Sam Rainsy: ការបោះឆ្នោត ក្លែងក្លាយ ណាមួយ នឹងធ្វើឲ្យរបប ហ៊ុន សែន បាត់បង់ ភាពស្របច្បាប់ និងដួលរលំ | Any fake elections would lead to the "delegitimisation" and the collapse of the Hun Sen regime

១២ តុលា ២០១៦ / 12 October 2016

ការបោះឆ្នោត ក្លែងក្លាយ ណាមួយ នឹងធ្វើឲ្យរបប ហ៊ុន សែន បាត់បង់ ភាពស្របច្បាប់ និងដួលរលំ | Any fake elections would lead to the "delegitimisation" and the collapse of the Hun Sen regime 

មានតែ ប្រទេស កាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ នៅលោក ខាងលិចទេ ដែលអាចជួយ ប្រទេស កម្ពុជា បាន ក្នុងការពង្រឹង លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។

ប្រទេស ដែលកាន់ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ នៅលោក ខាងលិច (សហរដ្ឋ អាមេរិក, សហភាព អឺរ៉ុប, កាណាដា, ជប៉ុន, អូស្ត្រាលី) មានតួនាទី មួយ ដ៏សំខាន់បំផុត គឺ ការវាយតម្លៃ, ការបញ្ជាក់, ឬការដកហូត ភាពស្របច្បាប់ (legitimacy) ចំពោះ របបនយោបាយ ក្នុងប្រទេស មួយចំនួន ដែលមានវិបត្តិ ក្នុងពិភពលោក។  បើ ការបោះឆ្នោត ខាងមុខ នៅប្រទេស កម្ពុជា មិនត្រឹមត្រូវទេ, ហើយ មិនត្រូវ បានអន្តរជាតិ ទទួលស្គាល់ទេ, ពេលនោះ រដ្ឋាភិបាលណា ដែលកើតចេញ ពីការបោះឆ្នោត មិនត្រឹមត្រូវនោះ ក៏អន្តរជាតិ មិនទទួលស្គាល់ ថា ជារដ្ឋាភិបាល ស្របច្បាប់ដែរ។

សម្រាប់ ប្រទេសកម្ពុជា រដ្ឋាភិបាល ដឹកនាំ ដោយគណបក្សណា ក៏ដោយ មិនអាច ដំណើរការ បានទេ បើ មិនមាន ភាពស្របច្បាប់ នៅចំពោះ មុខអន្តរជាតិ។  

ឧទាហរណ៍៖ រដ្ឋាភិបាល នៅភ្នំពេញ សព្វថ្ងៃ អាចដំណើរការ ទៅបាន ដោយសារតែ មានសម្បកក្រៅ លាបពណ៌ ជាប្រជាធិបតេយ្យ ដែលផ្តល់ ភាពស្របច្បាប់ ឲ្យទៅ រដ្ឋាភិបាលនេះ។  រដ្ឋាភិបាលនេះ យកភាព ស្របច្បាប់នេះ ទៅប្រព្រឹត្ត សកម្មភាព មិនស្របច្បាប់ ជាច្រើន ដូចជាការលាងលុយ កខ្វក់, ការខ្ចីលុយគេ យកមកប្រព្រឹត្ត អំពើពុករលួយ, ការទាក់ទាញ អ្នកវិនិយោគទុន ខិលខូច រកសុី ខុសច្បាប់, និងការយក ទ្រព្យសម្បត្តិ ជាតិ ទៅលក់ដូរ តាមចិត្ត។  

  

បើ ការបោះឆ្នោត ឆ្នាំ ២០១៧ និង ២០១៨ មិនត្រូវ បានអន្តរជាតិ ទទួលស្គាល់ ថា មានលក្ខណៈ សេរី, ត្រឹមត្រូវ, និងយុត្តិធម៌ទេ, ភាពស្របច្បាប់នោះ នឹងត្រូវ បាត់បង់, ហើយ រដ្ឋាភិបាលណា ដែលមិនស្របច្បាប់ នឹងត្រូវ ដួលរលំ ជាពុំខាន ក្នុងរយៈពេល ដ៏ខ្លី៕

The Phnom Penh Post, 6 October 2016

HOW THE GLOBAL COMMUNITY CAN HELP STRENGTHEN DEMOCRACY IN CAMBODIA

With the situation in Cambodia reaching a critical point, the international community in general, and the West in particular, can exert a stronger influence than most people may think.

The key word is legitimacy. Many authoritarian regimes crave and scramble it. Like in Cambodia, they try to build a façade of democracy in order to secure global recognition and respectability. Legitimacy for the current Cambodian regime allows the powerful here to abuse their power in the conduct of their lucrative businesses often associated with the plunder of our country's riches. But the crumbling of the regime's democratic façade could end its legitimacy and could jeopardise Prime Minister Hun Sen's family's business interests as recently exposed by Global Witness.

Only the prospect of "delegitimisation" can push Hun Sen to reverse his authoritarian drift and to show more respect for democratic rules and principles. Cambodia is too small a country -- depending too heavily on international assistance, trade privileges, debt forgiveness, new loans, foreign direct investment and access to export markets in Western countries -- to be willing to risk any form of international isolation associated with "delegitimisation."

The ongoing political repression is definitely not conducive to acceptably free and fair -- meaning legitimate -- elections in 2017 and 2018. Any illegitimate elections can only produce an illegitimate government, which would be a dangerous and unprecedented development since the UN-organised elections and the formation of the first royal Cambodian government in 1993.

The repression is all the more obvious in Cambodia's presently new political landscape: For the first time ever there is a united democratic opposition represented by the CNRP, the only opposition party to hold seats at the National Assembly where it stands nearly neck-to-neck with the ruling CPP.

In this context, and because Cambodia is supposed to follow a British-style parliamentary democracy (or Westminster) system, any elections without the participation of the opposition leader or his deputy -- both Kem Sokha and myself being unfairly discarded from the election process for obvious political reasons -- would look really odd and unacceptable.

Because they are the recognised bearer and defender of universal values such as democracy and human rights, the West is in the unique position to assess and question the legitimacy of unpopular regimes sometimes called "pariah states" in the worst cases. This ability to deny, confer or condition legitimacy is part of that “soft power” whose might can be greater than the power of the gun or the power of money."

Sam Rainsy
CNRP President

 សម រង្ស៊ី / Sam Rainsy

www.facebook.com/rainsy.sam.5