជា​មួយ​​ក្រុម​សកម្ម​ជន​តវ៉ា​សិទ្ធិ​ដី​ធ្លី​ ក៏​លោក​អនុវត្ត​ល្បែង​ ដែល​លោក​ខ្លាំង​ក្នុង​ការ​លេង​នេះ​ដែរ​។ សកម្ម​ជន​ដី​ធ្លី​បឹង​កក់ ​ដែល​ធ្លាប់​តែ​រួម​សាមគ្គី​គ្នា​យ៉ាង​ស្អិត​រមួត​ ទី​បំផុត​ត្រូវ​គេ​បំបែក​ជា​ពីរ​ក្រុម​ តាម​​ល្បែង​ទិញ​ហើយ​បំបែក​នេះ​។
បន្ថែម​លើ​នេះ​ ប្រសិន​បើ​លោក​អនុវត្ត​ល្បែង​ទិញ​បំបែក​នេះ​តែ​មួយ​មុខ​ មិន​បាន​ជោគជ័យ​ជា​ទី​គាប់​ចិត្ត​លោក​ទេ លោក​បញ្ចូល​បន្ថែម​វិធី​មួយ​ទៀត​ ដែល​លោក​ធ្លាប់​លេង​បាន​ខ្លាំង​គួរ​សម​ដែរ​ នោះ​គឺ​វិធី​កំទេច​អ្វី​ដែល​លោក​គិត​ថា​ ជា​ការ​គំរាម​កំហែង​ដល់​ការ​កាន់​អំណាច​របស់​លោក​ចោល​ តែ​ម្តង​។  កាល​ពី​នៅ​ចុង​សប្ដាហ៍​កន្លង​នេះ​ សារ​ព័ត៌មាន​ ឌឹ​វ៉ល​ស្រ្ទីត​ ហ្សួរ​ណាល់​ (The​ Wall​ Street​ Journal​) របស់​សហរដ្ឋ​អា​មេរិក​ បាន​ដក​ស្រង់​ការ​វិភាគ​របស់​អ្នក​វិទ្យា​សាស្ត្រ​នយោបាយ​នៃ​វិជ្ជាស្ថាន​ការពារ​ជាតិ​អូស្ត្រាលី ​លោក ខាល​ ថាយយរ៍​ (Carl Thayer) ថា​ការ​បាញ់​​សម្លាប់​បង្ក្រាប​បាតុករ​ជា​កម្មករ​រោង​ចក្រ​នា​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ ​គឺជា​ការ​ព្យាយាម​បំបែក​ចំណង​ទាក់ទង​រវាង​បាតុករ​ដែល​ជា​កម្មករ​​ ពី​បាតុករ​ដែល​ជា​អ្នក​គាំទ្រ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​។ លោក​បញ្ជាក់​ថា​​លោក​ ហ៊ុន​ សែន​ អាច​នឹង​រំងាប់​កំហឹង​របស់​កម្មករ​ហើយ​អូសទាញ​ពួកគេ​អោយ​មក​ខាង​លោក​វិញ ​តាម​ការ​ដំឡើង​ប្រាក់ខែ​គោល​ដែល​ពួកគេ​ទាមទារ​។ បន្ទាប់​មក​លោក​អាច​ចាប់​ពួក​គេ​អោយ​ជល់​នឹង​ក្រុម​បាតុករ​របស់​គណបក្ស​ប្រឆាំង​វិញ​។ ជា​ទូទៅ​ លោក​តែង​តែ​លេង​ល្បែង​ ទិញ​បំបែក​នេះ​បាន​ជោគជ័យ​ស្ទើរ​តែ​រាល់​លើក​ ហើយ​បើ​លោក​ជា​អ្នក​ឈ្នះ​ អ្នក​ដែល​ចូល​លេង​ល្បែង​នេះ​ជា​មួយ​លោក​ មាន​ន័យ​ថា​ក្រុម​លក់​ខ្លួន​អោយ​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី គឺ​ជា​អ្នក​ចាញ់​...​ ថ្វី​ត្បិត​តែ​ពី​ដំបូង​មើល​ទៅ​ហាក់​ដូច​ជា​ឈ្នះ​ក៏​ដោយ​។ មាន​អ្នក​ចូល​លេង​ល្បែង​ទិញ​ខ្លួន​លក់​ខ្លួន​ជា​មួយ​លោក​ ហ៊ុន​ សែន​ តិច​នាក់​ណាស់​ ដែល​មិន​រលាយ​បាត់​មុខ​ពី​ឆាក​នយោបាយ​។ ប្រសិន​បើ​នៅ​មាន​មុខ​ក្នុង​ឆាក​នយោបាយ​ ក៏​គេ​កំរ​ឃើញ​ពួក​គាត់​បាន​តំណែង​អ្វី​ធំ​ដុំ​ ឬ​តំណែង​ដែល​មាន​ឥទ្ធិពល​ក្នុង​ជួរ​រដ្ឋាភិបាល​របស់​លោក​ ហ៊ុន​ សែន​ ឬ​ក្នុង​ជួរ​គណបក្ស​ប្រជាជន​ណាស់​។ អ្នក​ដែល​លក់​ខ្លួន​អោយ​លោក​ ហ៊ុន​ សែន​ ភាគ​ច្រើន​ទទួល​តំណែង​ធំ​បំផុត​ ត្រឹម​មាន​មុខងារ​ជា​សត្វ​សេក​ ត្រូវ​លោក​​ប្រើ​អោយ​ស្រែក​ជេរ​រក​រឿង​អ្នក​កាសែត​ ជេរ​អតីត​មនុស្ស​នៅ​ក្រុម​ជា​មួយ​គ្នា ឬ​ទុក​អោយ​ស្រែក​ការពារ​សម្តេច​តេជោ​ប្រកប​ដោយ​គតិ​បណ្ឌិត​ដ៏​ខ្ពង់​ខ្ពស់​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​។
ថ្វី​ត្បិត​តែ​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី​ ហ៊ុន​ សែន​ ជា​ជន​ខ្លាំង​ជាប់​លេខ​មួយ​ក្នុង​ការ​បំបែក​ និង​រំលាយ​គូ​ប្រកួត​ និង​ពង្រឹង​អំណាច​ខ្លួន​ក៏​ដោយ​ លោក​ទទួល​បាន​ពិន្ទុ​ទាប​ណាស់​ ក្នុង​ការ​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ ការ​ផ្តល់​យុត្តិធម៌​សង្គម​ ការ​បំបាត់​អំពើ​ពុក​រលួយ​ និង​ការ​ការពារ​សម្បត្តិ​ធម្មជាតិ​។ នេះ​បើ​តាម​សេចក្តី​រាយការណ៍​នានា​របស់​អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ជាតិ​ និង​អន្តរ​ជាតិ​។
ដូច​នេះ​ តើ​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី​ ហ៊ុន​ សែន​ ជា​បុរស​ខ្លាំង​មែន​ ឬ​មិន​មែន​?​ បើ​តាម​ការ​ប្រៀន​ប្រដៅ​របស់​ព្រះ​សម្មា​សម្ពុទ្ធ​ អ្នក​ដឹក​នាំ​ ដែល​ខ្លាំង​យក​អំពើ​ហិង្សា​ មក​ដោះ​ស្រាយ​បញ្ហា​ មិន​មែន​ជា​មេដឹក​នាំ​ប្រកប​ដោយ​គុណធម៌​ទាំង​ដប់​ ឬ​ហៅ​ថា​ទស​ពិធ​រាជ​ធម៌​នោះ​ទេ​។ អ្នក​ដឹកនាំ​ដែល​មាន​គុណធម៌​ទាំង​ដប់​នោះ​រួម​មាន​ ការ​ដឹក​នាំ​ប្រកប​ដោយ​ទាន​ មាន​ទឹក​ចិត្ត​ពោរពេញ​ដោយ​ក្តី​អាណិត​អាសូរ​ ស្គាល់​សុខ​​និង​ទុក្ខ​ ជួយ​សង្រ្គោះ​ប្រជារាស្រ្ត​ដូច​កូន​បង្កើត​របស់​ខ្លួន​។ ដឹក​នាំ​ដោយ​មាន​សីលធម៌​ល្អ ​ចេះ​គោរព​ច្បាប់​ប្រទេស​ គឺ​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​ជា​ច្បាប់​កំពូល​ ចេះ​បរិច្ចាគ​ប្រកប​ដោយ​ក្តី​លះបង់​ខ្ពស់​ លះបង់​ប្រយោជន៍​ខ្លួន​ គិត​ដល់​ប្រយោជន៍​រាស្រ្ត​ និង​ជាតិ​ជា​ធំ​ និង​ដឹក​នាំ​ដោយ​មិន​ឆាប់​ខឹង​ក្រោធ​ ឆេវឆាវ​ខុស​ទំនង ​គ្មាន​ហេតុ​ផល​​ជា​ដើម។
ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា​ក៏​ដោយ​ បើ​តាម​ការ​អះអាង​របស់​មនុស្ស​ដែល​រិះគន់​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី​ ហ៊ុន​ សែន​ គ្មាន​សំចៃ​មាត់​ គឺ​លោក​ ប្រ៊ែដ​ អាដាម​ (Brad Adam) ​នៃ​អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស ​(Human Rights Watch) លោក​នៅ​តែ​ចាត់​ទុក​ថា​ លោក​ ហ៊ុន​ សែន​ ជា​បុរស​ខ្លាំង​ ដោយ​ លោក​ប្រដូច​លោក​ ហ៊ុន​ សែន​ ទៅ​នឹង​ជន​ផ្តាច់​ការ​មួយ​ចំនួន​ មាន​ បេន​ អាលី​ (Ben Ali)​ មូ​បា​រ៉ាក់​ (Mubarak) និង​ហ្គាដាហ្វី​ (Qaddafi) ជា​ដើម​។ ពួក​មេ​ដឹក​នាំ​ នៃ​ពិភព​អារ៉ាប់​ទាំង​នេះ​សុទ្ធតែ​ជា​មេ​ដឹក​នាំ​ផ្តាច់​ការ​ យក​ការ​គំរាម​គំហែង​ និង​អំពើ​ហិង្សា​ជា​មធ្យោបាយ​ ហើយ​ទើប​នឹង​ត្រូវ​គេ​បណ្តេញ​ចេញ​ពី​អំណាច​ នា​ពេល​ថ្មី​ៗ​នេះ​៕

1 comment:

  1. Anonymous9:04 AM

    ក្នុងរបបខ្មែរក្រហមទី១ កំចាត់ ប៉ុល ពត តែម្នាក់ ប្រជារាស្ត្រទូទាំងប្រទេស បានសប្បាយ រីករាយ រីកថ្លើម រីកប្រមាត់ បានមួយរយៈដ៏ខ្លី។ រួចក៏ធ្លាក់ចូលក្នុង របបខ្មែរក្រហមទី២ គឺរបប ហ៊ុន សែន រហូតដល់សព្វថ្ងៃ។ ប្រជារាស្ត្រ បាត់បង់សេរីភាព ខាងបញ្ចេញមតិ ស្ទើរឣស់រលីង។ ពេលខ្លះ ហ៊ុន សែន បណ្តោយឲ្យស្រែក ឲ្យបែកផែនដី ក៏ ហ៊ុន សែន ធ្វើមិនឮ មិនឃើញ ដូច ហ៊ុន សែន ធ្លាប់លើកឡើងថា "ឆ្កែ(គឺរាស្ត្រខ្មែរ)ចេះតែព្រុស មនុស្ស(គឺគេ ហ៊ុន សែន)ចេះតែដើរ"។ ដូចករណី ឣ្នកក្រីក្រនៅបឹងកក់ នៅក្រោមចុងច្រមុះសោះ បើ ហ៊ុន សែន មើលពីលើ វិមានសន្តិភាពទៅ មិនបាច់កែវយឹត ក៏ឃើញបានដែរ តែ ហ៊ុន សែន ធ្វើហី មិនឃើញ មិនឮ មិនដឹង។
    ក្នុងរបបខ្មែរក្រហមទី២ គឺរបប ហ៊ុន សែន នេះ បើកំចាត់ ហ៊ុន សែន តែម្នាក់ចេញ ប្រជារាស្ត្រខ្មែរ ទូទាំងប្រទេស ប្រាកដជា បានសប្បាយ រីករាយ រីកថ្លើម រីកប្រមាត់ ឡើងវិញហើយ។

    ហ៊ុន សែន៖ ជាកូនឣ្នកក្រ ចំណេះសែនទាប ឡើងពីកូនទាហាន ទៅដល់ឋានៈ នាយករដ្ឋមន្ត្រីខ្មែរ ដោយយួនលើកបន្តុប ជាសមាជិកបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ជាឣាយ៉ង បក្សកុម្មុយនិស្តយួនហាណូយ លោភលន់ក្រាញឣំណាច ប្រើឣំណាចផ្តាច់ការក្នុងស្រុក សម្លាប់ជនជាតិឯង បំរើផែនការយួន គ្រួសារសាច់ញាតិ បក្សពួកនិយម ឣភិវឌ្ឍន៍បង្កើន ទ្រព្យសម្បត្តិ មហាសាលផ្ទាល់ខ្លួន។ ហ៊ុន សែន សែនមហាពុករលួយ បំផ្លាញ សុភមង្គលរាស្ត្រក្រីក្រ បំផ្លាញ និងលក់ទ្រព្យសម្បត្តិជាតិ ឣង្គរវត្ត ព្រៃឈើ រ៉ែ ស្តាត កោះ ខ្លះ៩៩ឆ្នាំ ខ្លះរហូត។ ហ៊ុន សែន លក់មុខតំណែងរដ្ឋ ទិញទឹកចិត្តមន្ត្រីទូទៅ និងមន្ត្រីបក្សប្រឆាំង ដោយផ្តល់មុខតំណែង ឬដោយបណ្តោយ ឲ្យពុករលួយតាមចិត្ត។

    ហ៊ុន សែន ដូចAdolf Hitlerផង ដូចប៉ុល ពតផង ដូចសាដាំ ហ៊ុសសេនផង ដូចហ្កាដាហ្វ៊ីផង ហើយទីបំផុត ហ៊ុន សែន (គ្រួសារសាច់ញាតិ) នឹងវិនាសខ្លួន ដូច Hitler, ប៉ុល ពត, សាដាំ ហ៊ុសសេន ឬហ្កាដាហ្វ៊ីឣញ្ចឹង។

    ReplyDelete