លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវបានប្ដឹង ពីបទ ឧក្រិដ្ឋកម្ម ទៅ តុលាការ អន្តរជាតិ ជាលើកទី៣
ដោយ យន់ សាមៀន / អាស៊ីសេរី | ២១ មីនា ២០១៤
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ត្រូវបានគេប្ដឹងពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ ទៅតុលាការអន្តរជាតិទៀតហើយ កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២០ មីនា នេះ។ ក្រុមអង្គការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា និងជនរងគ្រោះនៃរបបលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានដាក់ពាក្យបណ្ដឹងប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ចោទប្រកាន់មេដឹកនាំកម្ពុជា ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ និងការលាក់បាំងឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម។ ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងបណ្ដឹងនេះ មន្ត្រីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ចាត់ទុកថា បណ្ដឹងនេះជាករណីនយោបាយ មិនមែនដើម្បីស្វែងរកយុត្តិធម៌ឡើយ។
នេះជាបណ្ដឹងទីបីហើយដែលក្រុមជនរងគ្រោះ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល បានស្នើឲ្យតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ដែលមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសហូល្លង់ដ៍ (Netherlands) ស៊ើបអង្កេត និងកាត់ទោស លោក ហ៊ុន សែន និងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលជាន់ខ្ពស់មួយចំនួនទៀត ពាក់ព័ន្ធនឹងបទឧក្រិដ្ឋកម្មមួយចំនួន។ ពាក្យបណ្ដឹងថ្មីនេះ បានដាក់ចូលការិយាល័យព្រះរាជអាជ្ញាតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២០ មីនា បន្ថែមលើបណ្ដឹងពីរផ្សេងទៀត ដែលតុលាការកំពុងសិក្សាថា តើតុលាការមានយុត្តាធិការចាត់ការលើបណ្ដឹងទាំងនោះដែរឬទេ?
លោកបន្តទៀតថា ចំពោះការរារាំងមិនឲ្យតុលាការខ្មែរក្រហម កាត់ទោសអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមនោះ តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ពិតជាមានយុត្តាធិការកាត់ទោស លោក ហ៊ុន សែន ដោយសារករណីនេះជាការការពារជនល្មើស។ ចំណែកការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញដោយហិង្សា រួមទាំងការសម្លាប់ និងបង្ខំបណ្ដេញចេញ បានកើនឡើងរហូតដល់ជាបទឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ ដែលឋិតនៅក្នុងលក្ខន្តិកៈទីក្រុងរ៉ូម (Rome) ដែលបានចូលជាធរមាន កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០០២។
ពាក្យបណ្ដឹងនេះក៏បានស្នើឲ្យការិយាល័យព្រះរាជអាជ្ញាតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ត្រូវផ្ដើមការស៊ើបអង្កេតជាបឋម ចំពោះការចោទប្រកាន់ទាំងឡាយដែលឋិតនៅក្រោមយុត្តាធិការតុលាការ បើទោះបីជាតុលាការកំពុងជាប់រវល់នឹងករណីឧក្រិដ្ឋកម្មផ្សេងៗទៀតនៅប្រទេសមួយចំនួនក៏ដោយ។
លោក មូរតុន ក្លា បន្តថា ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងជនរងគ្រោះ បានជ្រើសរើសយកតុលាការអន្តរជាតិ ដោយសារតែ លោក ហ៊ុន សែន មានអំណាចត្រួតត្រាលើប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា។ ដូច្នោះហើយ តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ជាស្ថាប័នចុងក្រោយដែលអាចដោះស្រាយបណ្ដឹងនេះ ដោយមានប្រសិទ្ធភាព។
មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលធ្លាប់អះអាងថា តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិនឹងមានយុត្តាធិការពិនិត្យលើបណ្ដឹងឧក្រិដ្ឋប្រឆាំងនឹងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្រោយពីមានព្រឹត្តិការណ៍បង្ក្រាបដោយហិង្សា ដែលមានលក្ខណៈជាប្រព័ន្ធ កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៣ និងដើមឆ្នាំ២០១៤ នេះ។
ប្រធានផ្នែកអង្កេតរបស់សមាគមអាដហុក (ADHOC) លោក នី ចរិយា ធ្លាប់ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថា ការបង្ក្រាបដោយប្រើគ្រាប់កាំភ្លើងពិតបាញ់សម្លាប់មនុស្សចំនួន ៧នាក់ និងបណ្ដាលឲ្យរងរបួសមួយចំនួនទៀត ជាបទល្មើសឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងនឹងមនុស្សជាតិ។
តុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ ជាតុលាការអចិន្ត្រៃយ៍មួយដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងពីលក្ខន្តិកៈទីក្រុងរ៉ូម ដើម្បីផ្ដន្ទាទោសបុគ្គលទាំងឡាយណាដែលទទួលខុសត្រូវចំពោះបទប្រល័យពូជសាសន៍ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម និងមនុស្សជាតិ និងឧក្រិដ្ឋកម្មនៃការឈ្លានពាន។ តុលាការនេះមិនអាចជំនួសតុលាការនៃប្រទេសជាសមាជិកទេ ប៉ុន្តែអាចស៊ើបអង្កេត និងផ្ដន្ទាទោសបុគ្គលណាដែលសង្ស័យពីបទឧក្រិដ្ឋកម្ម ប្រសិនបើតុលាការនៅប្រទេសសាមីនោះមិនអាចធ្វើបាន ឬគ្មានឆន្ទៈក្នុងការស៊ើបអង្កេត។
មន្ត្រីនាំពាក្យរដ្ឋសភា លោក ឈាង វុន កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលមិនចាប់អារម្មណ៍ទៅនឹងបណ្ដឹងប្រឆាំងនឹង លោក ហ៊ុន សែន ឡើយ។ លោកចាត់ទុកបណ្ដឹងនោះថា ជាបណ្ដឹងដើម្បីឲ្យសារព័ត៌មានផ្ដោតការយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើគណបក្សប្រឆាំងតែប៉ុណ្ណោះ៖ «ដើម្បីដាក់សម្ពោធមកលើគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដើម្បីចរចារកទីកន្លែងដើម្បីតថ្លៃយកកន្លែង»។
មកទល់ពេលនេះ មានចលនានៅក្រៅប្រទេសប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចំនួនពីរ បានដាក់ពាក្យបណ្ដឹងទៅតុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន។ រណសិរ្សរំដោះជាតិ ដែលមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសដាណឺម៉ាក (Denmark) កាលពីឆ្នាំ២០១៣ បានដាក់ពាក្យបណ្ដឹងចោទ លោក ហ៊ុន សែន ពីបទជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការស្លាប់របស់ពលរដ្ឋកម្ពុជា កាលពីឆ្នាំ១៩៨០ ក្នុងយុទ្ធនាការក៥ ការសម្លាប់សកម្មជនសហជីពព្រៃឈើ ព្រះសង្ឃ និងការបង្ខំបណ្ដេញពលរដ្ឋចេញពីលំនៅឋាន។ តុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ បានស៊ើបអង្កេត និងបានចេញដីកាចាប់ខ្លួនមេដឹកនាំមួយចំនួនលើពិភពលោក រួមមានមេដឹកនាំនៅសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកុងហ្គោ លីប៊ី និងកេនយ៉ា ជាដើម៕
No comments:
Post a Comment