អត្ថន័យ នៃបុណ្យ មាឃបូជា ក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា
ដោយ កែវពេជ្រ មេត្តា / អាស៊ីសេរី | ១៤ កុម្ភៈ ២០១៤
រដ្ឋាភិបាលថ្មីៗនោះបានប្រកាសថា បានរកឃើញព្រះបរមសារីរិកធាតុមកវិញហើយ បន្ទាប់ពីត្រូវបានចោរលួចយកទៅអស់មួយរយៈមក។ ប៉ុន្តែក្រោយពីបានរកឃើញហើយ គឺគេមិនទាន់យាងព្រះបរមសារីរិកធាតុទៅតម្កល់នៅកន្លែងដើមវិញនៅឡើយទេ។ បញ្ហានេះ បានធ្វើឲ្យពុទ្ធបរិស័ទមួយចំនួន សំដែងក្តីបារម្ភថា ជាប្រផ្នូលមួយមិនល្អសម្រាប់កម្ពុជា ពិសេសគឺការមិនយកចិត្តទុកដាក់ថែរក្សាព្រះបរមសារីរិកធាតុ។
ពុទ្ធសាសនិកក្នុងពិភពលោក រួមទាំងពុទ្ធសាសនិកខ្មែរផង តែកាលណាដល់ថ្ងៃ១៥ កើត ពេញបូណ៌មី ខែមាឃ ម្ដងៗ គេតែងតែនាំគ្នាប្រារព្ធពិធីដ៏ធំមួយ គឺបុណ្យ «មាឃបូជា» ដើម្បីសំដែងក្តីគោរពរំឭកនឹកដល់ព្រឹត្តិការណ៍ដ៏សំខាន់ៗមួយចំនួន ដែលបានកើតឡើងនៅក្នុងសម័យពុទ្ធកាល។
សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាប្រទេសមួយគោរពព្រះពុទ្ធសាសនា ក៏បានធ្វើពិធីបុណ្យ «មាឃបូជា» ជារៀងរាល់ឆ្នាំដែរ ដូចជានៅក្នុងឆ្នាំនេះជាដើម គឺធ្វើនៅថ្ងៃ១៥ កើត ខែមាឃ ឆ្នាំម្សាញ់ បញ្ចស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៥៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៤ ខែកុម្ភៈ គ្រិស្ដសករាជ២០១៤។
ចំពោះការប្រារព្ធពិធីបុណ្យមាឃបូជា នៅភ្នំអដ្ឋរស្ស ជាទូទៅគេឃើញមានមនុស្សម្នាពីទីជិតឆ្ងាយទៅចូលរួមច្រើនជាងនៅវត្តអារាម ពីព្រោះគេយល់ថា នៅទីនោះមានតម្កល់ព្រះបរមសារីរិកធាតុ ឬព្រះអដ្ឋិរបស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ដែលហាក់បីដូចជាតំណាងព្រះរូបព្រះអង្គទ្រង់គង់ធរមាននៅដែរ។
ទាក់ទងនឹងព្រះបរមសារីរិកធាតុ សម្រាប់ពិធីបុណ្យមាឃបូជា ក្នុងឆ្នាំនេះ គេនៅមិនទាន់ដឹងប្រាកដទេថា តើរាជរដ្ឋាភិបាលនឹងយាងព្រះបរមសារីរិកធាតុទៅតម្កល់ទុកនៅកន្លែងដើមវិញ ឬយ៉ាងណានោះទេ។ ប៉ុន្តែបានប្រកាសថា បានរកឃើញព្រះបរមសារីរិកធាតុ ដែលត្រូវបានគេលួចយកទៅនោះបានមកវិញហើយ ហើយបានតម្កល់ទុកនៅឯព្រះបរមរាជវាំងសិន។
ចំពោះការរកឃើញព្រះបរមសារីរិកធាតុក្តី ឬមិនទាន់យាងទៅតម្កល់នៅព្រះសក្យមុនីចេតិយក្តី មានប្រជាពលរដ្ឋពុទ្ធបរិស័ទមួយចំនួន បានសំដែងក្ដីអបអរសាទរផង និងព្រួយបារម្ភផង ពីព្រោះមិនដឹងថា តើព្រះបរមសារីរិកធាតុដែលរកឃើញមកវិញនោះ ពិតជាព្រះបរមសារីរិកធាតុមែនឬមិនមែន? ហើយបើមិនមែនថា តើគេលួចយកទៅគ្រវាត់ចោលនៅទីណា?
ក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋពុទ្ធបរិស័ទដែលបានលើកឡើងនោះ ពុទ្ធសាសនិកមួយរូបសុំមិនប្រាប់ឈ្មោះ បានបញ្ជាក់ថា ព្រះបរមសារីរិកធាតុ គឺជាតំណាងព្រះសរីរកាយរបស់ព្រះពុទ្ធ បរមគ្រូ ដែលពុទ្ធបរិស័ទទូទៅក្នុងសកលលោកគោរពបូជា គឺមិនមែនគោរពតែពុទ្ធសាសនិកនៅកម្ពុជា នោះទេ ដូច្នេះបើគេលួចយកទៅ គឺមានន័យថា ជាការប្រមាថមាក់ងាយមួយដ៏ធំដល់ព្រះពុទ្ធសាសនា។
ពុទ្ធសាសនិករូបនោះបន្តថា កត្តាសំខាន់មួយទៀត ប្រសិនបើមិនអាចរកឃើញព្រះបរមសារីរិកធាតុពិតប្រាកដនោះទេ គឺជាប្រផ្នូលមួយមិនល្អសម្រាប់កម្ពុជា៖ «សារីរិកធាតុ ថារកឃើញហើយ ថាពិត ឬមិនពិត។ មធ្យោបាយមួយ វិទ្យាសាស្ត្រឥឡូវ គឺថា គេប្រើ អាតេអិន (ATN) គឺធ្វើកោសល្យវិច័យហ្នឹង។ ប្រទេសណាខ្លះដែលមានសារីរិកធាតុបន្តិចបន្តួចក៏ដោយ ដូចថាប្រទេសភូមា មានសក់ យើងថាមានសារីរិកធាតុ ជាឆ្អឹង អ៊ីចឹងយើងធ្វើអាតេអិន ទៅ ដើម្បីឲ្យដឹងថា សមាសភាពរបស់សារីរិកធាតុព្រះអង្គហ្នឹង គឺថាត្រឹមត្រូវដូចគ្នាដែរទេ? បើដូច អាហ្នឹងវាជាការពិត ប៉ុន្តែបើមិនដូច អាហ្នឹងវាជាការក្លែងក្លាយ ហើយការរកឃើញនេះវាជារបៀបក្លែងក្លាយ ដើម្បីបោកបញ្ឆោតប្រជាជនទៅវិញទេ។ អ៊ីចឹង សំខាន់គឺថា ត្រូវធ្វើកោសល្យវិច័យ»។
មកដល់ពេលនេះ មិនទាន់មានការអះអាងណាមួយបញ្ជាក់ថា ព្រះបរមសារីរិកធាតុ ដែលរកឃើញមកវិញនោះ ថាជាព្រះសារីរិកធាតុពិត ឬក្លែងក្លាយនោះទេ ហើយក៏មិនទាន់មានអ្នកជំនាញណាបានពិនិត្យ ឬស្គាល់ឲ្យច្បាស់លាស់ដែរ។
មន្ត្រីគណៈកម្មការរៀបចំបុណ្យជាតិ និងអន្តរជាតិ លោក ញាន ភឿន បានប្រាប់ឲ្យដឹងថា ទោះជារាជរដ្ឋាភិបាលមិនទាន់យាងព្រះបរមសារីរិកធាតុ ដែលរកឃើញនោះ ទៅតម្កល់នៅភ្នំអដ្ឋរស្ស ស្រុកពញាឮ ខេត្តកណ្ដាល ក៏ដោយ ក៏ប្រជាពុទ្ធបរិស័ទអាចប្រារព្ធធ្វើពិធី «មាឃបូជា» បានដែរ ពីព្រោះថា ការគោរពបូជាដល់ព្រះពុទ្ធ ជាសំខាន់នោះ គឺស្ថិតនៅលើចិត្តរបស់ពុទ្ធបរិស័ទម្នាក់ៗ ដែលមានសទ្ធាជ្រះថ្លា ពិសេស គឺគោរពបូជាដោយបដិបត្តិតាមពាក្យទូន្មានរបស់ព្រះពុទ្ធអង្គ ដូចជានាំគ្នាធ្វើទាន រក្សាសីលជាដើម។
អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនា បានបញ្ជាក់ដែរថា ការប្រារព្ធពិធីបុណ្យ «មាឃបូជា» គឺគេចាត់ទុកថា ជាព្រឹត្តិការណ៍មួយយ៉ាងសំខាន់បំផុតរបស់ព្រះពុទ្ធសាសនា ពីព្រោះថ្ងៃនោះ គឺជាអភិលក្ខិតកាល ឬកាលដ៏អស្ចារ្យមួយ ដើម្បីរំឭកដល់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធបរមគ្រូ កាលពីទ្រង់គង់ធរមាននៅ ដែលពេលនោះ ព្រះអង្គទ្រង់បានធ្វើចតុរង្គសន្និបាត ឬការប្រជុំភិក្ខុសង្ឃសាវ័កដែលមានចំនួន ១.២៥០អង្គ។
ការចាត់ទុកការប្រជុំចតុរង្គសន្និបាត ជាកាលដ៏អស្ចារ្យ ពីព្រោះការប្រជុំនោះ គឺប្រកបដោយអង្គ៤ ដែលរួមមាន អង្គទី១ គឺពេលនោះជាថ្ងៃឧបោសថសីលមានព្រះចន្ទពេញវង់ ថ្ងៃ១៥ កើត ប្រកបទៅដោយផ្កាយនក្ខត្តឫក្ស ឬព្រះចន្ទចរចូលដល់មាឃនក្សត្រ ជាថ្ងៃពេញបូណ៌មីខែមាឃ។
អង្គទី២ ព្រះភិក្ខុសង្ឃសាវ័កដែលបានមកចូលរួមចតុរង្គសន្និបាតទាំង ១.២៥០អង្គនោះ គឺបាននិមន្តមកពីទិសទាំង៤ ដោយមិនបានកំណត់ពេលគ្នា ឬក៏ផ្ដល់ដំណឹងណាត់ទុកជាមួយគ្នាអ្វីមុនទាល់តែសោះ ក៏ស្រាប់តែដល់ថ្ងៃនោះ បាននិមន្តមកព្រមៗគ្នាតែម្ដង។
អង្គទី៣ ព្រះភិក្ខុសង្ឃទាំងអម្បាលម៉ាននោះ សុទ្ធសឹងតែជាព្រះអរហន្ត ឬជាបុគ្គលដែលបានសម្រេចអរហត្ត ប្រាសចាករាគៈ (លោភៈ) ទោសៈ មោហៈ ជាអ្នកសម្រេចនូវអភិញ្ញា៦ ឬមានចំណេះដឹងយ៉ាងខ្ពស់ក្នុងលោកុត្តរធម៌នៃព្រះពុទ្ធសាសនា។
ចំណែកអង្គទី៤ គឺព្រះភិក្ខុសង្ឃ ១.២៥០អង្គនោះ សុទ្ធតែជាឯហិភិក្ខុ ដូចគ្នាទាំងអស់។ ដែលហៅថា ឯហិភិក្ខុ គឺជាភិក្ខុដែលបំបួសឡើងដោយព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធផ្ទាល់ ហើយពេលបំបួសនោះ គឺមានស្បង់ចីវរបានប្រាកដឡើងដោយឯកឯង ហើយការកាត់កោរសក់ កោរពុកមាត់ ពុកចង្កា ក៏កើតឡើងដោយឯកឯងដែរ ដោយអំណាចនៃបុណ្យបារមីរបស់ព្រះភិក្ខុសង្ឃទាំងនោះ ដែលបានធ្វើសន្សំទុកមកជាច្រើនជាតិ។
សាស្ត្រាចារ្យបង្រៀននៅពុទ្ធិកសកលវិទ្យាល័យ ព្រះសីហនុរាជ ក្រុងភ្នំពេញ លោកបណ្ឌិត សួន ឱសថ បានមានប្រសាសន៍ថា កត្តាសំខាន់មួយទៀតក្នុងថ្ងៃមាឃបូជា គឺរំឭកទៅដល់ថ្ងៃដែលព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់ដាក់អាយុសង្ខារ និងជាថ្ងៃដែលព្រះអង្គសម្ដែងនូវឱវាទបាតិមោក្ខប្រទានដល់ព្រះភិក្ខុសង្ឃជាអរហន្តទាំង ១.២៥០អង្គ ដែលបានមកចូលរួមចតុរង្គសន្និបាតនោះ៖ «នៅក្នុងឱវាទបាតិមោក្ខនេះ គឺឱវាទដែលទូន្មានប្រៀនប្រដៅដល់ព្រះភិក្ខុសង្ឃ ដើម្បីឲ្យទ្រទ្រង់ ឲ្យបដិបត្តិតាម។ កាលណាបើភិក្ខុសង្ឃលោកទ្រទ្រង់ លោកប្រតិបត្តិតាមទៅ ព្រះសាសនារបស់ព្រះជិនស្រី (ពុទ្ធសាសនា) គឺថានឹងមានការរីកចម្រើន មានការវិវឌ្ឍ និងផ្សព្វផ្សាយទៅគ្រប់ទិសទាំង៤»។
អ្នកសិក្សាផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនាបានបញ្ជាក់ប្រាប់ដែរថា ការប្រារព្ធពិធីបុណ្យមាឃបូជា ដែលពុទ្ធបរិស័ទបច្ចុប្បន្នថាធ្វើដើម្បីរំឭកដល់ព្រះមហាករុណាទិគុណព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ដែលទ្រង់ប្រជុំចតុរង្គសន្និបាត ឬសម្ដែងឱវាទបាតិមោក្ខក្តី និងកាលដែលទ្រង់ដាក់អាយុសង្ខារក្តីណានោះ គឺការគោរពបូជាមិនមែនសំដៅទៅវត្តយកតែចង្ហាន់ទៅប្រគេនព្រះសង្ឃនោះទេ ការបូជាដ៏សំខាន់ក្នុងថ្ងៃមាឃបូជា គឺពុទ្ធបរិស័ទទាំងអស់ គប្បីគោរពតាមពុទ្ធឱវាទ ដូចជានាំគ្នារក្សាសីល រួមមានសីល៥ សីល៨ ជាដើម ឡើងទៅ។
លោកបន្តថា ក្រៅពីនេះទៀតក៏គប្បីនាំគ្នាបដិបត្តិធម៌វិបស្សនាកម្មដ្ឋាន និងចម្រើនមេត្តាភាវនាផងដែរ ដើម្បីឧទ្ទិសកុសលផលបុណ្យទាំងអម្បាលម៉ាននេះ ជូនដល់បុព្វការីជន មាតាបិតា ជីដូនជីតា និងសព្វសត្វទាំងអស់ ឲ្យបានដល់នូវសេចក្តីសុខ ពិសេសឲ្យបានដល់មនុស្សទូទៅក្នុងសង្គមជាតិខ្មែរ ដែលសព្វថ្ងៃកំពុងជួបបញ្ហាលំបាកផ្នែកនយោបាយ មានអំពើហិង្សា សូមឲ្យបានស្បើយពីបញ្ហានេះ និងបានចុះសម្រុងគ្នាឡើងវិញ ដើម្បីរួមគ្នាកសាងកម្ពុជា ឲ្យមានសុខសន្តិភាព និងចម្រើនរុងរឿងតទៅមុខ៕
No comments:
Post a Comment